Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Zapalenie tarczycy

Streszczenie

  • Definicja: Termin zapalenie tarczycy oznacza ostre, podostre lub przewlekłe zapalne zmiany tarczycy o różnych przyczynach.
  • Epidemiologia: W zależności od przyczyny, od powszechnego zaburzenia tarczycy (np. Hashimoto) do pojedynczych przypadków (choroba Riedla).
  • Objawy: Wiodącym objawem klinicznym jest zwykle tkliwość lub samoistny ból w okolicy tarczycy w wyniku miejscowej reakcji zapalnej (ból spowodowany rozciąganiem torebki). Mogą występować objawy nadczynności lub niedoczynności tarczycy.
  • Badanie fizykalne: Powiększona, czasami bolesna tarczyca oraz objawy nadczynności lub niedoczynności tarczycy.
  • Diagnostyka: Oznaczanie TSH, fT4, autoprzeciwciał i ewentualnie CRP, OB, morfologia krwi, badanie USG. Scyntygrafia nie jest zwykle wskazana.
  • Leczenie: Leczenie zależy od przyczyny i zakresu zapalenia tarczycy.

Informacje ogólne

Definicja

  • Termin „zapalenie tarczycy” określa ostre, podostre lub przewlekłe zapalenia gruczołu tarczowego (glandula thyreoidea), które może mieć różne przyczyny.1
  • Najczęściej spotykane zapalenia tarczycy to: choroba Gravesa–Basedowa, choroba Hashimoto (przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy) i podostre ziarniniakowe zapalenie tarczycy (zapalenie tarczycy de Quervaina). Zostały one omówione w osobnych artykułach.

Klasyfikacja według przebiegu czasowego

  • Ostre zapalenie tarczycy (od dni do tygodni)
    • ropne zapalenie tarczycy
    • paraneoplastyczne zapalenie tarczycy.
  • Podostre zapalenie tarczycy (od tygodni do miesięcy)
    • podostre ziarniniakowe zapalenie tarczycy de Quervaina
    • limfocytarne (bezobjawowe) zapalenie tarczycy
    • poporodowe zapalenie tarczycy
    • zapalenie tarczycy wywołane amiodaronem
    • zapalenie tarczycy wywołane interferonem.
  • Przewlekłe zapalenie tarczycy (od miesięcy do lat)
    • przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto)
    • przewlekłe włókniejące zapalenie tarczycy (choroba Riedla)
    • przewlekłe zapalenie w przebiegu choroby Gravesa–Basedowa.

Klasyfikacja według przyczyn

Epidemiologia

  • Zapalenie tarczycy jest jednym z najczęstszych zaburzeń tego gruczołu.
  • Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy dotyczy około 5% populacji, przy czym choroba Hashimoto występuje częściej niż choroba Gravesa–Basedowa.
  • Zapalenie tarczycy Hashimoto
    • Najczęściej występuje u kobiet w młodym i średnim wieku.
    • Roczna zapadalność 30–50 przypadków na 100 000 osób.2
    • Najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy w Europie Środkowej.
  • Choroba Gravesa–Basedowa
    • Częstość występowania 0,5–2%.
    • Druga najczęstsza przyczyna nadczynności tarczycy.
      • Najczęstsza przyczyna zaburzeń czynnościowych.
    • Stosunek kobiet do mężczyzn 5:1.
  • Podostre limfocytarne, bezobjawowe zapalenie tarczycy
    • Najczęściej występuje u kobiet w młodym i średnim wieku.
    • Roczna zapadalność 5 przypadków na 100 000 osób.2
    • Stosunek kobiet do mężczyzn 3,5:1.2
  • Poporodowe zapalenie tarczycy
    • Chorobowość 11–90 na 1000 kobiet w ciągu roku po porodzie.3
    • Oznacza to, że prawie co dwunastej matki po porodzie dotyczy ten problem.
  • Ostre ropne zapalenie tarczycy 
    • Bardzo rzadko, stanowi 0,1–0,7% wszystkich zaburzeń tarczycy.4
  • Podostre ziarniniakowe zapalenie tarczycy (choroba de Quervaina)
    • Roczna zapadalność 12 przypadków na 100 000 osób.5
  • Zapalenie tarczycy polekowe
  • Zapalenie gruczołu tarczowego – choroba Riedla
    • Niezwykle rzadko, zapadalność około 1 przypadek na 100 000 osób.7

Etiologia i patogeneza

  • Zapalenia tarczycy to grupa schorzeń zapalnych obejmujących szereg etiologicznie niejednorodnych patologii z różnym przebiegiem i obrazem klinicznym.

