Document version compare

Co to jest utrata włosów?

Włosy mają dla większości osób duże znaczenie jako ważny element wizerunku. Utrata włosów jest więc zazwyczaj postrzegana jako duży problem. Jest wiele zabiegów mających na celu walkę z wypadaniem włosów, jednak często przynoszą one niewielkie efekty.

Najczęstszą formą łysienia jest dziedziczne wypadanie włosów, zwane również łysieniem androgenowym. Łysienie androgenowe występuje u wielu mężczyzn, a w starszym wieku także u kobiet. U mężczyzn charakteryzuje się cofającą się linią włosów na czole ("zakola") i pojawianiem się łysiny z tyłu głowy. U kobiet utrata włosów jest mniej intensywna i bardziej rozproszona, zwłaszcza na czubku głowy. Całkowita utrata włosów występuje u kobiet rzadko.

W Europie łysienie androgenowe ~~dotyka~~występuje u ponad 80% mężczyzn i do 40% kobiet w wieku 70 lat. U 5% utrata włosów zaczyna się w wieku poniżej 20 lat. W wieku 60 lat 40% kobiet cierpi z powodu utraty włosów, co powoduje u nich duży dyskomfort.

Normalny wzrost włosów

Włosy na naszej głowie rosną około 0,3 mm dziennie, czyli 1 cm miesięcznie. Dziennie tracimy około 100 włosów, a jeszcze więcej podczas mycia włosów.

Przyczyny

Najczęstsze przyczyny

Androgenowa utrata włosów
- Androgenowa utrata włosów występuje głównie u mężczyzn. Stanowi ona większość przypadków utraty włosów i ~~dotyka~~dotyczy w różnym stopniu ~~połowy~~ok. 50% populacji. Androgenowa utrata włosów jest dziedziczna.
- Utrata włosów powoduje cofanie się linii włosów, przerzedzanie się włosów na czubku głowy i w końcu łysienie.
- Androgenowa utrata włosów może wystąpić również u kobiet. U kobiet ta forma utraty włosów powoduje przerzedzenie włosów na całej skórze głowy, zwłaszcza na jej szczycie. Z reguły nie dochodzi do całkowitego wyłysienia. W niektórych przypadkach przyczyną mogą być zaburzenia hormonalne.
Pourazowa utrata włosów

np. z powodu używania lokówki lub ~~nadmiernej~~wysokiej temperatury, zabiegów na włosach takich jak rozjaśnianie, farbowanie czy trwała ondulacja

Dolegliwości natury psychicznej

~~Silny~~silny stres
~~Anoreksja~~anoreksja (jadłowstręt psychiczny)

Leki
- Leki cytostatyczne (chemioterapia) często prowadzą do utraty włosów.
- Po odstawieniu doustnych środków antykoncepcyjnych ("pigułek") lub tabletek z kortyzonem, u niektórych osób może wystąpić przejściowa utrata włosów.
- Szereg innych leków może powodować utratę włosów, np. beta-blokery, leki przeciwzakrzepowe, hormony, leki przeciwpadaczkowe i hormony tarczycowe.
Radioterapia głowy często prowadzi do utraty włosów.
Po okresie ciąży
- U niektórych kobiet występuje przejściowa utrata włosów.
Przewlekłe choroby zakaźne mogą spowodować utratę włosów.

Progresja choroby

Z wyjątkiem łysienia androgenowego, utrata włosów pojawia się zwykle po około 3 miesiącach od choroby lub stresu będącego czynnikiem wyzwalającym. U większości osób włosy odrastają po jakimś czasie, zwykle w ciągu 6-12 miesięcy.

Częste przyczyny miejscowej lub ograniczonej utraty włosów

Łysienie plackowate ~~(alopecia areata)~~
- Łysienie plackowate jest ~~spowodowane~~chorobą ~~chorobami autoimmunologicznymi~~autoimmunologiczną. Może występować również u innych członków ~~rodzinie~~rodziny.
- Choroba występuje w równym stopniu u mężczyzn i kobiet.
Utrata włosów z powodu zbyt częstych zabiegów fryzjerskich
- Na skutek fryzur, w wyniku których włosy są mocno skręcane i wiązane, np. w przypadku dredów czy warkoczy.
Trichotillomania (wyrywanie włosów)

Jest to zaburzenie psychiczne dotyczące kontroli impulsów, związane z powtarzającym się nerwowym ciągnięciem lub wyrywaniem włosów.
Choroba występuje przede wszystkim u dzieci w wieku 8-12 lat.

