Definicja: Dyspareunia odnosi się do bólu narządów płciowych związanego ze stosunkiem płciowym. Pochwica odnosi się do nawracających lub uporczywych mimowolnych skurczów mięśni dystalnej jednej trzeciej pochwy w związku z penetracją pochwy.
Częstość występowania: Ryzyko zachorowania w ciągu całego życia w przypadku dyspareunii: >50% wszystkich kobiet. Chorobowość pochwicy w ogólnej populacji kobiet: 0,5–1 %.
Objawy: Ból sromu przy dyspareunii jest często opisywany jako przeszywający, swędzący, kłujący lub piekący. W przypadku pochwicy, oprócz skurczów mięśni dna miednicy i pochwy, często występuje napięcie mięśni miednicy, ud, brzucha i nóg.
Wyniki: Miejscowe wyniki patologiczne podczas badania ginekologicznego często wskazują drogę w poszukiwaniu przyczyny.
Diagnostyka: Jeśli nie można zidentyfikować przyczyny narządowej, może być konieczna dalsza psychodiagnostyka, w tym w celu wykluczenia podstawowych lub współistniejących zaburzeń psychicznych.
Leczenie: Zorientowane na przyczynę w zależności od choroby podstawowej. W przypadku pochwicy terapia poznawczo-behawioralna, poradnictwo seksualne, w razie potrzeby fizjoterapia z biofeedbackiem, ćwiczenia dna miednicy i stosowanie środków rozszerzających pochwę.
informacje ogólne
O ile nie wskazano inaczej, cały artykuł opiera się na tych źródłach literaturowych.
Definicja
dyspareunia
Nawracający lub uporczywy ból narządów płciowych związany ze stosunkiem płciowym
Podklasyfikacje
dyspareunia pierwotna: istniejąca od pierwszego stosunku płciowego
dyspareunia wtórna: nabyta w trakcie aktywnego seksualnie etapu życia
dyspareunia powierzchowna: ból narządów płciowych po stosunku w okolicy Introitus vaginae
dyspareunia głęboka: ból podbrzusza podczas stosunku płciowego
Pochwica
Nawracające lub uporczywe mimowolne skurcze mięśni dystalnej jednej trzeciej pochwy związane z penetracją pochwy
ból sromu (więcej informacji na temat etiologii i patogenezy, a także innych rozpoznań w ramach diagnostyki różnicowej znajduje się w odpowiednich sekcjach)
na przykład allodynia/hiperalgezja jako oznaka bólu sromu z komponentem neuropatycznym
Choroby współistniejące w obszarze funkcji seksualnych?
Powtarzające się doświadczanie bolesnych stosunków płciowych może spowodować, że pacjentki będą całkowicie unikać kontaktów seksualnych z obawy przed bólem.
Wywiad psychoseksualny
Niezależnie od przyczyny dyspareunii, u kobiet i ich partnerów zawsze występuje reakcja psychologiczna.
Opieka?
Oznaki reakcji alergicznej lub innej nietolerancji?
Więcej informacji na temat higieny intymnej można znaleźć w artykule Ból sromu.
W razie potrzeby diagnostyka psychoseksualna/seksuologiczna, np. w ramach poradnictwa seksualnego lub poradnictwa dla par.
Wskazania dla skierowania do specjalisty
Wszystkie kobiety cierpiące na dyspareunię powinny przejść badanie ginekologiczne.
Leczenia
Cele terapii
Całkowita remisja lub przynajmniej znaczne złagodzenie objawów
Ogólne informacje o leczeniu
Przyczynowe
Jeśli nie można zidentyfikować przyczyny somatycznej: interdyscyplinarne, zaplanowane leczenie multimodalne, które uwzględnia fizjologię, psychologię i relację z partnerem w kontekście dyspareunii.
Brak silnych dowodów na skuteczność farmakoterapii
fizjoterapii
ewent. z biofeedbackiem, treningiem dna miednicy i stosowaniu środków rozszerzających pochwę
Terapia poznawczo-behawioralna (CBT)
w formie psychoterapii indywidualnej albo grupowej
Koncentruje się na związku między bólem a brakiem spokoju/lękiem i skurczami mięśni.
W przypadku pochwicy wydaje się łagodzić objawy, zwiększać satysfakcję seksualną i zmniejszać lęk.
Wspomniane wstępne oznaki skuteczności muszą zostać zweryfikowane w badaniach z grupami kontrolnymi i randomizacją.
Poradnictwo seksualne
Tematem rozmowy jest niepewność pacjentek i ich partnerów w kontekście seksualności, a także niekorzystne wzorce interakcji i stanowi to punkt wyjścia dla możliwych strategii rozwiązań.
Brak informacji na temat anatomii narządów płciowych i fizjologii seksualności, co np. wynika z wzorca socjalizacji, która sprawia, że seks jest tematem tabu.
Przebieg, powikłania i rokowanie
powikłania
Zaburzenia psychiczne
Problemy w związku
Rokowania
Do tej pory nie uzyskano znaczących wyników badań dotyczących rokowania.
Tetik S, Yalçınkaya Alkar Ö. Vaginismus, Dyspareunia and Abuse History: A Systematic Review and Meta-analysis. J Sex Med 2021;18:1555-70. PMID: 34366265 PubMed
Simonelli C, Eleuteri S, Petruccelli F, Rossi R. Female sexual pain disorders: dyspareunia and vaginismus. Curr Opin Psychiatry. 2014;27(6):406-12. PMID: 25211497 PubMed
Melnik T, Hawton K, McGuire H. Interventions for vaginismus. Cochrane Database of Systematic Reviews 2012; Issue 12: Art. No.: CD001760. doi:10.1002/14651858.CD001760.pub2 DOI
Buhling KJ. Assessment of dyspareunia. BMJ Best Practice. Last reviewed: 11 Apr 2022; last updated: 02 May 2019. bestpractice.bmj.com
Autor*innen
Thomas M. Heim, Dr. med., Wissenschaftsjournalist, Freiburg
Definicja: Dyspareunia odnosi się do bólu narządów płciowych związanego ze stosunkiem płciowym. Pochwica odnosi się do nawracających lub uporczywych mimowolnych skurczów mięśni dystalnej jednej trzeciej pochwy w związku z penetracją pochwy.
Ginekologia
Ból podczas stosunku płciowego (dyspareunia)
/link/af235d0f8e8d4bc9b585805bb98b7d07.aspx
/link/af235d0f8e8d4bc9b585805bb98b7d07.aspx
bol-podczas-stosunku-plciowego-dyspareunia
SiteDisease
Ból podczas stosunku płciowego (dyspareunia)
K.Reinhardt@gesinform.de
Ksilje.Reinhardt@gesinformlango@nhi.deno (patched by linkmapper)