Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Urazy przepony

Streszczenie

  • Definicja: Uszkodzenie lub pęknięcie przepony.
  • Częstość występowania: Występuje w mniej niż 2% tępych urazów.
  • Objawy: Duszność, ból w klatce piersiowej i ból brzucha; możliwe opóźnione wystąpienie.
  • Wyniki: Bardzo zmienne w zależności od przyczyny, możliwe osłabione dźwięki oddechu po chorej stronie, ew. szmery jelitowe w klatce piersiowej.
  • Diagnostyka: RTG klatki piersiowej, TK jamy brzusznej, w razie potrzeby laparoskopia.
  • Leczenie: Operacja.

informacje ogólne

Definicja

  • Naderwanie lub pęknięcie przepony w wyniku tępego lub penetrującego urazu1
  • Izolowane urazy przepony są rzadkie. Często współwystępują inne urazy jamy brzucha i klatki piersiowej.

częstość występowania

  • Mniej niż 2% tępych urazów powoduje uszkodzenie przepony.
  • 90% urazów przepony jest spowodowanych wypadkami samochodowymi.
  • Urazy penetrujące są rzadkie.

Etiologia i patogeneza

  • Urazy przepony są zwykle spowodowane poważnymi tępymi lub penetrującymi urazami klatki piersiowej lub jamy brzusznej.
  • W przypadku tępych urazów 
    • nagły wzrost ciśnienia w jamie brzusznej
    • głównie w wypadkach komunikacyjnych z uderzeniem bocznym lub upadkach z dużej wysokości
    • Urazy przepony są często rozległe i zlokalizowane tylno-bocznie.
    • Większość urazów jest lewostronna ze względu na prawostronne działanie ochronne wątroby (stosunek 2–3:1).
    • Urazy prawostronne wiążą się z poważniejszymi powikłaniami i częściej prowadzą do zgonu.
  • W przypadku urazów penetrujących
    • Początkowe urazy są często mniejsze, ale z czasem mają skłonność do powiększania się.
  • Rzadsze przy samoistnych pęknięciach ściany klatki piersiowej
    • Na przykład w przypadku seryjnych złamań żeber przy silnym kaszlu i wyraźnej osteoporozie. Jeśli urazy te znajdują się w obszarze przyczepu przepony, w tym miejscu mogą wystąpić zmiany.
  • Urazy przepony mogą prowadzić do przepukliny narządów jamy brzusznej.
    • Możliwe jest uwięźnięcie, zadzierzgnięcie i pęknięcie jelita.
    • Może dojść do porażenia przepony.
    • Inne potencjalne powikłania obejmują mechaniczny ucisk narządów wewnątrz klatki piersiowej, odmę prężną i tamponadę serca.
  • 60–80% urazów ma związek z urazami wewnątrz jamy brzusznej i klatki piersiowej (zob. artykuły Urazy jamy brzusznej i Uraz klatki piersiowej)1.

Czynniki predysponujące

  • Tępe i penetrujące urazy klatki piersiowej lub jamy brzusznej
  • Większość urazów spowodowana jest wypadkami komunikacyjnymi.

ICD-10

  •  

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Rozpoznanie następuje zwykle na podstawie szeroko zakrojonej diagnostyki politraumatyzmu.
  • W niektórych wypadkach ostateczne rozpoznanie może zostać postawione dopiero podczas zabiegów chirurgicznych, takich jak laparotomia lub laparoskopia.
  • Uraz można łatwo przeoczyć i odkryć dopiero po miesiącach lub latach.

Diagnostyka różnicowa

Wywiad lekarski

  • Tępy lub penetrujący uraz w wywiadzie lekarskim
  • Objawy nieswoiste, takie jak duszność, ból brzucha lub ból klatki piersiowej2
  • W większości przypadków największe znaczenie mają skutki poważnych urazów towarzyszących.
  • Jeśli rozpoznanie jest opóźnione, objawy mogą być znacznie subtelniejsze

Badanie przedmiotowe

  • Rozpoznanie jest trudne, a uraz często pozostaje niezauważony.
  • Osłabione szmery oddechowe po uszkodzonej stronie
  • Szmery jelitowe podczas osłuchiwania klatki piersiowej
  • Wzmożone napięcie powłok jamy brzusznej (obrona mięśniowa)
  • Odchylenie tchawicy
  • Niestabilność klatki piersiowej i trzeszczenia w przypadku złamania żebra

Badanie uzupełniające w praktyce lekarza rodzinnego

  • W przypadku stwierdzenia konkretnego mechanizmu ostrego urazu i niestabilności pacjentów szczególnie ważne jest ustrukturyzowane badanie lekarskie (bodycheck) i utrzymywanie funkcji życiowych.
  • U pacjentów stabilnych USG jamy brzusznej i żeber może dostarczyć dalszych informacji, ale nie wyklucza całkowicie urazu przepony.

Diagnostyka u specjalisty

  • Rozległe urazy (np. przepuklina narządów jamy brzusznej) można zwykle rozpoznać na podstawie zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej, mniejsze zmiany pozostają często niezauważone.
  • TK jamy brzusznej ma znacznie wyższą czułość3.
  • W niektórych przypadkach ostateczne rozpoznanie można uzyskać jedynie za pomocą laparoskopii lub laparotomii2,4.

