Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Ból w dolnej części pleców (odcinek lędźwiowy kręgosłupa)

  •  

 

Ostry i przewlekły ból grzbietu

  • Ostry ból pleców możeto utrzymywadolegliwość, która utrzymuje się zazwyczaj do sześciu tygodni.

  •  Jeśli ból trwa od 6 do 12 tygodni, nazywany jest podostrymokreślany jako podostryleml pleców.
  • Przewlek Z kolei przewlekłymyleml pleców określany jest ból, który utrzymuje siętrwa dłużej niż 12 tygodni (oi może mieć różnymne nasileniu)nasilenie. Przewlekły ból pleców występuje udotyczy około 1 na 10% pacjentów, jednak jest to schorzenie powszechne i stanowi jedną z głównych przyczyn nieobecności w pracy.

Częstotliwość występowania

  • Ból dolnej części pleców jestto jednymjedno z najczęstszych powodschorzeń, z któwrym pacjenci zgłaszaniaaszają się do lekarza.
  • Około 375% naosób 4doświadcza osobybólu twierdzą, żepleców przynajmniej raz w życiu, miałya takiewśród osób w wieku 35–55 lat jest to dolegliwościć bardzo powszechna.
  • Z powodu bBólul pleców do lekarza zgłaszają siwystę osoby w szczególności w wieku od 35 do 55 lat. Dotyka on wpujewnymwnież stopniuu kobiet i mężczyzn. Okookoło 20% wszystkich kobiet cierpi z powodu bólu pleców w trakcie i po okresie ciąży.
  • Schorzenia kręgosłupa są zdecydowanie najczęstszą przyczyną absencji w pracy i stanowiąpo ok. 10% długookresowych zwolnień lekarskichporodzie.

Ocena diagnostyczna

  • Przyczyny ostrego b

    Bólul pleców możnadzieli z grubsza podzielićsię na następującetrzy główne kategorie:

    • Nieswoisty ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa (80–90% przypadków)
    • Podrażnienie lub uszkodzenie korzeni nerwowych, nerw kulszowy (np. rwa kulszowa – 5–10%)
    • Inne, niekiedy poważnerzadkie przyczyny (mniej niż 1%).
  • W większości przypadków ból pleców ustępuje samoistnie w ciągu kilku tygodni, a szczegółowa diagnostyka w ostrym okresie nie jest często konieczna. Nawet w przypadku rwy kulszowej u około 70% pacjentów objawy ustępują samoistnie w ciągu kilku tygodni, dlatego wnikliwe poszukiwania przyczyn w ostrym okresie choroby często są zbyteczne.

  • Nawet w przypadku rwy kulszowej u 70% pacjentów następuje samoistne wyleczenie w ciągu 2–4 tygodni.
  • Objawy

    Warto izwrócić inneuwagę informacjena następujące objawy, które smogą szczególniewymagać istotneszybszej dla postawienia rozpoznaniadiagnostyki:

    • bBól spoczynkowy, ból uporczywy, ból narastający, buporczywy
    • Ból w klatce piersiowej
    • objawyObjawy ogólne, takie jak gorączka, utrata masy ciała
    • znacznaZnaczna utrata siły mięśniowej niektórych grup mięśni, zaburzenia czucia, niekiedy wyraźne skręcenie kręgosłupa
    • wydatnaWyraźna sztywność poranna trwająca dłużej niż godzinę, wysokie OB (szybkość opadania krwinek czerwonych).
    • urazyZłamania, rozpoznana choroba nowotworowa
    • stosowanie steroidów,Używanie leków immunosupresyjnych, nadużywanie alkoholu i narkotyków
    • wiekWiek poniżej 20 lub powyżej 55 lat

Co może być przyczyną bólu pleców?

