Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Problemy skórne podczas podróży zagranicznych

informacje ogólne

Definicja

  • Podczas podróży zagranicznych może wystąpić wiele różnych chorób skóry, w  zależności od długości i  celu podróży oraz ryzykownych zachowań osoby podróżującej1.
  • Wiele z  tych chorób jest wszechobecnych (np. reakcje na ugryzienie przez stawonoga lub skórne zakażenia bakteryjne), podczas gdy inne (zwykle rzadsze) choroby są związane z  pobytem w  określonym kraju lub regionie (np. pobyt w  rejonie tropikalnym lub subtropikalnym).

Częstość występowania

  • Zmiany skórne są oprócz gorączki i  biegunki najczęstszą przyczyną konsultacji u  osób, które wróciły z  podróży.
  • Można założyć, że rozprzestrzenianie się różnych chorób wzrośnie w  wyniku zmian klimatycznych2.

Czynności diagnostyczne

  • Istnieje wiele możliwych przyczyn zmian skórnych, które pojawiają się podczas podróży zagranicznej lub po powrocie. Należą do nich zakażenia (wywołane przez wirusy, bakterie, grzyby, robaki, pierwotniaki), ugryzienia i  choroby pasożytnicze, alergie i  reakcje nadwrażliwości, a  także uszkodzenia spowodowane przez chemikalia, słońce i  urazy mechaniczne.
  • Najczęstsze choroby skóry wśród podróżnych obejmują (wtórnie zakażone) ugryzienia przez stawonogi, ropnie skóry, zakażenie z  zespołem larwy wędrującej, alergiczne wysypki skórne i  leiszmaniozę.
  • Zmiany skórne są również częstym objawem towarzyszącym różnym chorobom ogólnoustrojowym. Najczęstsze z  nich to gorączka denga, gorączka Chikungunya i  afrykańska gorączka odkleszczowa3.

Zakażenia bakteryjne

Zakażenie gronkowcowe i  paciorkowcowe

  • Przyczyna i  wyniki
  • Leczenie
    • Jeśli zakażenie jest bardziej rozległe lub występują ogólnoustrojowe objawy zakażenia, wskazane jest leczenie penicyliną oporną na penicylinazę lub antybiotykiem makrolidowym.
      Liszajec zakaźny
      Liszajec zakaźny
    • W  przypadku łagodnych zakażeń można miejscowo stosować maść z  kwasem fusydowym.
    • Należy wziąć pod uwagę możliwość zakażenia szczepami bakterii opornymi na metycylinę4.

Łupież rumieniowy

  • Przyczyna
    • Podczas pobytu w  ciepłym i  wilgotnym klimacie często dochodzi do zakażenia bakteriami Corynebacterium minutissimum.
  • łupież rumieniowy
    • Łupież rumieniowy występuje szczególnie u  mężczyzn w  postaci charakterystycznej, ostro zarysowanej, bordowej wysypki w  przestrzeniach międzypalcowych.
      Łupież rumieniowy, obraz kliniczny
      Łupież rumieniowy
  • Leczenie
    • w  przypadku rozległych zmian leczenie maścią zawierającą kwas fusydynowy lub klindamycynę, lub antybiotykiem doustnym (np. 4  x  250  mg erytromycyny)
    • Chorobie można zazwyczaj zapobiec, nosząc przewiewne ubrania, śpiąc w  dobrze wentylowanych pomieszczeniach i  unikając południowego słońca podczas podróży w  tropikach.

Zapalenie mieszków włosowych wywołane przez Pseudonomas

  • Przyczyna i  wyniki
    • Kontakt z  niedostatecznie oczyszczoną wodą w  wannach z  hydromasażem lub basenach może prowadzić do kolonizacji mieszków włosowych bakterią Peudomonas aeruginosa.
    • W  przebiegu występuje silnie swędzące grudkowo-krostkowe zapalenie skóry.
  • Leczenie
    • Zmiany zazwyczaj ustępują samoistnie. Antybiotyki są rzadko wskazane.

Ziarniniak basenowy

  • Przyczyna i  wyniki
    • Spędzanie czasu w  nieodpowiednio oczyszczonych basenach lub zbiornikach wodnych w  tropikach również zwiększa ryzyko narażenia na Mycobacterium marinum, które może wnikać w  skórę przez małe pęknięcia i  w ciągu 2–3 tygodni prowadzić do tkliwych, rumieniowych, czasem wrzodziejących guzków5.
    • Rozpoznanie potwierdza się na podstawie biopsji skóry i  badania histologicznego.
  • Leczenie
    • Bez leczenia zmiany ustępują w  ciągu kilku miesięcy.
    • Szybszy efekt można osiągnąć poprzez ogólnoustrojowe leczenie ryfampicyną, doksycykliną lub azytromycyną przez 6 tygodni.
    • Jako środek zapobiegawczy można nosić buty kąpielowe w  wodzie, aby uniknąć obrażeń skóry, przez które mykobakterie mogą wniknąć do organizmu.

