Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Tendinopatia mięśni przywodzicieli

Streszczenie

  • Definicja: Niebakteryjne zapalenie i zmiany zwyrodnieniowe ścięgien w okolicy przywodzicieli stawu biodrowego.
  • Częstość występowania: Schorzenie częste u osób aktywnych fizycznie, zwłaszcza uprawiających sporty wyczynowe. Dotyczy głównie osób trenujących piłkę nożną.
  • Objawy: Ból i dyskomfort w okolicy pachwiny, promieniujący do wewnętrznej strony uda.
  • Badanie fizykalne: Ból podczas izometrycznego przywodzenia. Bolesność palpacyjna w obszarze zajętych mięśni przywodzicieli.
  • Diagnostyka: Dalsze badania zazwyczaj nie są konieczne. W przypadku niepewności rozpoznania należy przeprowadzić diagnostykę obrazową (USG, RTG, RM).
  • Leczenie: Zmniejszenie intensywności treningów lub czasowe ich zaprzestanie. Fizjoterapeutyczny program treningowy dla całego układu mięśniowego tułowia i bioder.

Informacje ogólne

Definicja

  • Synonimy: naciągnięcie mięśni przywodzicieli, naciągnięcie mięśni pachwiny.
  • Tendinopatia: nieprawidłowe gojenie się ścięgna po przeciążeniu.
  • Zapalenie ścięgien: reakcja zapalna ścięgna.
  • Często płynne przejście od ostrego zapalenia ścięgien do tendinopatii.

Częstość występowania

  • Schorzenie częste u  osób aktywnych fizycznie, zwłaszcza uprawiających sporty wyczynowe.
    • Typowe rodzaje sportów obejmują m.in. piłkę nożną, ręczną i  sprint.1
    • Przeciętnie do 18 urazów przywodziciela na 100 piłkarzy rocznie.2
  • Wiek i  płeć
    • Mężczyźni są około 2,5 razy bardziej narażeni na urazy przywodzicieli niż kobiety uprawiające te same sporty.3  
    • Ze względu na zmniejszającą się elastyczność ścięgien, ryzyko wzrasta wraz z  wiekiem.2  

Anatomia kliniczna

  • Grupa przywodzicieli składa się z  pięciu mięśni:
    • miMięsień przywodziciel wielki (musculus adductor magnus).
    • miMięsień przywodziciel krótki (musculus adductor brevis).
    • miMięsień przywodziciel długi (musculus adductor longus): Ten mięsień odpowiada za prawie 60% tendinopatii przywodzicieli.2
    • miMięsień smukły (musculus gracilis).
    • miMięsień grzebieniowy (musculus pectineus).
  • Wszystkie mięśnie mają swój początek w  okolicy miednicy i  przebiegają w  kierunku przyśrodkowej dystalnej części kości udowej lub przyśrodkowej części kości piszczelowej (mięsień smukły [musculus gracilis]).
  • Główne funkcje przywodzicieli uda:
    • przywodzenie wyciągniętej nogi z  powrotem do środka ciała
    • stabilizacja miednicy
    • działanie antagonistyczne do mięśni pośladkowych (odwodziciele bioder).

Etiologia i  patogeneza

  • Urazy przywodzicieli często są następstwem gwałtownych ruchów bocznych, np. podczas zmiany kierunku biegu.
    • Ruchy specyficzne dla sportu mogą skutkować dużym obciążeniem przywodzicieli, np. podania/kopnięcia wewnętrzną częścią stopy w  piłce nożnej, kopnięcia w  karate lub drybling z  nagłymi zmianami kierunku w  piłce ręcznej.