Najczęstsze przyczyny

:

  • Ostry ból w odcinku lędźwiowymwiowy kręgosłupa
    (lumbago)

    • Lumbago,Ból zwaneczęsto potoczniepojawia „postrzałem“,się może wystąpić np.nagle w wyniku skręcenia, przeciążenia, bezpośredniego urazu, upadku lub jako następstwa zużycia kręgosłupa.
    • NajczCzęściejsto chorujądotyczy osobyosób w wieku od 20 do 55 lat. Około 80–90% ostrych bólów pleców jest spowodowanych lumbago.
    • Objawy pojawiają się nagle i często u osób, które wcześniej doświadczały już podobnych dolegliwości.
    • Ból może promieniować do kości guzicznej lub do uda (bóli rozlany)ustępuje zwykle w spoczynku.
    • MimoU rokoło 80–90% przypadkóżnegow charakteru i natężenia,ostry ból często ustępuje pleców spoczynkuwynika z lumbago.
  • Przewlekły ból  kręgosłupa w odcinku lędźwiowymwiowego

    • Jest to częste schorzeniedolegliwość charakteryzująceca się nawracającym lub przewlekłymcymilem dolnej częścilami pleców.
  • Rwa kulszowa (Wypadniwypadnięcie krążka międzykręgowego)
    • Do wypadnięcia krból promieniujążkacy międzykręgowegodo może dojść w wyniku jego uszkodzenianogi, wówczas jądro galaretowate, znajdujące się normalnie wewnątrz krążka, uwypukla się częściowo na zewnątrz i uciska jeden z korzeni nerwów rdzeniowych.
    • Objawy często zaczynają się nagle w postaci promieniującego bólu i uczuciauczuciem drętwienia lubi mrowienia w jednej lub obu kończynach dolnych, niekiedyktóry mogąmoże sięgać nawet do stopy.
    •  Ból pleców może, ale nie musi się przy tym pojawibyć, zwykle ból jest silniejszy w kończynie dolnej. Często rwie kulszowej towarzyszą równieniż dolegliwości w spoczynku,samych a kaszel i kichanie mogą nasilać ból.
    • Mogą też pojawić się niedowłady mięśni i zaburzenia czucia dotkniętej kończyny dolnej.
    • Tak zwana „fałszywa rwa kulszowa“ powoduje te same objawy (z wyjątkiem niedowładu mięśni i zaburzeń czucia) i może wynikać ze wzmożonego napięcia pewnych mięśni, które uciskają nerw kulszowyplecach.
  • Złamania

    Osteoporoza kręgosłupai w przebiegu Osteoporoza (złamanie kompresyjne)

    • Złamanie kompresyjne występuje w wyniku osłabienia kości, głównie u osób z ciężką osteoporoząstarszych, zwyklezwłaszcza starszychu kobiet. Uraz jako przyczynę złamania w wywiadzie podaje mniej niż połowa osób dotkniętych osteoporozą.
    • Występuje ostryOstry, uporczywysilny ból pleców, oraz bszczególlnie podczas wykonywania ruchów.
  • Choroba Bechterewa (zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa)

    • Jest to przewlekPrzewlekła choroba zapalna, która w przeważającej mierze dotyczy kręgosłupa, alektóra możepowoduje wystąpiból i sztywność, rszczegównieżlnie w innychgodzinach stawachnocnych i narządachrano.
    • ChorobaCzęściej Bechterewa dotyka około 1–2 na 1000 dorosłych, udotyczy mężczyzn występuje częściej i pojawia się wcześniej, niż u kobiet.
  • Typowe

    Choroba objawyScheuermanna

    • Zaburzenie to narastający bólkostnienia, któryre promieniujedotyczy zwykległównie młodszych osób, zwłaszcza w okresie dojrzewania, prowadzi do całegonadmiernego grzbietu i do miednicy, a także sztywność odcinka lwygiędźwiowegocia kręgosłupa (kifoza). 
    • Ból jestw dolnym odcinku pleców, szczególnie wyraźny w godzinach nocnych, a jednym z głównych objawów jest również sztywność poranna. W wielu przypadkach niewielka poprawa występuje w ciągu dnia i w efekcieprzy aktywności fizycznej.
  • Choroba Scheuermanna
    • Choroba Scheuermanna jest zaburzeniem kostnienia, które zwykle pojawia się podczas skokowego wzrostu w okresie pokwitania i dotyczy głównie środkowego i dolnego odcinka kręgosłupa piersiowego, w niektórych przypadkach również górnego odcinka lędźwiowego. W tym przypadku nierównomierny wzrost prowadzi do deformacji trzonów kręgowych, co skutkuje nadmiernym wygięciem kręgosłupa ku tyłowi (kifoza).
    • Umiarkowanie nasilone zmiany w obrębie kręgosłupa piersiowego często nie dają objawów bólowych, natomiast zajęcie kręgosłupa lędźwiowego wiąże się zwykle z dolegliwościami bólowymi.
  • Skrzywienie kręgosłupa (skolioza)