Ostre ropne zapalenie tarczycy8-11

  • Bakteryjne zapalenie tarczycy występuje rzadko ze względu na dobre ukrwienie i drenaż limfatyczny, a także bakteriobójcze działanie wysokiego wewnątrztarczycowego stężenia jodu.
  • Czynniki etiologiczne: najczęściej paciorkowce, gronkowce, rzadziej Escherichia coli.
  • Najczęściej u dzieci i młodych dorosłych z wadą rozwojową (przetoka zachyłka gruszkowatego, przetrwały przewód tarczowo–językowy) lub u dorosłych z upośledzoną odpornością (leczenie immunosupresyjne, AIDS).
  • W mechanizmie bezpośredniego urazu, przez ciągłość z miejscowych ognisk infekcyjnych lub drogą krwiopochodną.

Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy (choroba Gravesa–Basedowa, choroba Hashimoto)

  • Poligenowe, wieloczynnikowe zaburzenie, o którym sądzi się, że u genetycznie predysponowanych osób narażonych na działanie egzogennego czynnika, dochodzi do aktywacji układu immunologicznego.
    • Z autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy próbowano wiązać różne wirusy, ale nie został jeszcze ustalony związek przyczynowo–skutkowy między zakażeniem a autoimmunologicznym zapaleniem.
  • Najczęściej wykrywanymi przeciwciałami tarczycowymi są przeciwciała: przeciw tyreoperoksydazie (antygen mikrosomalny, dawniej „MAK”, obecnie anty–TPO, klasyczny dla choroby Hashimoto), przeciw receptorowi TSH (przeciwciało przeciw receptorowi TSH, „TRAb”, klasyczne dla choroby Gravesa–Basedowa) oraz przeciw tyreoglobulinie (anty–TG, „TAK”, powszechne zarówno w chorobie Hashimoto, jak i chorobie Gravesa–Basedowa).

Podostre limfocytarne bezobjawowe zapalenie tarczycy

Poporodowe zapalenie tarczycy

  • Uważane jest za szczególną postać podostrego limfocytarnego zapalenia tarczycy.
  • Stres hormonalny podczas ciąży powoduje poporodowe zapalenie tarczycy u prawie jednej na 12 kobiet po porodzie.
    • Szczególnie narażone są kobiety z przeciwciałami anty–TPO i cukrzycą.

Paraneoplastyczne zapalenie tarczycy

  • Guzy tarczycy i przerzuty w loży tarczycy mogą prowadzić do reaktywnej limfocytarnej reakcji zapalnej w sąsiedniej tkance tarczycy.

Jatrogenne zapalenie tarczycy

  • Ostre nieinfekcyjne zapalenie tarczycy.
  • Występuje po terapii jodem radioaktywnym lub biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej tarczycy (bardzo rzadko), po terapii radiacyjnej w okolicy szyi, jako reakcja na podanie rekombinowanej tyreotropiny (preparat Thyrogen), niektórych leków, nici chirurgicznych.11

Zapalenie tarczycy polekowe

  • Amiodaron (wysoka zawartość jodu)12
  • Lit
    • U pacjentów z istniejącą wcześniej autoimmunizacją tarczycy, lit może prowadzić do wzrostu poziomu przeciwciał tarczycowych i subklinicznej lub klinicznej niedoczynności tarczycy.13
  • Interferon alfa i interleukina 2
    • Synonim: zapalenie tarczycy wywołane cytokinami.
    • Stymulacja układu immunologicznego ze zwiększonym tworzeniem autoprzeciwciał.6
    • Ewentualnie dodatkowe bezpośrednie działanie cytotoksyczne na tarczycę.6
    • W przypadku istniejącej wcześniej autoimmunizacji tarczycy, zaburzenia funkcji tarczycy mogą wystąpić nawet u 15% pacjentów leczonych interferonem alfa lub interleukiną 2.

