Document version compare

Pacjent z anafilaksją w poradni lekarza rodzinnego

Jakie kroki podjąć w przypadku pacjenta z objawami wstrząsu anafilaktycznego po połknięciu/użądleniu osy?

Adrenalina jest lekiem ratującym życie,
Należy zabezpieczyć dostęp donaczyniowy,
Ułożyć pacjenta w pozycji leżącej z kończynami dolnymi nieco wyżej,
Podać nebulizacje z budesonidu i beta-2-mimetyku, oraz leki przeciwhistaminowe i glikokortykosteroidy.
Pacjent powinien być skierowany na SOR na obserwację ze względu na możliwość reakcji dwufazowej.

Który lek przeciwhistaminowy w nagłych sytuacjach podziała najskuteczniej?

Rupatadyna - wchłania się niezależnie od posiłku, ma szybki początek działania.

Zestaw ratunkowy na wakacje dla pacjenta z alergią

Pacjent z alergią na jad owadów powinien brać zestaw ratunkowy na wakacje, który zawiera adrenalinę, glikokortykosteroidy, lek przeciwhistaminowy oraz krótkodziałający beta-2-mimetyk.

Usuwanie żądła z miejsca użądlenia

Należy usunąć żądło przez podważenie, aby nie uwolniła się resztka jadu. Nie wolno chwytać żądła pęsetą i wyciskać jadu.

Miejscowe reakcje po urządzeniu

Co może lekarz rodzinny zalecić na reakcję miejscową po ukąszeniu przez owady?

Najważniejszy jest bezpośrednio okład chłodzący,
Dezynfekcja miejsca,
Zastosowanie kremu sterydowego,
Lek przeciwhistaminowy.

Jaki lek przeciwhistaminowy jest polecany?

Rupatadyna jest polecana ze względu na szybkie wchłanianie i dodatkowe hamowanie receptorów czynnika aktywacji płytek (PAF).
Setryzyna i lewocetryzyna również są skuteczne.

Sterydy doustne po użądleniu

Który steryd doustnie i w jakich dawkach po użądleniu osy, szerszenia w przypadku nasilonej pokrzywki, znacznego miejscowego obrzęku albo dodatniego wywiadu alergicznego (ale nie wstrząsu anafilaktycznego)?

Dorośli - Prednison (np. Encorton) 40 mg (2x20 mg) co 12 godzin,
Dzieci - w zależności od masy ciała - od 10 mg do 20 mg na dobę.

Leki miejscowe przeciwhistaminowe dla uśmierzenia świądu u dzieci

Hydrokortyzon (maślan) - u małych dzieci; u starszych - mometazon.

Ugryzienia przez meszki

Co stosować w przypadku ugryzień przez meszki, które powodują zmiany krwotoczne, wrzodziejące, z rozległymi strupami?

Wskazane jest miejscowe zastosowanie preparatu łączonego sterydu z antybiotykiem tj. Pimafucort czy Triderm.

Czy miejscowym objawem ukąszenia przez owada mogą być wylewy podskórne?

To nie jest charakterystyczne dla alergii, ale może być efektem reakcji toksycznej. Należałoby ocenić pacjenta pod kątem skazy naczyniowej.

Kiedy powinniśmy skierować pacjenta do alergologa?

Skierowanie do alergologa jest konieczne,:
- gdy obrzęki są duże (powyżej 15 cm, utrzymujące się 24 godziny) lub
- gdy pacjent ma dużą ekspozycję na owady (np. pszczelarze).

Alergia na ukąszenia i użądlenia przez owady - testy skórne

Testy skórne - czy istnieje dolna granica wieku?

Nie ma ograniczeń wiekowych w sensie reakcji skóry, ale jest to kwestia współpracy dziecka.
Skóra reaguje w każdym wieku, ale dziecko musi być w stanie utrzymać rękę przez 15 minut.

Alergie krzyżowe na jad owadów

Uczuleni na osę mogą zareagować po użądleniu przez szerszenia, a uczuleni na pszczołę na jad trzmiela.

Odczulanie

Kwalifikacja do odczulania - czy można odczulać na jad osy w przypadku nasilonej reakcji miejscowej (rozległy obrzęk)?

Odczulanie jest możliwe tylko, jeśli pacjent spełnia kryterium kliniczne - reakcja anafilaktyczna po żądleniu.

Od której klasy można odczulać na jad osy?

Od 1 klasy, pod warunkiem, że pacjent spełnia kryterium kliniczne - reakcja anafilaktyczna po żądleniu.

Skuteczność odczulania na jad błonkoskrzydłych

Skuteczność odczulania wynosi 95-100%.

Jak długo trzeba odczulać, aby uzyskać maksymalną odpowiedź?

Odczulanie trwa zazwyczaj 5 lat. Jeśli w trakcie odczulania (VIT) wystąpi reakcja anafilaktyczna, należy pacjenta zdiagnozować w kierunku mastocytozy. Przy potwierdzeniu tej choroby odczulamy do końca życia.

Astma a alergia

Astma oskrzelowa a ryzyko wystąpienia anafilaksji

Astma uskrzelowa nie zwiększa ryzyka wystąpienia reakcji anafilaktycznej, ale niekontrolowana astma zwiększa ryzyko ciężkości tej reakcji. Ważne jest, aby pacjent z reakcją anafilaktyczną miał dobrze kontrolowaną astmę. W każdym gabinecie powinien być dostępny beta-2-mimetyk krótkodziałający wraz z komorą, spacer'em do jego podania. Pacjent z astmą powinien mieć intensyfikowane leczenie dla dobrej kontroli astmy i w zestawie przeciwwstrząsowym zawsze SABA.

Dawkowanie leków u pacjenta z astmą

Pacjent z astmą powinien otrzymać takie same leki/dawki leków w przypadku reakcji uogólnionej, szczególnie nasilających się duszności.

Inne zagadnienia z obszaru alergologii:

Polekowe reakcje alergiczne

Q&A Alergia na ukąszenia i użądlenia