Definicja: Enterokoki są elementem prawidłowej flory jelitowej, ale u osób z osłabionym układem immunologicznym mogą powodować zapalenie wsierdzia, zakażenia układu moczowego i zakażenia ran pooperacyjnych. Problemów nastręczają enterokoki oporne na antybiotyki, zwłaszcza na wankomycynę (VRE).
Częstość występowania: Zakażenia i choroby często występują w placówkach szpitalnych; poza nimi tylko w wyjątkowych przypadkach.
Objawy: Podejrzenie w przypadku bakteriemii, zakażenia układu moczowego lub zakażenia rany pooperacyjnej u osób z osłabionym układem immunologicznym.
Wyniki: Możliwy obraz kliniczny: gorączka u osób z osłabionym układem immunologicznym, zakażenie układu moczowego, zakażenie rany pooperacyjnej.
Diagnostyka: Próbka kału, wymazy, posiew krwi i moczu. Próbki są gromadzone i oceniane przez odpowiednią instytucję.
Leczenie: Określenie typu i oporności, a następnie w przypadku odpowiedniego obrazu klinicznego antybiotykoterapia.
informacje ogólne
Definicja
Enterokoki to bakterie gram-dodatnie, które są elementem prawidłowej flory jelitowej u ludzi i zwierząt i zwykle nie powodują chorób u osób z prawidłową odpornością.
Jako patogeny istotne są dwa główne typy enterokoków:
Enterococcus faecalis
Enterococcus faecium
Oba gatunki reagują na antybiotyki z różną wrażliwością.
Enterococcus faecalis jest zwykle wrażliwy na ampicylinę.
Enterococcus faecium jest oporny na antybiotyki beta-laktamowe; zakażenie wymaga leczenia glikopeptydem (wankomycyną lub teikoplaniną).
Problemów nastręcza rosnąca w ostatnich latach częstość występowania zakażeń enterokokami opornymi na wankomycynę (VRE), które utrudniają antybiotykoterapię.
częstość występowania
Enterokoki są normalnym składnikiem zdrowej flory jelitowej.
Na temat zapadalności na zakażenia enterokokami brak jest wiarygodnych danych.
Zakażenia i choroby często występują w szpitalach; poza nimi tylko w wyjątkowych przypadkach.
Około 80% wszystkich chorób wywołanych przez enterokoki jest spowodowanych przez Enterococcus faecalis; większość pozostałych jest spowodowana przez Enterococcus faecium.
Etiologia i patogeneza
Patogen najczęściej przemieszcza się z (własnego) jelita do innych części ciała, powodując zakażenie endogenne.
W przypadku wykrycia zakażenia eliminacja patogenu
Samej kolonizacji nie należy leczyć antybiotykami, lecz przestrzegać zasad higieny!
Ogólne informacje o leczeniu
Oznaczenie typu i oporności, a następnie antybiotykoterapia w przypadku zakażenia
Kolonizacja czy zakażenie?
Tylko bardzo niewielki odsetek pacjentów z kolonizacją VRE rozwija się zakażenie związane z tym patogenem.
Na przykład jedynie u ok. 1% skolonizowanych pacjentów oddziału intensywnej opieki medycznej i
opisywana u ok. 2% skolonizowanych pacjentów hematoonkologicznych rozwinęło się zakażenie.
Zalecenia dla pacjentów
Staranna higiena rąk podczas przygotowywania posiłków i po skorzystaniu z toalety
Higiena/zapobieganie
Duże badania nie dostarczyły przekonujących dowodów na korzyści (zapobieganie zakażeniom) wynikające z izolowania bezobjawowych pacjentów z kolonizacją VRE.
To samo dotyczy badań przesiewowych pacjentów wysokiego ryzyka na obecność VRE w kale przed przyjęciem do szpitala.
Skuteczna okazała się natomiast ścisła higiena rąk i dekolonizacja pacjentów wysokiego ryzyka na oddziałach intensywnej opieki medycznej przy użyciu chlorheksydyny.
Dbając o właściwą higienę (rąk), można więc ewentualnie zrezygnować z prowadzenia badań przesiewowych i izolacji.
Utrzymanie podstawowej higieny jest najważniejszym środkiem zapobiegawczym.
Leczenie farmakologiczne
Większość zakażeń enterokokami można w sposób wystarczający leczyć antybiotykami.
Szczególnie najczęściej występujący E. faecalis dobrze reaguje na ampicylinę.
E. faecium jest oporny na antybiotyki beta-laktamowe, ale reaguje na wankomycynę lub teikoplaninę.
Problemów nastręczają jednak enterokoki oporne na wankomycynę (VRE), które wymagają stosowania połączeń różnych antybiotyków rezerwowych.
Obecnie stosuje się linezolid, daptomycynę i tigecyklinę.
Przebieg, powikłania i rokowanie
Rokowanie
Większość zakażeń enterokokami można dobrze leczyć, podając antybiotyki.
W przypadku zakażenia enterokokami opornymi na wankomycynę (VRE) często wskazane jest łączenie różnych substancji czynnych.
Nie wiadomo, czy inwazyjne zakażenie VRE prowadzi do zwiększonej śmiertelności.
Enterokoki w porównaniu do gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus) i większości bakterii gram-ujemnych są patogenami o niskiej patogenności.
Istotność kliniczna wiąże się zwykle z istnieniem poważnej choroby podstawowej, która ma decydujące znaczenie dla rokowania pacjenta.
Definicja: Enterokoki są elementem prawidłowej flory jelitowej, ale u osób z osłabionym układem immunologicznym mogą powodować zapalenie wsierdzia, zakażenia układu moczowego i zakażenia ran pooperacyjnych. Problemów nastręczają enterokoki oporne na antybiotyki, zwłaszcza na wankomycynę (VRE).
Choroby zakaźne
Zakażenia wywołane przez bakterie z rodzaju Enterococcus sp.