Choroba Riedla

  • Prawdopodobnie zaburzenie autoimmunologiczne z narastającym masywnym włóknieniem tarczycy i otaczających tkanek, a czasem nawet narządów odległych.7
    • Często stwierdzane podwyższenie IgG4 i dobra odpowiedź na glikokortykosteroidy wskazują na genezę autoimmunologiczną.

Czynniki predysponujące

  • Ciąża i poród.
  • Prawie wszystkie formy zapalenia tarczycy częściej dotyczą kobiet.
    • Wyjątkiem jest ropne zapalenie tarczycy, które równie często dotyczy mężczyzn.
  • Zakażenie dróg oddechowych
  • Palenie tytoniu
    • Pacjenci z zapaleniem tarczycy typu Hashimoto, którzy palą, są bardziej narażeni na niedoczynność tarczycy niż osoby niepalące.14

ICD–10

  • E06 Zapalenie tarczycy.
    • E06.0 Zapalenie tarczycy ostre.
    • E06.1 Zapalenie tarczycy podostre.
    • E06.2 Zapalenie tarczycy przewlekłe z przemijającą tyreotoksykozą.
    • E06.3 Zapalenie tarczycy autoimmunologiczne.
    • E06.4 Zapalenie tarczycy polekowe.
    • E06.5 Zapalenie tarczycy przewlekłe, inne.
    • E06.9 Zapalenie tarczycy, nieokreślone.
  • O90.5 Poporodowe zapalenie tarczycy.

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Podejrzenie rozpoznania wynika z wywiadu i wyniku badania fizykalnego.
  • Badanie ultrasonograficzne może dostarczyć dalszych informacji diagnostycznych.
  • Rozpoznanie potwierdzają badania labortoryjne (parametry stanu zapalnego, poziom hormonów tarczycy, ewent. przeciwciała) oraz w razie potrzeby biopsja cienkoigłowa z badaniem histopatologicznym.

Diagnostyka różnicowa

Wywiad 

Poporodowe zapalenie tarczycy

  • Zazwyczaj bezbolesne.
  • Początkowo nadczynność tarczycy z drżeniem, nerwowością, tachykardią i zwiększonym poceniem się.
  • Później faza niedoczynności tarczycy ze zmęczeniem i apatią.

Podostre limfocytarne bezobjawowe zapalenie tarczycy

  • Przebieg kliniczny jest podobny do poporodowego zapalenia tarczycy z tą różnicą, że nie poprzedza go ciąża.
    • Poporodowe zapalenie tarczycy jest również uważane za szczególną formę limfocytarnego podostrego zapalenia tarczycy.
  • Zwykle występują tylko łagodne objawy lub brak objawów bez ogólnoustrojowych oznak zapalenia (bezobjawowe zapalenie tarczycy).

Ostre ropne zapalenie tarczycy

  • Obrzęk gardła, złe samopoczucie, ból, dysfagia i gorączka.

Paraneoplastyczne zapalenie tarczycy

  • Obrzęk szyi.
  • Zwykle bolesne.

Jatrogenne zapalenie tarczycy

  • Występowanie po leczeniu w okolicy szyi, np. napromienianiu.
  • Obrzęk szyi.
  • Zwykle bolesne.

Zapalenie tarczycy polekowe

  • Wywiad dotyczący przyjmowanych leków: 
    • amiodaron
    • lit
    • interferon.

Choroba Riedla

  • Dyskomfort związany z uciskiem spowodowanym narastającym zwłóknieniem:
    • duszność
    • dysfagia.

