Czym jest choroba Hashimoto?
Terminem Termin zapalenie tarczycy oznaczaodnosi się ostredo ostrego lub przewlekłeego zapalnezapalenia zmianytego tarczycygruczołu (łac. glandula thyreoidea), o które może mieć różnymne podłożue. Najczęstszściej występującą postaćpostacią stanowizapalenia tarczycy jest choroba Hashimoto, która występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn. Jest to chorobaschorzenie autoimmunologicznaautoimmunologiczne, w przebiegu którejrego układ odpornościowy wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko tarczycy. Choć możeChoroba ta występować we wszystkich grupach wiekowych,puje częściej objawiau kobiet niż u mężczyzn i może pojawić się w każdym wieku, choć najczęściej diagnozowana jest u kobiet w młodychodym i w średnim wieku.
Choroba Hashimoto jestczęsto związanawspółwystępuje z innymi chorobami autoimmunologicznymi., Oznaczaco tooznacza, że u chorychosoby czcierpiące na tęściej wystchorobępuj mają schorzeniawyższe autoimmunologiczneryzyko rozwoju innych schorzeń autoimmunologicznych, takietakich jak np. cukrzyca typu 1.
Objawy
We wczesnej fazie choroby może występujepować często nadczynność tarczycy, która później przeradza sięprzechodzi w przewlekłą niedoczynność. Objawy zależą od stopnia zwiększenia lub zmniejszeniazaburzeń metabolizmu. W niektórych przypadkach naNa początku wystchoroby może pojawić siępuje obrzpowiękkszenie tarczycy (wole)., Tarczycaktóre nie boli anii nie jest wrażliwaliwe na dotyk. WrazZ z rozwojemczasem, w miarę postępu choroby, tarczyca stopniowo się zmniejsza rozmiari i spełniajej swojąfunkcja funkcjstaje się coraz gorzejbardziej zaburzona.
U Ryzykopacjentów z niedoczynnością tarczycy, wzrastawynikającą zwłaszczaz u cierpiących na chorobęchoroby Hashimoto, osóbnajczęściej palących.
W przypadku niedoczynności tarczycy pacjenci uskarżająobserwuje się częstoobjawy natakie jak: uczucie ogólnego wyczerpaniazmęczenia, wzrostprzyrost masy ciała, zwiększonenadwrażliwość odczuwaniena zimnazimno oraz ogólne bóle mięśni.
Przyczyny
Choroba Hashimoto tojest chorobachorobą autoimmunologicznaautoimmunologiczną, która w wielu przypadkach marej podłoże jest częściowo dziedziczne. i wystWystępuje u wieluw rodzinach, gdzie członkonkowie mają skłonność do chorówb jednej rodzinyautoimmunologicznych.
Dokładne przyczyny tego schorzeniachoroby nie są jeszcze w pełni zrozumiane, jednak znane. Przypuszczauważa się, że pomimoczynniki tegośrodowiskowe, iżtakie jestjak toinfekcje choroba autoimmunologicznawirusowe, domogą odgrywać rolę w jej rozwoju musi przyczyniać się określony bodziec, którym może być dotychczas nieznany jeszcze wirus. KomórkiW przebiegu choroby układuad immunologicznegoodpornościowy przedostająatakuje sitarczycę do tarczycy, powodujuszkadzają uszkodzeniec jej tkanektkanki i wytwarzając przeciwciała. W przypadku choroby Hashimoto najczęściej występuje wysokiepodwyższone stężenie przeciwciał anty-TPO (rzadziej przeciwciał anty-TG i anty-TRAb).
ChorobęChoroba Hashimoto nalejest często mylona z limfocytarnym zapaleniem tarczycy, które równieży odrómożnie prowadzić zwdo powstawania przeciwciałaszcza. odW przebiegającegoprzypadku wolniej limfocytarnego zapalenia tarczycy, w przypadku którego wyststępują te sameżenie przeciwciała, leczjest w mniejszymzwykle stęniżeniusze, a samo schorzenieprzebieg charakteryzuje sięchoroby łagodniejszym przebiegiemagodniejszy. Limfocytarne zapalenie tarczycy częstozazwyczaj pozostajema niezauważoneprzejściowy (stąd nazwa „utajone” zapalenie tarczycy)charakter i po krótkiej fazie nadczynności przeradza się w nieco dłuższą fazę niedoczynności. Następnie w większości przypadków tarczyca ponownie działa w prawidłowy sposób. Nie zawsze możnae jednaksamoistnie łatwo odróżniustąpić od siebie obie postaci zapalenia tarczycy. Limfocytarne zapalenie tarczycy, nie wymaga zazwyczaj, inaczej niż w przypadku choroby Hashimoto,wymagając długotrwałej substytucjiterapii hormonóhormonalnej, w tarczycy.przeciwieństwie Występującedo po okresie ciąży poporodowe zapalenie tarczycy przypomina limfocytarne zapalenie tarczycy, ale nie należy go mylić z chorobąchoroby Hashimoto.
