O ile nie zaznaczono inaczej, artykuł opracowano na postawie niniejszego źródła:1
Wprowadzenie
Krótka skala oceny stanu psychicznego (Mini–Mental State Examination – MMSE) została opracowana przez Folsteina i współpracowników w 1975 roku w celu uzyskania metody przesiewowej służącej do wykrywania deficytów poznawczych nadającej się do stosowania w codziennej praktyce klinicznej.
Od czasu jej wprowadzenia do praktyki klinicznej, okazała się ona niezawodnym narzędziem do wstępnej oceny pacjentów, jak również do obserwacji przebiegu choroby. W rezultacie stała się najczęściej stosowanym narzędziem w diagnostyce otępienia i choroby Alzheimera.
Miejsce testu w kontekście procesu diagnostycznego
Podstawą diagnostyki otępienia jest badanie lekarskie obejmujące wyniki badań internistycznych, neurologicznych i psychopatologicznych.
Ocena stopnia upośledzenia funkcji poznawczych powinna zostać przeprowadzona za pomocą odpowiednich testów.
MMSE stanowi niedrogie i łatwe w użyciu narzędzie pomocnicze w podstawowej diagnostyce otępienia.
Jakość testu
W przypadku łagodnego otępienia i niepewnej diagnozy, czułość wszystkich testów w kierunku otępienia jest ograniczona.2
Żaden z testów nie nadaje się do diagnostyki różnicowej rodzajów otępień.
Nie zaleca się stosowania testów funkcji poznawczych, w tym krótkich testów funkcji poznawczych (w tym testu MMSE) lub procedur diagnostyki obrazowej, u osób bez dolegliwości i objawów, wyłącznie w celu badania przesiewowego na występowanie otępienia.
Jakość diagnostyczna testu MMSE zależy od warunków badania (wysoka lub niska chorobowość).
W badaniach przeprowadzonych w ośrodkach specjalistycznych, na grupach osób o wysokim współczynniku chorobowości dla otępienia, stwierdzono pozytywną wartość predykcyjną dla wykrywania otępienia (>85%).3
Skala MMSE jest mniej odpowiednia do wykluczania otępienia w warunkach opieki specjalistycznej (ujemna wartość predykcyjna <80%).3
Z kolei w badaniach przeprowadzanych w podstawowej opiece zdrowotnej lub w populacjach o niskiej chorobowości, metoda ta okazała się najlepsza do wykluczania otępienia (ujemna wartość predykcyjna >95%), natomiast mniej odpowiednia do wykrywania otępienia (dodatnia wartość predykcyjna <55%).
Dodatnią i ujemną wartość predykcyjną można poprawić, stosując zróżnicowane metody.4
MMSE w połączeniu z testem rysowania zegara może zwiększyć ich znaczenie diagnostyczne.
Przygotowanie do testu
Zapewnienie niczym niezakłóconej atmosfery podczas badania.
Wady wzroku i słuchu mogą mieć znaczący wpływ na wynik testu i w miarę możliwości powinny zostać skorygowane przed jego rozpoczęciem (okulary, aparat słuchowy).
Oceniając wyniki testów w warunkach szpitalnych, należy wziąć pod uwagę, że obce środowisko szpitalne może prowadzić do spadku wydajności mózgu.
Dlatego przydatna może być obserwacja w warunkach ambulatoryjnych.
Ból upośledza koncentrację uwagi.
Wstyd lub nieśmiałość w trakcie badania mogą wpłynąć na jego wynik tak samo negatywnie, jak obawa przed zdiagnozowaniem choroby.
Przeprowadzanie testu
Krótka skala oceny stanu psychicznego jest przeprowadzana w formie wywiadu z pacjentem. Na podstawie złożonych zadań testowane są funkcje poznawcze (orientacja w czasie i przestrzeni, zdolność do zapamiętywania i przypominania, uwaga, rozumienie mowy i języka, a także czytanie, pisanie, rysowanie i liczenie).
Wdrożenie zajmuje zwykle około 10 minut.
Przebieg badania (test jest dostępny pod linkami u góry artykułu):
Jaki jest teraz rok? (1 punkt)
Jaka jest teraz pora roku? (1 punkt)
Jaki jest teraz miesiąc? (1 punkt)
Jaka jest dzisiejsza data? (1 punkt)
Jaki jest dzisiaj dzień tygodnia? (1 punkt)
W jakim kraju się znajdujemy? (1 punkt)
W jakim województwie się znajdujemy? (1 punkt)
W jakim mieście/dzielnicy się znajdujemy? (1 punkt)
Jak nazywa się miejsce, w którym się znajdujemy? (1 punkt)
Na jakim oddziale/na którym piętrze/w jakiej części mieszkalnej się znajdujemy? (1 punkt)
Proszę zapamiętać 3 słowa (jabłko, grosz, stół) i powtórzyć je (po 1 punkcie za każde słowo).