Badanie fizykalne

  • Wiodącym objawem klinicznym jest zwykle tkliwość lub samoistny ból w rzucie tarczycy w wyniku miejscowej reakcji zapalnej w tkance tarczycy (ból spowodowany rozciąganiem torebki).
    • Wyjątki: podostre limfocytarne zapalenie tarczycy i poporodowe zapalenie tarczycy są zwykle bezbolesne.

Poporodowe zapalenie tarczycy/podostre limfocytarne bezobjawowe zapalenie tarczycy

  • Zazwyczaj brak jest nieprawidłowych wyników badania fizykalne.

Ropne zapalenie tarczycy

  • Wyraźne złe samopoczucie.
  • Gorączka.
  • Bolesny obrzęk tarczycy z miejscowym rumieniem.
    • Zwykle jednostronne, lewy płat tarczycy jest częściej dotknięty niż prawy.

Choroba Riedla

  • Wole „twarde jak żelazo”, niebolesne.
  • Ewentualnie zespół Hornera (mioza, ptoza, zapadnięcie oczu), zespół żyły głównej górnej.11

Badania uzupełniające w praktyce lekarza rodzinnego – testy laboratoryjne

Poporodowe zapalenie tarczycy

  • Oznaczenie TSH i fT4, zmiany zależą od fazy choroby (nadczynność lub niedoczynność tarczycy).
  • U 70% pacjentów wykrywalne są przeciwciała przeciw tyreoperoksydazie (anty–TPO).15

Podostre limfocytarne bezobjawowe zapalenie tarczycy

Ropne zapalenie tarczycy

  • Parametry stanu zapalnego podwyższone: CRP, OB, leukocyty.
  • Zabezpieczenie posiewów krwi i jeśli to możliwe, pobranie tkanki do dalszych badań posiewowych (badanie niedostępne w POZ).

USG tarczycy

  • Zobacz artykuł USG, tarczyca.
  • Kolorowa ultrasonografia dopplerowska
    • Można ją wykorzystać do rozróżnienia między chorobą Gravesa–Basedowa a bolesnym podostrym zapaleniem tarczycy de Quervaina.
    • W chorobie Gravesa–Basedowa tarczyca jest nadmiernie unaczyniona, podczas gdy u pacjentów z bolesnym podostrym zapaleniem tarczycy jest hipoechogeniczna i słabo lub normalnie unaczyniona.16

Ropne zapalenie tarczycy

  • Typowy obraz w fazie ostrej17
    • Hipoechogeniczna zmiana w dotkniętym płacie tarczycy i wokół niego związana ze zniszczeniem tkanki tarczycy i towarzyszącym tworzeniem się ropnia.
    • Hipoechogeniczna obwódka wokół tarczycy.
    • Niewyraźna granica między tarczycą a otaczającą tkanką.
    • Jednostronne występowanie.

Diagnostyka specjalistyczna

Tomografia komputerowa ropnego zapalenia tarczycy

  • W ostrej sytuacji, aby uwidocznić zajęte struktury, zakres stanu zapalnego i możliwe warianty anatomiczne.17

Biopsja cienkoigłowa

  • Wskazana w przypadku niejasnych wyników.
  • Pomaga np. w różnicowaniu podostrego ziarniniakowego zapalenia tarczycy, ropnego zapalenia tarczycy, paraneoplastycznego zapalenia tarczycy i raka tarczycy.
  • Zapalenie gruczołu tarczowego – chorobę Riedla rozpoznaje się na podstawie histopatologicznych dowodów zwłóknienia i charakterystycznych nacieków eozynofilowych.7

