Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Zapalenie jąder towarzyszące śwince

Streszczenie

  • Definicja:  Zapalenie jądra, które występuje w związku ze świnką.
  • Częstość występowania:  Dotyczy 15–30% wszystkich mężczyzn, którzy chorują na świnkę po okresie dojrzewania.
  • Objawy:  Typowym objawem w przebiegu zakażenia świnką jest ból jednego lub obu jąder.
  • Wyniki:  Badanie ujawnia opuchliznę jądra i ból przy badaniu palpacyjnym. Ból zwykle zmniejsza się, gdy jądro zostanie uniesione.
  • Diagnostyka:  Ew. badanie ultrasonograficzne w przypadku niejasnego rozpoznania. Można przeciwciała w surowicy. Można PCR w celu wykrycia świnki.
  • Leczenie:  Odpoczynek i środki objawowe.

informacje ogólne

Definicja

  • Ostra reakcja zapalna w jądrach w wyniku zakażenia świnką1

częstość występowania

  • Występuje rzadko od czasu wprowadzenia szczepień.
  • Rzadko przed okresem dojrzewania
  • W przypadku zapalenia przyusznic po okresie pokwitania u około jednej na trzy osoby rozwija się zapalenie jąder.

Etiologia i patogeneza

  • Występuje w związku z parotitis epidemica (świnka).
  • Ujawnienie się choroby ok. 4–8 dni po zapaleniu przyusznic, utrzymuje się przez około od 1 do 2 tygodni.
  • Nieprawidłowy spermatogram w nawet 25% przypadkach zapalenia jąder 
  • Jednostronny zanik jądra u 60–70% pacjentów z zapaleniem jąder2 
  • W 30% przypadków w ciągu 1–9 dni dochodzi również do zajęcia drugiego jądra.
  • Bezpłodność rzadko jest wynikiem jednostronnego zapalenia jąder1.

ICD-10

  • B26.0 Zapalenie jądra wywołane przez wirus świnki (N51.1*)
  • N45 Zapalenie jądra i zapalenie najądrza
    • N45.0 Zapalenie jądra, zapalenie najądrza oraz zapalenie jądra i najądrza z ropniem
    • N45.9 Zapalenie jądra, zapalenie najądrza oraz zapalenie jądra i najądrza bez ropnia

diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Świnka jest zakaźną chorobą wirusową i często prowadzi do bolesnej opuchlizny ślinianki przyusznej3.
    • U około 30–40% pacjentów ze świnką nie rozwija się zapalenie przyusznic.
  • Rozpoznanie zapalenia jąder towarzyszącego śwince stawiane jest zazwyczaj w oparciu o badanie przedmiotowe.
    • klinicznie opuchlizna jednego lub obu jąder
    • ból spowodowany zakażeniem
  • W razie potrzeby badanie ultrasonograficzne w celu potwierdzenia zapalenia jąder
  • W razie potrzeby diagnostyka mikrobiologiczna3
    • W celu wykonania PCR należy przesłać wymaz z gardła i mocz pobrane nie później niż 7 dni po wystąpieniu objawów.
  • Przeciwciała IgM wykrywalne w pierwszych dniach choroby
    • serokonwersja lub czterokrotne zwiększenie miana IgG wykrywalne w przebiegu choroby

rozpoznania różnicowe

Wywiad lekarski

  • Początek choroby z gorączką i objawami ogólnymi oraz opuchlizną ślinianki przyusznej
  • Zapalenie jąder towarzyszące śwince następuje po zapaleniu przyusznic po ok. 4–8 dniach.
  • Zapalenie jąder charakteryzuje się:
    • ostrym początkiem bólu jąder
    • ostrym początkiem opuchlizny jąder
  • W przebiegu choroby
    • łagodny dyskomfort do silnego bólu 
    • ponowna gorączka w związku z zapaleniem jąder

Badanie fizykalne

  • Opuchlizna jąder/powiększone jądra
  • Rumieniowata skóra moszny
  • Rana na jądrach/bolesne jądra
    • Ból ustępuje po uniesieniu jądra (w przeciwieństwie do skrętu jądra).

