Środowe spotkania z medycyną rodzinną. Dylematy codziennej praktyki.
Czy jeszcze potrzebne nam są statyny? Czyli nowe wytyczne leczenia dyslipidemii.
Prof. dr hab. n. med. Maciej Banach, kierownik Zakładu Kardiologii Prewencyjnej i Lipidologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Prof. dr hab. n.med. Adam Windak, kierownik Katedry Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie
2 kwietnia, 2025
Czy jeszcze potrzebne nam są statyny?
Take home messages
Hiperlipidemia, nowe wytyczne 2025
Zaburzenia stężenia lipidów są najbardziej rozpowszechnionym czynnikem ryzyka sercowo-naczyniowego w populacji polskiej. Szacuje się, że częstość występowania dyslipidemii w Polsce dotyczy 60–80% osób powyżej 18. roku życia.
Systematyczne oznaczanie stężenia cholesterolu całkowitego, cholesterolu HDL, cholesterolu LDL i trójglicerydów u bezobjawowych osób mężczyzn >40 r.ż. i kobiet >50 r.ż. bez rozpoznanej choroby sercowo-naczyniowej l/lub cukrzycy może przyczynić się do lepszej kontroli ryzyka rozwoju dyslipidemii i jej powikłań.
Zaburzenia lipidowe to główny czynnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
Zaburzenia lipidowe występują u 60-70% pacjentów, stanowiąc jeden z głównych czynników ryzyka miażdżycy, która rozwija się powoli i objawia się dopiero w zaawansowanym stadium choroby.
Znaczenie wczesnej interwencji.
Leczenie hipolipemizujące, w tym stosowanie statyn, powinno zaczynać się jak najwcześniej, gdyż skuteczne obniżenie cholesterolu LDL może znacznie zmniejszyć ryzyko zgonów sercowo-naczyniowych (o 4,5 miliona rocznie).
Rola statyn.
Statyny są jednymi z najbezpieczniejszych leków w kardiologii, chociaż mają złą prasę. Są skuteczne w redukcji cholesterolu LDL i miażdżycy, co zmniejsza ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych. Powinny być stosowane w odpowiednich dawkach przez całe życie pacjenta.
Zmiana wytycznych.
W 2025 roku wytyczne będą uwzględniały nowe wskaźniki, takie jak apolipoproteina B, które lepiej predyktywnie wskazują na ryzyko sercowo-naczyniowe.
Prewencja i monitorowanie.
W Polsce i na świecie wiele osób nie osiąga celu terapeutycznego w leczeniu lipidów, co zwiększa ryzyko chorób serca. Nowoczesne podejście zakłada intensyfikację leczenia statynami oraz skojarzone terapie, by poprawić adherencję i skuteczność leczenia.
Zalecenia dotyczące monitorowania działań niepożądanych statyn.
Większość objawów niepożądanych (np. bóle mięśniowe, wzrost enzymów wątrobowych) jest przejściowa i nie wymaga odstawienia statyn. Ryzyko nowych przypadków cukrzycy w wyniku stosowania statyn jest znacznie mniejsze niż korzyści w postaci zmniejszenia ryzyka zgonu sercowo-naczyniowego.
Edukacja pacjentów.
Istnieje potrzeba edukowania pacjentów, aby uniknęli wpływu dezinformacji (np. z internetu), które mogą prowadzić do nieuzasadnionych obaw związanych z leczeniem statynami.
Q&A Hiperlipidemia
Poznaj odpowiedzi eksperta, prof.M.Banacha na pytania uczestników spotkania dotyczące tematów tj.
- Terapia osób w podeszłym wieku leczenia osób starszych?
- Badania przesiewowe stężenia cholesterolu u dzieci.
- Działania niepożądane statyn.
- Skuteczność terpii skojarzonej.
i wiele innych dylematów z codziennej praktyki.