Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Ziarnica weneryczna pachwin

Streszczenie

  • Definicja:  Choroba przenoszona drogą płciową wywoływana przez bakterię Chlamydia trachomatis, serotyp L1, L2 lub L3.
  • Częstość występowania:  Występuje endemicznie w niektórych krajach Afryki, Azji, Ameryki Południowej i Karaibów.  C. trachomatis  jest jednym z najczęstszych patogenów zakażeń przenoszonych drogą płciową na całym świecie.
  • Objawy:  Okres wylęgania wynosi zwykle od 1 do 3 tygodni. Początkowo bezbolesna rana lub pęcherzyki na zewnętrznych narządach płciowych, czasami w okolicy odbytu. Ta pierwotna zmiana zwykle goi się po około 1 tygodniu. Po kilku tygodniach pojawia się miejscowa limfadenopatia (obrzęk zapalny) i ew. dyskomfort w okolicy odbytu.  
  • Wyniki:  Obraz kliniczny obejmuje bezbolesne rany lub pęcherzyki na zewnętrznych narządach płciowych lub w okolicy odbytu, ew. zapalenie odbytnicy.
  • Diagnostyka:  Test na obecność patogenów (zwłaszcza NAT), testy na obecność przeciwciał, ew. proktoskopia.
  • Leczenie:  Doksycyklina, alternatywnie erytromycyna lub azytromycyna.

informacje ogólne

Definicja

  • synonimy  
    • ziarnica weneryczna pachwin
      • nie mylić z ziarniniakiem pachwinowym (donowanozą), wywoływanym przez Klebsiella granulomatis
    • dymienica
    • choroba Duranda-Nicholasa-Favre'a
  • Choroba przenoszona drogą płciową, wywoływana przez bakterię Chlamydia trachomatis, serotyp L1, L2 lub L3
  • Ziarnica weneryczna pachwin prowadzi do zapalenia cewki moczowej, może również ew. powodować zapalenie odbytnicy (z parciem na stolec, upławami i krwawieniem), możliwe są objawy ogólne i późne powikłania.

częstość występowania

  • Choroba występuje endemicznie w niektórych krajach Afryki, Azji, Ameryki Południowej i Karaibów. Jest to przede wszystkim choroba tropikalna.
  • Ale także w Europie co jakiś czas odnotowuje się przypadki tej choroby1.
  • W 2016 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oszacowała, że każdego roku na całym świecie dochodzi do 127 milionów nowych zakażeń narządów płciowych przez Chlamydia2.
    • C. trachomatis (serotypy D–L) należy do najczęstszych patogenów zakażeń przenoszonych drogą płciową (STI) na całym świecie.
  • W latach 2004 i 2005 częstość występowania wzrosła wśród homoseksualnych mężczyzn o obniżonej odporności w Europie i USA3.
  • wieku 
    • najczęściej między drugą i czwartą dekadą życia4 
  • Często jednoczesne zakażenie gonokokami, rzadziej również HIV, kiłą, zapaleniem wątroby typu C

Etiologia i patogeneza

  • Zakażenie bakterią Chlamydia trachomatis serotyp L1, L2 lub L3
    • Bardziej powszechne zakażenie chlamydiami narządów płciowych jest wywoływane przez serotypy D–K.
    • Serotypy A–C powodują jaglicę, przewlekłą, nawracającą chorobę spojówki i rogówki oka, powszechną w tropikach. 
  • Droga zakażenia
    • bezpośrednie zakażenie podczas kontaktu seksualnego
    • okołoporodowo 
  • Okres inkubacji
    • różnie, średnio 3–30 dni

Trzy stadia4

  • Stadium pierwsze
    • Występuje 3–30 dni po zakażeniu w postaci małej, bezbolesnej, ale szybko wrzodziejącej grudki (zmiana pierwotna).
  • Stadium drugie
    • Po 10–30 dniach pojawiają się bolesne, czasami wrzodziejące obrzęki regionalnych węzłów chłonnych (dymienica).
    • Charakteryzuje się również objawami układowymi i ew. ostrym krwotocznym zapaleniem odbytnicy w dolnej części odbytnicy i kanału odbytu.
    • Jeśli patogen zostanie spożyty doustnie, możliwe jest również zakażenie gardła obejmujące szyjne węzły chłonne4.
  • Trzecie stadium
    • rozwój przewlekłych zmian zapalnych, tworzenie się tkanki bliznowatej i włóknienia, a także rozwój niedrożności limfatycznej, zwężeń i przetok4

czynniki predysponujące

  • Stosunek płciowy bez zabezpieczenia na obszarach endemicznych

ICD-10

  • A55 Ziarnica weneryczna wywołana przez Chlamydia

diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Głównie rozpoznanie kliniczne
    • bezbolesne rany na zewnętrznych narządach płciowych lub w odbytnicy, zmiana pierwotna ustępująca samoistnie nawet bez leczenia
    • kilka tygodni później miejscowe powiększenie węzłów chłonnych lub dyskomfort odbytu i odbytnicy