Badanie uzupełniające

Diagnostyka u specjalisty

  • Kolorowa ultrasonografia dopplerowska

Leczenia

Ogólne informacje o leczeniu

  • Z reguły leczenie objawowe
  • Odpoczynek i odciążenie
    • Uniesienie jądra objętego stanem zapalnym w pozycji spoczynkowej
  • Leki przeciwbólowe (NLPZ)

Zalecenia dla pacjentów

  • Odpoczynek w łóżku5
  • Zimne okłady łagodzące dyskomfort

Leczenie farmakologiczne

  • Leczenie objawów za pomocą NLPZ 
  • Studia przypadków dotyczące podawania antybiotyków o szerokim spektrum działania, steroidów lub interferonów nie doprowadziły do sformułowania opartych na dowodach zaleceń dotyczących postępowania3.

Profilaktyka

  • Szczepienia przeciwko śwince u dzieci zapewniają ok. 90-procentową ochronę przed świnką i zapaleniem jąder.
    • Szczepionka przeciwko śwince jest szczepionką żywą i zawiera atenuowany wirus świnki.
    • Szczepienie generuje zarówno odporność humoralną, jak i komórkową.
    • Nie ma ograniczeń wiekowych dotyczących podawania szczepionki.

Przebieg, powikłania i rokowanie

przebieg

  • Zapalenie jąder rozwija się po zakażeniu ślinianek przyusznych.
    • średnio w ciągu ok. 4–8 dni6
  • Wirus atakuje jądra.
    • Prowadzi do zapalenia miąższu.
    • Spośród zajętych jąder, 30–50% wykazuje zanik w przebiegu choroby.

powikłania

  • Zanik jąder w około 50% przypadków po zakończeniu zakażenia1
  • Zmniejszona liczba plemników i nieprawidłowa morfologia plemników w około 25% przypadków
  • Może przyczynić się do obniżenia płodności.
  • Niepłodność występuje rzadko, ale jest możliwa po obustronnym zakażeniu.

Rokowania

  • Choroba ma charakter samoograniczający się.

informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w Deximed

Źródła

Literatur

  1. Terry N. Orchitis. Medscape, last updated Sep 11, 2015. emedicine.medscape.com
  2. Gazibera B Gojak R, Drnda A, et al. Spermiogram part of population with the manifest orchitis during an ongoing epidemic of mumps. Med Arh. 2012. 66(3 Suppl 1):27-9. www.researchgate.net
  3. Masarani M, Wazait H, Dinneen M: Mumps orchitis: J R Soc Med. 2006;99(11):573-575. www.ncbi.nlm.nih.gov
  4. Artul S, Abu Rahmah Y, Abu Shkara H, Yamini A. Inferno: colour Doppler ultrasound sign of orchitis. BMJ Fall Rep. 2014 Apr 1. doi:10.1136/bcr-2014-203613 DOI
  5. Lane TM, Hines J. The management of mumps orchitis. BJU Int 2006; 97: 1-2. PMID: 16336315Ternavasio de la Vega HG, Boronat M, Ojeda A, et al. Mumps orchitis in the post-vaccine era (1967-2009): a single-center series of 67 patients and review of clinical outcome and trends. Medicine (Baltimore) 2010; 89: 96-116. PMID: 20517181 PubMed
  6. Hviid A, Rubin S, Muhlemann K. Mumps. Lancet 2008; 371: 932-44. www.sciencedirect.com

Autor*innen

  • Mana Schmidt-Haghiri, Dr. med., Ärztin, München
B260; N45; N450; N459
testikkel betennelse parotitt kusma Orkitt
Zapalenie jąder Świnka Zakażenie świnką po okresie pokwitania Zakażenie świnką przed okresem pokwitania Zapalenie jąder w przebiegu świnki Zapalenie przyusznic Jednostronny zanik jądra Zapalenie najądrzy Ból jądra Opuchlizna jąder Powiększenie jądra Rumieniowa skóra moszny
Zapalenie jąder towarzyszące śwince
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja:  Zapalenie jądra, które występuje w związku ze świnką. Częstość występowania:  Dotyczy 15–30% wszystkich mężczyzn, którzy chorują na świnkę po okresie dojrzewania.
Zdrowie mężczyzn
Zapalenie jądra po przebytej śwince
/link/0d78f6f22615475cb67327fb98f464c3.aspx
/link/0d78f6f22615475cb67327fb98f464c3.aspx
zapalenie-jadra-po-przebytej-swince
SiteDisease
Zapalenie jądra po przebytej śwince
K.Reinhardt@gesinform.de
Ksilje.Reinhardt@gesinformlango@nhi.de (patched by linkmapper)no
pl
pl
pl