Scyntygrafia z użyciem radioaktywnie znakowanego jodu

  • Przy nadczynności tarczycy i podejrzeniu zapalenia tarczycy (diagnostyka różnicowa między chorobą Gravesa–Basedowa a autonomicznym gruczolakiem).
    • Zmniejszony wychwyt lub brak wychwytu radiofarmaceutyku z towarzyszącą nadczynnością tarczycy przemawia za rozpoznaniem zapalenia tarczycy.
    • Nadczynność tarczycy w zapaleniu tarczycy wynika ze zwiększonego uwalniania hormonów w wyniku uszkodzenia gruczołu, a nie, jak w chorobie Gravesa–Basedowa, z nadmiernej aktywności tarczycy.
    • W chorobie Gravesa–Basedowa wychwyt jodu jest zwiększony z powodu wzmożonej stymulacji aktywności tarczycy.
  • Przy typowym obrazie zapalenia tarczycy w chorobie Hashimoto (niedoczynność, eutyreoza, dodatnie przeciwciała anty–TPO, typowe wyniki USG) lub poporodowym zapaleniu tarczycy nie należy wykonywać scyntygrafii tarczycy.
    • W fazie nadczynności tarczycy w poporodowym zapaleniu tarczycy obserwuje się zmniejszony wychwyt jodu.
    • Ponieważ poporodowe zapalenie tarczycy, podobnie jak limfocytarne bezobjawowe zapalenie tarczycy, ma zwykle charakter bezobjawowy i przemijający, scyntygrafię należy rozważać tylko w wyjątkowych przypadkach w celu diagnostyki różnicowej nadczynności tarczycy.

Wskazania do skierowania do specjalisty

  • Wątpliwości diagnostyczne.
  • Podejrzenie ropnego zapalenia tarczycy, choroby Riedla, zapalenia paraneoplastycznego.
  • Choroba Graves–Basedowa przebiegająca z orbitopatią.
  • Polekowe zapalenie tarczycy – w celu modyfikacji leczenia.

Leczenie

Cele leczenia

  • Osiągnięcie eutyreozy.
  • Zapobieganie powikłaniom.
  • Złagodzenie objawów

Leczenie swoiste

Poporodowe zapalenie tarczycy i podostre limfocytarne (bezobjawowe) zapalenie tarczycy

  • Faza nadczynności tarczycy
    • Przy łagodnej nadczynności tarczycy rzadko wymagane jest leczenie, ale beta-blokery są wskazane, jeśli objawy są wyraźne.18
      • Propranolol może być stosowany zarówno w okresie ciąży, jak i karmienia piersią.
  • Faza niedoczynności tarczycy

Zapalenie tarczycy polekowe

  • Amiodaron: nadczynność tarczycy
    • Można wyróżnić dwa rodzaje nadczynności tarczycy wywołanej amiodaronem:
      • Typ I: utajone zaburzenia tarczycy przed zastosowaniem amiodaronu lub istniejąca choroba Gravesa–Basedowa
        • podawanie leków tyreostatycznych
        • odstawienie amiodaronu.
      • Typ II: bez wcześniejszych zaburzeń tarczycy
        • podawanie glikokortykosteroidów
        • kontynuacja leczenia amiodaronem jest zazwyczaj możliwa.
  • Amiodaron: niedoczynność tarczycy
    • W razie potrzeby może być konieczne objawowe leczenie lewotyroksyną.
    • Kontynuacja leczenia amiodaronem jest zazwyczaj możliwa.
  • Leczenie interferonem w przypadku wirusowego zapalenia wątroby typu C.6
    • Leczenie objawowe często występującego zapalenia tarczycy (możliwa zarówno nadczynność, jak i niedoczynność tarczycy).
    • Ze względu na hepatotoksyczność nie należy stosować leków tyreostatycznych.

Ropne zapalenie tarczycy

  • Po zabezpieczeniu posiewów krwi, natychmiastowe rozpoczęcie profilaktyki antybiotykowej.
    • U osób bez upośledzenia odporności, np. penicylina oporna na penicylinazę w połączeniu z inhibitorem beta–laktamaz (np. piperacylina/tazobaktam).
    • U pacjentów z upośledzoną odpornością należy również wziąć pod uwagę drobnoustroje oportunistyczne i uwzględnić szersze spektrum patogenów.
  • W razie potrzeby usunięcie ropnia poprzez drenaż chirurgiczny lub (hemi)tyreoidektomię.20
    • Zabieg jest często wskazany w celu uniknięcia opróżnienia się ropnia do otaczających struktur z ryzykiem pęknięcia tchawicy lub przełyku.21
  • W przypadku uporczywej niedoczynności tarczycy spowodowanej zniszczeniem gruczołu– substytucja hormonów tarczycy.

Paraneoplastyczne zapalenie tarczycy

  • Zaburzenia czynności tarczycy w ramach paraneoplastycznego zapalenia tarczycy są rzadkie i zwykle nie wymagają leczenia.

Zapalenie gruczołu tarczowego – choroba Riedla7

  • Początkowa próba leczenia glikokortykosteroidami
  • Możliwe dalsze próby leczenia farmakologicznego tamoksyfenem lub mykofenolanem mofetylu.
  • Resekcja chirurgiczna (hemityreoidektomia lub tyreoidektomia całkowita) w przypadku niepowodzenia leczenia farmakologicznego lub wyraźnych objawów uciskowych.

Ciąża

  • Według najważniejszych światowych rekomendacji (ATA, 2017) kobietom w ciąży zaleca się suplementację 250 mcg jodu na dobę.

Przebieg, powikłania i rokowanie

Przebieg

  • W przebiegu zapalenia tarczycy często występują przejściowe zaburzenia czynności tarczycy (nadczynność tarczycy lub niedoczynność ), ale po przejściu zapalenia tarczycy zwykle utrzymuje się eutyreoza.
    • Dopiero po rozległym zniszczeniu miąższu dochodzi do trwałej niedoczynności tarczycy wymagającej substytucji.

Podostre i przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy

  • Podostrego i przewlekłego (choroby Hashimoto) limfocytarnego zapalenia tarczycy często nie można odróżnić w momencie rozpoznania, ponieważ oba zaburzenia mają podobny obraz ultrasonograficzny i podobne schematy przeciwciał.
    • Dopiero w przebiegu choroby można ustalić, czy rozwija się przewlekłe zapalenie tarczycy Hashimoto, prowadzące do niedoczynności tarczycy, czy też występuje postać przejściowa, w której można przerwać substytucję hormonu tarczycy.

Poporodowe zapalenie tarczycy

  • Kilka tygodni po porodzie rozwija się z reguły nadczynność tarczycy, która trwa od 1 miesiąca do 2 miesięcy. Może powodować kołatanie serca, drażliwość i nietolerancję ciepła.
  • Następnie występuje okres niedoczynności tarczycy, który trwa 4–6 miesięcy.19
    • W większości przypadków poprawa następuje samoistnie.
    • U pacjentek z dodatnim mianem anty-–TPO występuje większe ryzyko trwałej niedoczynności tarczycy.

Ropne zapalenie tarczycy

  • Przy braku leczenia – postęp zapalenia bakteryjnego z ropniem.

Powikłania

  • Tymczasowa nadczynność tarczycy.
  • Trwała niedoczynność tarczycy.
  • W ropnym zapaleniu tarczycy ryzyko ropnia z uszkodzeniem otaczających struktur (naczynia, tchawica, przełyk) i szerzenia się zakażenia, sepsa, zakrzepica żyły szyjnej wewnętrznej, porażenie nerwu krtaniowego wstecznego.
  • W chorobie Riedla możliwe włóknienie tkanek odległych np, trzustki, dróg żółciowych. Może wystąpić porażenie nerwu krtaniowego wstecznego (jedno/obustronne), niedoczynność przytarczyc, zespół Hornera oraz zespół żyły głównej górnej.
  • U około 4% pacjentów z podostrym zapaleniem tarczycy obserwuje się nawroty.11

Rokowanie

Poporodowe zapalenie tarczycy

  • Przeważnie ustępuje samoistnie z przywróceniem stanu początkowego (restitutio ad integrum) u 50% pacjentów po 1 roku.
  • U 20–25% pacjentek z poporodowym zapaleniem tarczycy po 3–5 latach rozwija się trwała niedoczynność tarczycy.
  • Ryzyko nawrotu w przypadku kolejnej ciąży 70%.23

Ropne zapalenie tarczycy

  • Dobre rokowanie przy odpowiedniej antybiotykoterapii i, w razie potrzeby, leczeniu chirurgicznym, ale może również zagrażać życiu z powodu ropni.