    • SkoliozaBoczna to boczne skrzywieniedeformacja kręgosłupa w płaszczyźnie czołowej, którera zwyklemoże pojawiaprowadzić siędo w okresie dojrzewania i jest częstsze u dziewcząt. Choroba dotyczy około 3% populacji, ale tylko 10% chorujących wymaga leczenia.
    • Bbóllu pleców u osób ze skoliozą zazwyczaj nie występuje częściej, niszczególnie w przypadku dużych u innych ludzi. Niekiedy szybciej pojawiają się objawy przeciążenia kręgosłupaskrzywień.
  • Zwyrodnienie

    Spondyloza (zwyrodnienie kręgosłupa (spondyloza, spondylosis deformans)

    • TerminZmiany tendegeneracyjne obejmuje zmiany zwyrodnieniowe (wynikające ze zużycia)w kręgosłupaupie, zwłaszczaktóre krwystępujążków międzykręgowych (dysków).
    • Większośću osób popowyżej 40. roku życia. wykazujeObjawy cechyzwykle spondylozy, ale tylko nieliczni majnasilają jej objawy.
    • Zazwyczaj nie są to swoiste dolegliwości kręgosłupa, objawy zużycia w dolnym odcinku kręgosłupa mogą tym niemniej powodować ból, który nasila się przy wysiłku fizycznym.

Rzadkie przyczyny

:

  • Kręgoszczelina (spondyloliza) i kręgozmyk
    • Te: schorzeniaWrodzone rozwijają się na tle uszkodzeniauszkodzenie kręgosłupa, które możeprowadzi byćdo wynikiem wrodzonego ubytku lub złamania zmęczeniowego (spondyloliza). W 30–80% przypadków obie części uszkodzonego trzonu kręgu odsuwająprzemieszczania się od siebie (kręgozmyk).
    • Objawy występują przede wszystkim u młodzieży (15–19 lat) i często związane są z uprawianiem sportów rzutowych, np. rzut oszczepem i piłka ręczna, ale także gimnastyka i podnoszenie ciężargów.
    • WystępujeStenoza ból w odcinku lędźwiowymkanału kręgosłupa,gowego: który promieniuje do mięśni pośladkowych i ud. Ból nasila się często w ciągu dnia.
  • Zwężenie kanału kręgowego (stenoza kanału kręgowego)
    • Stenoza kanału kręgowego w wielu przypadkach wynika ze zmian ze zużycia, w nastnajczępstwie których dochodzi do ucisku rdzenia kręgowego lub korzeni nerwów rdzeniowych. Zwykle występujeściej u osób starszych (powyżej 60 rż). Wiodącym objawem jest zmniejszona zdolność do pokonywania pieszo dłuższych dystansów. Często ból zmniejsza się w efekcie pochylenia tułowia w przód.
    • W przebiegu choroby może pojawiać się ból pleców, sztywność poranna, ból promieniujący, objawy drętwienia i mrowienia oraz niedowłady mięśni podczas aktywności fizycznej.
  • Inne rzadkie przyczyny
    • Istnieje jeszcze kilka innych rzadkich przyczyn bólu pleców (np. przerzuty nowotworowe do kręgosłupa), które jednakprowadzi niedo będąucisku jużrdzenia tutajlub omawianekorzeni nerwowych.

Co można zrobić we własnym zakresie?

  • W większości przypadków ostryOstry ból pleców ulegazwykle znacznemuustępuje zmniejszeniusamoistnie w ciągu jednegokilku dni do dwóch tygodni, nawet bez leczenia.
  • NiekiedyWarto pomocne mogą byunikać lekidługotrwałego leżenia w łóżku, ponieważ aktywność fizyczna wspomaga regenerację.
  • Leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol czylub ibuprofen mogą pomóc w łagodzeniu objawów.
  • Zazwyczaj powrót do zdrowia następuje szybciej u osób, które pozostają w ruchu i jak najmniej leżą w łóżku.
  • Odpowiednie ćĆwiczenia fizyczne po ostrej fazie choroby mogą zarówno złagodziprzyspieszyć dolegliwościproces zdrowienia i zmniejszyć ryzyko nawrotówlowe, jak i zapobiec dalszym nawrotom chorobylu. NależąWarto doskupić nichsię np.na ćwiczeniawiczeniach pomagajstabilizujące ustabilizowaćcych kręgosłup.
  • W przypadku niepowikłanych bólów pleców często zaleca się zachowanie aktywności fizycznej.