Zakażenia skóry głowy
- Choroby grzybicze skóry głowy
- Zakażenia bakteryjne (zapalenie mieszków włosowych)

Rzadsze przyczyny

Zaburzenia hormonalne mogą prowadzić do utraty włosów:
- Niedoczynność tarczycy (hipotyreoza)
- Nadczynność tarczycy (hipertyreoza)
- Cukrzyca typu 1 lub typu 2
- Zespół policystycznych jajników
- Inne bardzo rzadkie choroby.
Niedobory, na przykład niedobory żelaza, cynku, magnezu czy witamin
Zatrucie talem lub arsenem
Łysienie bliznowaciejące
- Jest spowodowane urazem lub chorobą skóry, w przypadku których dochodzi do trwałej, nasilonej utraty mieszków włosowych.
- Przyczynami mogą być urazy, reakcje na promieniowanie, wyprysk łojotokowy, zakażenia grzybicze, głębokie zapalenie mieszków włosowych lub toczeń rumieniowaty krążkowy.

Co można zrobić we własnym zakresie?

Utrata włosów może być leczona za pomocą leków i przeszczepów włosów, w zależności od przyczyny i ż~~yczeń~~yczenia ~~pacjentów~~pacjenta. Chociaż istnieją środki przeciwko dziedzicznemu wypadaniu włosów, sukcesy w leczeniu nie są szczególnie dobre, a leczenie jest kosztowne.

Pacjenci powinni stosować produkty do pielęgnacji włosów o delikatnym działaniu i unikać zabiegów chemicznych na włosy, takich jak trwała ondulacja czy rozjaśnianie.

Kiedy należy zasięgnąć porady lekarskiej?

Wyjątkowo intensywna, nagła utrata włosów powinna być powodem wizyty u lekarza. Miejscowa utrata włosów to również powód do wizyty w gabinecie lekarskim. W większości przypadków przyczyną może być schorzenie, które można wyleczyć.

Jak postępuje lekarz?

Historia choroby (wywiad lekarski)

Lekarz może zadać następujące pytania:

Czy ~~masz~~u ~~dziedziczne~~kogoś ~~predyspozycje~~w dorodzinie ~~wypadania~~również występuje wypadanie włosów?
Kiedy zaczęło się wypadanie włosów?
Czy teraz tracisz tyle samo włosów, co na początku?
Jak dbasz o włosy? Czy pielęgnacja włosów może je uszkodzić?
Czy przed utratą włosów byłeś narażony/narażona na duży stres fizyczny lub psychiczny?
Czy przyjmujesz obecnie leki lub czy przyjmowałeś/przyjmowałaś leki w ciągu ostatnich kilku miesięcy?
Czy występują jakieś inne objawy lub dolegliwości?
Czy cierpisz na zaburzenia miesiączkowania lub niepłodność?
Czy ostatnio schudłeś/schudłaś?

Badanie lekarskie

Lekarz bada skórę głowy. Przy podejrzeniu choroby podstawowej będącej przyczyną łysienia przeprowadza się dokładne badanie fizykalne.

Inne badania

W przypadku łysienia androgenowego nie ma potrzeby wykonywania dalszych badań.

W przypadku podejrzenia choroby miejscowej, zakażenia skóry głowy, lekarz może pobrać próbkę skóry i wysłać ją do laboratorium (mikrobiologicznego) w celu wykonania i zbadania posiewu bakteryjnego. W wyjątkowych przypadkach może być konieczne pobranie próbki tkanki (biopsja).

Lekarz może również przeprowadzić tzw. test pociągania. Dokonuje się tego poprzez delikatne i równomierne pociągnięcie za kępkę 40-60 włosów w kilku miejscach, aby zobaczyć, ile z nich zostaje wyrwanych w tym procesie. Jeśli wypada ponad 3 włosy w jednej lokalizacji lub ponad 10 łącznie, mamy do czynienia z wypadaniem włosów, natomiast mniej niż 20% uważa się za normę.

W niektórych przypadkach, lekarz może zalecić wykonanie badaia trichoskopowego.

Od czasu do czasu przeprowadza się również badania krwi w celu wykrycia ewentualnych chorób. Analizy pierwiastkowe włosów nie mają wartości diagnostycznej.

Skierowanie do specjalisty lub szpitala

Lekarz rodzinny kieruje do specjalisty tylko w rzadkich przypadkach.

Dodatkowe informacje

Autorzy

Joanna Dąbrowska-Juszczak, lekarz (recenzent)

Anna Zwierzchowska, lekarz, Kraków (recenzent)
Martina Bujard, dziennikarka naukowa, Wiesbaden

Utrata włosów (łysienie)