Podostre limfocytarne zapalenie tarczycy

  • W przeciwieństwie do przewlekłego limfocytarnego zapalenia tarczycy (choroby Hashimoto) często nie występuje trwała niedoczynność tarczycy.
    • Należy omówić z pacjentem zmniejszenie lub zaprzestanie substytucji hormonów tarczycy pod kontrolą TSH.

Dalsze postępowanie

  • W zależności od rodzaju zapalenia tarczycy należy wykonywać pacjentom badania kontrolne w odstępach od kilku dni (ostre ropne zapalenie tarczycy) do kilku miesięcy (podostre limfocytarne zapalenie tarczycy).
  • Kontrola:
    • ogólnego samopoczucia
    • fT4 i TSH
    • ewentualnie parametrów stanu zapalnego.

Informacje dla pacjentów

Edukacja pacjenta

  • O prawdopodobnym przebiegu zaburzenia.
  • Powrót do eutyreozy następuje zwykle samoistnie, ale niekiedy niedoczynność tarczycy może się utrzymywać.

Materiały edukacyjne dla pacjentów

Źródła

Wytyczne

  • Alexander E.K., Pearce E.N., Brent G.A. et al. 2017 Guidelines of the American Thyroid Association for the Diagnosis and Management of Thyroid Disease During Pregnancy and the Postpartum, Thyroid 2017, 27(3): 315-89, PubMed

Piśmiennictwo

  1. Sweeney L.B., Stewart C., Gaitonde D.Y. Thyroiditis: An integrated approach, Am Fam Physician, 15.09.2014, 90(6): 389-96, PubMed
  2. Vanderpump M.P., Tunbridge W.M., French J.M., et al. The incidence of thyroid disorders in the community: a twenty-year follow-up of the Whickham Survey, Clin Endocrinol (Oxf), 1995;43(1): 55-68, www.ncbi.nlm.nih.gov
  3. Roti E., Uberti Ed. Post-partum thyroiditis—a clinical update, Eur J Endocrinol, 2002, 146(3): 275-79, www.researchgate.net
  4. Al-Dajani N., Wootton S.H. Cervical lymphadenitis, suppurative parotitis, thyroiditis, and infected cysts, Infect Dis Clin North Am 2007, 21: 523-41, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  5. Golden S.H., Robinson K.A., Saldanha I., et al. Clinical review: Prevalence and incidence of endocrine and metabolic disorders in the United States: a comprehensive review, J Clin Endocrinol Metab 2009, 94(6): 1853-78, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  6. Menconi F., Hasham A., Tomer Y. Environmental triggers of thyroiditis: hepatitis C and interferon-α, J Endocrinol Invest., 2011, 34(1): 78-84, www.ncbi.nlm.nih.gov
  7. Gosi S.K.J., Nguyen M., Garla V.V. Riedel Thyroiditis. Treasure Island: StatPearls, 2020.
  8. Kim B.S., Nam K.W., Kim J.E., et al. A case of acute suppurative thyroiditis with thyrotoxicosis in an elderly patient. Endocrinol Metab (Seoul) 2013, 28: 50-4, www.e-enm.org
  9. Yu E.H., Ko W.C., Chuang Y.C., et al. Suppurative Acinetobacter baumanii thyroiditis with bacteremic pneumonia: case report and review, Clin Infect Dis 1998, 27: 1286-90, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  10. Lazarus J.H., Ammari F., Oretti R., Parkes A.B. et al. Clinical aspects of recurrent postpartum thyroiditis, Br J Gen Pract 1997, 47: 305-8, bjgp.org
  11. Syrenicz A. Zarys Endokrynologii Klinicznej Wyd. 1. Wydaw. Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, 2017. ISBN 978-83-64906-13-8.
  12. Martino E., Bartalena L., Bogazzi F, Braverman L.E. The effects of amiodarone on the thyroid, Endocr Rev 2001, 22:240-54, PubMed
  13. Bocchetta A., Mossa P., Velluzzi F., Mariotti S., Zompo M.D., Loviselli A. Ten-year follow-up of thyroid function in lithium patients, J Clin Psychopharmacol 2001, 21: 594-8, PubMed
  14. Fukata S., Kuma K., Sugawara M. Relationship between cigarette smoking and hypothyroidism in patients with Hashimoto's thyroiditis, J Endocrinol Invest 1996, 19: 607-12, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  15. Parkes A.B., Black E.G., Adams H., et al. Serum thyroglobulin: an early indicator of autoimmune post-partum thyroiditis. Clin Endocrinol (Oxf) 1994, 41 :9-14, www.ncbi.nlm.nih.gov
  16. Hiromatsu Y., Ishibashi M., Miyake I., et al. Color Doppler ultrasonography in patients with subacute thyroiditis, Thyroid 1999, 9: 1189-93, PubMed
  17. Masuoka H., Miyauchi A., Tomoda C., et al. Imaging studies in sixty patients with acute suppurative thyroiditis, Thyroid 2011, 21: 175-80, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  18. Pearce E.N., Farwell A.P., Braverman L.E. Thyroiditis, N Engl J Med 2003, 348: 2646-55, PubMed
  19. Stagnaro-Green A. Clinical review 152: postpartum thyroiditis, J Clin Endocrinol Metab, 2002, 87(9): 4042-7, academic.oup.com
  20. Paes J.E., Burman K.D., Cohen J. Acute bacterial suppurative thyroiditis: a clinical review and expert opinion, Thyreoid 2010, 20: 247-55, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  21. Jacobs A., Gros D.A., Gradon J.D. Thyroid abscess due to Acinetobacter calcoaceticus: case report and review of the causes of and current management strategies of thyroid abscesses, South Med J 2003, 96: 300-7, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  22. Alexander E.K., Pearce E.N., Brent G.A. et al. 2017 Guidelines of the American Thyroid Association for the Diagnosis and Management of Thyroid Disease During Pregnancy and the Postpartum, Thyroid 2017; 27(3): 315-89, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  23. Lazarus J.H., Ammari F., Oretti R., Parkes A.B., Richards C.J., Harris B. Clinical aspects of recurrent postpartum thyroiditis, Br J Gen Pract 1997, 47: 305-8, PubMed

Opracowanie

  • Anna Fabian-Danielewska (recenzent)
  • Adam Windak (redaktor)
  • Lino Witte (recenzent/redaktor)
tyreoidea; skjoldbruskkjertelen; postpartum tyreoiditt; sköldkörtel; Thyreoiditis
Zapalenie tarczycy; Nadczynność tarczycy; Niedoczynność tarczycy; Choroba Gravesa–Basedowa; Hashimoto; Zapalenie tarczycy Hashimoto; Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy; Nadczynność tarczycy autoimmunologiczna; Podostre zapalenie tarczycy typu Quervain; Ziarniniakowe zapalenie tarczycy; Poporodowe zapalenie tarczycy; Bakteryjne zapalenie tarczycy; Ropne zapalenie tarczycy; Ostre zapalenie tarczycy; Olbrzymiokomórkowe zapalenie tarczycy; Włókniejące zapalenie tarczycy; Choroba Riedla; Twarde wole
Zapalenie tarczycy
document-disease document-nav document-tools document-theme
Definicja: Termin zapalenie tarczycy oznacza ostre, podostre lub przewlekłe zapalne zmiany tarczycy o różnych przyczynach. Epidemiologia: W zależności od przyczyny, od powszechnego zaburzenia tarczycy (np. Hashimoto) do pojedynczych przypadków (choroba Riedla).
Endokrynologia/Diabetologia
Zapalenie tarczycy
/link/d204f05eea2a41cbaf6100010c057886.aspx
/link/d204f05eea2a41cbaf6100010c057886.aspx
zapalenie-tarczycy
SiteDisease
Zapalenie tarczycy
K.Reinhardt@gesinform.de
m.parol@konsylium24.pl
pl
pl
pl