Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Ostre urazy stawu skokowego

Streszczenie

  • Definicja: Ostre uszkodzenie więzadeł i ewentualnie struktur kostnych stawu skokowego. Do najczęstszych urazów należy nadmierne rozciągnięcie więzadeł bocznych.
  • Częstość występowaniaEpidemiologia: Urazy stawu skokowego stanowią 17% wszystkich kontuzji w  sportach zespołowych.
  • Patomechanizm: Zdecydowanie najczęstszym mechanizmem powstawania urazów jest skręcenie.
  • Badanie fizykalne: Pacjenta należy zapytać o  mechanizm powstania urazu, zbadać palpacyjnie tkliwe struktury.
  • Diagnostyka: Wywiad lekarski i  badanie przedmiotowe z  zastosowaniem kryteriów ottawskich, w  razie potrzeby dodatkowe badanie rentgenowskie.
  • Leczenie: Wcześnie wdrożone ćwiczenia funkcjonalne są leczeniem z  wyboru.

Informacje ogólne

Definicja

  • Ostre uszkodzenie więzadeł i  struktur kostnych stawu skokowego.
  • Najczęstsze urazy: nadmierne rozciągnięcie więzadeł zewnętrznych.1
  • Klasyfikacja urazów więzadeł ze względu na wcześniejsze ich występowanie w  wywiadzie:
    • ostre
    • przewlekłe
    • wtórne (ostre zerwanie po wygojeniu uprzednio naderwanego więzadła).
  • Klasyfikacja urazów więzadeł ze względu na rozległość urazu2:
    • stopień 1: niewielkie nadciągnięcie więzadeł bez niestabilności stawu
    • stopień 2: częściowe zerwanie kompleksu więzadłowego z  niewielką niestabilnością stawu
    • stopień 3: całkowite zerwanie kompleksu więzadłowego z  niestabilnością stawu.
  • Nieodpowiednie leczenie może skutkować przewlekłymi problemami.:
    • ograniczona ruchomość, ból i  niestabilność stawów.3

Częstość występowaniaEpidemiologia

  • Zapadalność:
    • Codzienniecodziennie dochodzi do 1  urazu stawu skokowego na 10  000 osób.4
    • Zapadalnozapadalność jest znacznie wyższa podczas uprawiania niektórych dyscyplin sportowych, zwłaszcza podczas wyczynowego uprawiania sportu.
      • W w ciągu 1000 godzin meczów piłki nożnej dochodzi do 35 urazów stawu skokowego.5
  • Względny podział:
    • Około 17% wszystkich kontuzji w  sporcie klubowym dotyczy stawu skokowego.:
      • to druga najczęstsza lokalizacja urazów stawów (po urazach kolana, około 20%)
    • 50% urazów stawu skokowego ma miejsce podczas uprawiania sportu.4
    • Odsetekodsetek towarzyszących złamań wynosi około 15%.6
  • Wiek:
    • Zapadalnozapadalność jest najwyższa u  nastolatków i  młodych dorosłych.7
  • Płeć:
    • Dodo 30. roku życia częściej dotyka mężczyzn, kobiet zaś powyżej 30. roku życia.8
  • Umiejscowienie:
    • Dodo 3/4 urazów stawu skokowego dotyczy więzadła bocznego.4

Anatomia czynnościowa

  • Staw skokowy jest stawem cylindrycznym (articulatio cylindrica) składającym się z  dwóch stawów:
    1. staw skokowy górny (między widełkami kostki od kości piszczelowej/strzałkowej i  kości skokowej)
    2. staw skokowy dolny (między kością skokową, piętową a  kością łódkowatą [os naviculare]).
  • Ruchy:
    • zgięcie podeszwowe i  zgięcie grzbietowe:
      • w  pobliżu górnej części stawu skokowego
    • pronacja (podniesienie bocznej krawędzi stopy) i  supinacja (obniżenie bocznej krawędzi stopy):
      • głównie w  dolnej części stawu skokowego
    • rotacja na zewnątrz/do wewnątrz:
      • możliwa tylko w  stopniu minimalnym.
  • Aparat więzadłowy zapewniający stabilizację bierną:
    • trzy więzadła boczne:
      1. więzadło skokowo-strzałkowe przednie (ligamentum talofibulare anterius):
        • Zwyklezwykle zostaje uszkodzone jako pierwsze w  trakcie urazu w  supinacji.9
      2. więzadło piętowo-strzałkowe (ligamentum calcaneofibulare)
      3. więzadło skokowo-strzałkowe tylne (ligamentum talofibulare posterius):
        • najsilniejsze więzadło boczne, najmniej podatne na zerwanie10
    • kompleks więzadeł przyśrodkowych składający się z  czterech więzadeł, tworzących razem więzadło przyśrodkowe (ligamentum deltoideum):
      • znacznie silniejsze niż więzadła boczne.
  • Mięśnie zapewniające aktywną stabilizację:
    • boczne mięśnie strzałkowe
    • przyśrodkowy mięsień piszczelowy przedni (musculus tibialis anterior) i  piszczelowy tylny (musculus tibialis posterior).