Zakażenia pasożytnicze

Larwa wędrująca

  • Przyczyna i  wyniki
    • W  regionach subtropikalnych i  tropikalnych odchody psów i  kotów mogą być zanieczyszczone  tęgoryjcami  (Ancylostoma braziliense).
    • Larwy te zazwyczaj penetrują skórę stóp lub pośladków podczas pobytu na plaży i  tworzą małą grudkę, z  której szybko tworzy się stan zapalny z  centymetrowym ujściem w  kształcie serpentyny.
      Zespół larwy wędrującej
      Zespół larwy wędrującej
    • Występuje silny świąd i  czasami towarzysząca mu eozynofilia.
  • Leczenie
    • Jeśli choroba nie jest leczona, może utrzymywać się przez kilka miesięcy. Nie jest jednak inwazyjna i  ustępuje samoistnie.
    • W  ramach leczenia zaleca się podanie pojedynczej doustnej dawki iwermektyny.
    • Najważniejsze środki zapobiegawcze obejmują konsekwentne noszenie sandałów i  korzystanie z  leżaków na plaży.

Leiszmanioza

  • Przyczyna i  wyniki
    • Leiszmaniozę skórną wywołują pierwotniaki występujące u  gryzoni, a  choroba przenosi się przez użądlenie muchy piaskowej Phlebotomus.
      47369-2-leishmaniasis.jpg47369-2-leishmaniasis.jpg
      Leiszmanioza
    • Po okresie inkubacji trwającym od 2 tygodni do 6 miesięcy pojawia się swędząca grudka, która szybko przekształca się w  zaognioną, guzowatą, centralnie wrzodziejącą zmianę przypominającą krater z  charakterystycznie obrzękniętą obwódką.
    • Wiele zmian może występować w  ograniczonym obszarze anatomicznym z  wieloma punktami wniknięcia.
    • Rozpoznanie stawia się na podstawie badania histologicznego.
  • Leczenie
    • leczenie miejscowe lub ogólnoustrojowe prowadzone przez specjalistów z  zakresu dermatologii lub chorób zakaźnych
    • Zakażeniu można zapobiec, stosując impregnowane moskitiery i  środki odstraszające owady.

Cerkariowe zapalenie skóry

  • Świąd pływaków, zobacz artykuł  Cerkariowe zapalenie skóry.
  • Indukowane reakcją alergiczną wywołaną przez maleńkie larwy przywr (cerkarie), które wnikają w  powierzchnię skóry.
  • Cerkarie mogą rozmnażać się wyłącznie jako pasożyty w  jelicie ptactwa wodnego i  ślimaków wodnych. Człowiek jest przypadkowym żywicielem.
  • Larwy przywr występują najczęściej w  płytkich wodach o  temperaturze około 20 stopni, niezależnie od jakości wody.
  • Przy pierwszym narażeniu zwykle nie występują żadne objawy, co najwyżej mrowienie skóry.
    4027-2-cerkariedermatitt-svommerkloe.jpg
    Cerkariowe zapalenie skóry
  • Po uczuleniu na skórze może pojawić się swędząca wysypka w  zaledwie kilka minut po wyjściu z  wody i  może utrzymywać się do tygodnia. Powtarzające się narażenie może powodować cięższe reakcje.
  • Typowo przypomina ugryzienie komara, któremu czasami towarzyszą objawy ogólne i  opuchlizna kończyn.

Świerzb

  • Zobacz artykuł Świerzb.
  • Dermatoza wywołana przez świerzbowca Sarcoptes scabiei
  • Przenoszenie przez rozległy bezpośredni kontakt ze skórą, teoretycznie również przez kontakt z  tekstyliami zawierającymi roztocza
  • Silnie swędząca wysypka skórna z  typowymi wykwitami w  kształcie przecinków
  • Miejscowa terapia permetryną, w  razie potrzeby ogólnoustrojowa terapia iwermektyną

Schistosomatoza

  • Zobacz artykuł Schistosomatoza.
  • Zakażenie przez kontakt z  cerkariami w  słodkiej wodzie
  • Powszechna w  dużej części Afryki, coraz częstsza w  Ameryce Południowej i  Azji
  • Często dwuetapowy przebieg z  ostrym, gorączkowym etapem z  pokrzywkowymi zmianami skórnymi i  przewlekłą manifestacją ogólnoustrojową z  różnymi objawami
  • Leczenie głównie prazykwantelem

Tungiaza

  • Zobacz artykuł Tungiaza.
  • Spowodowana przez infestację pchłą piaskową Tunga penetrans
  • Rozpowszechniona w  rejonach tropikalnych i  subtropikalnych
  • Infestacja zwykle objawia się jako pojedyncze bolesne lub swędzące zmiany grudkowe na stopie, centralnie zabarwione na czarno2.
  • Leczenie polega na usunięciu pchły piaskowej.

