Document version compare

Czym jest białkomocz?

Układ moczowy

Nerki oczyszczają krew z produktów metabolizmu oraz regulują gospodarkę wodną i ~~soln~~ elektrolitową w organizmie.
- Znaczne spożycie płynów przyczynia się do wzrostu czynności wydalniczej nerek.
- Przy niewielkim spożyciu płynów lub dużej ich utracie, np. na skutek pocenia się, czynność wydalnicza nerek maleje.
Z nerek mocz trafia do dróg moczowych: przez miedniczki nerkowe, moczowody i pęcherz moczowy do cewki moczowej, z ~~końca~~ której jest wydalany.
Stężenie kreatyniny we krwi dostarcza dość wiarygodnych informacji na temat czynności nerek.
Białkomocz oznacza zwiększone wydalanie białek (protein) z moczem (ponad 150 mg na dobę). Zazwyczaj mierzy się stosunek albuminy, najważniejszego w większości chorób nerek białka w moczu, do kreatyniny. W tym przypadku górna granica wynosi 30 mg/g.

Nieustępujący białkomocz świadczy o uszkodzeniu nerek i należy ustalić jego przyczynę.

Odmiedniczkowe zapalenie nerek
- Może wystąpić białkomocz, ale nie zawsze jest on objawem zapalenia miedniczek nerkowych.
- Częstymi objawami natomiast są gorączka i uczucie ogólnego rozbicia, a także tkliwość w okolicy nerek.
- U wielu chorych w przypadku infekcji dróg moczowych występuje pieczenie przy oddawaniu moczu.
Ciąża
- Białkomocz w pierwszej połowie ciąży może być objawem wcześniejszej choroby nerek lub dróg moczowych.
- Białkomocz w drugiej połowie ciąży może wskazywać na stan przedrzucawkowy i wymaga wyjaśnienia.
Nadciśnienie tętnicze
- Podwyższonemu ciśnieniu tętnicze często może towarzyszyć również białkomocz.
Cukrzyca typu 1 i cukrzyca typu 2.
Przewlekła choroba nerek

Do objawów przewlekłej choroby nerek należą zmęczenie, świąd, zespół niespokojnych nóg, duszności i bóle kostne.
Najczęściej rozwija się ona na skutek wieloletniego nieodpowiednio leczonego nadciśnienia tętniczego i cukrzycy typu 1 lub typu 2, przewlekłego zapalenia nerek oraz dziedzicznych chorób nerek.

Białkomocz ortostatyczny
- Jest to białkomocz, który występuje po przebywaniu dłuższy czas w pozycji stojącej u ~~skądinąd~~ zdrowych osób, zwłaszcza poniżej 30. roku życia.
- Białkomocz tego rodzaju występuje głównie w ciągu dnia; w nocy, podczas leżenia, wydalanie białka nie występuje lub jest minimalne.
- Wydalanie białka jest w tym wypadku nieszkodliwe i nie wymaga dalszych badań.

Przewlekłe zapalenie nerek (kłębuszkowe zapalenie nerek)
- Białkomocz jest jednym z typowych objawów przewlekłego zapalenia nerek.
- Kłębuszkowe zapalenie nerek może wystąpić w wyniku innych chorób lub bez znanej przyczyny.
Szpiczak mnogi
- Szpiczak mnogi, zwany też plazmocytomą, to nowotwór układu krwiotwórczego.
- Do klasycznych objawów należą bladość i słaba wydolność organizmu na skutek anemii, bólów kostnych i infekcji.
- Często towarzyszy im niewydolność nerek.
Białaczka.

W przypadku wystąpienia ciężkich objawów, takich jak ból w podbrzuszu, gorączka, zatrzymanie moczu, zatrzymanie wody w nogach (obrzęki) lub bardzo złe samopoczucie, należy zwrócić się do lekarza.

Podczas konsultacji lekarz spyta o ewentualną ciążę, wcześniejsze choroby czy bieżące objawy, takie jak ~~pienisty~~np. spieniony mocz.
Zmierzy temperaturę ciała i ciśnienie tętnicze oraz zbada, czy występują objawy zwiększonej ilości płynów w organizmie oraz obrzęk nóg. Zostanie również pobrana krew do badania.
Szczególnie ważne jest badanie moczu w celu określenia stosunku albuminy do kreatyniny.
Jeśli poziom białka jest zbyt wysoki, pacjenta kieruje się do specjalisty w celu pobrania próbki tkanki z nerek.
Przeprowadza się także badanie USG w celu wykluczenia lub potwierdzenia uszkodzenia nerek.

Podstawą jest leczenie choroby podstawowej, np. cukrzycy, nadciśnienia tętniczego lub kłębuszkowego zapalenia nerek.
Ponieważ białkomocz zmniejsza się wraz z obniżeniem ciśnienia tętniczego, podwyższone ciśnienie tętnicze należy obniżyć do wartości <130/80 mmHg.
Sam podwyższony poziom białka w moczu można obniżyć farmakologicznie.
Obecnie nie stwierdzono jednoznacznie, czy zmniejszenie spożycia białka w diecie opóźnia postępy przewlekłej choroby nerek.
W zależności od stanu fizycznego i postępu choroby wszyscy pacjenci z przewlekłą niewydolnością nerek powinni być monitorowani co najmniej raz do roku.

~~Markus~~Joanna ~~Plank~~Dąbrowska-Juszczak, ~~mgr,~~lekarz ~~dziennikarz medyczny i naukowy, Wiedeń~~(redaktor)
Dietrich August, lekarz, ~~Fryburg w Bryzgowii~~(recenzent/redaktor)
Lek. Kalina van der Bend, lekarz (recenzent)