Etiologia i  patogeneza

Mechanizm wystąpienia urazu

  • Do najczęstszych mechanizmów powstania urazu należy skręcenie.:
    • połączony ruch zgięcia podeszwowego, supinacji i  rotacji do wewnątrz11
    • Powodujepowoduje to duże obciążenie więzadeł bocznych, zwłaszcza więzadła skokowo-strzałkowego przedniego.
  • Ruch przeciwny nazywa się odwracaniem.:
    • połączony ruch zgięcia grzbietowego, pronacji i  rotacji na zewnątrz.

Rodzaje urazów

  • Uraz więzadła.
  • Uraz torebki stawowej.
  • Złamania.
  • Uszkodzenie zaopatrzenia proprioceptywnego, co skutkuje pogorszeniem się funkcji i czucia głębokiego.

Czynniki predysponujące

  • Wcześniejsze urazy stawu skokowego:
    • zdecydowanie najważniejszy czynnik ryzyka z  powodu upośledzenia czucia głębokiego.12
  • Uprawianie sportu, zwłaszcza związanego z  intensywną pracą stóp13:
    • piłkarze, siatkarze .
  • Wysokie podbicie i  szpotawość kości piętowej.
  • Ograniczone zgięcie grzbietowe, skrócony mięsień brzuchaty łydki (musculus gastrocnemius).14

ICD-10

  • S82.88 Złamania innych części podudzia . 
  • S93 Zwichnięcie, skręcenie i  nadwyrężenie stawów i  więzadeł na poziomie stawu skokowego i  stopy.
    • S93.0 Zwichnięcie stawu skokowego.
    • S93.2 Urazowe zerwanie więzadeł na poziomie stawu skokowego i  stopy.
    • S93.4 Skręcenie i  naderwanie stawu skokowego.
  • S96    Uraz mięśni i  ścięgien na poziomie stawu skokowego i  stopy.

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Wywiad lekarski i  badanie przedmiotowefizykalne stopy połączone z  określonymi testami sprawności.
  • W  zależności od kryteriów ottawskich mogą być wymagane dodatkowe badania rentgenowskie.

Diagnostyka różnicowa

Wywiad    

Ogólne informacje

  • Pacjenta należy zapytać o  dokładny mechanizm powstania urazu.
  • Czas wystąpienia urazu?
  • Czy bezpośrednio po urazie można było obciążać kończynę (np. stojąc)?
  • Rozwój objawów:
    • Natychmiastowynatychmiastowy obrzęk?
    • Uczucieuczucie niestabilności stawu?
  • Wcześniejsze urazy dotkniętego stawu skokowego?
  • Obciążenie fizyczne stawów skokowych związane z  zawodem i  sportem?

Urazy więzadeł bocznych

  • Mechanizm urazu: skręt:
    • lądowanie na stopie ze zgiętą podeszwą, w  supinacji.

Urazy więzozrostu piszczelowo-strzałkowego

  • Mechanizm powstania urazu: silna rotacja stopy na zewnątrz:
    • Kokość piszczelowa i  strzałkowa oddalają się od siebie w  części dystalnej.:
      • typowe: skręcenie stopy w  bucie narciarskim
      • Stawstaw skokowy nie jest w  stanie poddać się działaniom sił z  powodu zahamowania zgięcia grzbietowego w  bucie narciarskim.

Urazy więzadła przyśrodkowego

  • Mechanizm urazu: wywinięcie.
  • Zdarza się bardzo rzadko ze względu na dużą wytrzymałość na rozciąganie więzadła trójgraniastego (ligamentum deltoideum).
    • Często ciężkim urazom towarzyszą inne urazy, np. złamanie.

