Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Choroba marburska

Streszczenie

  • Definicja: Rzadka, wysoce zaraźliwa, podlegająca obowiązkowi zgłoszenia, odzwierzęca choroba zakaźna wywoływana przez wirus Marburg. Jest to gorączka krwotoczna.
  • Epidemiologia: Choroba marburska występuje zwykle w postaci sporadycznych epidemii w Afryce. Od pierwszego wybuchu epidemii w 1967 r. zgłoszono ok. 473 przypadki.
  • Objawy: Początkowe objawy są zwykle nieswoiste, takie jak gorączka, bóle mięśni, bóle głowy, zmęczenie, biegunka i wymioty. W dalszym przebiegu ew. krwotoki, żółtaczka, osutka i objawy neurologiczne.
  • Diagnostyka: Wirus jest wykrywany bezpośrednio za pomocą RT-PCR, posiewu lub ELISA lub pośrednio za pomocą diagnostyki przeciwciał.
  • Leczenie: Wspomagające. Swoista terapia przeciwwirusowa lub szczepionka nie są jeszcze dostępne.

Informacje ogólne

Definicja

  • Choroba marburska jest gorączką krwotoczną wywoływaną przez jednoniciowy wirus RNA z rodziny filowirusów.
  • Przebieg choroby jest często ciężki, z wysoką gorączką i krwotokami, aż do wstrząsu i zgonu. Wskaźnik śmiertelności jest wysoki1.

Częstość występowania

  • Obecnie choroba występuje rzadko i w postaci sporadycznych epidemii w Afryce.
  • Po raz pierwszy została opisana w 1967 roku, kiedy ogniska choroby wystąpiły jednocześnie w Marburgu, Frankfurcie i Belgradzie2. 
  • Od tego czasu, oprócz dwóch dużych epidemii w Kongo (1998–2000) i Angoli (2004–2005), odnotowano pojedyncze przypadki, szczególnie w Ugandzie, ale także w RPA, Rosji i Kenii2-3. 
  • W sierpniu 2021 r. odnotowano kolejny śmiertelny przypadek w Gwinei4. 
  • W lipcu 2022 r. w Ghanie odnotowano dwa przypadki śmiertelne. 5
  • Do tej pory zgłoszono łącznie 473 przypadki3. 
  • Śmiertelność waha się od 23 do 88%, w zależności od dostępnych opcji leczenia6.

Etiologia i patogeneza

  • Wirus Marburg jest jednoniciowym wirusem RNA, który – podobnie jak wirus Ebola – należy do grupy filowirusów.
  • Naturalnym rezerwuarem wirusa Marburg wydaje się być rudawiec nilowy (Rosettus aegytiacus)7.
  • Droga przenoszenia wirusa ze zwierzęcia na człowieka nie została jednoznacznie wyjaśniona, ale prawdopodobnie odbywa się poprzez skażoną ślinę, aerozole, kał i mocz6,8. 
  • Przenoszenie z człowieka na człowieka odbywa się za pośrednictwem2,8-9:
    • bezpośredniego kontaktu (uszkodzona skóra lub błona śluzowa) z krwią lub innymi płynami ustrojowymi zakażonych osób
    • zanieczyszczonych przedmiotów
    • płynu nasiennego mężczyzny po zarażeniu się wirusem Marburg
  • Po początkowej infestacji makrofagów i komórek dendrytycznych rozprzestrzenia się przez węzły chłonne i krwiobieg do różnych narządów, gdzie dochodzi do nadmiernej martwicy tkanek10.

ICD-10

  • A98.3 Choroba wywołana przez wirus Marburg

diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

rozpoznaniach różnicowych

wywiadzie lekarskim

  • Kontakt z osobami zakażonymi lub z psami tropikalnymi i ich odchodami w ciągu ostatnich 21 dni
  • Okres inkubacji wynosi 3–21 dni2.
  • Nagły początek z objawami grypopodobnymi, takimi jak gorączka, ból głowy, ból mięśni, zmęczenie2
  • Od 3. dnia możliwa wodnista biegunka, skurcze brzucha, nudności i wymioty, między 2. a 7. dniem możliwa plamisto-grudkowa osutka2
  • Często ciężkie krwotoki od 5. do 7. dnia z krwawieniem z jamy ustnej, nosa, pochwy, w miejscach nakłuć oraz ze świeżą krwią w kale i wymiocinach2
  • Działanie na ośrodkowy układ nerwowy może prowadzić do stanów dezorientacji, delirium lub agresji2.
  • W przebiegu żółtaczki z powodu zaburzeń wątroby
  • Później w przebiegu ew. zapalenie jąder2

Badanie fizykalne

  • Ze względu na początkowo nieswoiste objawy, rozpoznanie na podstawie badania przedmiotowego jest trudne.
  • Możliwe wyniki to:

U specjalisty

  • Wirus jest wykrywany bezpośrednio przez: 
    • wykrywanie antygenu (np. test ELISA)
    • izolację patogenów (posiew)
    • wykrywanie kwasów nukleinowych (np. PCR)
  • Lub pośrednio poprzez:
    • wykrywanie przeciwciał IgM (np. ELISA, IFT) 
    • wykrywanie przeciwciał IgG (w późniejszym przebiegu choroby)
  • Diagnostyka laboratoryjna musi być przeprowadzona w specjalistycznym laboratorium.
  • Należy przestrzegać przepisów dotyczących postępowania z wysoce zakaźnym materiałem badawczym i jego transportu. 

leczenie

Cele terapii

  • Agresywna terapia wspomagająca zapobiegająca wstrząsowi i zgonowi
  • Zapobieganie rozprzestrzenianiu się choroby

Ogólne informacje o leczeniu

  • Jak dotąd nie powstała swoista terapia przeciwwirusowa.
  • Nacisk kładziony jest na terapię wspomagającą poprzez uzupełnianie objętości i elektrolitów, leczenie przeciwgorączkowe, kontrolę krwotoków i utrzymanie krążenia.
  • Obecnie opracowywane są specjalne terapie przeciwwirusowe i szczepionki2.