Diagnostyka
Rozpoznanie stawiachoroby Hashimoto opiera się na podstawie historii choroby, wynikówbadaniu klinicznym oraz wynikach badań lekarskich oraz badań krwi wykonywanych w celu oceny czynności tarczycylaboratoryjnych. OkreślaKluczowe sięjest oznaczenie poziomów hormonów tarczycy (TSH, FT4) oraz FT4, a takstężeenia przeciwciał anty-TPO, (rzadziej bada się także stężenie przeciwciał anty-TG i anty-TRAb w celu wykluczenia innych chorktób tarczycy). Przeciwciała anty-TPOre występują u nawet około 90% pacjentów z chorobą Hashimototym schorzeniem. Rzadziej wykonuje się oznaczenie przeciwciał anty-TG oraz anty-TRAb, by wykluczyć inne choroby tarczycy.
W dalszej kolejności, przynajmniej na początku i w razie potrzeby w dalszym przebiegudiagnostyce choroby, naleHashimoto możye wykonabyć również pomocne badanie ultrasonograficzne (USG) tarczycy, które pozwala ocenić jej strukturę i wielkość.
ChorobWarto pamiętać, że chorobę Hashimoto należy odgraniczyróżnicować przedez wszystkiminnymi odpostaciami mającegozapalenia tarczycy, takimi jak zapalenie poporodowe, które ma łagodnyagodniejszy przebieg, zazwyczaji samoistniezwykle ustępującegopuje zapalenia tarczycy (patrz wyżej)samoistnie. W niektórychCzasami przypadkachwczesne przedetapy postawieniemchoroby jednoznacznejwymagają diagnozyobserwacji, nalea diagnoza możye obserwowabyć dalszyostatecznie rozwójpostawiona choroby.po W tymdalszej celu trzeba systematycznie kontrolowaćocenie stężenieenia TSH.
Postępowanie
Celem leczenia choroby Hashimoto jest złagodzenie objawów i utrzymanie prawidłowej funkcji tarczycy.
Pierwsza fazaW początkowej fazie choroby, gdy występuje nadczynnościć tarczycy, jeststosuje się zazwyczaj krótkaleczenie i dajeobjawowe, nieznaczne objawynp. W przypadkubeta-blokery, dolegliwościw celu złagodzenia objawów takich jak drgawkitachykardia i szybszeczy biciedrżenie serca można zastosować beta-blokeryrąk.
W dalszym przebieguprzypadku chorobyrozwoju może wystąpić niedoczynnośćci tarczycy, leczeniem z wyboru jest terapia zastępcza hormonami tarczycy (najczęściej lewotyroksyną). Celem terapii jest wyrównanie poziomu hormonów przypadku którejtarczycy przepisujei normalizacja funkcji metabolicznych organizmu. Dawkowanie lewotyroksyny ustala się hormon tarczycy, tyroksynęindywidualnie, w postaci tabletek, co pozwala wyrównać niedobór. Konieczność stosowania zastępczej terapii hormonalnej zależyności od stopniawyników zaburzebadań czynnościi tarczycystanu oraz nasilenia ich objawówpacjenta.
Systematyczna kontrola poziomu TSH i innych parametrów czynności tarczycy i odpowiedniojest monitorowaneszczególnie leczenie są istotne zwłaszczaistotna u kobiet w ciąży., Leczeniegdyż lewotyroksynąprawidłowe mofunkcjonowanie tarczycy ma duże pozytywnieznaczenie wpływaćdla na przebiegprzebiegu ciąży takżeoraz w przypadkurozwoju kobietpłodu.
Rokowanie
Choroba o prawidłowejHashimoto czynnozazwyczaj prowadzi do stopniowego rozwoju niedoczynności tarczycy, ograniczającco równieżwymaga ryzykodługotrwałej przedwczesnegoterapii poroduhormonami oraztarczycy. poronienia.
