Definicja: Spadek wartości pH spowodowany nagromadzeniem kwasów albo utratą bądź upośledzeniem wytwarzania wodorowęglanów.
Częstość występowania: Częstymi chorobami podstawowymi są cukrzyca i niewydolność nerek.
Objawy: Zależą głównie od choroby podstawowej.
Wyniki: Oddech Kussmaula polega na czerpaniu bardzo głębokich oddechów w celu oddechowej kompensacji kwasicy.
Diagnostyka: Ocena równowagi kwasowo-zasadowej ze stwierdzeniem kwasicy metabolicznej na podstawie gazometrii krwi tętniczej. Dalsza kategoryzacja poprzez wyliczenie luki anionowej.
Leczenie: W ostrej postaci kwasicy metabolicznej należy skupić się na leczeniu choroby podstawowej i intensywnych działaniach medycznych. Należy unikać dożylnego podawania wodorowęglanów. Doustne podawanie wodorowęglanów w kwasicy metabolicznej w kontekście przewlekłej niewydolności nerek.
Informacje ogólne
Definicja
Spadek wartości pH (z prawidłowej wartości pH 7,4) spowodowany nagromadzeniem kwasów albo utratą bądź upośledzeniem wytwarzania wodorowęglanów
Obraz kliniczny kwasicy metabolicznej w gazometrii: wartość pH ≤7,35; wodorowęglany <22 mmol l>
Zaburzenia metaboliczne charakteryzują się pierwotnymi zmianami stężenia wodorowęglanów, a zaburzenia oddechowe pierwotnymi zmianami ciśnienia cząstkowego CO21.
Kategoryzacja kwasicy metabolicznej na podstawie luki anionowej
Co oznacza luka anionowa?
Lukę anionową (LA) definiuje się jako różnicę między Na+ (kation) a sumą HCO3−i Cl− (aniony).
LA = Na+ – (HCO3− + Cl−)
W rzeczywistości nie ma „luki”, ponieważ suma dodatnio i ujemnie naładowanych cząstek jest taka sama.
„Luka” powstaje, ponieważ równanie nie uwzględnia wszystkich kationów i anionów; nie są rejestrowane:
kationy takie jak K+, Ca++, Mg++
aniony takie jak fosforan (PO43−), siarczan (SO4−), mleczan, albumina
Prawidłowa wartość luki anionowej wynosi 12 ± 2 mmol/l.
Kategoryzacja na podstawie luki anionowej
Kwasicę metaboliczną zwykle kategoryzuje się na podstawie obecności lub braku niefizjologicznych (i niewykrytych w rutynowym badaniu laboratoryjnym) anionów.
kwasica metaboliczna z podwyższoną luką anionową
kwasica metaboliczna z prawidłową luką anionową
Przykłady
Wzrost zawartości kwasów (np. kwasica mleczanowa) ze zużyciem HCO3− do buforowania prowadzi do kwasicy metabolicznej z podwyższoną luką anionową.
W przypadku utraty wodorowęglanów, np. przez przewód pokarmowy, jeden Cl−jest ponownie wchłaniany na każdy utracony HCO3−, więc luka anionowa nie wzrasta (suma HCO3− i Cl− pozostaje taka sama).
zmniejszone wytwarzanie amoniaku, a tym samym zmniejszona zdolność wydalania kwasów, jak również zmniejszone wchłanianie zwrotne/synteza wodorowęglanów
Przesłanki przemawiające za rozwojem sepsy, wstrząsu
Typowy jest pogłębiony oddech (oddech Kussmaula) w celu kompensacyjnego wydychania CO2
Ew. również tachypnoe (przyśpieszony oddech)
Dalsze postępowanie diagnostyczne
Gazometria
W celu oceny równowagi kwasowo-zasadowej przeprowadza się analizę gazometryczną krwi tętniczej (ABG).
Prawidłowe wartości ABG
pH: 7,36−7,44
wodorowęglany: 22−26 mmol/l
pO2: 75−100 mmHg
pCO2: 35−45 mmHg
Gazometria w kwasicy metabolicznej
Wartość pH ≤7,35
Wodorowęglany <22 mmol l>
przeważnie obniżony poziom pCO2
Jeśli występuje kwasica czysto metaboliczna, należy obniżyć pCO2 poprzez kompensacyjną hiperwentylację. Może to jednak nie mieć zastosowania w przypadku jednoczesnego zaburzenia oddychania (połączona kwasica metaboliczna i oddechowa).
Obliczanie luki anionowej
W kwasicy metabolicznej należy zawsze obliczyć lukę anionową (LA).
Wzór: LA = Na+ − (HCO3− + Cl−)
Prawidłowa wartość LA = 12 ± 2 mmol/l
W hipoalbuminemii: na każdy spadek albuminy o 1 g/dl prawidłowy zakres referencyjny luki anionowej należy zwiększyć o 2,5 mmol/l.
Dalsza diagnostyka różnicowa i diagnostyka oparta na luce anionowej
Poniżej przedstawiono główne przyczyny w przypadku zwiększonej luki anionowej:
przyczyny nerkowe (rozpoczynająca się niewydolność nerek lub nerkowe kwasice cewkowe)
W warunkach intensywnej opieki medycznej należy wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia jatrogennej kwasicy hiperchloremicznej spowodowanej terapią objętościową roztworem NaCl.
Wskazania do skierowania do hospitalizacji/specjalisty
Skierowanie do szpitala w ostrej kwasicy metabolicznej
postępowanie nerkozastępcze w mocznicy lub w celu eliminacji leków albo alkoholi
Należy w miarę możliwości unikać wlewu wodorowęglanów w celu wyrównania kwasicy, ponieważ nie jest to terapia przyczynowa i może mieć niekorzystne działanie2.
Kwasica metaboliczna często rozwija się w przewlekłej niewydolności nerek, a współczynnik chorobowości zwiększa się wraz ze spadkiem wskaźnika filtracji kłębuszkowej (GFR).
Kwasica sprzyja postępowi niewydolności nerek, ma ona również niekorzystny wpływ na metabolizm w mięśniach i kościach, a także na czynność serca i układ oddechowy.
Stężenie wodorowęglanów należy zatem utrzymywać na poziomie >22 mmol/l.
W celu korekty należy podjąć następujące działania:
zmiana diety poprzez zwiększenie udziału owoców i warzyw, umiarkowane spożycie białka
doustna suplementacja wodorowęglanów
Przebieg, powikłania i rokowanie
Przebieg i rokowanie, a także możliwe powikłania zależą od różnych czynników wyzwalających i chorób podstawowych.
Definicja: Spadek wartości pH spowodowany nagromadzeniem kwasów albo utratą bądź upośledzeniem wytwarzania wodorowęglanów. Częstość występowania: Częstymi chorobami podstawowymi są cukrzyca i niewydolność nerek.
Pierwsza pomoc/Nagłe wypadki
Kwasica metaboliczna
/link/a89548f6bcfc45ef95274e96ce70a52b.aspx
/link/a89548f6bcfc45ef95274e96ce70a52b.aspx
kwasica-metaboliczna
SiteDisease
Kwasica metaboliczna
K.Reinhardt@gesinform.de
Ksilje.Reinhardt@gesinformlango@nhi.deno (patched by linkmapper)