Zapalenie skóry i wyprysk skórny

Informacje ogólne

Definicja

• Wyprysk (zapalenie skóry) jest ostrą lub przewlekłą, zapalną, niezakaźną chorobą skóry.
• Grzybica skóry gładkiej jest miejscowym zakażeniem grzybiczym skóry.¹

Epidemiologia

• Choroby te są stosunkowo powszechnie spotykane w praktyce lekarza rodzinnego. Wyprysk występuje częściej u dzieci niż u dorosłych.²

ICD–10

• B35.4 Grzybica ciała.
• L20 Atopowe zapalenie skóry.
• L21 Łojotokowe zapalenie skóry.
• L23 Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry.
• L24 Kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia.
• L25 Nieokreślone kontaktowe zapalenie skóry.
• L30.0 Wyprysk pieniążkowaty.
• L40 Łuszczyca.
• L42 Łupież różowy Giberta.
• L55 Oparzenie słoneczne.
• L56 Inne ostre zmiany skórne spowodowane przez promieniowanie ultrafioletowe.
• L57 Zmiany skórne spowodowane przez przewlekłą ekspozycję na promieniowanie niejonizujące.
• L92.0 Ziarniniak obrączkowaty.
• R21 Rumień i inne nieswoiste wysypki skórne.

Diagnostyka różnicowa

• Rozróżnia się wyprysk endogenny (Neurodermitis) i egzogenny (wyprysk kontaktowy).

Wyprysk atopowy

• Atopowe zapalenie skóry (synonimy: wyprysk atopowy, neurodermit, wyprysk endogenny) jest poligenetyczną, przewlekłą lub przewlekle nawracającą zapalną chorobą skóry.
• Chorobowość u dzieci w wieku szkolnym wynosi 15–20%, u dorosłych 2–3%.
  

  Wyprysk atopowy na łokciu
• Świąd i wysypka w typowych miejscach (twarz, szyja, górna część tułowia, łokcie, dół podkolanowy).
• Podrażniona, swędząca skóra:
  • u niemowląt często intensywnie swędzące grudki i pęcherzyki na rumieniowym podłożu, zlokalizowane na policzkach, czole i głowie
  • u małych dzieci częstsze są typowe dla przewlekłej choroby zmiany w postaci grudek i blaszek z lichenizacją, zlokalizowane na rękach, stopach, wokół nadgarstków i kostek oraz w zgięciach łokciowych i podkolanowych, skóra staje się bardziej sucha, z większą liczbą zadrapań.

Wyprysk kontaktowy

• Wyprysk kontaktowy jest zapalną chorobą skóry z rumieniem i świądem.
• Czynnikiem wyzwalającym jest czynnik toksyczny lub alergen.
• Chorobowość wykazuje dużą zmienność – od 1 do 26%.
• Najczęstszą postacią jest wyprysk dłoni z miejscowym swędzeniemświądem, pieczeniem i wysypką.
  

  Wyprysk kontaktowy: alergia na nikiel zawarty w guziku spodni
• W przypadku ostrych dolegliwości, rumieniowa i obrzęknięta skóra z pęcherzykami lub pęcherzami i nadżerkami, a w przypadku przewlekłych dolegliwości sucha i popękana skóra

Wyprysk łojotokowy

• W etiologii wyprysku łojotokowego odgrywa rolę wiele czynników (poziom hormonów, zakażenia grzybicze, stan układu immunologicznego i czynniki neurogenne).
• Najczęściej u niemowląt, w 3 i 4 dekadzie życia oraz u osób starszych.
• Objawy mogą przybierać różną formę.
• U niemowląt objawiają się jako grube, białe lub żółte, tłuste łuski na skórze owłosionej głowy (tzw. ciemieniucha).
• U młodzieży i dorosłych są to zazwyczaj łuszczące się, tłuste, rumieniowe plamy na skórze owłosionej głowy, w fałdach nosowo–wargowych, w okolicy uszu i brwi, na klatce piersiowej lub w górnej okolicy pleców.
  

  Wyprysk łojotokowy pod pachami
• Najczęstsze lokalizacje to skóra głowy, uszy, brwi, twarz (okołonosowo), górna część tułowia, pachy i pachwiny (obszary z wieloma gruczołami łojowymi).