Wskazania do hospitalizacji

  • W przypadku niepotwierdzonego rozpoznania pacjent powinien zostać skierowany do szpitala w trybie pilnym.

Leczenie

Cele terapii

  • Zapobieganie powikłaniom ostrym i wtórnym
  • Leczenie powiązanych urazów

Ogólne informacje o leczeniu

  • Konieczne może być zastosowanie zabiegów leczniczych w celu podtrzymania wentylacji i krążenia.
  • Bardzo nieznaczne urazy przepony mogą goić się samoistnie, zwykle jednak konieczna jest operacja.

Leczenie farmakologiczne

  • Nie ma wskazań do swoistego leczenia farmakologicznego.

Terapia chirurgiczna

  • Urazowe pęknięcie przepony, rozpoznane podczas diagnostyki wstępnej i/lub śródoperacyjnie powinno zostać niezwłocznie zamknięte.
  • Uszkodzenie jest zamykane chirurgicznie. Zwykle wykonuje się szycie podczas laparotomii, używając nici niewchłanialnych.
  • W przypadku powikłań wewnątrz klatki piersiowej, np. przewlekłej przepukliny narządów brzusznych, konieczna jest torakotomia.

Przebieg, powikłania i rokowanie

Przebieg

  • Ciągłe ruchy klatki piersiowej mogą powodować stopniowe rozdzieranie i powiększanie mniejszych zmian.
  • Nieleczony przebieg podzielony jest na trzy fazy:
    1. faza: ostry uraz
    2. faza: stopniowa przepuklina narządów jamy brzusznej z powodu uszkodzenia przepony
    3. faza: uwięźnięcie, zadzierzgnięcie i ew. pęknięcie jelita, mechaniczny ucisk narządów klatki piersiowej z odmą prężną i ew. tamponada serca

Powikłania

  • Urazy przepony mogą prowadzić do przepukliny narządów jamy brzusznej. Możliwe jest uwięźnięcie, zadzierzgnięcie i pęknięcie jelita2.
  • Inne potencjalne powikłania obejmują mechaniczny ucisk narządów wewnątrz klatki piersiowej, odmę prężną i tamponadę serca.
  • 60–80% urazów przepony wiąże się z często poważniejszymi urazami wewnątrz jamy brzusznej i wewnątrz klatki piersiowej.

Rokowanie

  • Śmiertelność wśród pacjentów z urazami przepony wynosi 5–20%, jednak pacjenci zwykle umierają z powodu powiązanych urazów5.
  • W przypadku izolowanych urazów przepony przy szybkim wdrożeniu leczenia rokowanie jest dobre.

informacje dla pacjentów

O czym należy poinformować pacjenta?

  • Rokowanie jest ogólnie dobre przy wczesnym leczeniu chirurgicznym, pod warunkiem, że nie ma innych poważnych urazów.

Quellen

Literatur

  1. Welsford M. Diaphragmatic injuries. Medscape, last updated Oct 08, 2015. emedicine.medscape.com
  2. Lee K, Kashyap S, Atherton NS. Diaphragm Injury. [Updated 2022 Jul 26]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing www.ncbi.nlm.nih.gov
  3. Cremonini C, Lewis MR, Jakob D, Benjamin ER, et al. Diagnosing penetrating diaphragmatic injuries: CT scan is valuable but not reliable. Injury. 2022 Jan;53(1):116-121. www.sciencedirect.com
  4. Leung VA, Patlas MN, Reid S, Coates A, Nicolaou S. Imaging of Traumatic Diaphragmatic Rupture: Evaluation of Diagnostic Accuracy at a Level 1 Trauma Centre. Can Assoc Radiol J. 2015; 66(4):310-7. PubMed
  5. Fair KA, Gordon NT, Barbosa RR, et al. Traumatic diaphragmatic injury in the American College of Surgeons National Trauma Data Bank: a new examination of a rare diagnosis. Am J Surg. 2015;209(5):864–869. www.americanjournalofsurgery.com

Autor*innen

  • Bonnie Stahn, Dr. med, Fachärztin für Allgemeinmedizin, Hamburg
Diafragmaskade diaphragmaskade diafragmaskader
Przepona Uraz klatki piersiowej Uraz jamy brzusznej Porażenie przepony Pęknięcie przepony Rozdarcie Uraz przepony Urazy przepony Tępy uraz klatki piersiowej Tępy uraz jamy brzusznej Odchylenie tchawicy
Urazy przepony
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja: Uszkodzenie lub pęknięcie przepony. Częstość występowania: Występuje w mniej niż 2% tępych urazów. Objawy: Duszność, ból w klatce piersiowej i ból brzucha; możliwe opóźnione wystąpienie.
Chirurgia
Uszkodzenie przepony
/link/ccb7fc7c53564bb38a67c1e4fe1a3c9d.aspx
/link/ccb7fc7c53564bb38a67c1e4fe1a3c9d.aspx
uszkodzenie-przepony
SiteDisease
Uszkodzenie przepony
K.Reinhardt@gesinform.de
Ksilje.Reinhardt@gesinformlango@nhi.de (patched by linkmapper)no
pl
pl
pl