Zwichnięcie ścięgien strzałkowych

  • Mechanizm powstawania urazów: uraz ze zgięciem grzbietowym stopy, w  supinacji . 
  • Pęknięcie troczka mięśni strzałkowych:
    • Śścięgna strzałkowe wysuwają się z  rowka zakostkowego podczas zgięcia grzbietowego.
    • Pacjentpacjent odczuwa „trzaskanie” i  niestabilność.

Badanie przedmiotowefizykalne

  • Zdjąć obuwie ze stóp i  porównać obustronnie.
  • Badanie obwodowego przepływu krwi, zdolności motorycznych, wrażliwości, zakresu ruchu.
  • Obserwacja:
    • wzorzec chodu
    • obrzęk.
  • Palpacja:
    • kostka przyśrodkowa (malleolus medialis) i kostka boczna (malleolus lateralis)
    • guzowatość kości śródstopia V (tuberositas ossis metatarsalis V):
      • złamanie Jonesa, rzekome złamanie Jonesa
    • proksymalna część kości strzałkowej:
      • złamanie Maisonneuve
    • syndesmozy (więzozrosty)
    • przebieg pasma trzech zewnętrznych wiązadeł
    • bruzda ścięgna strzałkowego  : 
      • okolica zakostkowa boczna.
  • Szczególne testy sprawności:
    • test szuflady przedniej dla więzadła skokowo-strzałkowego przedniego (ligamentum talofibulare anterius):
      • stabilizacja podudzi dystalnie
      • Chwycichwycić piętę i  sprawdzić stopień przesunięcia do przedu względem podudzia.
    • zakres zgięcia grzbietowego w stawie skokowym górnym w  porównaniu obustronnym
    • Niezaleniezależnie od doświadczenia osoby badającej, testy charakteryzują się dużą czułością.15
    • Czuczułość testów wzrasta 4–5 dni po urazie.4
    • Testtest kompresji w  celu wykrycia syndesmozy:
      • ucisk kości strzałkowej i  kości piszczelowej na środku podudzia
      • stwierdzenie bólu w  obszarze syndesmozy.
  • Badanie kontrolne:
    • 3–5 dni po urazie:
      • Zmniejszazmniejsza się obrzęk i  ból.
    • Momożliwa jest dokładniejsza ocena urazu.11:
      • 5 dni po urazie 96% wszystkich urazów więzadeł może zdiagnozować nawet niedoświadczona osoba badająca.16

Kryteria ottawskie

  • Kryteria ottawskie stanowią algorytm służący do zmniejszania  narażenia na niepotrzebne promieniowania RTG.
  • Dzięki  konkretnym elementom badania fizykalnego można z  dużą dozą pewności wykluczyć złamanie na podstawie określonych kryteriów, a  badanie rentgenowskie można pominąć:
    • brak bólu w  okolicy zewnętrznej lub wewnętrznej części  stawu skokowego
    • brak bólu w  okolicy śródstopia:
      • badanie palpacyjne kości śródstopia (basis os metatarsale V)
      • badanie palpacyjne kości łódkowatej (os naviculare)
    • brak bólu w  trakcie badania palpacyjnego tylnej krawędzi kostki zewnętrznej i  wewnętrznej
    • co najmniej 4  powyższe okolice  niebolesne w trakcie badania.
  • W  przypadku bólu w  okolicy kostki:
    • badanie rentgenowskie górnego stawu skokowego przednio-tylne (rotacja do wewnątrz o  20 stopni = projekcja „na widełki”) i  na boki.
  • W  przypadku bólu w  okolicy śródstopia:
    • RTG śródstopia w  2  płaszczyznach.
  • Szacunkowe oszczędności narażenia na promieniowanie rentgenowskie przy użyciu kryteriów ottawskich: 15–40%.
  • Kryteria diagnostyczne3:
    • czułość prawie 100%:
      • Przyprzy zastosowaniu kryteriów ottawskich co do zasady nie zostają pominięte żadne złamania.
    • swoistość 25–50%  : 
      • Stosunkowostosunkowo dużo wyników fałszywie dodatnich, tj. zdjęcia rentgenowskie są również wykonywane u  50–75% pacjentów bez złamania.