Rokowanie
ChoćZ chorobaczasem Hashimototarczyca może przez dłuższy czas współwystępowazmniejszać z prawidłową czynnością tarczycy, w dłuższej perspektywie przeradza się jednaki w niedoczynnotracić zdolność tegodo gruczołuwytwarzania odpowiednich ilości hormonów. TarczycaRegularne stopniowokontrolowanie zmniejsza swój rozmiar i nie może odpowiednio pełnić dotychczasowej funkcji. Niedobór tyroksyny uzupełnia się wówczas za pomocą zawierających ten hormon tabletek. Należy systematycznie kontrolować poziompoziomu TSH i w razie potrzebydostosowywanie dostosowywaleczenia hormonalnego jest kluczowe, aby utrzymać zastępczą terapirównowagę hormonalnmetaboliczną.
Co można zrobić we własnym zakresie?
Produkty
-
Zadbaj spoo odpowiedni poziom selenu
Selen odgrywa ważywczeną brolędące bogatymw funkcjonowaniu tarczycy i może wspomagać leczenie choroby Hashimoto. Dobrymi źródłem selenu
Zadbaj spoo odpowiedni poziom selenu
Selen odgrywa ważywczeną brolędące bogatymw funkcjonowaniu tarczycy i może wspomagać leczenie choroby Hashimoto. Dobrymi źródłem selenu
Utrzymywanie prawidłowego poziomuami selenu pomaga zapobiegać chorobom tarczycy. Dobre źródło selenu stanowisą np. orzechy brazylijskie, grzyby, szparagi, rośliny strączkowe oraz produkty spożywcze pochodzenia zwierzęcego. Pacjenci z chorobą Hashimoto mogą wypróbować suplementacjęSuplementacja selenu. Istnieje możliwość, że pozwolipomóc tow ograniczyćredukcji stężenieenia przeciwciał anty-TPO oraz poprawić jakość życia pacjentów z chorobą Hashimoto.
Wystarczająca podaż jodu
Kobiety planujące dziecko powinny zadbaćZadbaj o wystarczającą podaż jodu
Jod jest niezbędny do prawidłowej produkcji hormonów tarczycy. Kobiety planujące ciążę powinny zadbać o odpowiednią podaż jodu (100–200 µg dziennie), któryco pozytywnie wpłynie na rozwój mózgu płodu. Nie wykrytoma jednak związkudowodów pomiędzyna stęto, żenieme spożycie jodu w zwykłej diecie a pogorszeniempogarsza objawówobjawy choroby Hashimoto. Zalecaną, profilaktycznąwięc dawkę jodu (100–200 µg dziennie) z powodzeniem mogą przyjmować także kobiety cierpiące na choroby autoimmunologiczne.
Należy zaprzestać palenia!
Aby zapobiec nasileniu objawów choroby,nie należy zrezygnowastosować z palenianadmiernej tytoniusuplementacji.
Należy krytycznie podchodzi
Rzuć dopalenie
Palenie papierosów może nasilać objawy choroby Hashimoto i pogarszać funkcjonowanie tarczycy. Zrezygnowanie z palenia ma istotny wpływ na poprawę stanu zdrowia.
Bądź krytyczny wobec informacji znalezionychz w internecie!
Mointernetu
W Internecie można tam obecnie znaleźć wiele częściowo nie do końca rzetelnych zaleceńporad dotyczących rozwoju i leczenia choroby Hashimoto, które nie zawsze mają naukowe podstawy. W razie przypadku jakichkolwiek wątpliwości warto porozmawiaskonsultować na ten tematsię z lekarzem, który pomoże dobrać odpowiednią terapię i udzieli rzetelnych informacji.
Dodatkowe informacje
- Zapalenie tarczycy
- Zapalenie tarczycy po okresie ciąży
- Podostre zapalenie tarczycy
- Nadczynność tarczycy (hipertyreoza)
- Niedoczynność tarczycy (hipotyreoza)
- Choroby autoimmunologiczne
- Palenie szkodzi zdrowiu
- Dlaczego warto rzucić palenie i
- Zapalenie tarczycy – informacje dla lekarzy
Autorzy
- Kalina van der
BandBend, lekarz (recenzent) - Martina Bujard, dziennikarka naukowa, Wiesbaden
- ]Caroline Beier, dr n. med., specjalista
medycynychoróbogólnejwewnętrznych, Hamburg