rozpoznania różnicowe

Wywiad lekarski

  • Okres inkubacji wynosi 3–30 dni.
  • Możliwy jest typowy przebieg (zob. wyżej).
  • Możliwe są bezbolesne wrzody narządów płciowych lub odbytu
  • Powiększenie węzłów chłonnych
  • Wskazane jest zebranie dokładnego wywiadu dotyczącego aktywności seksualnej. Mężczyźni uprawiający seks z innymi mężczyznami częściej zgłaszają się z dolegliwościami odbytu w postaci zapalenia odbytnicy5.
  • W rzadkich przypadkach może wystąpić hematogenne rozprzestrzenianie się z gorączką, zapaleniem stawów, zapaleniem wątroby i zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu.

Badanie fizykalne

  • Bezbolesne rany lub pęcherze na zewnętrznych narządach płciowych lub w okolicy odbytu
  • Powiększenie węzłów chłonnych w pachwinie kilka tygodni po wygojeniu rany
  • W przypadku zespołu odbytu i odbytnicy
    • Skóra w okolicy odbytu łatwo krwawi, jest owrzodzona i pokryta śluzowo-ropnym wysiękiem6.

Diagnostyka u specjalisty

  • Test mikrobiologiczny/wykrywanie patogenów
    • Rozpoznanie ustala się — przy odpowiednich objawach i zebraniu wywiadu lekarskiego — poprzez wykrycie C. trachomatis.
    • Standardem jest tutaj wykrycie DNA swoistego dla patogenu przy użyciu testów NAAT7.
    • Bakterię można wykryć za pomocą wymazów z ran. Wymaz należy przesłać w podłożu transportowym lub wysuszony bez podłoża. 
    • Do określenia serotypu (chłoniak weneryczny czy „normalne“ zakażenie Chlamydiami narządów płciowych?) można zastosować PCR w czasie rzeczywistym8.
    • Pobieranie próbek od pacjentów bezobjawowych nie jest konieczne.
    • Posiew jest możliwy na różnych trwałych komórkach nabłonkowych z bogatych w komórki wymazów z szyjki macicy, cewki moczowej, odbytnicy lub spojówki, ale jest trudny. Wymaga to użycia specjalnej wymazówki i podłoża transportowego.
    • Wykrywanie antygenu za pomocą testu ELISA lub bezpośredniej immunofluorescencji ma niską czułość i niską swoistość. 
  • Diagnostyka serologiczna
    • Przydaje się, zwłaszcza w przypadku wykrycia wzrostu miana, który nie występuje w przypadku zwykłego zakażenia wywołanego przez Chlamydię9. Należy stosować testy oparte na mikroimmunofluorescencji10.
    • Przeciwciała stają się mierzalne dopiero po 6–8 tygodniach od zakażenia C. trachomatis, więc niekoniecznie należy się ich spodziewać w przypadku ostrego zakażenia.
    • Przeciwciała mogą utrzymywać się miesiącami, a nawet latami. 
  • Proktoskopia
    • Może wykazać liczne owrzodzenia błony śluzowej.
  • Zalecane są serologiczne badania przesiewowe w kierunku innych chorób przenoszonych drogą płciową, takich jak HIV, kiła i zapalenie wątroby typu C. 
  • Biopsja jest niekiedy odpowiednim badaniem w ramach diagnostyki różnicowej, ale w przypadku chłoniaka wenerycznego daje tylko nieswoiste wyniki.

Wskazania dla skierowania do specjalisty

  • Skierowanie do gabinetu wenerologicznego, chirurgicznego lub proktologicznego może być wskazane w celu potwierdzenia rozpoznania, w przypadku ciężkich objawów, takich jak zapalenie odbytnicy i okrężnicy, konieczności interwencji chirurgicznej (blizny, zwężenia, przetoki) lub przebiegu opornego na leczenie.

Leczenia

Cele terapii

  • wyeliminowanie zakażenia
  • Zapobieganie rozprzestrzenianiu się zakażenia

Leczenie farmakologiczne

  • Stosowane są tetracykliny (doksycyklina) i makrolidy (erytromycyna, a w szczególności nowsze substancje, takie jak klarytromycyna lub azytromycyna). 
  • Zalecenia dotyczące dawkowania doksycykliny: 2 x 100 mg przez 3 tygodnie11
  • Alternatywnie (np. w czasie ciąży) erytromycyna 4 x 500 mg doustnie lub azytromycyna 1 g tygodniowo przez 3 tygodnie4

Środki zapobiegawcze

  • Aby zapobiec ponownemu zakażeniu, należy przeprowadzić badanie i równoległe leczenie wszystkich partnerów seksualnych z ostatnich 60 dni11.
  • Ogólne zasady zapobiegania zakażeniom przenoszonym drogą płciową (informacja, edukacja, profilaktyka narażenia)
  • Kontakty seksualne mogą mieć miejsce dopiero po zakończeniu leczenia i po całkowitym zagojeniu się zmian.

