Mieszki włosowe i gruczoły łojowe
W skórze znajdują się tzw. mieszki włosowe. Są to małe, przypominające woreczki części skóry, które są małymi, przypominającymi woreczki strukturami, występującymi na całym ciele –, z wyjątkiem warg, dłoni i podeszw stóp. Z każdego mieszka włosowego może wyrosnąwyrastać włos. Mieszek włosowy powstajema swoje korzenie w głębszej warstwie skóry i biegnie przez górne warstwy skóry aż do jej powierzchni.
Gruczoły łojowe znajdują się na zewnątrzwokół mieszków włosowych i wydzielają substancję nazywaną łójojem zwany (sebum). Łój ten wydzielany jest do mieszka włosowego i natłuszcza zarówno włosy, jak i otaczającą mieszek skórę. Sebumwokół chronimieszka, przedpełniąc tarciemfunkcje ochronne, zmniejszając tarcie i sprawiasprawiając, że skóra ioraz włosy sstają niecosię bardziej "wodoodporne". Gruczoły łojowe znajdujsą sięobecne na całejym skórzeciele, ale najczęściej występują na skórze głowy, twarzy, klatce piersiowej ioraz w okolicyokolicach łonowejonowych. GruczołówZ łojowych nie makolei na podeszwach stóp i dłoniach gruczoły łojowe nie występują.
Co to jest torbielTorbiel naskórkowa (łojowa)?
Torbiel naskórkowa jest pojęciempowszechną zbiorczym dla różnych torbieli wzmianą skórzerną, którera powstająpowstaje z gruczołów łojowych lub mieszków włosowych. W potocznym języku potocznym torbiele naskórkowe nazywanate są rznane jako „kaszaki”. Torbiel naskównieżrkowa "kaszakami".
Podto skguzek, którąry pojawia się guzek.pod Jestskórą, onzwykle stosunkowojest twardy, często żółtawy, szeroki i niecoo nierównywnej powierzchni, a niekiedy może mieć wgłębienie w środku. ZChoć wyjątkiemw aspektwiększości przypadków kosmetycznychtorbiel ta zmiananie sksprawia większych problemórnaw zdrowotnych i nie wymaga leczenia, chyba może rozwiniebyć traktowana jako problem kosmetyczny, szczególnie jeśli zaczyna się stanpowiększać zapalnylub ulega stanom zapalnym.
Torbiele naskórkowe są bardzo powszechne, i dotyczą ok.około 20% populacji., Wystnajczęściej występują zwłaszcza u młodzieży ioraz dorosłych w młodym lubi średnim wieku.
Przyczyny
TorbielePrzyczyny powstawania torbieli naskórkowerkowych są różnią sięne, w zależności od ich rodzajutypu.
Czasami możeZwykle dojśćdochodzi do zatkania ujść gruczołów łojowych lub mieszków włosowych. ŁójW takim przypadku, pomimo produkcji łoju, nie docieramoże doon dotrzeć na powierzchnię skóry. Gruczoł nadal produkujewytwarza łój, iktóry stopniowo pod skórą tworzygromadzi się w środku, tworząc guzek. lubZjawisko małeto zgrubienieokreślane jest jako torbiel naskórkowa. W językuprzypadku specjalistycznymtrądziku, nazywatorbiele sięłojowe to torbielmogą naskórkową. Przy występowaniu trądzikupować częstościej, pojawiachoć siędokładna kilka takich torbieli łojowych. Przyczynaprzyczyna nie jest do końca znana.
Torbiele naskórkowe na skórze głowy toczęsto najcznazywane są torbielami trichilemmalnymi. Częściej tzw. torbiele trichilemmalne. Wystwystępują one częściej u kobiet i ich pojawienie się możemogą mieć tpodłoże genetyczne. PrzyczynIch przyczyną jest zaburzony mechanizm rogowaceniarogowacenianaskórka.
Rozpoznanie
NaRozpoznanie podstawietorbieli ichnaskórkowej jest zazwyczaj proste i opiera się na charakterystycznym wyglądudzie można łatwo postawić diagnozęzmiany. Pod skórą stwierdzawystępuje się stosunkowo twardetwardy, okrągły guzek, który może grudki. W środku widamieć częściowo zablokowany otwór. Torbiele łojowe często pojawiają się najczęściej na skórze głowy, twarzy, szyi, plecach oraz w okolicach narządachdów płciowych i plecach. WiększośćŚrednica guzkówtorbieli mazazwyczaj średnicęwynosi od 2- do 4 mm, alechociaż mogą one urosnosiągnąć wielkość do 5 cm. Zakażeniaenie mogątorbieli powodowamoże prowadzić rozwój do rozwoju czyraków (ropnych stanów zapalnych).
Terapia
CzęstoLeczenie leczenietorbieli naskórkowych zazwyczaj nie jest konieczne., Wszczególnie wielu przypadkachgdy torbiel łojowa jest ledwo widocznamała i nie przeszkadzasprawia wizualniepacjentowi problemów. CzasamiW niektórych przypadkach guzek może być bardziejwidoczny zauważalnyi powodować dyskomfort kosmetyczny. Wówczas takimmożna przypadkurozważyć niektórymusunięcie osobomtorbieli. torbielZabieg łojowaten przeszkadzajest stosunkowo prosty i chcą ją usunąć. Jest to drobny zabieg, który wykonujeodbywa się w znieczuleniu miejscowym. LekarzPodczas próbujeoperacji, lekarz stara się usunąć całyą guzektorbiel, starając się nie uszkodzić jej torebki. JestPełne on odgraniczony torebką i można go usunąć bez przecinaniausunięcie torebki torbieli zmniejsza ryzyko nawrotów. W przypadku wyciczęściowego usunięcia całej torebki usuwany jest na zawsze również gruczoł. Jeśli części torebki pozostaną pod skórą, istnieje większe ryzyko nawracającegoponownego tworzeniapojawienia się guzków. ZawartoJeść gruczołu łojowego ma wygląd serowaty.
Zakażonali torbiel naskórkowaulegnie powinnazakażeniu, zostaćchirurgiczne usuniętacie chirurgiczniestaje się konieczne. LeczenieW takich przypadkach leczenie antybiotykami zazwyczaj nie jest koniecznewymagane, choć czasami stosuje się je w przypadku rozwoju infekcji.
Rokowanie
Torbiele naskórkowe mogą pozostawać niewielkie przez latawiele małelat, oosiągając średnicyrednicę kilku milimetrów, lubale w niektórych przypadkach mogą szybko urosnąć do kilku centymetrów.
Torbiele Choć zmiany te rzadko stanowią zagrożenie zdrowotne, torbiele łojowe mogą rozwinąćulec stanstanowi zapalny. Występują przy tym typowe objawy zakażeniazapalnemu, takieco jakprowadzi zaczerwienieniedo zaczerwienienia, obrzękku, tkliwośćbólu i miejscowelokalnego ocieplenieocieplenia skóry. CzZakażenie torbieli może prowadzić do powstania ropnia, który wymaga chirurgicznego otwarcia i drenażu ropy. Więstokszość przeradzatorbieli naskórkowych ma łagodny przebieg, ale w niektórych przypadkach mogą pojawić się tokomplikacje związane z zakażeniem lub nawrotami. Regularne monitorowanie stanu skóry i konsultacja z dermatologiem w ropneprzypadku owrzodzenieniepokojących (ropień),zmian ktmogą pomórec należyw otworzyćskutecznym chirurgicznie,leczeniu abyi ewakuowaćzapobieganiu ropępowikłaniom.
Autorzy
- Kalina van der
BandBend, lekarz (recenzent) - Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden