Czym jest endoproteza stawu kolanowego?
EndoprotezoplastykaEndoproteza stawu kolanowego to terminsztuczny używany do opisania zabiegustaw, podczas któregory całyzastępuje naturalny staw kolanowy zastępujew sięprzypadku sztucznym.poważnych Sztuczny staw kolanowy nazywa się endoprotezą stawu kolanowego. Staw kolanowy zastępuje się endoproteząschorzeń, bytakich złagodzićjak odczuwanieartroza bólu, zmniejszyć sztywność i poprawić funkcje stawu.
Zazwyczaj artrozę stawu kolanowego leczy się prostymi metodami. Zabieg chirurgiczny zaleca się tylko w przypadku zaawansowanej choroby zwyrodnieniowej stawów z poważnymi objawami, jednak jest to jeden z najczęściej wykonywanych zabiegów.
Kiedy staw kolanowy zastępuje się endoprotezą?
Choroba(choroba zwyrodnieniowa stawów), jest najczęstszą przyczyną zastosowania endoprotezy stawu kolanowego. Do innych przyczyn mogą należeć reumatoidalne zapalenie stawów, lubczy poważnypo urazurazach kolanastawu zekolanowego, skomplikowanymktóre złamaniemprowadzą do zniszczenia chrząstki stawowej i kości. Zabieg, który polega na wymianie uszkodzonego stawu na endoprotezę, nazywa się endoprotezoplastyką stawu kolanowego.
Kiedy stosuje się endoprotezę stawu kolanowego?
Przed
Endoproteza zabiegiemstawu chirurgicznymkolanowego lekarzejest stosujązazwyczaj metodystosowana leczeniaw zachowawczegoprzypadkach zaawansowanej artrozy, takiekiedy jakleczenie treningzachowawcze siłowy(leki, fizjoterapia, redukcjaćwiczenia) masyprzestaje ciała i podawanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Pacjenci powinni dbaprzynosić o siłę mięśniefekty i wykonywaćpacjent zaleconenadal ćwiczeniadoświadcza przez fizjoterapeutę w celu redukcji odczuwaniasilnego bólu, i zwiększeniaograniczenia ruchomości oraz utraty funkcji stawu. Inne wskazania do tego zabiegu mogą obejmować reumatoidalne zapalenie stawów, złamania kości kolana czy inne schorzenia, które powodują uszkodzenie stawu kolanowego.
Jak wygląda zabieg endoprotezoplastyki stawu kolanowego?
Zabieg endoprotezoplastyki kolana przeprowadza się zazwyczaj w stawieznieczuleniu kolanowymogólnym lub miejscowym (znieczulenie podpajęczynówkowe). Podczas operacji chirurg usuwa uszkodzoną chrząstkę i zniszczoną część kości stawu kolanowego, a następnie przymocowuje sztuczne elementy stawu.
JeśliEndoproteza wystskłada siępuje silnyzazwyczaj ból, a leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów, po co najmniej sześciu miesiącach można rozważyć zabieg.
Czy zabieg chirurgiczny jest niebezpieczny?
Możliwe powikłania po tego typu zabiegach chirurgicznych są zasadniczo takie same jak w przypadku innych poważnych zabiegówz:
TworzenieMetalowych elementów (często z kobaltu, chromu lub tytanu), które zastępują kość.- Polietylenowych lub ceramicznych powierzchni stawowych, które imitują chrząstkę stawową i umożliwiają ruch stawu.
- Cementu kostnego, który łączy metalowe elementy z kością pacjenta.
W niektórych przypadkach, gdy tylko część stawu jest uszkodzona, stosuje się zakrzepów krwi w obrębie łydki lub uda.
Ryzyko i powikłania
Podobnie jak w przypadku każdej poważnej operacji, endoprotezoplastyka stawu kolanowego wiąże się z ryzykiem powikłań, takich jak:
- Zakrzepy krwi (tzw. zakrzepica żył głębokich), które mogą prowadzić do zatorowości płucnej.
- Infekcje, które mogą wymagać usunięcia endoprotezy.
- Uszkodzenie
nerwunerwów prowadzące doodczuciadrętwienia lub osłabienia mięśni wpod kolanemkolana. OderwanieKrwawieniesię endoprotezypooperacyjne.W związkuObluzowaniez niektlub zużycie endoprotezy, szczegórymilniezabiegamipochirurgicznymikilkupacjentomlatach, co możnaeprofilaktycznie podawawymagaćantybiotyki,jejaby zapobiec rozwojowi nowej infekcji. Należy zasięgnąć porady lekarza prowadzącegowymiany.
Lekarze wcześniej sceptycznie podchodzili doZ tego zabiegupowodu chirurgicznegopo u młodychoperacji osób, ponieważ z czasem mogą pojawić się problemy z mocowaniem endoprotezy. Jednocześnie jednak lekarze coraz rzadziej odradzają młodym ludziom te zabiegi, ponieważ w ostatnim czasie okazały się one skuteczne. Po 10 latach może zaistnieć konieczność wymiany endoprotezy.
Na czym polega ten zabieg chirurgiczny?
Kość zastępuje się metalem (zwykle kobaltem, chromem lub tytanem) i tworzywem sztucznym (polietylenem). Ortopeda zazwyczaj przytwierdza metal do kości za pomocą cementu kostnego. Nieprawidłowe założenie endoprotezy wiąże się z ryzykiem ograniczonej ruchomości, a także przedwczesnego oderwania i zużycia plastiku. Zabieg chirurgiczny można przeprowadzić w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. Ortopeda wykonuje nacięcie powyżej stawu kolanowego, który ma być operowany. Odsuwa rzepkę na bok, oddziela końce kości udowej i piszczelowej i dopasowuje je do endoprotezy, aby dobrze się trzymała. Dwie części sztucznego stawu kolanowego wszczepia się (mocuje) na końcach kości udowej i piszczelowej za pomocą specjalnego cementu kostnego. Powierzchnia nowego stawu kolanowego jestpacjentom często wykonanaprzepisuje z metalusię lubleki tworzywa sztucznegoprzeciwzakrzepowe, a w niektórych nowszych endoprotezach stosuje się równieżpończochy ceramikę.
W niektórychuciskowe przypadkachi zużyciepodaje stawu kolanowego jest zauważalnie większe po jednej stronie stawu (przyśrodkowej/zewnętrznej lub środkowej/bocznej). Istnieje również możliwość wstawienia endoprotezy częściowej. Zastosowanie takiej endoprotezy wymaga nieco większych umiejętności chirurgicznych, ale czas rehabilitacji jest krótszyantybiotyki w porównaniu z pełnącelu protezą.zapobiegania Wadą tego rozwiązania jest większa tendencja do obluzowania endoprotezy i złamań w jej okolicyinfekcjom.
JakieRekonwalescencja czynnościi przeprowadza się po zabiegu chirurgicznym?rehabilitacja
Po zabiegu napacjent kolanozwykle nakładaspędza się uciskowy opatrunek. W niektórych przypadkach ortopedzi wprowadzają niewielki dren do wewnątrz stawu kolanowego podczas zabiegu. Odprowadza on treści płynne powstałe po zabiegu. Dren usuwa się po krótkim czasie (ok 48 godzinach).
Pacjenci powinni zacząć się ruszać po zabiegu tak szybko jak to możliwe, aby stawy nie zesztywniały. Taka mobilizacja zapewnia szybszy powrót do zdrowia, mniejszy ból po zabiegu oraz mniejsze ryzyko krwawienia i infekcji.
Ból będzie odczuwalny jeszcze przez pewien czas po zabiegu. W ciągu pierwszych kilkukilka dni po zabiegu pacjentom wstrzykuje się środki przeciwbólowe w celu złagodzenia bólu i ułatwienia ruchomości. Zastrzyki można zastąpić tabletkami w miarę postępu leczenia, aż ból stopniowo ustąpi.
Aby zapobiec infekcjom po zabiegu, lekarze przepisują antybiotyki. Zakłada się również pończochy uciskowe, które zapewniają lekką kompresję obszaru wokół łydek. Przeciwdziała to powstawaniu zakrzepów krwi, których można się spodziewać podczas takich interwencji. Z tego samego powodu przepisuje się również leki rozrzedzające krew.
