Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Bóle mięśni i przyspieszone opadanie krwinek u osób dorosłych

Informacje ogólne

Definicja

  • Jednoczesne wystąpienie:
    • zlokalizowanych lub uogólnionych bólilów mięśni (mialgie)
    • przyspieszonego wskaźnika opadania krwinek czerwonych (podwyższone OB).
  • Jest to obraz syndromiczny złożony z objawu klinicznego i wyniku badania laboratoryjnego, wskazujący na różnorodne możliwe etiologie, a nie konkretną jednostkę chorobową.

Wartości normy dla OB

  • Wartość OB jest nieco wyższa u kobiet niż u mężczyzn i nieco wyższa u osób starszych niż u osób młodszych.
  • Prawidłowe zakresy OB to:1
    • Kobiety
      • <60 lat: <3–15/h
      • >65 lat: <3–20 mm/h.
    • Mężczyźni
      • <65 lat: 1–10 mm/h
      • >65 lat: 1–20 mm/h.

Zagadnienia diagnostyczne

  • Bóle mięśni są niespecyficznym objawem wielu chorób.
    • Podwyższona wartość – OB:
      • Jest niespecyficznym markerem zapalnym.
      • OB może być podwyższone w przebiegu licznych chorób zapalnych oraz nowotworów.2
      • Badanie OB nie nadaje się jednak do oceny przesiewowej osób klinicznie zdrowych i nie powinno być częścią „badania rutynowego”.
  • Połączenie bólów mięśni i podwyższonego OB może być pierwszą oznaką bardzo różnych chorób podstawowych (np. polimialgia, reumatoidalne zapalenie stawów, infekcje, choroby tkanki łącznej, nowotwory itp.).3
  • Rozróżnienie chorób podstawowych może być trudne, jak np. w przypadku późno występującego reumatoidalnego zapalenia stawów oraz olbrzymiokomórkowego zapalenia tętnic (polimialgia reumatyczna/zapalenie tętnicy skroniowej).
    • Objawy bólowe ze strony obręczy barkowej i miednicznej są powszechne u osób starszych z reumatoidalnym zapaleniem stawów, natomiast przemijające zapalenia stawów mogą wystąpić w polimialgii.4
  • Chociaż olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic nie jest przyczyną rzadką, zbyt szybkie rozpoznanie ex iuvantibus (na podstawie skuteczności leczenia) po podaniu glikokortykosteroidów niesie ze sobą ryzyko nadwykrywalności, a tym samym przeoczenia innych chorób.
  • Należy je odróżnić od fibromialgii.5
    • Zasadniczostępna diagnostyka należy to do zadań lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

Diagnostyka różnicowa

ICD–10

  • R29.8 Inne i nieokreślone objawy i dolegliwości dotyczące układu nerwowego i mięśniowo–szkieletowego.
  • R52 Ból niesklasyfikowany gdzie indziej.
  • R70 Przyspieszone opadanie krwionek czerwonych i zaburzenia lepkości osocza
    • R70.0 Przyspieszone opadanie krwinek czerwonych.

Wywiad

  • Wiek
  • Objawy ogólne
    • Gorączka, obniżenie wydolności., zmęczenie
  • Nowo występujące bóle głowy
    • Może wskazywać na olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic.
  • Bóle mięśni/ewentualnie osłabienie mięśni
    • Umiejscowienie, wzorzec rozkładu.
    • Nasilenie.
    • Częstotliwość występowania, typowy przebieg czasowy.
  • Bóle i obrzęki stawów.
  • Zmiany skórne.

Badanie fizykalne

  • Głowa
    • wyczuwalna twarda, tkliwa tętnica skroniowa.
  • Mięśnie
    • ból przy ucisku
    • zmniejszona siła mięśniowa
    • symetryczne/asymetryczne zajęcie
    • zajęcie jednego obszaru (proksymalnego/dystalnego).
  • Stawy
    • objawy zapalenia stawów (obrzęk, zaczerwienienie, ból przy ucisku, ograniczenie ruchomości).
  • Skóra
    • rumień.
  • Podejrzenie zajęcia innych narządów.

Badania uzupełniające

W ramach podstawowej opieki zdrowotnej

Badania laboratoryjne

Diagnostyka specjalistyczna

Badania laboratoryjne

  • Uzupełniające specjalneszczegółowe badania laboratoryjne w zależności od podejrzewanej choroby podstawowej, np.:
    • przeciwciała występujące w zapaleniuzapaleniach mięśni
    • przeciwciała przeciwjądrowe–ANA (choroby tkanki łącznej)
    • przeciwciała ANCA (zapalenia naczyń)
    • badania serologiczne pod kątem obecności wirusów
    • i inne.

Elektromiografia (EMG)

  • W przypadku podejrzenia pierwotnego zapalenia mięśni/pierwotnej miopatii.

Biopsja mięśni

  • Nie jest badaniem rutynowym, wykonywane jest tylko w przypadku istnienia wystarczających dowodów na pierwotne zapalenie mięśni/pierwotną miopatię i w celach diagnostyki różnicowej.
    • Należy wykluczyć pierwotne przyczyny pozamięśniowe.