Inne rodzaje leczenia

  • Natychmiastowe środki we współpracy z organami ochrony zdrowia, ścisła izolacja w specjalnej jednostce i reżim higieny szpitalnej zgodnie z zasadami dotyczącymi wysoce zakaźnych patogenów, gdy tylko podejrzewa się chorobę.
  • Wtórnych zakażeń należy unikać poprzez ścisłe przestrzeganie zasad higieny.
  • Konieczne jest aktywne poszukiwanie przypadków oraz identyfikacja i izolacja wraz z monitorowaniem klinicznym osób narażonych na bliski kontakt w pobliżu osób zakażonych.

Profilaktyka

  • Obecnie nie istnieje szczepionka przeciwko wirusowi Marburg. Jednak kilka szczepionek jest obecnie w fazie badań klinicznych11.
  • Nie zaleca się podróżowania do obszaru zajętego epidemią podczas jej trwania.

Przebieg, powikłania i rokowanie

przebieg

  • Po okresie inkubacji trwającym 3–21 dni, początkowy nieswoisty obraz kliniczny z objawami grypopodobnymi
  • W dalszym przebiegu rosnące nasilenie choroby wiąże się z ryzykiem wstrząsu krwotocznego aż do zgonu włącznie.

Rokowanie i powikłania

  • Choroba jest często śmiertelna, ze średnim wskaźnikiem śmiertelności wynoszącym 50%2.
  • U osób, które przeżyły, w przebiegu występują bóle mięśni, bóle stawów, astenie i psychozy12.

informacje dla pacjentów

O czym należy poinformować pacjenta?

  • O unikaniu podróżowania do obszarów, w których obecnie występują doniesienia o epidemiach.
  • O unikaniu kontaktu z małpami lub nietoperzami w zajętych obszarach

Patienteninformationen in Deximed

Quellen

Literatur

  1. Brauburger K, Hume AJ, Muhlberger E, et al. Forty-five years of Marburg virus research. Viruses. 2012;4(10):1878-1927. PubMed
  2. World Health Organization. Fact Sheet. Marburg virus disease. August 2021. www.who.int
  3. Centers for Disease Control and Prevention. History of Marburg Virus Disease (MVD) Outbreaks. Stand August 2022. www.cdc.gov
  4. World Health Organization. Disease Outbreak News. Marburg virus disease - Guinea. August 2021. www.who.int
  5. World Health Organization. Disease Outbreak News. Marburg virus disease - Ghana. Juli 2022. www.who.int
  6. Marburg virus disease: A summary for clinicians. Int J Infect Dis. 2020 Oct; 99: 233–242. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  7. Oral Shedding Of Marburg Virus In Experimentally Infected Egyptian Fruit Bats (Rosettus Aegypiacus). J Wildl Dis. 2015 Jan; 51(1): 113–124. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  8. Centers for Disease Control and Prevention. Marburg Virus Disease/Transmission. Stand August 2022. www.cdc.gov
  9. Persistent Marburg Virus Infection in the Testes of Nonhuman Primate Survivors. Cell Host Microbe. 2018 Sep 12;24(3):405-416.e3. www.cell.com
  10. Filovirus pathogenesis and immune evasion: insights from Ebola virus and Marburg virus. Nat Rev Microbiol. 2015 Nov; 13(11): 663–676. www.ncbi.nlm.nih.gov
  11. Vaccines against Ebola virus and Marburg virus: recent advances and promising candidates. Hum Vaccines & Immunotherapeutics. 2019;15(10):2359-77. www.tandfonline.com
  12. Clinical aspects of Marburg hemorrhagic fever. Future Virol. 2011 Sep;6(9):1091-1106. www.ncbi.nlm.nih.gov

Autor*innen

  • Christina Weingartner, Dr. med., Ärztin in Weiterbildung Allgemeinmedizin, München
A983
wirus marburg filowirus gorączka krwotoczna zakażenie wirusem Marburg choroba wirusowa Marburg
Wirus Marburg Gorączka krwotoczna Krwotok wewnętrzny Krwotok z błony śluzowej Objawy grypopodobne Wymioty Biegunka Plamisto-grudkowa osutka Żółtaczka
Choroba marburska
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja: Rzadka, wysoce zaraźliwa, podlegająca obowiązkowi zgłoszenia, odzwierzęca choroba zakaźna wywoływana przez wirus Marburg. Jest to gorączka krwotoczna.
Choroby zakaźne
Choroba marburska
/link/62b6f4b47a8840e083d163b6c6758f8b.aspx
/link/62b6f4b47a8840e083d163b6c6758f8b.aspx
choroba-marburska
SiteDisease
Choroba marburska
K.Reinhardt@gesinform.de
Ksilje.Reinhardt@gesinformlango@nhi.de (patched by linkmapper)no
pl
pl
pl