Regional content

Content

Informacje ogólne

Definicja

• Powierzchowne zakażenie grzybicze pachwiny i sąsiadującej skóry.¹
• Dodatkowe informacje patrz artykuł zakażenia grzybicze skóry.

Epidemiologia

• Wiek i płeć¹
  • Dorośli chorują znacznie częściej niż dzieci i młodzież.
  • Stosunek kobiet do mężczyzn wynosi 3:1.

Etiologia i patogeneza

• Do zakażenia dochodzi
  • Przez kontakt bezpośredni (należy zbadać także partnera) lub przez autoinokulację ze współistniejącej grzybicy stóp.
• Najczęstszym patogenem jest Trichophyton rubrum, należący do dermatofitów (grzybów nitkowatych).

Czynniki predysponujące

• Równocześnie współistniejąca grzybica stóp
  • możliwa autoinokulacja.
• Wilgotny i ciepły klimat.¹
• Nadwaga.²
• Cukrzyca.¹
• Obcisłe spodnie.2

ICD–10

• B35.6 Grzybica goleni (kod obejmuje również grzybicę pachwin).

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

• Rozpoznanie kliniczne.
• Badanie mykologiczne
  • dodatnie wyniki z preparatów bezpośrednich: obecność strzępek grzybni
  • dodatni wynik posiewu na obecność grzybów.

Diagnostyka różnicowa

• Łuszczyca okolic wyprzeniowych.
• Kandydoza skórna.
• Wyprysk łojotokowy.
• Łupież rumieniowy
  • zakażenie bakteryjne
  • bez uwydatnienia brzegów zmian, ceglastoczerwona fluorescencja w świetle lampy Wooda.

Wywiad lekarski

• Wysypka skórna oraz świąd w okolicy pachwin.
• Często jednocześnie występuje grzybica stóp.
• Partner seksualny również choruje?

Badanie fizykalne

• 

  Grzybica pachwin
  Miejsca predysponowane
  • Wewnętrzne powierzchnie ud, u mężczyzn powierzchnie przylegania moszny oraz sama moszna
    • Możliwe rozprzestrzenianie zmian na przylegające obszary skóry brzucha i pośladków.
• Charakterystyka wysypki
  • Okrągłe, czerwone do brązowo–czerwonych plamki z łuszczeniem zazwyczaj rozprzestrzeniającym się odśrodkowo i nasilonym na brzegach zmian, z towarzyszącym świądem.
  • Zmiany mogą również zlewać się w wielopierścieniowe ogniska.

Badania uzupełniające w praktyce lekarza rodzinnego

• W przypadku nietypowych lokalizacji lub nietypowym wyglądzie zmian, w celu potwierdzenia rozpoznania (niedostępne w POZ):
  • badanie preparatu bezpośredniego zeskrobin ze skóry lub
  • posiew na obecność grzybów z zeskrobin skóry z obrzeża zmiany.

Wskazania do skierowania do poradni specjalistycznej

• Jeśli rozpoznanie jest niejasne lub jeśli dolegliwości nie poddają się leczeniu – skierowanie do specjalisty dermatologa.

Leczenie

Cele leczenia

• Wyleczenie zakażenia grzybiczego.
• Zapobieganie nawrotom.

Ogólne informacje o leczeniu

• Podstawą leczenia są miejscowe leki przeciwgrzybicze i miejscowa odpowiednia higiena.
• Oczyszczenie innych objętych chorobą obszarów skóry.
• Ewentualnie leczenie partnera.

Zalecenia dla pacjentów

• Utrzymuj skórę suchą.
• Unikaj obcisłej odzieży.
• W przypadku otyłości – normalizacja masy ciała.

Leczenie farmakologiczne

Leczenie miejscowe

• Na przykład krem z terbinafiną (10 mg/g)
  • skuteczny w ponad 80% przypadków³
  • stosowanie: 1 x dziennie przez 1 tydzień
  • wcieranie w zmiany skórne i ich okolice.

Leczenie ogólnoustrojowe

• W przypadku rozległego zakażenia lub nieskuteczności leczenia
  • Terbinafina
    • Dawkowanie: 250 mg 1 x dziennie przez 2–4 tygodnie.
    • Uwaga: przeciwwskazane w ostrych lub przewlekłych chorobach wątroby!
    • Parametry czynności wątroby należy oznaczyć przed przepisaniem preparatu i wykonać kontrolne badanie po 4–6 tygodniach leczenia.
  • Flukonazol⁴
    • Dawkowanie: doustnie 150 mg 1 x na tydzień lub 50 mg 1 x na dobę przez 2–4 tygodni.
  • Itrakonazol⁴ 
    • Dawkowanie: doustnie 200 mg 1 x na dobę przez 7 dni lub 100 mg 1 x na dobę przez 15 dni.

Przebieg, powikłania i rokowanie

Przebieg

• Bez odpowiedniego leczenia zakażenie grzybicze rozprzestrzenia się na sąsiednie obszary skóry.

Powikłania

• Nadkażenie bakteryjne.
• Liszajowacenie skóry przy przewlekłej infekcji.

Rokowanie

• Przy odpowiednim leczeniu rokowanie bardzo dobre.¹

Informacje dla pacjentów

Materiały edukacyjne dla pacjentów

• Grzybica pachwin.
• Zakażenia grzybicze.

Ilustracje