Co to jest Vibrio vulnificus?
Vibrio vulnificus jest bakterią spokrewnioną z bakterią cholery (Vibrio cholerae). Zakażenie Vibrio vulnificus może spowodować poważną i zagrażającą życiu chorobę.; Przebiegprzebieg choroby może rozpocząć się zw jednej strony wyniku zakażeniemenia rany, które prowadzi do zakażenia krwi (sepsy). ZMożliwy drugiej strony zakażenie możejest również prowadzićprzebieg rozpoczynający się bezpośrednio do zakażeniaeniem krwi (sepsa pierwotna).
Bakterie te występują zwykle w ciepłej wodzie morskiej i najlepiej rozwijają się w temperaturze wody powyżej 20°C. Obecność bakterii nie jest związana z zanieczyszczeniem wody czy zanieczyszczeniem fekaliami. Obecność bakterii nie wpływa na smak, na wygląd ani na zapach wody morskiej. Bakterie te występują w większości wód przybrzeżnych, w których temperatura przekracza 20°C.
Choroba jest stosunkowo powszechna w Danii, kilka przypadków odnotowano również w Szwecji. Wszystkie przypadki w Szwecji wystąpiły w czasie, gdy woda morska była cieplejsza niż 20°C. W USA większość zgłoszonych przypadków przypisuje się spożyciu surowych ostryg z Zatoki Meksykańskiej w okresie letnim.
Szacunkowo ok. 25% przypadków dotyczy osób z otwartymi ranami, które np. podczas kąpieli miały kontakt z ciepłą wodą morską, zawierającą bakterie.
Przyczyny
Vibrio vulnificus jest bardzo agresywną bakterią. Nawet przy szybkim rozpoznaniu i intensywnym leczeniu wiele osób dotkniętych chorobązakażeniem umiera; szczególnie zagrożone są osoby z osłabioną odpornością.
Bakteria dostaje się do przewodu pokarmowego człowieka przezpoprzez połknięcie słonej wody lub spożycie owoców morza. Patogen może dostać się do organizmu również przez otwartą ranę, która ma kontakt z wodą morską.
Źle gojące się i otwarte rany skóry są czynnikiem ryzyka zakażenia. Dotyczy to również świeżych tatuaży. Innym czynnikiem ryzyka jest spożywanie ostryg lub innych skorupiaków, które nie zostały poddane wystarczającej obróbce termicznej. Szczególnie zagrożeni są pacjenci z osłabioną obroną immunologiczną przed chorobami zakaźnymi. Dotyczy to pacjentów z przewlekłymi zaburzeniami wątroby, takimi jak choroba wątroby wywołana przez alkohol, zapalenie wątroby typu B lub ,z chorobychorobami krwihematologicznymi i inneinnymi chorobychorobami przewlekłeymi.
Objawy
PoOd momentu spożyciuycia skażonej wody morskiej lub owoców morza do wybuchurozwinięcia objawów choroby potrzeba zwykle od 12 do 24 godzin (okres wylęgania). Choroba może zacząć się od powstania owrzodzeń lub zapalenia skóry lub śluzówek na ograniczonym obszarze, np. wokół ust, czy w gardle lub na skórze (). Po kąpieli w morzu możliweliwy jest również zapalenieprzebieg z zapaleniem przewodu słuchowego zewnętrznego. ObjawyWymienione objawy mogą być następstwem zakażenia rany lub wystąpić jako pierwszy objawpierwsze. Zakażenie krwi często rozwija się bardzo szybko i dramatycznie. Rzadko występują objawy zapalenia przewodu pokarmowego, takie jak wymioty czy oraz wymiotowaniebiegunka.
Pierwotne zakażenie rany
Rozwija się bolesne zapalenie skóry (), które szybko postępuje. Charakterystyczna jest ograniczonyograniczona miejscowamiejscowo opuchlizna z pęcherzami zwypełnionymi krwią (pęcherze krwotoczne). Pojawiają się objawy fizyczne takie jak gorączka i dreszcze. PoU połowaowy pacjentów mabakterie bakteriesą wykrywalne we krwi, ok.a 10% ma , au około jednajednej trzeciatrzeciej wykazujepojawiają zmianysię objawy psychiczne.
Pierwotne zakażenie krwi
TypoweTypowy objawyobjaw to gorączka, , . Zmiany zmiany psychiczne występują u połowy pacjentów. Niewiele mniej niż jedna trzecia w momencie przybycia do szpitala jest w stanie wstrząsu septycznego. W ciągu 24 godzin u ponad połowy pacjentów dochodzi do charakterystycznego uszkodzenia skóry z ciężkim zapaleniem skóry, krwawieniem i pęcherzami.
Diagnostyka
Pacjenci z zakażeniem krwi i ciężkimi uszkodzeniami skóry powinni być poddani badaniom w kierunku zakażenia Vibrio vulnificus. Należy sprawdzić, czy pacjenci spożywali surowe ostrygi lub byli narażeni na kontakt z wodą morską.
Chorobę należy odróżnić od zakażenia wywołanego przez paciorkowcowe.
Bakterię można wykryć w posiewach krwi i próbkach ran. Badania krwi mogą również wyjaśnić, czy mamy do czynienia z ciężkim zakażeniem. Procedury obrazowania (badanie ultrasonograficzne, TKtomografia komputerowa, MRrezonans magnetyczny) wykazujpozwalają wykryć zmiany w zmienionejdotkniętej tkance.
W przypadku podejrzenia zakażenia Vibrio vulnificus pacjenci powinni być jak najszybciej leczenirozpocząć leczenie w szpitalu.
Leczenie
Zakażenie leczy się antybiotykami. Często przebieg choroby jest tak ciężki, że lek podaje się bezpośrednio do krwiobiegużylnie. Można stosować różnenorodne antybiotyki (tetracykliny, cyprofloksacynę, cefalosporyny lub aminoglikozydy). Jeśli choroba jest ciężka, pacjenci otrzymują infuzjenawadnianie dożylne (przez kroplówkę) i są starannie monitorowani, często na oddziale intensywnej terapii.
Często konieczne jest leczenie chirurgiczne i drenaż ran, czasem konieczna jest także amputacja kończyny w zakresie zmienionej tkanki.
Zapobieganie
Pacjenci z chorobami przewlekłymi, zwłaszcza z chorobami wątroby i krwi, powinni unikać kąpieli i połykania wody morskiej o temperaturze powyżej 20°C. Osoby z otwartymi ranami nie powinny mieć kontaktu z ciepłą wodą morską. Owoce morza z obszarów o wysokich temperaturach wody powinny być przed spożyciem odpowiednio ugotowane.
Rokowanie
U osób zdrowych możliwy jest również łagodny przebieg bez zakażenia krwi (sepsasepsy). W krótkim czasie może jednak rozwinąć się stan zagrożenia życia z wystąpieniem zakażenia krwi.
Choroba wiąże się ze śmiertelnością na poziomie 40–60%. Około 80% zgonów występuje u pacjentów z zaburzeniami wątroby. Jeśli ustalenie rozpoznania trwa dłużej i jest opóźnione o więcej niż 24–72 godziny, rokowanie jest często złe.
Dodatkowe informacje
- Antybiotykoterapia
- Sepsa (zakażenie krwi)
- Róża
- Zakażenie skóry (ropowica)
- Zakażenie Vibrio vulnificus
Autorzy
- Anna Zwierzchowska, lekarz, Kraków (recenzent)
- Martina Bujard, dziennikarz naukowy, Wiesbaden