Kiedy należy zasięgnąskonsultować poradysię lekarskiejz lekarzem?

  • GdySilny ból pleców, jestktóry silnynie ustępuje po kilku dniach.
  • Gdy bBól promieniujepromieniujący podo jednejnogi stronie i sięga(zwłaszcza poniżej kolana).
  • Gdy dolegliwoDolegliwości utrzymujące się dłuższyej czasniż ikilka nie ulegają poprawietygodni mimo stosowania zaleceń.
  • Pojawienie się doobjawów powyższychneurologicznych, poradtakich jak niedowład, zaburzenia czucia, problemy z oddawaniem moczu lub stolca.

Jak postępuje lekarz?

  1. Wywiad lekarski

 – Lekarz możebędzie zadaćpytał następujo czas trwania bólu, jego nasilenie, czynniki zaostrzające pytania:

  • Odi jakłagodzące dawnaból, ma Pan/Pani dolegliwości?
  • Jeślihistorię wcześniejniejszych uskarżałeś się już na problemyproblemów z kręgosłupem:
    • Jaki był przebieg choroby?
    • W jaki sposób leczono dolegliwości?
  • W przypadku ostrych dolegliwości:
    • W jaki sposób pojawiły się dolegliwości?
    • Jak rozwijały się dolegliwości?
  • Ból:
    • Czy jest stały?
    • Czy występuje w spoczynku?
    • Co przynosi ulgę?
    • Co powoduje nasilenie?
    • Czy może Pan/Pani opisać ten ból?
    • Natężenie bólu:
      • Czy potrzebne jest przyjmowanie leków?
      • Czy Pana/Pani zdolność do pracy jest ograniczona?
    • Czy ma Pan/Pani problemy ze snem, czy występuje ból w ciągu nocy?
    • Czy jest to ból promieniujący?
      • Gdzie dokładnie boli?
      • Czy boli przy kaszlu i kichaniu?
  • Objawy uszkodzenia nerwów:
    • Czy występują niedowłady mięśni lub zaburzenia czucia?
    • Czy może Pan/Pani normalnie oddawać mocz i stolec?
  • Ogólne objawy:
    • Czy ma Pan/Pani objawy innej choroby?

Badanie lekarskie

  • W przypadku powtarzających się dolegliwości, które zostały już dokładnie zbadane, ponowne szczegółowe badanie lekarskie nie jest zwykle konieczne.
  • WBadanie przypadkulekarskie ostrych dolegliwości kręgosłupa z silnym bólem, gdy lekarz nie podejrzewa mogącej je wywoływać choroby podstawowej, zwykle nie przeprowadza się poszerzonego badania.
  • Jeśli objawy nawracają lub jeśli historia choroby (wywiad) pacjenta wskazuje na ucisk nerwu, przeprowadza się bardziej szczegółowe badanie:
    • Lekarz sprawdza, czy nie ma ewidentnych deformacji i czyoceni chód, jest prawidłowy.
    • Ocenia sipostawę, ruchomość kręgosłupa i bioder.
    • Wwykona przypadkutesty podejrzenia rwy kulszowej przeprowadza się szczegółowe badanie kończyn dolnychneurologiczne, abytakie sprawdzićjak siłę mięśniową, czucie, odruchy i podatność na ból przy unoszeniu wyprostowanej kończyny (test Lasègue'a).

