Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

ZaburzenieZespółkoweku przed chorobąchorobowego (zaburzenie hipochondryczne)

Co to jest zaburzenie lękowe przed chorobą?

Definicja

Zaburzenie lękowe przed chorobą (zespół lęku chorobowego, zaburzenie hipochondryczne, hipochondria) to lęk związany z przekonaniem o istniejącej już od dłuższego czasu jednej lub kilku ciężkich chorobach.

Objawy

Typowe objawy zaburzenia lękowego przed chorobąhipochondrycznego mogą być następujące:

  • Trwająca co najmniej 6 miesięcy nadmierna obawa o posiadaniechorowanie jednejna jedną lub kilkukilka poważnych chorób somatycznych, bądź zachorowania na nie w najbliższej przyszłości.
  • Chory
    • uporczywie skarży się na dolegliwości somatyczne, w których prawidłowe czynności organizmu (np. bicie serca, ruchy jelit) są postrzegane jako wyraz (poważnej) choroby
    • bardzo obawia się o swoje zdrowie i/ lub łatwo ogarnia go niepokój z tym związany
    • jest nadmiernie zaabsorbowany kontrolowaniem własnego ciała
    • przesadnie często odwiedza lekarzy lub unika wizyt u lekarza
    .
  • często skupia swoją uwagę na jednym lub dwóch konkretnych narządach lub układach narządów (np. przewód pokarmowy, układ sercowo-naczyniowy).
  • Zaburzeniu często towarzyszy depresja i zaburzenie lękowe.
  • Najczęstsze lęki dotyczą następujących poważnych chorób (w kolejności malejącej pod względem częstotliwostości występowania):

    • Choroba nowotworowa.
    • chorobaChoroba serca.
    • Zaburzenia układu nerwowego, które poważnie ograniczają chorych (np. stwardnienie rozsiane).
    • chorobaChoroba zakaźna (np. AIDS).

    Często zaburzenie lękowe przed chorobąhipochondryczne rozwija się, gdy choryu cierpichorego już nastwierdzono jedną z następujących chorób:

    Przyczyny

    Zaburzenie rozwija się prawdopodobnie w wyniku połączenia różnych czynników. Rozważa się przy tym następujące:

    • Czynnikiczynniki dziedziczne i wpływy środowiskowe, a także wzajemne oddziaływanie obu tych czynników
    • Trudnotrudności w radzeniu sobie ze stresem (przynależny układ hormonalny jest stale aktywowany)
    • Stresstres psychiczny, doświadczeniawiadczenie straty i traumy
    • Stresujstresujące doświadczenia we wczesnym dzieciństwie i opiekunowie, na których trudno polegać.

    Następujące czynniki wydają się zwiększać podatność na zaburzenie lęku przed chorobąhipochondryczne:

    • Zachowania rodzicielskie: Liczneliczne badania wykazały, że nadmierne zwracanie uwagi na objawy somatyczne i silny lęk o zdrowie występujący u rodziców może utorować drogę do podatności na lęk przed chorobą u ich dzieci.
    • Pewne cechy osobowości, np. częste zaabsorbowanie chorego zdrowiem i ciałem oraz poczucie podatności na choroby.
    • Wykorzystywanie seksualne i maltretowanie: w porównaniu z grupą kontrolną, osoby cierpiące z powodu hipochondriihipochondrią częściej zgłaszały napaści na tle seksualnym i przemoc fizyczną w dzieciństwie.
    • Ważne wydarzenia życiowe: myśli hipochondryczne mogą być wywołane poważną chorobą w najbliższej rodzinie, śmiercią lub nową sytuacją życiową związaną z nowymi obowiązkami, np. rodzicielstwem.

    Częstotliwostość występowania

    W ciągu roku u około 1-10% populacji rozwija się lęk przed chorobą, kobiety i mężczyźni chorują mniej więcej tak samo często, dziecimożliwe zachorowania również mogąu zachorowaćdzieci.