Patofizjologia

  • Tendinopatia to nieprawidłowe gojenie się ścięgna.
    • Zapalenie ścięgna natomiast to stan zapalny ścięgna, w  którym pośredniczą mediatory stanu zapalnego.
    • Często występuje płynne przejście z  ostrego zapalenia ścięgien do tendinopatii.
  • Zapalenie ścięgien
  • Ostra tendinopatia
    • Komórki ścięgien (tenocyty) reagują na ostre przeciążenie wzmożonym wytwarzaniem białek (proteoglikanów), które zasadniczo występują w  chrząstce.
    • Białka te magazynują znacznie więcej wody, co skutkuje rozlanym obrzękiem całego ścięgna.
    • To zwiększenie przekroju służy szybkiemu dostosowaniu do zwiększonego obciążenia ścięgna.
    • W  tej fazie komórki ścięgna są bardzo wrażliwe i  podatne na obciążenia.
    • Niewielki wzrost obciążenia prowadzi do natychmiastowego nasilenia bólu.
  • Tendinopatia przewlekła
    • Komórek ścięgien jest znacznie więcej.
    • Zmieniony skład proteoglikanów powoduje mniej równoległe ułożenie włókien kolagenowych.
    • W  ścięgnie pojawia się coraz więcej tkanki bliznowatej (mniej odporny na obciążenia kolagen typu III).
    • W  ścięgnie pojawia się coraz więcej mikronaczyń, a  wraz z  nimi nowe włókna nerwowe.

Czynniki predysponujące

  • Wcześniejsze urazy przywodzicieli.
  • Wiek (obniżona elastyczność tkanki łącznej).2
  • Płeć męska.3
  • Zaburzenia równowagi mięśniowej ze względnym osłabieniem mięśni przywodzicieli w  porównaniu z  mięśniami odwodzicielami stawu biodrowego.
  • Sport, zwłaszcza w  warunkach rywalizacji2
    • między innymi: piłka nożna, karate.

ICD-10

  • S76.2 Uraz ścięgna i  mięśni przywodzących uda.

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Rozpoznanie stawiane na podstawie cech klinicznych
    • typowy wywiad dotyczący bólu podczas ruchów przywodzenia w  stawie biodrowym: klasycznie podania/kopnięcia wewnętrzną częścią stopy w  piłce nożnej
    • bolesność palpacyjna w  obszarze przywodzicieli
    • dodatni wynik testów izometrycznych.
  • W  przypadku niepewności rozpoznania, należy przeprowadzić diagnostykę obrazową.:
    • ultrasonografia, ewentualnie RTG lub RM (pogłębienie diagnostyki obrazowej zwykle w warunkach poradni ortopedycznej).

Diagnostyka różnicowa

  • Rozpoznania różnicowe dla bólu pachwiny:

  • Wywiad lekarski

    • Typowe objawy
      • lel w  pachwinie związanezany z  obciążeniem.
    • Klasyczny wywiad lekarski
      • intensywne obciążenie fizyczne (sporty wyczynowe) z bólamilem pachwiny o narastającej intensywności
      • w  przypadku ostrego urazu (naciągnięcie, zerwanie włókien mięśniowych) nagły ból w  pachwinie.
    • Wywiad lekarski specyficzny dla sportowców
      • Pacjent powinien wyjaśnić i  zademonstrować specyficzne dla sportu ruchy, które są bolesne i  powtarzalne.
    • Wcześniejsze urazy układu mięśni przywodzicieli.

    Badanie przedmiotowe

    • Oglądanie
      • zaczerwienienieZaczerwienienie lub obrzęk
      • symetriaSymetria układu mięśniowego miednicy oraz kończyny dolnej
        • Brakbrak równowagi mięśniowej może prowadzić do nieprawidłowego obciążenia i  zwiększać ryzyko urazu.
      • nieprawidNieprawidłowe ułożenie kręgosłupa
        • Wskazujewskazuje na możliwe blokady.
    • Palpacja
      • ból przy nacisku nad kością łonową (os pubis)
      • miękki zewnętrzny pierścień pachwinowy, ewentualnie z  uwypukleniem
      • w przypadku przerwania wiązki mięśniowej wyczuwalne wgłębienie.
    • Badanie czynnościowe
    • Badania swoiste
      • ból przy przywodzeniu z  oporem: dodatni wynik testu ściskania (izometryczne przywodzenie)
        • Obie pięści osoby badającej znajdują się między stawami kolanowymi pacjenta.
        • W trakcie badania pacjent mocno ściska kolanami pięści badającego.
        • Powtarzanie pod różnymi kątami zgięcia bioder (w  tym ze stopami w górze i  w  leżeniu na płasko z  wyprostowanymi nogami), aby sprawdzić różne mięśnie przywodziciele.