Grzybica skóry gładkiej

• 

  Grzybica skóry gładkiej
  Grzybica skóry gładkiej występuje we wszystkich grupach wiekowych, a także u dzieci i młodzieży.
• Szacuje się, że 10–20% światowej populacji jest dotkniętych grzybiczymi zakażeniami skóry.³
• Obserwuje się jedną lub kilka izolowanych, łuszczących się zmian w kształcie płytek lub pierścieni.
• Rumień jest najbardziej wyraźny dookoła, a centralnie zmiana jest zwykle wyblakłajaśniejsza.

Łupież różowy

• 

  Łupież różowy
  Przyczyna łupieżu różowego jest nieznana, podejrzewa się związek z zakażeniami wirusowymi.
• Obserwuje się również łupież różowy wywołany lekami.⁴
• Blaszkę macierzystą może być trudno rozpoznać, ale pełny obraz kliniczny rozwija się w ciągu kilku dni.
• Plamiste, owalne elementy tworzą się w fałdach zgięciowych skóry tułowia.
• SkóraZazwyczaj zazwyczajbrak prawie nie swędziświądu.
• Osutka ustępuje samoistnie w okresie od 1 do 3 miesięcy.⁵

Łuszczyca

• 

  Łuszczyca, kolano
  Łuszczyca jest przewlekłą, nawracającą, zapalną chorobą skóry o nieznanej etiologii, ale często występującacą w rodzinie.
• Chorobowość w ciągu całego życia w zachodnich krajach uprzemysłowionych wynosi 1,5–2%.
• Częściej dotyka stron wyprostnych niż stron zgięcia, najczęściej lokalizuje się na skórze głowy, łokciach i kolanach.
• Ostro odgraniczona, rumieniowa płytka pokryta grubymi, białymi lub srebrzystymi, woskowatymi łuskami.
• Paznokcie z objawem naparstka u połowy pacjentów.
• W razie potrzeby potwierdzenie rozpoznania za pomocą biopsji i badania histologicznego.

Zakażenia gronkowcowe

• Gronkowce powszechnie kolonizują skórę oraz błony śluzowe jamy ustnej i gardła u ludzi i zwierząt; jako czynniki zakaźne są patogenami fakultatywnymi. Staphylococcus aureus ma najsilniejszą patogenność.
• Może powodować liszajec zakaźny.
• Przewlekłe, suche zakażenia gronkowcowe o niskiej zjadliwości mogą przypominać grzybicę skóry gładkiej, ale często występuje wydzielina i zajęcie otaczających mieszków włosowych.
• Bakterie Staphylococcus aureus oporne na metycylinę są określane jako MRSA.

Wyprysk pieniążkowaty

• 

  Wyprysk pieniążkowaty
  Wyprysk pieniążkowaty to zapalna, niezakaźna choroba skóry z okrągłymi lub owalnymi zmianami, której często towarzyszy uciążliwe liwy swędzenieświąd.⁶
• Przyczyna jest wieloczynnikowa.
• Występuje zwykle na bardzo suchej skórze.
• Przeważnie mnogie wypryski zlokalizowane w dystalnym obszarze kończyn; najczęstsze u starszych mężczyzn, ale występują również u kobiet, zwłaszcza w grupie wiekowej 20–40 lat.
• Pieniążkowate zapalenie skóry jest często konsekwencją zastoinowego zapalenia skóry.
• Rozróżnienie między wypryskiem pieniążkowatym a grzybicą skóry gładkiej może być trudne, jednak wyprysk pieniążkowaty charakteryzuje się bardziej nasilonym świądem, jest bardziej zaogniony i nie ma jaśniejszego koloru w centrum.

Fotodermatozy

• 

  Polimorficzna osutka świetlna
  Wyprysk może również wystąpić jako reakcja na promieniowanie słoneczne (UV) (fotodermatoza).
• Swędzące czerwone grudkowo–pęcherzykowe lub wypryskowe blaszki zwykle tworzą się na odsłoniętych obszarach skóry. 
• Przeważnie spontaniczna regresja w ciągu kilku dni unikania słońca.

Liszaj prosty przewlekły

• 

  Neurodermit
  Liszaj prosty przewlekły to silnie swędząca choroba skóry wywołana i podtrzymywana przez przewlekłe drapanie.
• Wyraźnie odgraniczone, rumieniowate, często przebarwione obszary/blaszki z pogrubioną, liszajowatą skórą.