Przebieg, powikłania i rokowanie

powikłania

  • Nieleczona choroba może prowadzić do powstawania przetok, ropni i przewlekłych zaburzeń drenażu limfatycznego4.
  • Możliwe jest rozprzestrzenianie się hematogenne z gorączką, zapaleniem stawów, zapaleniem wątroby i zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu.

Rokowania

  • W przypadku wczesnego rozpoznania i natychmiastowego leczenia rokowanie jest doskonałe.
  • Powikłania pogarszają rokowanie. Zwiększone ryzyko zakażenia HIV lub zapalenia wątroby typu C poprzez uszkodzoną błonę śluzową.

informacje dla pacjentów

O czym należy poinformować pacjenta?

  • Ryzyko infekcji
  • Środki zapobiegawcze

Informacje dla pacjentów w Deximed

Quellen

Literatur

  1. Smolarczyk K, Mlynarczyk-Bonikowska B, Majewski S, et al. Lymphogranuloma venereum: an emerging problem in Poland. Postepy Dermatol Alergol. 2022 Jun;39(3):587-593. www.ncbi.nlm.nih.gov
  2. Rowley J, Vander Hoorn S, Korenromp E, et al. Chlamydia, gonorrhoea, trichomoniasis and syphilis: global prevalence and incidence estimates, 2016. Bull World Health Organ. 2019 Aug 1;97(8). www.ncbi.nlm.nih.gov
  3. de Vries HJ, Zingoni A, Kreuter A, et al. European guideline on the management of lymphogranuloma venereum. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2014 Mar 24. PMID: 24661352 PubMed
  4. Rawla P, Thandra KC, Limaiem F. Lymphogranuloma Venereum. [Updated 2023 Jan 1]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 www.ncbi.nlm.nih.gov
  5. Hoentjen F, Rubin D. Infectious proctitis: when to suspect it is not inflammatory bowel disease. Digestive Diseases and Sciences. 2012. 57:269-273. www.ncbi.nlm.nih.gov
  6. Williams D, Churchill D. Lesson of the week: Ulcerative proctitis in men who have sex with men: an emerging outbreak. BMJ 2006; 332: 99-100. British Medical Journal
  7. Ceovic R, Gulin SJ. Lymphogranuloma venereum: diagnostic and treatment challenges. Infect Drug Resist. 2015 Mar 27;8:39-47 www.ncbi.nlm.nih.gov
  8. Halse TA, Musser KA, Limberger RJ. A multiplexed real-time PCR assay for rapid detection of Chlamydia trachomatis and identification of serovar L-2, the major cause of Lymphogranuloma venereum in New York. Mol Cell Probes 2006; 20: 290-7. PubMed
  9. Forrester B, Pawade J, Horner P. The potential role of serology in diagnosing chronic lymphogranuloma venereum (LGV): a case of LGV mimicking Chrohn's disease. Sex Transm Infect 2006; 82: 139-41. PubMed
  10. Frickmann H, Essig A, Poppert S. Identification of lymphogranuloma venereum-associated Chlamydia trachomatis serovars by fluorescence in situ hybridisation--a proof-of-principle analysis. Trop Med Int Health. 2014 Apr. 19(4):427-30. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  11. Eckbo EJ, Hedgcock M, Grennan T. Lymphogranuloma venereum. CMAJ. 2021 Dec 13;193(49) pubmed.ncbi.nlm.nih.gov

Autor*innen

  • Bonnie Stahn, Dr. med., Fachärztin für Allgemeinmedizin, Hamburg
A55
klamydia klamydialymfogranulom lymfogranulom bubo Lymfogranuloma venereum y99 annan sjukdom i manliga genitalia
Chlamydie Ziarnica weneryczna wywołana przez Chlamydie Ziarnica weneryczna Dymienica Choroba przenoszona drogą płciową
Ziarnica weneryczna pachwin
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja:  Choroba przenoszona drogą płciową wywoływana przez bakterię Chlamydia trachomatis, serotyp L1, L2 lub L3. Częstość występowania:  Występuje endemicznie w niektórych krajach Afryki, Azji, Ameryki Południowej i Karaibów.  C. trachomatis  jest jednym z najczęstszych patogenów zakażeń przenoszonych drogą płciową na całym świecie.
Zdrowie mężczyzn
Ziarnica weneryczna pachwin
/link/c17623037de548bbb250fef135d9fdf8.aspx
/link/c17623037de548bbb250fef135d9fdf8.aspx
ziarnica-weneryczna-pachwin
SiteDisease
Ziarnica weneryczna pachwin
K.Reinhardt@gesinform.de
Ksilje.Reinhardt@gesinformlango@nhi.de (patched by linkmapper)no
pl
pl
pl