Proszę obliczyć: 100-–7, ponownie odjąć 7 od wyniku, powtórzyć całość 5 razy (1 punkt za każdy poprawny wynik pośredni, nawet jeśli poprzedni wynik był błędny, ale 7 zostało ponownie poprawnie odjęte) (93, 86, 79, 72, 65). Alternatywnie do zadania arytmetycznego słowo „fotel“ można przeliterować wspak: „L E T O F“. Za każdą poprawną literę przyznawany jest 1 punkt.
Proszę powtórzyć 3 zapamiętane słowa z zadania 3 (jabłko, grosz, stół) (1 punkt za każde słowo).
Proszę o nazwanie 2 przedmiotów, które kolejno pokazujemy badanemu – ołówek, zegarek (po 1 punkcie).
Proszę dosłownie powtórzyć następujące wyrażenie „ani tak, ani nie, ani ale”(1 punkt).
Proszę poprawnie wykonać następujące 3 polecenia:
proszę wziąć kartkę papieru do ręki (1 punkt)
złożyć ją (1 punkt) i
położyć ją na podłogę (1 punkt).
Proszę odczytać z kartki papieru polecenie „proszę zamknąć oczy” i wykonać je (1 punkt).
Proszę sformułować dowolne zdanie i zapisać je. Poprawna pisownia i gramatyka nie są wymagane, ale zdanie musi zawierać co najmniej 1 podmiot oraz 1 orzeczenie i musi być wymyślone spontanicznie bez żadnych danych pomocniczych (1 punkt).
Proszę narysować 2 pięciokąty, które nachodzą na siebie. Szablon jest dostępny (1 punkt).
Ocena testu
Test może dostarczyć przybliżonych informacji na temat stopnia zaawansowania otępienia, ale jak opisano powyżej, nie jest możliwe postawienie dokładnej diagnozy na podstawie samego testu.
Folstein M.F., Folstein S.E., McHugh P.R. "Mini-mental state". A practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician, J Psychiatr Res, 1975 Nov, 12(3): 189-98, www.ncbi.nlm.nih.gov
Arevalo-Rodriguez I., Smailagic N., Roque I., Figuls M., et al. Mini-Mental State Examination (MMSE) for the detection of Alzheimer`s disease and other dementias in people with mild cognitive impairment (MCI), Cochrane Database Syst Rev. 05.03.2015, 3:CD010783, doi: 10.1002/14651858.CD010783.pub2, cochranelibrary.com, www.cochranelibrary.com
Mitchell A.J.: A meta-analysis of the accuracy of the mini-mental state examination in the detection of dementia and mild cognitive impairment, J Psychiatr Res 2009, 43: 411-31, sciencedirect.com, cms.deximed.de
Trenkle D.L., Shankle W.R., Azen S.P.: Detecting cognitive impairment in primary care: performance assessment of three screening instruments, J Alzheimers Dis 2007, 11: 323-35, content.iospress.com, cms.deximed.de
Młodzi Lekarze Rodzinni. Krótka Skala Oceny Stanu Psychicznego. Mini-Mental State Examination (mmse) - arkusz odpowiedzi, dostęp: 13.01.2023, www.google.pl
Creavin S.T., Wisniewski S., Noel-Storr A.H., et al. Mini-Mental State Examination (MMSE) for the detection of dementia in clinically unevaluated people aged 65 and over in community and primary care populations, Cochrane Database Syst Rev. 13.01.2016, 1:CD011145Cochrane (DOI), cochranelibrary.com, www.cochranelibrary.com
Opracowanie
Anna Pachołek (recenzent)
Tomasz Tomasik (redaktor)
Moritz Paar (recenzent/redaktor)
MMSE; Skala oceny stanu psychicznego; Skala Folsteina; Demencja; Deficyty poznawcze
Krótka Skala Oceny Stanu Psychicznego (MMSE)
document-form
O ile nie zaznaczono inaczej, artykuł opracowano na postawie niniejszego źródła:1 Krótka skala oceny stanu psychicznego (Mini–Mental State Examination – MMSE) została opracowana przez Folsteina i współpracowników w 1975 roku w celu uzyskania metody przesiewowej służącej do wykrywania deficytów poznawczych nadającej się do stosowania w codziennej praktyce klinicznej.