Złośliwe zmiany skórne

• 

  Rak kolczystokomórkowy
  Jeśli zmiany skórne występują od dłuższego czasu, a pacjent jest osobą starszą, zawsze należy brać pod uwagę choroby nowotworowe:
  • rogowacenie słoneczne
  • niewrzodziejący rak kolczysto– i podstawnokomórkowy
  • choroba Bowena.

Ziarniniak obrączkowaty

• Etiologia ziarniniaka obrączkowatego jest niejasna.
• Charakteryzuje się on ziarniniakową reakcją zapalną.
• Małe, twarde grudki, które są czerwonawe lub mają kolor skóry, tworzą pierścienie.⁷
• Często na grzbietach dłoni i stóp oraz po stronie wyprostnej stawów. Obserwuje się związek z cukrzycą typu 1, zapaleniem stawów i autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy.

Wywiad

• Czas trwania i początek wypryskowych zmian skórnych.
• Objawy towarzyszące, takie jak łuszczenie, swędzenieświąd, gorączka, pogorszenie stanu ogólnego.
• Poprzedzające ekspozycje: światło, substancje chemiczne, leki, kontakt ze zwierzętami.
• Choroby współistniejące.
• Występowanie w rodzinie.
• Wiek w momencie wystąpienia choroby.

Badanie fizykalne

• Rozprzestrzenianie się, kolor, kształt i lokalizacja wyprysku.
• Objaw Köbnera
  • typowy przy łuszczycy i liszaju czerwonym płaskim
  • nieswoisty bodziec, np. drapanie, wywołuje z reguły po kilku/kilkunastu dniach typowe dla danej choroby wykwity na dotychczas zdrowej skórze.
• Należy monitorować progresję, w razie potrzeby można wykonać dokumentację fotograficzną.
• Orientacyjne ogólne badanie przedmiotowe w celu wykluczenia współistniejących chorób układowych.

Badania uzupełniające

W razie potrzeby u w poradni dermatologicznej/alergologicznej/reumatologicznej lub w gabinecie lekarza rodzinnego

• W przypadku podejrzenia choroby układowej:
  • Hb, OB, leukocyty, eozynofile, CRP
  • przeciwciała przeciwjądrowe: ANA, anty–DNA.
• Diagnostyka alergii, paskowe testy skórne.
• Barwienie zeskrobin skóry, posiew lub metoda PCR do wykrywania grzybów.
• Ewentualnie pobranie bioptatu do badania histologicznego.

Środki i zalecenia

Dodatkowe informacje

• Zobacz również artykuł choroby skóry: rozpoznanie wzrokowe.

Informacje dla pacjentów

Materiały edukacyjne dla pacjentów

• Grzybica skóry gładkiej.

Ilustracje

Egzema; Zapalenie skóry; Wyodrębniony obszar wyprysku; Grzybica; Zakażenie grzybicze skóry; Grzybica skóry; Zmiany skórne przypominające egzemę; Czerwona wysypka; Pityriasis rosea; Łuszczyca; Zakażenie gronkowcowe; Wyprysk nummularny; Polimorficzna lekka dermatoza; Neurodermit; Atopowe zapalenie skóry; Wyprysk atopowy; Ziarniniak obrączkowaty; Rogowacenie słoneczne; Rak kolczystokomórkowy; Rak podstawnokomórkowy; Ziarniniak obrączkowaty; Kontaktowe zapalenie skóry; Wyprysk łojotokowy

Zapalenie skóry i wyprysk skórny

document-symptom document-nav document-tools document-theme

Wyprysk (zapalenie skóry) jest ostrą lub przewlekłą, zapalną, niezakaźną chorobą skóry. Grzybica skóry gładkiej jest miejscowym zakażeniem grzybiczym skóry.1 Choroby te są stosunkowo powszechnie spotykane w praktyce lekarza rodzinnego. Wyprysk występuje częściej u dzieci niż u dorosłych.2

Dermatologia

Blaszki przy wyprysku (zapalenieZapalenie skóry) i wyprysk skórny

/link/73a1e85117224eb585b27e41f48aa2da.aspx

/link/73a1e85117224eb585b27e41f48aa2da.aspx

blaszki-przy-wyprysku-zapalenie-skory

SiteProfessional

Blaszki przy wyprysku (zapalenieZapalenie skóry) i wyprysk skórny

K.Reinhardt@gesinform.de

mmail#j.parol@konsylium24dabrowska@medibas.pl

pl

pl

pl