Jest to silny ból w okolicy brzucha o nagłym początku.
Ostre bóle brzucha u dzieci są powszechne. Ból nie zawsze musi pochodzić z przyczyn brzusznych. Zwłaszcza dzieci w wieku od 1 do 5 lat nie potrafią precyzyjnie zlokalizować bólu, który pochodzi z innych narządów i wskazują na ból brzucha.
Większość epizodów ostrego bólu brzucha jest nieszkodliwa i mija samoistnie. Rzadko jednak może istnieć zagrażająca życiu przyczyna bólu brzucha, która uzasadnia hospitalizację.
Ocena objawów w zależności od wieku dziecka
Dzieci poniżej 1 roku życia
W tej grupie wiekowej najważniejsze objawy bólów brzucha to uporczywy lub głośny płacz oraz przykurczanie nóżek.
Małe dzieci: około 1–5 lat
Bóle brzucha to bardzo niespecyficzny objaw, który może również wskazywać na chorobę lub zakażenie innego narządu.
Starsze dzieci: powyżej 5 lat
Dolegliwości są podobne do objawów u dorosłych.
Bóle brzucha z przyczyn psychicznych występują często w wieku szkolnym.
Przewlekłe zaparcie może prowadzić do ostrych bólów brzucha.
W przypadku zaparcia, stolec staje się twardy i zbity. Podczas wypróżnień dochodzi do bólu lub dyskomfortu, a czas pomiędzy wypróżnieniami jest dłuższy.
Występują nawracające zaburzenia trawienne w postaci zmian częstości oddawania stolca, bólów podbrzusza i wzdęć. Po oddaniu stolca i gazów najczęściej następuje chwilowe złagodzenie objawów.
Nietolerancja laktozy występuje często u starszych dzieci i nastolatków, w zależności od kraju pochodzenia.
Objawia się bólami brzucha, wzdęciami i przewlekłą biegunką.
Ból brzucha u dziecka może być również spowodowany nadmiernym spożywaniem soków owocowych i witaminowych. 5% populacji ma tak zwany zespół złego wchłaniania fruktozy. Dlatego zwiększenie spożycia owoców i soków owocowych może prowadzić do biegunki i bólów brzucha.
Zapalenie najczęściej występuje w wieku 10–30 lat.
Rozlane bóle często zaczynają się wokół pępka lub w górnej części brzucha, a następnie w ciągu kilku godzin przesuwają się na prawą dolną część brzucha.
Dodatkowo mogą wystąpić utrata apetytu, nudności i wymioty.
W okolicy pachwiny pojawia się opuchlizna, której nie da się odprowadzić z powrotem. Części trzewi brzusznych przemieszcza się na zewnątrz i umiejscawia się pod skórą.
W przypadku ostrego uwięźnięcia występują bardzo silne bóle.
Chodzi o nagły przypadek. Silne bóle brzucha i wymioty żółcią są sygnałami ostrzegawczymi. Brzuch może być bardzo wzdęty.
W przeciwieństwie do kolki, niemowlę zwykle nieustannie płacze, a jego stan ogólny jest znacznie gorszy.
Dzieci często występuje bladość i mogą oddawać krwawe, śluzowate stolce.
Ostre zakażenie jamy brzusznej
Infekcja wewnętrznych narządów płciowych występuje najczęściej u aktywnych seksualnie młodych kobiet.
Zaczyna się często stopniowo i przebiega z bólami i tkliwością w okolicy podbrzusza, zwiększoną ilością wydzieliny, zaburzeniami miesiączkowania i gorączką.
Uraz jamy brzusznej
W przypadku urazów w obrębie jamy brzusznej (w wyniku upadków, wypadków itp.) może dochodzić do wylewów krwawych i urazów narządów jamy brzusznej.
Skręt jądra
Skręt jądra to obrót jądra wokół własnej osi.
Pojawiają się nagłe silne bóle w okolicy pachwiny lub w podbrzuszu. Dotknięte chorobą jądro jest zaczerwienione i obrzęknięte.
Uchyłek Meckela to uchyłek jelita cienkiego, który może zostać zajęty przez stan zapalny.
Choroba występuje zwykle u dzieci poniżej 2. roku życia i często nie powoduje żadnych objawów.
Możliwe objawy to krwawienie z przewodu pokarmowego, bóle brzucha i nudności.
Kiedy należy zasięgnąć porady lekarskiej?
Należy zwrócić się po pomoc lekarską w przypadku wystąpienia ostrych, silnych bólów brzucha, a zwłaszcza w przypadku następujących objawów ostrzegawczych:
uporczywy ból w prawej górnej lub dolnej części jamy brzusznej
długotrwały ból utrzymujący się ponad 12 godzin
utrzymujące się wymioty, wymiotowanie żółcią
dolegliwości wystpujące w nocy
krwawe wymioty lub krew w stolcu
niezamierzona utrata masy ciała
spowolnione wzrastanie
gorączka o nieznanej przyczynie
zapalenie stawów
Badania dodatkowe
Badanie lekarskie
Lekarka lub lekarz przeprowadzi kompleksowe badanie fizykalne dziecka.
Wykonuje się badanie palpacyjne i osłuchiwanie brzucha.
Badania dodatkowe
W zależności od objawów i wyników badań, warto wykonać również inne badania.
Mogą być potrzebne próbki krwi, stolca i badania moczu.
Badanie ultrasonograficzne dostarcza więcej informacji.
W razie potrzeby przeprowadza się badanie ginekologiczne.
W przypadku niejasnej przyczyny, można wykonać tomografię komputerową lub badanie rentgenowskie.
Hospitalizacja
Jeśli lekarz podejrzewa ostrą chorobę wymagającą hospitalizacji, dziecko zostanie od razu przyjęte do szpitala.
Można wykonać też dalsze badania.
Co możesz zrobić sam?
Ostre, silne bóle brzucha wymagają zwykle badania lekarskiego.
W przypadku bólów wynikających ze znanej przyczyny (np. choroby podstawowej) , należy stosować się do podanych wcześniej wskazówek.
W przypadku łagodnych bólów brzucha można poczekać i obserwować ich dalszy przebieg. Zwykle bóle brzucha u dzieci przechodzą samoistnie.