Dalsza diagnostyka specjalistyczna

USG

  • Dynamiczne badanie ultrasonograficzne stabilności i  ciągłości więzadła skokowo-strzałkowego przedniego (ligamentum talofibulare anterius):
    • zgodność z  wynikami artroskopii u  dorosłych na poziomie 91%17
    • zgodność z  wynikami RM u  dzieci na poziomie nawet 100%.18
  • Oprócz więzadła skokowo-strzałkowego przedniego (ligamentum talofibulare) można wiarygodnie uwidocznić:
    • ścięgna strzałkowe
    • więzadło piszczelowo – strzałkowe  przednie (ligamentum tibiofibulare anterius)
    • więzadło piętowo-sześcienne (ligamentum calcaneocuboideum).
  • Zalety: niedrogie, szybko dostępne badanie.
  • Wada: w  dużej mierze zależy od doświadczenia osoby badającej.

Zdjęcia rentgenowskie przednio-tylne i  boczne w  znieczuleniu miejscowym

  • Nie zaleca się wykonywania rutynowych badań:
    • niska czułość
    • konieczność dodatkowego znieczulenia regionalnego
    • brak  wpływu na sposób dalszego leczenia.
  • Przydatne w  indywidualnych przypadkach, w  przypadku podejrzenia przewlekłej niestabilności stawu:
    • rozróżnianie niestabilności funkcjonalnej i  mechanicznej.19

RM lub TK

  • Tylko w  wyjątkowych przypadkach,  jako metoda obrazowania towarzyszących urazów.

Wskazania do skierowania do specjalisty

  • Dalsza diagnostyka i  leczenie w  przypadku podejrzenia urazu aparatu więzadłowego.
  • W  przypadku podejrzenia urazu kości.
  • Jeśli ból utrzymuje się ponad 3 miesiące po urazie.

Leczenie

Cele leczenia

  • Doraźne: zmniejszenie krwawienia i  rozwoju obrzęku.
  • Uwolnienie od dolegliwości bólowych.
  • Odzyskanie prawidłowej sprawności.
  • Stabilizacja stawu skokowego:
    • między innymi poprzez trening czucia głębokiego.

Ogólne informacje o  leczeniu

  • Leczenie zachowawcze i  funkcjonalne to standard w  przypadku niekostnych urazów stawu skokowego.4:
    1. w  ciągu pierwszych 2–4 dni zasada RICE:
      • Rest (odpoczynek), Ice (lód), Compression (ucisk), Elevation (uniesienie)  
      • w  razie potrzeby profilaktyka zakrzepowo-zatorowa
      • cel: zmniejszenie obrzęku
    2. orteza, możliwe pełne obciążenie
    3. fizjoterapia wspomagająca.

Leczenie ostrego zerwania więzadła strzałkowego

  • Standardem jest wczesne funkcjonalne leczenie zachowawcze.
  • Należy przestrzegać zasady RICE przez pierwsze 2–4 dni po urazie.:
    • Jejeśli dotknięta kończyna jest obciążona.
  • Zastosowanie funkcjonalnej, hamującej supinację, półsztywnej ortezy:
    • Zalecazaleca się nosić ortezę przez co najmniej 5 tygodni, możliwe jest pełne obciążenie w trakcie używania.
      • Nie stosuje się już unieruchomienia za pomocą gipsu.
      • Elastyczne skarpetki/bandaże są mniej skuteczne niż ortezy.
      • Taping (plastrowanie) charakteryzuje się mniejszą stabilnością i  częstym podrażnieniem skóry.
  • Leczenie farmakologiczne  : 
    • miejscowe lub ogólnoustrojowe leki przeciwzapalne przeciwbólowe.
  • Fizjoterapia jest bardzo ważnym elementem leczenia.:
    • wzmacnianie mięśni (grupa strzałkowa)
    • trening koordynacji (trening czucia głębokiego na urządzeniu terapeutycznym).
  • Leczenie chirurgiczne:
    • stabilizacja stawu porównywalna z  leczeniem zachowawczym w  efekcie długoterminowym
    • nieznacznie zwiększone ryzyko rozwoju pourazowej choroby zwyrodnieniowej stawów
    • Zabiegzabieg chirurgiczny jest zwykle wskazany tylko w  przypadku bardzo ciężkiego urazu (otwarte złamanie, zwichnięcie).

