AlfafetoproteinaAlfa-fetoproteina (AFP)

Zakres referencyjny

Kobiety:

• 0 dni: < 42000,0 IU/ml
• 1 dzień–0 miesięcy: < 15700,0 IU/ml
• 1–11 miesięcy: < 64,0 IU/ml
• Od 12 miesięcy do 2 lat: < 9,2 IU/ml
• 3–5 lat: < 3,5 IU/ml
• 6–11 lat: < 4,6 IU/ml
• 12–17 lat: < 3,5 IU/ml
• 18–120 lat: < 5,8 IU/ml
  • zakresy referencyjne dla ciężarnych zależą bezpośrednio od wieku ciąży.

Mężczyźni:

• 0 dni: < 42000,0 IU/ml
• 1 dzień–0 miesięcy: < 13600,0 IU/ml
• 1–11 miesięcy: < 23,0 IU/ml
• Od 12 miesięcy do 2 lat: < 6,6 IU/ml
• 3–5 lat: < 4,6 IU/ml
• 6–11 lat: < 3,1 IU/ml
• 12–17 lat: < 3,2 IU/ml
• 18–120 lat: < 5,8 IU/ml

Wskazania

• Diagnostyka, lubustalenie terapialeczenia i dalszedalszego postępowaniepowania w przypadku raka wątrobowokomórkowego
• Kontrola pacjentów z marskością wątroby lub przewlekłym zapaleniem wątroby
• Diagnostyka lub terapia i dalsze postępowanie w przypadku guzów zarodkowych (jąder, jajników, pozagonadalnych)
• Wykluczenie wady cewy nerwowej i rozszczepu kręgosłupa u płodu - jako element badań prenatalnych

Pobieranie próbek i źródła błędów

• Surowica, 500 mcl
• Metoda: ECLIA
• U pacjentów leczonych wysokimi dawkami biotyny (>> 5 mg/dobę) próbkę należy pobrać co najmniej 8 godzin po zażyciuprzyjęciu ostatniej dawki, ponieważ wysokie dawki biotyny mogą zakłócać oznaczanie alfafetoproteinyalfa-fetoproteiny.

Ocena wyników badań histopatologicznychlaboratoryjnych

Podwyższone stężenie AFP:

• Pierwotny rak wątrobowokomórkowy lub rak zarodkowywątrobiak, nowotwór jąder, nowotwór jajnika
• W przypadku raka żołądka-,,  raka okrężnicy-, raka odbytnicy-, raka dróg żółciowych, raka trzustki, głównie w połączeniu z przerzutami do wątroby.
• Marskość wątroby
• Alkoholowe uszkodzenie wątroby
• Ostre i przewlekłe zapalenie wątroby
• hemochromatozaHemochromatoza
• Pacjenci z chorobami wątroby przebiegającymi z podwyższonym poziomem AFP mają wyższe ryzyko rozwoju raka wątrobowokomórkowego.
• Przewlekła choroba nerek
• Niedrożność dróg żółciowych
• Wartości AFP w surowicy powyżej 2,5 MoM (graniczny zakres normy) są uważane za wskazujące na wady cewy nerwowej lub ściany jamy brzusznej: 2,0–2,5 MoM).

Obniżone stężenie AFP:

• U kobiet ciężarnych obniżony poziom AFP świadczy o zwiększonym ryzyku trisomii 21. chromosomu (zespół Downa) u płodu. 

Dalsza diagnostyka i dalsze postępowanie

• WartoObniżone wartości AFP w surowicy poniciężej 0,5 MoMarnych mogą wskazywać na trisomię 21. chromosomu u płodu, którejnależy wyjaśnieniew jesttakich zalecaneprzypadkach poprzezodpowiednio dalsząposzerzyć ocendiagnostykę ryzyka (sekwencyjne badanie przesiewowe).
• W razie potrzeby zalecane jest szczegółowe badanie ultrasonograficzne oraz, na życzenie pacjentki, analiza płynu owodniowego (AFP/ACHE)prenatalną.