Dalsze badania

  • Badania krwi rzadko są konieczne, gdy objawy pojawiają się po raz pierwszy, mogą być natomiast przydatne, jeśli problemy nawracają.
  • Dalsze badania – W przypadku przewlekłych lub nawracających dolegliwości ilekarz silnegomoże bólu utrzymującego się dłużej niż cztery do sześciu tygodni:
    • W tym przypadku często wykonuje sięzlecić badania zobrazowe zakresu diagnostyki obrazowej(RTG, np. tomografię komputerową w połączeniu ze zdjęciem rentgenowskim lub rezonansem magnetycznym.
  • W przypadku uszkodzenia korzeni nerwów rdzeniowych bez poprawy po czterech do sześciu tygodni:
    • Również w tym przypadku w ramach szczegółowej diagnostyki (zwłaszcza jeśli rozważany jest zabieg operacyjny) zwykle wykonuje się badanie tomografii komputerowej oraz zdjęcie rentgenowskie lub rezonans magnetyczny.
    • Rezonans magnetyczny preferowany jest u pacjentówMRI, którzy już przeszli operację z powodu wypadnięcia krążka międzykręgowego.
  • W przypadku podejrzenia choroby podstawowej lub złamania kości:
    • Prawie zawsze wykonuje się badania diagnostyki obrazowejTK), w pierwszejaby kolejnościocenić rezonans magnetyczny, alternatywnie tomografię komputerową lub zdjęcia rentgenowskie, ewentualnie także scyntygrafię.

Skierowanie do specjalisty lub kliniki

  • Skierowanie do kliniki zajmującej się leczeniem choróbstan kręgosłupa (neurochirurgia,i ortopedia,wykluczyć neurologiapoważne lubschorzenia.
  • Kiedy rehabilitacjaskierowanie medyczna):do specjalisty?

    • przykładowoNeurochirurg, ortopeda lub neurolog mogą być konieczni, jeśli ból pleców nie nastąpiłaustępuje poprawapo wkilku ciągutygodniach sześciuleczenia do ośmiu tygodnizachowawczego.
  • Skierowanie do ortopedy:
    • na przykład w przypadku poważnego skrzywienia kręgosłupa.
  • Skierowanie do reumatologa:
  • Podsumowanie

Ból w dolnej części pleców to bardzo powszechny problem, który może mieć różne przyczyny, od zwykłego przeciążenia po poważniejsze schorzenia, takie jak wypadnięcie dysku czy choroby zapalne. W większości przypadków ból ustępuje samoczynnie, ale w przypadku długotrwałych objawów, silnego bólu promieniującego lub objawów neurologicznych warto skonsultować się z lekarzem, aby postawić odpowiednią diagnozę i wdrożyć leczenie.

Dodatkowe informacje

Autorzy

  • Kalina van der BandBend, lekarz (recenzent)
  • Marie-Christine Fritzsche, lekarka, Freiburg
Wypadanie dysku; Incydenty związany z wypadnięciem dysku; Lumbago; Rwa kulszowa; Ból pleców; Reumatyczny ból pleców; Ból pleców; Skolioza; Zwężenie kanału kręgowego; Spondyloliza; Spondyloza; Kręgozmyk; Kręgosłup
Ból pleców to bardzo częsta dolegliwość. Szczególnie dotyczy kości krzyżowej i odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Zwykle rzadko jest objawem poważnej choroby.
Ból w dolnej części pleców (odcinek lędźwiowy kręgosłupa)
https://medibas.pl/home/tematy-kliniczne/fizjoterapiamedycyna-sportowa/informacje-dla-pacjentow/co-to-moze-byc/bol-w-dolnej-czesci-plecow-odcinek-ledzwiowy-kregoslupa/
Check GO 22.1., MF 20.11.2017
document-information document-nav document-tools
Ból pleców to bardzo częsta dolegliwość. Szczególnie dotyczy kości krzyżowej i odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Zwykle rzadko jest objawem poważnej choroby.
Fizjoterapia/Medycyna sportowa
Ból w dolnej części pleców (odcinek lędźwiowy kręgosłupa)
/link/5abafa07cba6429cb363d68498795381.aspx
/link/5abafa07cba6429cb363d68498795381.aspx
bol-w-dolnej-czesci-plecow-odcinek-ledzwiowy-kregoslupa
SitePublic
Ból w dolnej części pleców (odcinek lędźwiowy kręgosłupa)
K.Reinhardt@gesinform.de
jlive.mroz@konsylium24com#kalinavd@onet.pl (patched by linkmapper)eu
pl
pl
pl