    Badania uzupełniające w  ramach podstawowej opieki zdrowotnej

    • Badania obrazowe nie są wymagane do postawienia rozpoznania. W przypadku podejrzenia patologii kostnej można wykonać radiogramy.

    Diagnostyka specjalistyczna

    • USG
      • Badanie może uwidocznić niejednorodność ścięgna, obrzęk w okolicy ścięgna i  nadmierne unaczynienie.
    • Zdjęcie rentgenowskie miednicy oraz biodra
    • RM
      • ocena stopnia uszkodzenia mięśni.

    Wskazania do skierowania do specjalisty

    • W  przypadku niepewności co do rozpoznania lub niewystarczającego efektu leczenia zachowawczego skierowanie do ortopedy.

    Leczenie

    Cele leczenia

    • Łagodzenie objawów.
    • Szybki powrót do aktywności fizycznej.
    • Uniknięcie nawrotów.

    Ogólne informacje o  leczeniu

    • Należy zalecić ograniczenie wykonywania ruchów wyzwalających ból.
    • W  przypadku ostrego urazu należy udzielić pierwszej pomocy, wdrażając odpoczynek, schładzanie, ucisk i  uniesienie (RICE).
      • Kule z  podparciem przedramienia mogą pomóc w  łagodzeniu bólu przez kilka pierwszych dni.2  
    • W  przewlekłej tendinopatii ważny jest kompleksowy trening rehabilitacyjny mięśni grzbietu i  nóg, eliminacja zaburzeń równowagi mięśniowej obręczy miednicy oraz poprawa stabilizacji tułowia.
    • Leczenie zwykle jest czasochłonne i  trwa 4–6 miesięcy lub dłużej.4

    Leczenie zachowawcze

    Leczenie farmakologiczne

    • W  ostrej fazie w razie konieczności krótkotrwałe przyjmowanie NLPZ w  celu złagodzenia bólu
      • np. ibuprofen 400 mg 3 razy na dobę przez 3–4 dni.

    Fizjoterapia

    • UWAGA: zbyt intensywna rehabilitacja i  przedwczesne wznowienie aktywności sportowej są częstymi przyczynami dolegliwości przewlekłych!
    • Ćwiczenia ruchowe
      • Aktywne ćwiczenia ruchowe bez oporu można rozpocząć, gdy tylko pacjent będzie w  stanie wykonywać je bez odczuwania bólu.2  
    • Ćwiczenia wzmacniające
      • Obciążenie zwiększa się od skurczów izometrycznych bez oporu przez skurcze izometryczne z  oporem do dynamicznych ćwiczeń ekscentrycznych.5  
      • Równolegle wskazane są ćwiczenia wzmacniające mięśnie bioder i  tułowia.
      • Powrót do treningu fizycznego na wczesnym etapie jest zwykle możliwy w  formie jazdy na rowerze.
      • Trening biegowy można wznowić dopiero wtedy, gdy wszystkie ćwiczenia o  wysokiej intensywności będzie można wykonywać bez odczuwania bólu.
      • Gdy tylko trening biegowy ze zmianami kierunku jest możliwy bez odczuwania bólu, można powrócić do treningu sportowego.
      • Trening siłowy prawdopodobnie przynosi lepsze rezultaty niż bierna fizjoterapia.6  

    Leczenie chirurgiczne

    • Wskazane wyłącznie w  przypadku złamań awulsyjnych, które nie odpowiadają na leczenie zachowawcze.

    Zapobieganie

    • Ćwiczenia koncentryczne, ekscentryczne i  czynnościowe wzmacniające i  rozciągające mięśnie przywodziciele.
    • Rozgrzewka przed aktywnością sportową.

