O przewlekłej biegunce mówimy w przypadku miękkich/płynnych stolców częściej niż trzy razy dziennie przez ponad 4 tygodnie.
Jest ona wynikiem zmniejszenia wchłaniania wody z masy pokarmowej przez ścianę jelita, zwiększenia wydzielania płynu do stolca przez ścianę jelita lub przyspieszenia przejścia masy pokarmowej przez przewód pokarmowy.
W niektórych chorobach jelit może stanowić następstwo kilku z podanych mechanizmów.
Częstość występowania
Według badań populacyjnych około 3–5% ludzi stale lub przejściowo cierpi na przewlekłą biegunkę.
Ocena przewlekłej biegunki
U osób młodszych najpierw powinno się wziąć pod uwagę zespół jelita drażliwego lub przewlekłą chorobę zapalną jelit.
Osoby w podeszłym wieku cierpią czasem na zaparcia (zatwardzenia). W takim przypadku twardy stolec blokuje fragment jelita. Stolec znajdujący się przed takim zatorem jest rozkładany przez bakterie, upłynniany i wydalany w takiej postaci (tzw. biegunka paradoksalna).
Co może być przyczyną?
Najczęstsze przyczyny, które wymagają leczenia
Infekcje jelitowe
współistniejąca gorączka i inne objawy zakażenia, często po pobycie za granicą
To zaburzenie wchłaniania występuje częściej u mieszkańców półkuli południowej. Jest ono spowodowane niedoborem enzymu laktazy w błonie śluzowej jelita cienkiego, co skutkuje niemożnością trawienia laktozy, czyli dwucukru występującego w mleku i nabiale. Nietolerancja laktozy może wystąpić także przejściowo po zakażeniach przewodu pokarmowego i w nieleczonej celiakii.
Objawy to kurczowe bóle brzucha, uczucie pełności, wzdęcia i wodnista biegunka po spożyciu nabiału.
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego najczęściej jest diagnozowane u ludzi młodych. Jest to przewlekłe zapalenie, prawie zawsze obejmujące końcowy odcinek jelita grubego (odbytnicę). Może się rozciągać na prawą część jelita grubego a nawet na całe jelito grube, nie obejmuje jelita cienkiego.
Głównym objawem są bardzo częste stolce (5–15 razy dziennie) z domieszką krwi, ropy i śluzu. Biegunce często towarzyszą skurczowe bóle odbytnicy i pogorszony stan ogólny.
Najczęściej choroba ta dotyka ludzi młodych, jest to odcinkowe zapalenie ściany jelita, przy czym u 25% chorych zapalenie dotyczy jelita grubego. W 50% przypadków choroba obejmuje zarówno jelito grube, jak i cienkie, a w 25% — zapalenie występuje tylko w jelicie cienkim.
Objawy są zróżnicowane, typowo są to bezkrwawa biegunka, uporczywy ból kolkowy oraz tworzenie się ropni odbytu i przetok w obszarze odbytnicy.
Występuje u dzieci i dorosłych, często u osób ze stwierdzonymi innymi rodzajami alergii.
Jest to patologiczna reakcja na pokarm, objawy po spożyciu pojawiają się w obszarze oczu, nosa, płuc, skóry i jelit. Najczęściej chorzy skarżą się na biegunkę, ból brzucha, uczucie opuchnięcia, nudności, wymioty, złe samopoczucie.
W przypadku podejrzenia tła alergicznego należy przeprowadzić specjalne próby pokarmowe w celu stwierdzenia, czy występuje reakcja alergiczna i na jakie składniki w diecie.
Występuje zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Jelito cienkie zostaje uszkodzone w reakcji na gluten zawarty w różnych gatunkach zbóż.
Typowe objawy to stolce tłuszczowe o nieprzyjemnej woni, uczucie opuchnięcia i wzdęcia, u niektórych dzieci może wystąpić opóźnienie wzrostu i objawy niedożywienia.
