Definicja:Choroba zapalna przewodu pokarmowego z naciekiem eozynofilowym w przewodzie pokarmowym.
Częstość występowaniaEpidemiologia:Rzadko.
Objawy:Niespecyficzne objawy w postaci bólu brzucha, nudności i biegunki.
Badanie fizykalne:Zwykle bez odchyleń od stanu prawidłowego.
Diagnostyka:Endoskopia z dodatnim wynikiem badania histologicznego w kierunku nacieków eozynofilowych.
Leczenie:Optymalne leczenie choroby nie zostało jednoznacznie ustalone; zaleca się eliminację alergenów i/lub podawanie glikokortykosteroidów.
Informacje ogólne
Definicja
Eozynofilowe zapalenie żołądka i jelit (eosinophilic gastroenteritis—– EG) lub eozynofilowe choroby przewodu pokarmowego (eosinophilic gastrointestinal disorders—– EGID) to rzadkie przewlekłe choroby zapalne przewodu pokarmowego.1
Obraz kliniczny obejmuje nieswoiste objawy, takie jak ból brzucha, nudności, wymioty, biegunkę lub utratę masy ciała.
Jak wynika z badania histologicznego, choroba charakteryzuje się wykryciem nacieków komórek eozynofilowych składających się z ponad 20 granulocytów kwasochłonnych w polu widzenia (high-–power field—– HPF) w jednym1 lub kilku odcinkach przewodu pokarmowego.
Rzadka choroba, której chorobowość wynosi 1–9/ na 100 000.
Chorują na nią dzieci i dorośli, najczęściej w wieku od 30 do 50 lat.
Częściej chorują osoby pochodzenia europejskiego i mężczyźni.
Etiologia i patogeneza
Przyczyna eozynofilowego zapalenia żołądka i jelit jest w dużej mierze niejasna; zakłada się przyczynę wieloczynnikową.2
Wśród chorych wysoki odsetek stanowią osoby z chorobami atopowymi.2
Najczęściej dotyczy przedsionka komory i proksymalnego odcinka jelita cienkiego.
Objawy różnią się w zależności od umiejscowienia w przewodzie pokarmowym i stopnia zapalenia eozynofilowego.
Istnieją trzy3 podtypy, w zależności od chorej warstwy:
Najczęściej występuje śluzówkowa postać EG z bólem brzucha, biegunką (z krwotokiem lub bez), dyspepsją, złym samopoczuciem, wymiotami, utratą masy ciała i objawami enteropatii z utratą białka (np. obrzękiem).
U dzieci i młodzieży może również wystąpić opóźnienie wzrostu, niedostateczny wzrost i przyrost masy ciała oraz niedokrwistość.
Mięśniowa postać EG z hipertrofią i hiperplazją warstw mięśniowych może prowadzić do zwężenia jelit, w tym do niedrożności jelit lub dowgłobienia jelita.
W surowiczej postaci EG dominują wzdęcia, wysiękowe wodobrzusze i eozynofilia obwodowa.
Predyspozycje
Choroby eozynofilowe są w około 50% przypadków związane z alergią IgE-–zależną.
Niektóre leki, takie jak azatiopryna, enalapryl, karbamazepina i inhibitory TNF-–alfa mogą wywoływać proces zapalny.3
ICD-–10
K52.8 Inne określone niezakaźne zapalenia żołądka, jelita cienkiego i okrężnicy.
Diagnostyka
Kryteria diagnostyczne
Podejrzenie na podstawie objawów klinicznych -– uporczywych i/lub napadowych dolegliwości żołądkowo-–jelitowych.
Chorobę rozpoznaje się na podstawie endoskopii i badania histologicznego w kierunku nacieków eozynofilowych.
Badania uzupełniające w praktyce lekarza rodzinnego
Eozynofilia krwi obwodowej.
Podwyższone stężenie IgE w surowicy w 20-–80% przypadków.
Diagnostyka gastroenterologiczna
Wyniki badań endoskopowych
Wyniki badań endoskopowych mogą być makroskopowo bez zastrzeżeń lub nieswoiste.
Często stwierdza się zaczerwienioną, obrzękniętą błonę śluzową z owrzodzeniem lub bez.
Materiał do badania histopatologicznego powinien być pobrany z kilku odcinków przewodu pokarmowego, gdzie stwierdza się nacieki komórek eozynofilowych liczące ponad 20 granulocytów kwasochłonnych w polu widzenia.
Wskazania do skierowania do specjalisty
W przypadku podejrzenia choroby.
Leczenie
Cele leczenia
Złagodzenie objawów.
Ogólne informacje o leczeniu
Jak dotąd nie przeprowadzono badań nad metodami leczenia.
Jeśli przyczyną choroby mogą być alergeny, pomocna może być zmiana diety.
Lekami pierwszego wyboru są glikokortykosteroidy stosowane ogólnoustrojowo.3
niskieNiskie dawki w przypadku nawrotów.
Leczenie farmakologiczne
Glikokortykosteroidy ogólnoustrojowe
prednizolon 1 mg/kg m.c./dobę doustnie, w miarę możliwości szybkie stopniowe zmniejszanie dawki w zależności od indywidualnych objawów
Definicja: Choroba zapalna przewodu pokarmowego z naciekiem eozynofilowym w przewodzie pokarmowym. Częstość występowaniaEpidemiologia: Rzadko. Objawy: Niespecyficzne objawy w postaci bólu brzucha, nudności i biegunki.