Powrót do uprawiania sportu

  • Po 12 tygodniach zdolność do wysiłku u  60–90% pacjentów jest na tym samym poziomie, co przed wypadkiem.
  • Zaleca się noszenie ortezy lub taping podczas uprawiania sportu przez 6 miesięcy po urazie.2

Zalecenia dla pacjentów

  • Codzienne ćwiczenia fizyczne wykonywane samodzielnie są podstawowym elementem leczenia pozwalającym uniknąć przewlekłych niestabilności.
  • Wczesne wdrożenie ćwiczeń bez obciążenia w  pierwszych dniach po urazie zapewnia szybszy powrót do sprawności.20

Leczenie farmakologiczne

  • W  pierwszych dniach często konieczne są leki przeciwzapalne lub paracetamol, np.21:
    • naproksen 500 mg 2 razyx dziennie przez 3–7 dni
    • ewentualnie miejscowe NLPZ w  postaci żelu: pozwalają osiągnąć dobry efekt (i  mają mniej działań niepożądanych)22
    • paracetamol 500–1000  mg 3–4 razyx dziennie.
  • Paracetamol (4 x 1000 mg) ma równie skuteczne działanie przeciwbólowe, jak NLPZ (3 x 50 mg diklofenaku).21,23
    • Paracetamol ogranicza również skłonność do powstawania obrzęków.

Leczenie chirurgiczne

  • Cel: adaptacja zerwanych więzadeł w  pozycji anatomicznej.
  • Brak korzyści w  porównaniu z  leczeniem zachowawczym.19
  • Nawet w  przypadku nawrotu uszkodzenia więzadła strzałkowego obie metody są równoważne.24
    • dlategoDlatego rozważana jako drugorzędna opcja terapeutyczna, np. w  przewlekłej niestabilności i  przy nieskutecznych metodach leczenia zachowawczego
  • W  przeszłości często u  sportowców wyczynowych, dziś jest to indywidualna decyzja.
    • Nie ma jednoznacznych dowodów przemawiających za wyższością leczenia chirurgicznego.
    • Ponadto, ze względu na dobrą kontrolę mięśni, sportowcy szczególnie dobrze reagują na ćwiczenia funkcjonalne i  trening czucia głębokiego.25

Zapobieganie

  • Unikanie sportów kontaktowych.
  • Trening czucia głębokiego po ostrym urazie stawu skokowego może zmniejszyć częstość nawracających urazów stawu skokowego.26
  • Skuteczność programów profilaktycznych (trening nerwowo-mięśniowy i  czucia głębokiego, wzmacnianie i  rozciąganie mięśni), zwłaszcza u  piłkarzy, została udowodniona w  kilku randomizowanych badaniach.27
  • Opatrunek taśmowy lub orteza podczas uprawiania sportu przez 6 miesięcy po urazie.2
    • Efekt jest prawdopodobnie spowodowany stymulacją proprioceptywną (krótszy czas reakcji strzałkowej).

Przebieg, powikłania i  rokowanie

Przebieg

  • Zerwanie więzadła bocznego prowadzi do przewlekłej niestabilności u  1–30% pacjentów.28
  • Nawet 90% pacjentów może wrócić do swojego pierwotnie uprawianego sportu po 12 tygodniach.

Powikłania

  • Przewlekły dyskomfort z  towarzyszącym bólem, sztywnością i  obrzękiem:
    • Momożliwymi przyczynami są urazy chrząstki.:
      • RM w celu dalszej diagnostyki.
  • Przewlekła niestabilność stawu.28
  • Pourazowa wtórna choroba zwyrodnieniowa stawów.

Rokowanie

  • Około 80% pacjentów po całkowitym wyzdrowieniu nie ma przewlekłych objawów.2

Informacje dla pacjentów

O czymEdukacja należy poinformować pacjentów?pacjenta

  • Dokładne instrukcje dotyczące postępowania i  ćwiczeń, które należy wykonać samodzielnie.