Zakażenia grzybicze

  • Zakażenia grzybicze często występują podczas dłuższych pobytów w  tropikach.
  • Różne postaci kliniczne
    Grzybica stóp, międzypalcowa
    Grzybica stóp
    • Grzybica stóp  w postaci zakażenia dermatofitami między palcami stóp.
    • Grzybica skóry gładkiej
    • Zakażenie drożdżakami Malassezia furfur w  łojotokowych obszarach skóry, które może prowadzić do  łupieżu pstrego  i zapalenia mieszków włosowych wywołanego przez Malassezia.
  • Leczenie
    • Należy zastosować grzybobójczy środek przeciwgrzybiczy, ew. także szampon z  ketokonazolem.
    • Chorobie można zazwyczaj zapobiec, nosząc przewiewne ubrania, śpiąc w  dobrze wentylowanych pomieszczeniach i  unikając południowego słońca podczas podróży w  tropikach.
      łupież pstry
      Łupież pstry

Użądlenia i  ugryzienia

  • Zmiany po użądleniu
    • Mogą powodować bardzo swędzące grudki i  często występują podczas podróży zagranicznych.
    • Oprócz komarów kąsać mogą pchły zwierzęce lub pluskwy. Zmiana może też być wrotami wtórnego zakażenia bakteryjnego.
    • Odpowiednim środkiem leczenia objawowego w  celu złagodzenia swędzenia są miejscowe glikokortykosteroidy i  leki przeciwhistaminowe.
    • Najważniejszym środkiem zapobiegawczym jest profilaktyka narażenia polegająca na noszeniu kryjącej odzieży i  stosowaniu moskitier.
  • Toksyczne reakcje skórne
    • Toksyczne reakcje skórne mogą wystąpić podczas kąpieli w  tropikach w  wyniku bezpośredniego kontaktu z  parzydełkowcami, meduzami i  ukwiałami.
    • Szczególnie groźny może być kontakt z  mackami żeglarza portugalskiego (Physalia physalis), który powoduje natychmiastowy piekący ból spowodowany śródskórnym wstrzyknięciem nematocytów zawierających toksynę, a  następnie pasiastą wysypkę pęcherzykowo-pęcherzową.
    • Po wygojeniu zmiany pozostawiają hiper- lub hipopigmentację i  leczy się je miejscowo preparatem złożonym zawierającym glikokortykosteroidy o  silnym działaniu.

Zapalenie skóry wywołane przez larwy parzydełkowców

  • Nazywane również wszami morskimi
  • Zapalenie wywołują larwy różnych parzydełkowców (niektóre gatunki meduz i  ukwiałów), które przedostają się w  przestrzeń między ubraniem a  ciałem podczas pływania w  morzu i  utykają tam, umierają po wyjściu z  wody i  uwalniają toksyny2.
  • Występuje w  Zatoce Meksykańskiej, na Karaibach, w  Brazylii itp2.
  • Silne swędzenie i  wykwity rumieniowo-grudkowe w  obszarach ciała, które były okryte kostiumem do pływania.
  • Przebieg samoistnie ustępujący, zalecana terapia przeciwświądowa

Inne manifestacje skórne

Dermatozy wywołane promieniowaniem UV

  • Najczęstsze reakcje to oparzenie słoneczne i  wyprysk słoneczny  (fotodermatoza wielopostaciowa).
  • Najbardziej narażone są osoby o  jasnej karnacji i  kolorze włosów od blondu po rudy.
  • W  większości przypadków reakcjom można zapobiec, zakrywając skórę i  stosując filtry przeciwsłoneczne o  wysokim współczynniku ochrony przed promieniowaniem UVA i  UVB.
    Wyprysk słoneczny (polimorficzna osutka świetlna)
    Wyprysk słoneczny
  • Pacjentów przyjmujących niektóre leki, m.in. sulfonamidy, tetracykliny, chinolony, NLPZ i  tiazydy, należy poinformować, że w  obszarach skóry narażonych na działanie promieni słonecznych mogą wystąpić reakcje fototoksyczne.

Rumień polekowy

  • Wysypki skórne podczas podróży zagranicznych mogą być również spowodowane przez leki, np. chlorochinę przeciwko malarii.

Choroby przenoszone drogą płciową

  • U  pacjentów ze zmianami skórnymi po powrocie z  podróży należy obowiązkowo przeprowadzić odpowiedni wywiad lekarski dotyczący aktywności seksualnej, gdyż na całym świecie występują istotne regionalne różnice we wskaźnikach chorobowości określnych chorób przenoszonych drogą płciową.
  • W  odpowiednim szpitalu należy przeprowadzić badanie pod kątem chorób takich jak HIV i  kiła.
  • Najważniejszym środkiem zapobiegawczym jest stosowanie prezerwatyw.