Choroba ta najczęściej występuje u nastolatków, ale może się pojawić także w dorosłym wieku, często towarzyszy zaburzeniom psychicznym.
Nawracające dolegliwości mają postać zmian konsystencji stolca, bólu dolnej części brzucha i wzdęć. Po oddaniu stolca i gazów następuje chwilowe złagodzenie objawów.
Nadużywanie środków przeczyszczających
Najczęściej problem dotyczy kobiet, które stosują te leki w celu zmniejszenia masy ciała.
Objawy mogą obejmować osłabienie mięśni, ból brzucha, utratę masy ciała, zwiększone zatrzymywanie wody w organizmie, bóle kości i biegunkę.
Objawy to przewlekła, tłusta, połyskująca biegunka, nawracający napadowy ciężki ból brzucha, utrata masy ciała i wychudzenie, u niektórych osób rozwija się cukrzyca.
Zespół rakowiaka
Może powodować napadowe zaczerwienienie twarzy, pocenie się (uderzenia gorąca), biegunkę, ból brzucha.
Inne choroby
Biegunkę może powodować wiele innych chorób, w tym między innymi niedożywienie lub następstwa poważnych operacji jelit.
Co można zrobić we własnym zakresie?
Loperamid wykazuje dobre działanie kontrolujące objawy, należy jednak unikać przewlekłego stosowania tego leku.
Przy stwierdzonej nietolerancji laktozy należy unikać produktów mlecznych; na rynku dostępnych jest wiele produktów bezlaktozowych.
Przy podrażnieniach jelit i zaparciach wskazana jest dieta bogata w błonnik. W przypadku biegunki bez zaparć zaleca się utrzymywanie diety lekkostrawnej.
Kiedy należy zasięgnąć porady lekarskiej?
Przewlekła biegunka wymaga zbadania przez lekarza, zwykle choroba dobrze poddaje się leczeniu, nie należy jednak jej lekceważyć. Wcześnie wprowadzona terapia pomoże kontrolować objawy lub spowolni ich rozwój.
Aby ustalić rozpoznanie, przeprowadza się badanie jamy brzusznej oraz okolic odbytu i odbytnicy pod kątem objawów choroby, a także ocenia się ogólny stan fizyczny.
Inne badania
Badania pod kątem przewlekłej biegunki mogą obejmować szerokie spektrum: badania morfologii krwi, badania stolca, diagnostykę obrazową i endoskopię.
Skierowanie do specjalisty lub do szpitala
Lekarz może wydać skierowanie do specjalisty z zakresu chorób przewodu pokarmowego (gastroenterologii) lub chorób dziecięcych (pediatrii) w celu przeprowadzenia dalszej diagnostyki.
W przypadku wyraźnie pogorszonego stanu ogólnego pacjent jest kierowany do szpitala.
Autorzy
Markus Plank, MSc BSc, dziennikarz medyczny i naukowy, Wiedeń
dr med. Susanne Meinrenken, dziennikarka medyczna, Brema
Anna Zwierzchowska, lekarz rezydent, Kraków (edytor/recenzent)
O przewlekłej biegunce (przewlekłym rozwolnieniu) mówimy w przypadku miękkich/płynnych stolców występujących częściej niż trzy razy dziennie przez ponad 4 tygodnie.
O przewlekłej biegunce (przewlekłym rozwolnieniu) mówimy w przypadku miękkich/płynnych stolców występujących częściej niż trzy razy dziennie przez ponad 4 tygodnie.
Gastroenterologia
Przewlekła biegunka (rozwolnienie)
/link/f19af76e2b2643dd9779ab058c285f2c.aspx
/link/f19af76e2b2643dd9779ab058c285f2c.aspx
przewlekla-biegunka-rozwolnienie
SitePublic
Przewlekła biegunka (rozwolnienie)
K.Reinhardt@gesinform.de
anders@nhim.noparol@konsylium24.pl (patched by linkmapper)