InformacjeMateriały edukacyjne dla pacjentów w Deximed

Ilustracje

Boczne więzadło stawu skokowegoBoczne więzadło stawu skokowego
Boczny aparat więzadłowy stawu skokowego
Ostre urazy stawu skokowegoOstre urazy stawu skokowego
Przyśrodkowy aparat więzadłowy stawu skokowego

  
Ostre urazy stawu skokowegoOstre urazy stawu skokowego
Kości stopy od strony bocznej

  
Ligamentum-calcaneofibulare.jpgLigamentum-calcaneofibulare.jpg
Więzadło stawu skokowego od strony grzbietowej
Zerwanie więzadeł bocznych (ligamentum talofibulare/calcaneofibulare)Zerwanie więzadeł bocznych (ligamentum talofibulare/calcaneofibulare)
Zerwanie więzadeł bocznych i  syndesmoza przednia

Źródła

Piśmiennictwo

  • Brzezińska P, Mieszkowski JP. Kompleksowe postępowanie fizjoterapeutyczne w skręceniu stawu skokowego. J Educ Health Sport 2015; 5: 527-54848. apcz.umk.pl
  1. Young CC. Ankle Sprain. Medscape, last updated Jan 14, 2019. emedicine.medscape.com
  2. Molis MA. Talofibular ligament injury. Medscape, last updated Apr 20, 2018. emedicine.medscape.com
  3. Wolfe MW, Uhl TL, Mattacola CG, McCluskey LC. Management of ankle sprains. Am Fam Physician 2001; 63: 93-104. American Family Physician
  4. van den Bekerom MP, Kerkhoffs GM, McCollum GA, Calder JD, van Dijk CN. Management of acute lateral ankle ligament injury in the athlete. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc. 2013 Jun. 21 (6): 1390-5. www.ncbi.nlm.nih.gov
  5. Fong DT, Hong Y, Chan LK, et al. A systematic review on ankle injury and ankle sprain in sports. Sports Med 2007; 37(1): 73-94. www.ncbi.nlm.nih.gov
  6. Sujitkumar P, Hadfield JM, Yates DW. Sprain or fracture? An analysis of 2000 ankle injuries. Arch Emerg Med 1986; 3: 101-1066. PubMed
  7. Waterman BR, Owens BD, Davey S, Zacchilli MA, Belmont PJ Jr. The epidemiology of ankle sprains in the United States. J Bone Joint Surg Am 2010; 92: 2279-84. PubMed
  8. Waterman BR, Owens BD, Davey S, et al. The epidemiology of ankle sprains in the United States. J Bone Joint Surg Am 2010; 92(13): 2279-84. www.ncbi.nlm.nih.gov
  9. Broström L. Sprained ankles. V. Treatment and prognosis in recent ligament ruptures. Acta Chir Scand 1966; 132(5): 537-50. www.ncbi.nlm.nih.gov
  10. Haraguchi N, Toga H, Shiba N, et al. Avulsion fracture of the lateral ankle ligament complex in severe inversion injury: incidence and clinical outcome. Am J Sports Med 2007; 35(7): 1144-52. www.ncbi.nlm.nih.gov
  11. Tiemstra JD. Update on acute ankle sprains. Am Fam Physician 2012; 85: 1170-6. PubMed
  12. Karlsson J, Peterson L, Andre ́asson G, et al. The unstable ankle: a combined EMG and biomechanical modeling study. Journal of Applied Biomechanics 1992; 8(2): 129-44. doi.org
  13. Woods C, Hawkins R, Hulse M, et al. The Football Association Medical Research Programme: an audit of injuries in professional football: an analysis of ankle sprains. Br J Sports Med 2003; 37(3): 233-8. www.ncbi.nlm.nih.gov
  14. Willems TM1, Witvrouw E, Delbaere K. Intrinsic risk factors for inversion ankle sprains in male subjects: a prospective study. Am J Sports Med 2005; 33(3): 415-23. www.ncbi.nlm.nih.gov
  15. Vaseenon T, Gao Y, Phisitkul P. Comparison of two manual tests for ankle laxity due to rupture of the lateral ankle ligaments. Iowa Orthop J 2012; 32: 9-16. www.ncbi.nlm.nih.gov
  16. van Dijk CN, Lim LS, Bossuyt PM. Physical examination is sufficient for the diagnosis of sprained ankles. J Bone Joint Surg Br 1996; 78(6): 958-62. www.ncbi.nlm.nih.gov
  17. Oae K, Takao M, Uchio Y, et al. Evaluation of anterior talofibular ligament injury with stress radiography, ultrasonography and MR imaging. Skeletal Radiol 2010; 39(1): 41-7. www.ncbi.nlm.nih.gov
  18. Endele D, Jung C, Bauer G, et al. Value of MRI in diagnosing injuries after ankle sprains in children. Foot Ankle Int 2012; 33(12): 1063-8. www.ncbi.nlm.nih.gov
  19. Pihlajamäki H, Hietaniemi K, Paavola M, et al. Surgical versus functional treatment for acute ruptures of the lateral ligament complex of the ankle in young men: a randomized controlled trial. J Bone Joint Surg Am 2010; 92(14): 2367-74. www.ncbi.nlm.nih.gov
  20. Bleakley CM, O'Connor SR, Tully MA, et al. Effect of accelerated rehabilitation on function after ankle sprain: randomised controlled trial. BMJ 2010; 340.c1964. www.bmj.com
  21. Ridderikhof ML, Lirk P, Goddijn H, et al. Acetaminophen or nonsteroidal anti-inflammatory drugs in acute musculoskeletal trauma: A multicenter, double-blind, randomized, clinical trial. Ann Emerg Med 2017 Oct 13. pmid: 29033294 PubMed
  22. Derry S, Moore RA, Gaskell H, McIntyre M, Wiffen PJ. Topical NSAIDs for acute musculoskeletal pain in adults. Cochrane Database of Systematic Reviews 2015, Issue 6. Art. No.: CD007402. DOI: 10.1002/14651858.CD007402.pub3 DOI
  23. Lyrtzis C, Natsis K, Papadopoulos C, et al. Efficacy of paracetamol versus diclofenac for grade II ankle sprain. Foot Ankle Int 2011; 32: 571-5. PubMed
  24. Knop C, Knop C, Thermann H, et al. Treatment of recurrent desmorrhexis. Results of a prospective, randomized study. Der Unfallchirurg 1999; 102(1): 23-288. link.springer.com
  25. Winter T, Beck H, Walther A, et al. Influence of a proprioceptive training on functional ankle stability in young speed skaters - a prospective randomised study. J Sports Sci Med 2015; 33(8): 831-40. www.ncbi.nlm.nih.gov
  26. Hupperets MDW, Verhagen EALM, van Mechelen W. Effect of unsupervised home based proprioceptive training on recurrences of ankle sprain: randomised controlled trial. BMJ 2009; 339: b2684. BMJ (DOI)
  27. Grimm NL, Jacobs JC Jr, Kim J, et al. Ankle Injury Prevention Programs for Soccer Athletes Are Protective: A Level-I Meta-Analysis. J Bone Joint Surg Am 2016; 98(17): 1436-43. www.ncbi.nlm.nih.gov
  28. Chan KM, Karlson J . World Consensus Conference on Ankle Instabiliy. Hong Kong: ISAKOS, 2005.