Zakażenia ogólnoustrojowe

Wywiad lekarski 

  • Czas podróży
  • Cel(e) podróży
  • Czas trwania podróży
  • Możliwe źródła zakażenia/kontakty
    • woda słodka, woda słona, kontakt ze zwierzętami, ugryzienie przez stawonoga, urazy skóry, kontakt z  roślinami, aktywność seksualna, aktywność zawodowa, leki, leki bez recepty?
  • Początek wysypki
    • Jak się rozwinęła? Pierwsza manifestacja?
  • Czy podobne zmiany skórne występują u  osób, które towarzyszyły pacjentowi w  podróży?
  • Objawy towarzyszące
    • swędzenie, ból, gorączka, objawy żołądkowo-jelitowe?

Ilustracje

4027-2-cerkariedermatitt-svommerkloe.jpg
Cerkariowe zapalenie skóry (świąd pływaków)
47369-2-leishmaniasis.jpg
Leiszmanioza
Łupież rumieniowy, obraz kliniczny
Łupież rumieniowy
Wyprysk słoneczny
Wyprysk słoneczny (fotodermatoza wielopostaciowa)
łupież pstry
Łupież pstry
Grzybica stóp między palcami
Grzybica stóp
Liszajec zakaźny
Liszajec zakaźny
Zespół larwy wędrującej
Zespół larwy wędrującej

Quellen

Literatur

  1. Vasievich MP, Villarreal JDM, Tomecki KJ. Got the Travel Bug? A Review of Common Infections, Infestations, Bites, and Stings Among Returning Travelers. Am J Clin Dermatol 17, 451–462 (2016).  https://link.springer.com/article/10.1007/s40257-016-0203-7#citeas" href="https://link.springer.com/article/10.1007/s40257-016-0203-7#citeas" target="_blank">link.springer.com
  2. Dinulos JE, Dinulos JG. Present and future: infectious tropical travel rashes and the impact of climate change. Ann Allergy Asthma Immunol. 2022 Dec 24;130(4):452–62  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36574899/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36574899/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  3. Mussa D, Cao-Lormeau VM, Gubler DJ. Zika virus: Following the same path of dengue and chikungunya? Lancet 2015; 386:243. PubMed
  4. Nurjadi D, Friedrich-Jänicke B, Schäfer J, et al. Skin and soft tissue infections in intercontinental travellers and the import of multi-resistant Staphylococcus aureus to Europe, Clin Microbiol Infect. 2015;21(6):567.  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25753191/" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25753191/" target="_blank">pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  5. Tuan J, Spichler-Moffarah A, Ogbuagu O: Mycobacterium marinum: nodular hand lesions after a fishing expedition. BMJ Case Rep. 2020 Dec 13;13(12):e238835  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7737068/" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7737068/" target="_blank">www.ncbi.nlm.nih.gov
  6. Wilson ME. Skin lesions in the returning traveler. UpToDate, last updated Dez 26, 2022.  https://www.uptodate.com/contents/skin-lesions-in-the-returning-traveler" href="https://www.uptodate.com/contents/skin-lesions-in-the-returning-traveler" target="_blank">www.uptodate.com

Autor*innen

  • Bonnie Stahn, Dr. med., Fachärztin für Allgemeinmedizin, Hamburg
Problemy skórne Zmiany skórne Reakcja skórna Dermatoza wywołana promieniowaniem UV Oparzenia słoneczne Zakażenia bakteryjne skóry Ugryzienie przez stawonoga Alergie Zapalenie mieszków włosowych Grzybica stóp Zespół larwy wędrującej
Problemy skórne podczas podróży zagranicznych
document-symptom document-nav document-tools document-theme
Podczas podróży zagranicznych może wystąpić wiele różnych chorób skóry, w  zależności od długości i  celu podróży oraz ryzykownych zachowań osoby podróżującej1. Wiele z tych chorób jest wszechobecnych (np. reakcje na ugryzienie przez stawonoga lub skórne zakażenia bakteryjne), podczas gdy inne (zwykle rzadsze) choroby są związane z pobytem w określonym kraju lub regionie (np. pobyt w rejonie tropikalnym lub subtropikalnym).
Dermatologia
Problemy skórne podczas podróży zagranicznych
/link/ee3654b7fbc84dd2a409a2999335d262.aspx
/link/ee3654b7fbc84dd2a409a2999335d262.aspx
problemy-skorne-podczas-podrozy-zagranicznych
SiteProfessional
Problemy skórne podczas podróży zagranicznych
K.Reinhardt@gesinform.de
Kanders@nhi.Reinhardt@gesinform.de (patched by linkmapper)no
pl
pl
pl