Biopsja tętnicy skroniowej

Biopsja skóry

  • Ewentualnie w przypadku podejrzenia zapalenia skórno–mięśniowego (DM).

Postępowanie i zalecenia

Wskazania do skierowania

  • W przypadku stwierdzenia reumatoidalnego zapalenia stawów przez lekarza POZ mającego doświadczenie w leczeniu schorzenia, skierowanie do specjalistyporadni nie jest bezwzględnie wymaganereumatologicznej.
  • W pozostałych przypadkach diagnostyka/wdrożenie leczenia we współpracy ze specjalistami (przede wszystkim reumatologiem, neurologiem, dermatologiem w zależnośći od choroby podstawowej).
  • W nagłych przypadkach klinicznych, podejrzenie olbrzymiokomórkowego zapalenia tętnic z zapaleniem tętnicy skroniowej – wdrożenie leczenia glikokortykosteroidami w wysokich dawkach przed skierowaniem do specjalisty (zapobieganie ślepocie).

Źródła

 Piśmiennictwo

  1. Interna – Mały podręcznik, Medycyna Praktyczna 2023, www.mp.pl dostęp: 18.10.2023.
  2. Bitik B., Mercan R., Tufan A., et al. Differential diagnosis of elevated erythrocyte sedimentation rate and C–reactive protein levels: a rheumatology perspective, Eur J Rheumatol, grudzień 2015, 2(4): 131-4, www.ncbi.nlm.nih.gov
  3. Haga H., Johnsen V., Ostensen M., et al. Myalgia and high sedimentation rate in adults, Tidsskr Nor Laegeforen 2000, 120: 3405-8, pmid:11187194, PubMed
  4. Pease C.T., Haugeberg G., Morgan A.W., et al. Diagnosing late onset rheumatoid arthritis, polymyalgia rheumatica, and temporal arteritis in patients presenting with polymyalgic symptoms. A prospective longterm evaluation, J Rheumatol 2005, 32: 1043, PubMed
  5. Cheema R., Chang–Miller A., Aslam F. Myalgia with Elevated Inflammatory Markers in an Obese Young Female: Fibromyalgia or Polymyalgia Rheumatica? Am J Case Rep 2019, 20: 659-63, doi:10.12659/AJCR.915564, DOI
  6. Rakieh C., Nam J.L., Hunt L., et al. Predicting the development of clinical arthritis in anti–CCP positive individuals with non–specific musculoskeletal symptoms: a prospective observational cohort study, Ann Rheum Dis. 12.04.2014, www.ncbi.nlm.nih.gov
  7. Soubrier M., Dubost J., Ristori J. Polymyalgia rheumatica: diagnosis and treatment, Joint Bone Spine 2006, 73: 599-605, doi:10.1016/j.jbspin.2006.09.005, DOI
  8. Milchert M., Brzosko M. Diagnosis of polymyalgia rheumatica usually means a favourable outcome for your patient, Indian J Med Res 2017, 145: 593-600, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov

Opracowanie

  • Paweł Lewek (recenzent)
  • Adam Windak (redaktor)
  • Michael Handke (recenzent/redaktor)
OB; Odczyn opadania krwinek czerwonych; Odczyn Biernackiego; Opadanie krwinek czerwonych; Bóle mięśniowe; Mialgia; Zapalenie mięśni; Miopatia; Polimialgia reumatyczna; Polimialgia; Zapalenie tętnicy skroniowej; Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic; Zapalenie wielomięśniowe; Dermatomyositis; Zapalenie skórna–mięśniowe; Rabdomioliza; Reumatoidalne zapalenie stawów; Sarkoidoza; Borelioza; Toczeń rumieniowaty układowy; SLE; Zespół Sjögrena; Kolagenoza; Zapalenie naczyń; CK; Kinaza kreatynowa; Elektromiografia; Biopsja mięśnia
ob
wzrost ob
Bóle mięśni i przyspieszone opadanie krwinek u osób dorosłych
document-symptom document-nav document-tools document-theme
Jednoczesne wystąpienie: zlokalizowanych lub uogólnionych bólilów mięśni (mialgie) przyspieszonego wskaźnika opadania krwinek czerwonych (podwyższone OB). zlokalizowanych lub uogólnionych bólilów mięśni (mialgie)
Reumatologia
Bóle mięśni i przyspieszone opadanie krwinek u osób dorosłych
/link/e41ed97498ed47bd85b76eaf6393c69c.aspx
/link/e41ed97498ed47bd85b76eaf6393c69c.aspx
bole-miesni-i-przyspieszone-opadanie-krwinek-u-osob-doroslych
SiteProfessional
Bóle mięśni i przyspieszone opadanie krwinek u osób dorosłych
K.Reinhardt@gesinform.de
mlive.parol@konsylium24com#natalia.plk.jagiella@gmail.com
pl
pl
pl