Zaleca się, by pacjenci zaczęli chodzić już następnego dnia po zabiegu. Personel pielęgniarski pomoże pacjentowi wstać z łóżka i posadzi go na krześle. Ponadto należy zginać i rozciągać kończynę dolną operowaną już w łóżku szpitalnym – zapobiega to również powstawaniu zakrzepów krwi. Jednocześnie należy wykonywać ćwiczenia oddechowe, ponieważ głębokie wdechy i wydechy zapobiegają zapadaniu się tkanki płucnej i zapaleniu płuc u osób leżących.
Podczas zabiegu często wprowadza się cewnik do pęcherza moczowego. Zazwyczaj wyciąga się go krótko po zabiegu.
Rekonwalescencja i rehabilitacja
Pacjent przebywa w szpitalu niecały tydzień. Pełny powrót do zdrowia zajmuje jednak od 2–3 miesięcy do roku. Już następnego dnia po zabieguoperacji zachęcazaleca się pacjentrozpoczęcie wczesnej mobilizacji – wstanie z łów, by wstaliżka i przetestowali swojkrótki spacer z pomocą sprawnośćpersonelu ruchowąmedycznego. NiektórzyRehabilitacja pacjencijest pokluczowym opuszczeniuelementem szpitalapowrotu wymagajądo 3-tygodniowego pobytu w klinice rehabilitacyjnejzdrowia. KulePo i innykilku sprzęt medyczny będą służyć jako pomoc w chodzeniu przez kilka tygodni lub miesięcy. Dzięki fizjoterapii rozpoczętej w szpitaludniach pacjent będzieprzechodzi odzyskiwado ćwiczeń fizycznych, które pomagają w odzyskaniu pełnej ruchomości stawu oraz siły i sprawnomięśniowej.
Rekonwalescencja trwa zazwyczaj od 2 do 3 miesięcy, choć ruchowpełny powrót do zdrowia i funkcji stawu może zająć nawet do roku. NależyW unikatym okresie zaleca się unikanie forsownych ćwiczeń i sportów wyczynowych i treningu siłowego a zamiast tego po zakończeniu rehabilitacji zaleca się mniej forsowne zajęcia, takieale jakregularne spacery, pływanie lubczy spaceryjazda na rowerze są bardzo korzystne.
Długoterminowe efekty
Większość pacjentów po endoprotezoplastyce stawu kolanowego odczuwa znaczną ulgę w bólu, poprawę funkcji stawu i łatwiejsze poruszanie się. Po rehabilitacji wielu pacjentów nie potrzebuje już żadnej pomocy w chodzeniu. Endoprotezy mogą wytrzymać od 10 do 15 lat, w zależności od materiałów, konstrukcji oraz intensywności użytkowania. Po tym czasie może być konieczna ich wymiana, szczególnie w przypadku endoprotez częściowych, które mają tendencję do szybszego zużywania się.
Rokowanie
WszczepienieZabieg wszczepienia endoprotezy stawu kolanowego przynosima z regułybardzo korzyści.dobre Bólrokowania traci na sile– nawet u 90% pacjentów ból jest znacznie zmniejszony, a wi funkcjonowanie stawu znacznie siększo poprawia. Przewidywana długość zżycia nichendoprotezy powynosi rehabilitacjizwykle nie potrzebuje już pomocy w chodzeniu. Większość endoprotez wytrzymujeod 10, a niektóre nawet do 15 lat., Pojednak po tym czasie mogmoże zajść potrzeba wymiany protezy na nową.
Zatem endoproteza stawu kolanowego to skuteczne rozwiązanie dla osób cierpiących na zaawansowaną one sichorobę powoli obluzowywać i często konieczna jest ponowna operacja. Endoprotezy częściowe zazwyczaj wymagajzwyrodnieniową częstszejstawów wymiany.kolanowych, które nie uzyskują ulgi z metod leczenia zachowawczego
Dodatkowe informacje
- Artroza stawu kolanowego
- Reumatoidalne zapalenie stawów
- Zakrzepica żylna
- Zatorowość płucna
- Antybiotykoterapia
- Aktywność fizyczna przy zaburzeniach układu mięśniowo-szkieletowego
- Nadwaga i
- Artroza stawu kolanowego – informacje dla lekarzy
Autorzy
- Kalina van der Bend, lekarz
, Blachownia(recenzent) - Martina Bujard, dziennikarka naukowa, Wiesbaden
- Marie-Christine Fritzsche, lekarka, Fryburg