    Przebieg, powikłania i  rokowanie

    Przebieg

    • Zbyt wczesny powrót do treningów często prowadzi do przewlekłego przebiegu, co z  kolei skutkuje długą rehabilitacją.

    Powikłania

    • Zerwanie ścięgna.
    • Nawracające dolegliwości.
    • Tendinopatia przewlekła.
    • Kostniejące zapalenie mięśni
      • kostnienia mięśni spowodowane przewlekłym działaniem bodźca zapalnego.

    Rokowanie

    • Powrót do aktywności sportowej zależy od rozległości urazu.7

    Informacje dla pacjentów

    Informacje dla pacjentów w Deximed Medibas

    Ilustracje

    Mięsień przywodziciel długiMięsień przywodziciel długi
    Mięsień przywodziciel długi (musculus adductor longus)

    Źródła

    Piśmiennictwo

    1. Feeley BT, Powell JW, Muller MS, et al. Hip injuries and labral tears in the national football league. Am J Sports Med 2008; 36: 2187-95. PubMed
    2. Rimando MP. Adductor strain. Medscape, last updated Jul 08, 2022. emedicine.medscape.com
    3. Orchard JW. Men at higher risk of groin injuries in elite team sports: a systematic review. Br J Sports Med 2015; 49(12): 798-802. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
    4. Schlegel TF, Bushnell BD, Godfrey J, et al. Success of nonoperative management of adductor longus tendon ruptures in National Football League athletes. Am J Sports Med 2009; 37: 1394-9. PubMed
    5. Hrysomallis C. Hip adductors' strength, flexibility, and injury risk. J Strength Cond Res 2009; 23: 1514-7. PubMed
    6. Hölmich P, Nyvold P, Larsen K. Continued significant effect of physical training as treatment for overuse injury: 8- to 12-year outcome of a randomized clinical trial.. American Journal of Sports Medicine 2011;39(11):2447-51. PubMed
    7. Serner A, Weir A, Tol JL, et al. Return to Sport After Criteria-Based Rehabilitation of Acute Adductor Injuries in Male Athletes: A Prospective Cohort Study.. Orthop J Sports Med 2020. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov

    Autorzy

    • Mateusz Szmidt, lekarz, specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (recenzent)
    • Joanna Dąbrowska-Juszczak (redaktor)
    • Sławomir Chlabicz, Prof. dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (redaktor)
    • Lino Witte, Dr med., lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, Münster(recenzent)
S762
senebetennelse; lyskestrekk
Przeciążenie mięśni; Zapalenie mięśni przywodzicieli; Uszkodzenie mięśni biodra; Pęknięcie przywodziciela; Naciągnięcie mięśni pachwiny; Naciągnięcie mięśni przywodzicieli; Ból w pachwinie; Odkształcenie mięśnia biodra; Endopatia przywodziciela; Tendinopatia przywodziciela; Addukcja izometryczna; Próba ściskania
przeciazenie miesni; zapalenie miesni przywodzicieli; uszkodzenie miesni biodra; naciagniecie miesni pachwiny; naciagniecie miesni przywodzicieli; bol w pachwinie; odksztalcenie miesni biodra; proba sciskania
Tendinopatia mięśni przywodzicieli
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja: Niebakteryjne zapalenie i zmiany zwyrodnieniowe ścięgien w okolicy przywodzicieli stawu biodrowego. Częstość występowania: Schorzenie częste u osób aktywnych fizycznie, zwłaszcza uprawiających sporty wyczynowe. Dotyczy głównie osób trenujących piłkę nożną.
Fizjoterapia/Medycyna sportowa
Tendinopatia mięśni przywodzicieli
/link/9fc60d1486b44250a47a369419ab91a2.aspx
/link/9fc60d1486b44250a47a369419ab91a2.aspx
tendinopatia-miesni-przywodzicieli
SiteDisease
Tendinopatia mięśni przywodzicieli
K.Reinhardt@gesinform.de
livemail#j.com#dr.dabrowska@wpdabrowska@medibas.pl
pl
pl
pl