    Badania dodatkowe

    Powtarzające się wizyty chorego u lekarza są zwykle typowe dla zaburzenia lęku przed chorobą, zaburzenia hipochondrycznego. Często ludzie odwiedzajWią różnych lekarzy, ponieważ nie zgadzająe się to z kolejnymibrakiem coakceptacji dokolejnych rozpoznaniarozpoznań lub sposobu postępowania. MogOsoby chore mogą również mocno wierzyć, że istnieje poważna przyczyna ich dolegliwości, pomimo wielokrotnych badań, które nie potwierdzają takiego stanu rzeczy.

    Historia choroby – rozmowa z lekarzem 

    Objawy wskazujące na zaburzenie mogą być zdjagnozowane przez lekarzy w szczegółowej rozmowie z chorym. Aby uzyskać jak najdokładniejszy obraz zaburzenia, pytania mogą dotyczyć np.:

    • rodzaju lęku (np. chory obawia się, że zachoruje na raka, AIDS bądź poważną chorobę serca lub że wkrótce umrze)
    • nastroju podstawowego
    • dotychczasowego rozwoju zaburzenia
    • obecnej sytuacji życiowej i stylu życia
    • obciążeń rodzinnych
    • innych chorób psychicznych i/lub somatycznych
    • dolegliwości somatycznych.

    Ponadto do oceny rodzaju i nasilenia zaburzeń lękowych można wykorzystać specjalne kwestionariusze. Wywiad może być również uzupełniony o rozmowy z osobami bliskimi. Możliwe jest skierowanie do specjalistów w celu przeprowadzenia dalszych badań, określenia stopnia nasilenia, stwierdzenia ewentualnych dalszych dolegliwości psychicznych lub chorób oraz do rozpoczęcia leczenia.

     Badanie przedmiotowe

    W celu wykluczenia przyczyn somatycznych, można wykonać dodatkowo w ramach badania przedmiotowego EKG i badania krwi (np. morfologię krwi, poziom cukru we krwi, hormony tarczycy). W niektórych przypadkach mogą być przydatne dalsze badania przeprowadzone przez specjalistów. 

    W przypadku wymienionych badań przedmiotowych należy podkreślić, że służą one wykluczeniu przyczyn somatycznych. Jeśli już zostały przeprowadzone, to kolejne badania nie przynoszą żadnych dalszych korzyści, a raczej niepokoją lub dodatkowo wywołują kolejne nowe obawy.

    Jeśli przyczyny somatyczne zostaną wykluczone, a po 3 miesiącach nie nastąpi poprawa, badanie powinno zostać przeprowadzone przez specjalistów w dziedzinie psychiatrii/medycyny psychosomatycznej.

    Leczenie

    Cele leczenia

    Cele powinny być ustalane indywidualnie przez pacjenta i terapeutę. Jest szczegSzczególnie ważne jest, aby osoba cierpiąca z powoduzaburzeniem lęku przed chorobąhipochondrycznym zrozumiała kontekst swojego zaburzenia (np. błędne koło lęku) i nauczyła się go akceptować.

    W ramach leczenia pacjenci mogą nauczyć się technik, które pomagają:

    • lepiej sobie radzić sobie z chorobą (z dolegliwościami lub pomimo nich).
    • łagodzić dolegliwości i poprawić jakość życia
    • sprawić, aby choroba nie stała się przewlekła
    • doświadczyć większej samoskuteczności, tj. wpływania na to, jak się czują
    • pozostać aktywnymaktywnymi fizycznie
    • wznowić lub utrzymywać kontakty towarzyskie
    • uczyć się regeneracji i relaksu.

    Psychoterapia

    Psychoterapia jest zwykleGłówną metodą leczenia zaburzenia hipochondrycznego jest psychoterapia. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest tą formą psychoterapii, której działanie jest najlepiej udowodnione i która jest obecnie zalecana jako terapia z wyboru. Może być ona zainicjowana przez odpowiednio wykwalifikowanych lekarzy rodzinnych; dalszą opiekę zapewniają zwykle specjaliści (psychoterapeuci).

