Zmiany paznokci

Czym są zmiany występujące na paznokciach?

Zmiany na paznokciach mogą mieć charakter schorzenia miejscowego lub być jednym z kilku stwierdzonych objawów choroby skóry lub choroby ogólnoustrojowej.

Płytka paznokciowa zbudowana jest z twardej keratyny i wyrasta przy łożysku paznokcia z tzw. macierzy paznokcia. W części dalszej macierzy tworzone są głębsze warstwy płytki paznokciowej. Zaburzenia wzrostu w tym obszarze prowadzą do powstawania kanciastych lub rozdwojonych paznokci. W części bliższej macierzy powstają powierzchniowe warstwy paznokcia. W wyniku zaburzeń wzrostu w tej okolicy w przypadku łuszczycy występuje tzw. objaw naparstka.

Paznokcie u rąk odnawiają się w ciągu 6 miesięcy, paznokcie u stóp potrzebują na to od 12 do 18 miesięcy. Uszkodzenie płytki paznokcia może być więc również spowodowane chorobą, która miała miejsce kilka miesięcy temu. Przejściowe zaburzenie wzrostu paznokcia objawia się w postaci poprzecznej linii w płytce paznokcia.

Najczęstsze powody wizyty u lekarza z powodu zmian na paznokciach to:

• urazy z krwawieniem pod paznokciem
• zapalenie wału paznokciowego
  

  Wrastające paznokcie palców stóp
• wrastające paznokcie (onychokryptoza)
• podejrzenie grzybicy paznokci.
• obawa przed niedoborem witamin w przypadku popękanych i łamliwych paznokci.

Jakie zmiany na paznokciach obserwujemy?

Paznokcie dystroficzne

• Dystrofia opisujeto zaburzenie wzrostu lub odżywianiaywienia, w tym przypadku paznokci.
• Przyczyną jest często manipulacja mechaniczna niszcząca płytkę paznokcia
  
  • np.: manicure, obgryzanie lub tarcie paznokci.
• Częste odsuwanie skórek może również powodować zmiany w skórce i płytce paznokcia. Konsekwencje to:
  
  • skórka wciśnięta do środka
  • rozdwojenie lub zapadnięcie linii środkowej paznokcia
  • stan zapalny lub zgrubienie fałdu paznokciowego.

Białe przebarwienia płytki paznokcia (bielactwo paznokci)

• Przyczyną jest wadliwe tworzenie keratyny przez macierz paznokcia.
• Niejednolite białe smugi i kropki występują na części płytki paznokcia lub całym paznokciu.
• Zmiana występuje na jednym lub kilku paznokciach.
• Jest często spotykana u zdrowych dorosłych i dzieci, nie jest chorobą i nie stanowi zagrożenia.
• Leczenie nie jest konieczne.

Pasmowate przebarwienie paznokci

• Zwane jest również melanonychią podłużną.
• Takie przebarwione pasmo jest spotykane u 90% osób o ciemnym kolorze skóry i jest traktowane jako wariant normalny (a więc nie patologiczny).
• Pasma mogą rozciągać się na cały paznokieć i występować na wielu paznokciach jednocześnie.
• Ważne jest, aby takie przebarwienie odróżnić od czarnego raka skóryczerniaka, który również może wystąpić pod płytką paznokcia.
  • U osób o ciemnej karnacji czerniak podpaznokciowy (czarny rak skóry pod paznokciem) stanowi połowę wszystkich występujących czerniaków.

Grzybica paznokci

• Zakażenia grzybicze odpowiadają za połowę wszystkich zmian na paznokciach i występują u ponad 10% populacji.
  

  Grzybica paznokci
• Występuje przede wszystkim na końcówkach i bokach paznokci stóp.
• Płytka paznokcia jest przebarwiona w kolorze biało-żółtym.
• Pod płytką paznokcia występuje wyraźne rogowacenie tkanki.
• W celu wykrycia grzybicy wykonywany jest posiew z elementów płytki paznokcia.

Zapalenie fałdu paznokciowego

• Inną nazwą tego schorzenia jest zanokcica.
  

  Zapalenie łożyska paznokcia
• Fałd paznokciowy jest bolesny, i zajętyzaczerwieniony, przezco stanświadczy zapalnyo stanie zapalnym.
• Czasami wydzielanawypływa sięz ropaniego treść ropna.
• Najczęściej atakowanezmiana sąta paznokciewystępuje u osób pracujących w wilgotnym środowisku.  

Rak płaskonabłonkowy paznokcia

• Jest to nowotwór złośliwy.
• Guz niszczy prawidłową strukturę (kształt) paznokcia.
• Może być mylony z grzybicą paznokci, brodawką (kurzajką), czerniakiem lub innymi procesami niezapalnymi.

Krwawienie z łożyska paznokcia (krwiak podpaznokciowy)

• Przebarwienia są ciemnoczerwone do czarnych i początkowo bolesne.
• Krwotok występuje w wyniku urazu, np.: uderzeniaprzytrzaśnięcia paznokciempaznokcia.
• W ramach leczenia można przewiercićwykonac otwór przezw paznokiećpaznokciu za pomocą kaniuli, aby zniwelować ucisk, a tym samym ból.

Palce pałeczkowate

• Powstawanie palców pałeczkowatych ma związek ze zmianami w krążeniu krwi lub dopływie tlenu do krwi.
  • Mogą one występować w różnych chorobach:, takuch jak np. rak płucuca, POChP, rozstrzenie oskrzeli, ropień płuca, ropniak, zwłóknienie płuc, celiakia, marskość wątroby, zapalne choroby jelit, wrodzone wady serca i inne.
• Powstają w wyniku zgrubienia tkanki miękkiej pod płytką paznokcia. W efekcie początkowa część paznokcia jest zaokrąglona.
• Z reguły choroba atakujedotyczy wszystkiewszystkich paznokciepaznokci.

Koilonychia

• Koilonychia to choroba paznokci, w przebiegu której płytka staje się wklęsła i przybiera kształt łyżeczki, dlatego inna nazwa tego schorzenia to paznokcie łyżeczkowate.
• U noworodków może być to stan fizjologiczny (czyli prawidłowy), który zanika samoistnie w ciągu kilku lat.
• Zmiana może powstać w wyniku urazu, a także w przypadku niedoboru żelaza, chorób dziedzicznych (hemochromatoza lub zespół paznokieć-rzepka) lub narażenia zawodowego na rozpuszczalniki ropopochodne.

Objaw naparstka

• Ta choroba oznacza punktowe wgłębienia w płytce paznokcia.
• Objaw naparstka występuje w poprzebiegu łączeniu z łuszczycą (psoriasisuszczycy); dotyczy 10-50% pacjentów.
  • Inne choroby, które mogą powodować objaw naparstka, to: zespół Reitera, sarkoidoza, pęcherzyca, łysienie plackowate i zespół nietrzymania barwnika.