AutorzyOpracowanie

  • Natalia Jagiełła, lekarz, specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (recenzent)
  • Adam Windak, Prof. dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (redaktor)
  • Lino Witte, Dr med., lekarz rezydent, medycyna wewnętrzna, Frankfurt(recenzent/redaktor)
S8288; S93; S930; S932; S934; S96  
ankelskader; distorsjon ankel; forstuving ankel; Ankeldistorsjon; akutte ankelskader; ottawa ankelregler; Ankelskade, akutt
Uraz stawu skokowego; Nadmierne rozciągnięcie więzadeł stawu skokowego; Zerwanie więzadeł stawu skokowego; Zerwanie kompleksu więzadeł stawu skokowego; Urazy więzadeł; Niestabilność kostki; Niestabilność stawu skokowego; Niestabilna kostka; Uraz więzadła bocznego stawu skokowego; Uraz więzozrostu piszczelowo-strzałkowego; Zwichnięcie ścięgien strzałkowych; Kryteria ottawskie; Test szuflady
Ostre urazy stawu skokowego
document-disease document-nav document-tools document-theme
Streszczenie Definicja: Ostre uszkodzenie więzadeł i ewentualnie struktur kostnych stawu skokowego. Do najczęstszych urazów należy nadmierne rozciągnięcie więzadeł bocznych.
Ortopedia/Chirurgia urazowa
Ostre urazy stawu skokowego
/link/5afdd2810f204933a046c47c83052e56.aspx
/link/5afdd2810f204933a046c47c83052e56.aspx
ostre-urazy-stawu-skokowego
SiteDisease
Ostre urazy stawu skokowego
K.Reinhardt@gesinform.de
live.com#drcom#we.dabrowska@wpwiszniewska@gmail.plcom
pl
pl
pl