    Leczenie farmakologiczne

    W przypadku zaburzeń lękowych przed chorobąhipochondrycznych nie wykazano pozytywnego wpływu leczenia farmakologicznego, chyba że danau osobapacjenta cierpiałastwierdzono również nadepresję lub zaburzenie urojenioweurojenia.

    Co możesz zrobić sam?

    • Należy również poinformować lekarza o wszelkich dolegliwościach, które nie mają związku z zasadniczym powodem wizyty.
    • Należy uprawiać sport i być aktywnym w życiu codziennym, rozwijać swoje hobby i kontakty towarzyskie — nie unikając wysiłku, ani nie przeciążając się.
    • Należy unikać nadmiernego skupienia na swoim ciele, tak samo, jak zaniedbania wyglądu. Optymalne jest przeplatanie faz aktywności ze świadomym relaksem i regeneracją. Najlepszym sposobem na to jest nauczenie się metody relaksacyjnej, którą można stosować samodzielnie w domu.
    • Prowadź zdrowy tryb życia, dbaj o zdrowe odżywianie się oraz regularny ruch.
    • Spotykaj się z ludźmi, z którymi możesz porozmawiać, np. uczestnicząc w grupie wsparcia.
    • Zdobywaj informacje o swojej chorobie z wiarygodnych źródeł, ale unikaj zajmowania się wyłącznie nią i uzyskiwania informacji z wątpliwych źródeł w Internecie.
    • Przyjmij pomoc!

    Rokowanie

    • Rokowanie w przypadku zaburzeń hipochondrycznych zależy od tego, jak poważnie chory był pacjent przed pojawieniem się tego zaburzenia.
    • Przebieg jest różny; samoistne wyleczenie jest rzadkie, jeśli dolegliwości trwają ponad 12 miesięcy.
    • Wyleczenie uzyskuje się u 30-50% pacjentów, z wysokim wskaźnikiem sukcesu w przypadku zastosowania terapii poznawczo-behawioralnej.
    • Bez odpowiedniego leczenia choroba może trwać przez całe życie, chorzy poddają się licznym badaniom i próbom leczenia, często bez powodzenia.

    Dodatkowe informacje

    AutorAutorzy

    • Joanna Dąbrowska-Juszczak, lekarz (redaktor)
    • Catrin Grimm, lekarkalekarz w trakcie specjalizacji z psychiatrii i psychoterapii dzieci i młodzieży, Klingenberg nad Menem(recenzent/redaktor)
    Hipochondria; strach przed śmiercią; strach przed chorobą; lęk; zaburzenia; hipochondryk
    strach przed smiercia; strach przed choroba; lek; lek przed smiercia; lek przed choroba
    Osoby z lękiem przed chorobą obawiają się zapaść na poważną chorobę somatyczną. Zaburzeniu hipochondrycznemu często towarzyszy depresja i lęk; jest to schorzenie psychiczne, w przypadku którego chorzy wymagają pomocy.
    ZaburzenieZespółkoweku przed chorobąchorobowego (zaburzenie hipochondryczne)
    https://medibas.pl/home/tematy-kliniczne/psychiatria/informacje-dla-pacjentow/zaburzenia-lekowe/zespol-leku-chorobowego/
    document-information document-nav document-tools
    Osoby z lękiem przed chorobą obawiają się zapaść na poważną chorobę somatyczną. Zaburzeniu hipochondrycznemu często towarzyszy depresja i lęk; jest to schorzenie psychiczne, w przypadku którego chorzy wymagają pomocy.
    Psychiatria
    Zespół lęku chorobowego
    /link/9b1c34fb88884158bf46a91148978f84.aspx
    /link/9b1c34fb88884158bf46a91148978f84.aspx
    zespol-leku-chorobowego
    SitePublic
    Zespół lęku chorobowego
    K.Reinhardt@gesinform.de
    amail#j.kardymowicz@bonnierhealthcaredabrowska@medibas.pl
    pl
    pl
    pl