Informacje ogólne
Definicja
- Zez i
- W
- Podwójne widzenie obuoczne: gdy występuje podczas patrzenia obojgiem oczu i ustępuje po zasłonięciu jednego oka.
- Podwójne widzenie jednooczne: gdy występuje również podczas patrzenia tylko jednym okiem.
- Zez to odchylenie jednego oka od kierunku patrzenia z
- Zobacz też artykuł
- Zobacz też artykuł
Epidemiologia
- Częstość występowania nabytego zeza i/lub podwójnego widzenia zależy od choroby podstawowej.
- Częstość występowania możliwych przyczyn:
- udar mózgu: zapadalność różna w zależności od regionu geograficznego, w Polsce około 191 na 100 000 osób
- odwarstwienie siatkówki: zapadalność około 10
- miastenia rzekomoporaźna:
Etiologia i patogeneza
Etiologia
- Umiejscowienie patologii mogących prowadzić do zeza i
- Patologie ośrodkowego układu nerwowego
- przede wszystkim zaburzenia czynnościowe pnia mózgu lub (rzadko) innych ośrodków
- np.
- patologie nerwów czaszkowych
- nerw okoruchowy (III. nerw czaszkowy)
- nerw bloczkowy (IV. nerw czaszkowy)
- nerw odwodzący (VI. nerw czaszkowy)
- patologie mięśni zewnętrznych oka
- np. miastenia rzekomoporaźna, wklinowanie mięśnia prostego dolnego w złamaniu rozprężającym ocozodłu
- patologie oczodołu
- bezpośrednie uszkodzenie lub stan zapalny struktur oczodołu
- np.
- patologie gałki ocznej i
- np.
- np.
- choroby plamki żółtej lub siatkówki
- zespoły zeza wrodzonego
- Przypuszczalnie przyczyną są defekty w
- udowodniono występowanie rodzinne, ale nie zidentyfikowano jeszcze konkretnych genów
- Przypuszczalnie przyczyną są defekty w
- Patologie ośrodkowego układu nerwowego
Anatomia mięśni zewnętrznych oka
- Gałka oczna jest poruszana przez mięśnie zewnętrzne oka.
- Podstawowe płaszczyzny ruchu
- unoszenie i
- przywodzenie i
- rotacja wewnętrzna i
- unoszenie i
- Mięśnie zewnętrzne oka, ich funkcja i
- m.
- unoszenie, przywodzenie, niewielka rotacja wewnętrzna
- unerwiony przez nerw okoruchowy (III)
- m. prosty dolny
- opuszczanie, przywodzenie, nieznaczna rotacja zewnętrzna
- unerwiony przez nerw okoruchowy (III)
- m. prosty przyśrodkowy
- przywodzenie
- unerwiony przez nerw okoruchowy (III)
- m. prosty boczny
- odwodzenie
- unerwiony przez nerw odwodzący (VI)
- m. skośny górny
- opuszczanie, odwodzenie, rotacja wewnętrzna
- unerwiony przez nerw bloczkowy (IV)
- m. skośny dolny
- unoszenie, odwodzenie, rotacja zewnętrzna
- unerwiony przez nerw okoruchowy (III)
- m.
Klasyfikacja zeza
- Podział zeza w
- kierunku odchylenia (zbieżny, rozbieżny, pionowy ku górze lub dołowi, skośny)
- kierunku patrzenia (ukryty, jawny, towarzyszący lub nietowarzyszący)
- przyczyny zeza (pierwotny lub wtórny)
- czasu wystąpienia zeza (wrodzony lub nabyty)
- Zez jawny (heterotropia)
- jawne niesymetryczne ustawienie gałek ocznych względem siebie (dodatni test refleksów rogówkowych/Hirschberga)
- Podczas zakrywania oka ustalającego występuje ruch nastawczy oka odkrytego (zezującego); podczas zakrywania oka zezującego nie obserwuje się ruchu oka ustalającego (test jednostronnego zakrywania).
- zez rozbieżny (egzotropia, zez zewnętrzny)
- ruch regulacyjny z
- ruch regulacyjny z
- zez zbieżny (ezotropia, zez wewnętrzny)
- ruch regulacyjny od wewnątrz na zewnątrz
- zez pionowy
- hipertropia - ruch regulacyjny z góry ku dołowi
- hipotropia - ruch regulacyjny od dołu ku górze
- zez rozbieżny (egzotropia, zez zewnętrzny)
- Zez jawny może być towarzyszący i nietowarzyszący.
- zez towarzyszący - kąt zezowania jednakowy we wszystkich kierunkach patrzenia
- zez nietowarzyszący (porażenny) - kąt zezowania zmienia się w zależności od kierunku patrzenia
- Zez ukryty (heteroforia)
- koncentracja wzroku obustronnie na obiekcie bez zezowania (ujemny test Hirschberga)
- Podczas zakrywania występuje odchylenie zakrywanego oka (test naprzemiennego zakrywania/Cover Test).
- zez ukryty rozbieżny (ezoforia) -
- zez ukryty zbieżny (egzoforia) - ruch zakrytego oka do wewnątrz
- zez ukryty pionowy
- hiperforia - ruch zakrytego oka ku górze
- hipoforia - ruch zakrytego oka ku dołowi
- zez ukryty rozbieżny (ezoforia) -
- Zez pierwotny i
- zez pierwotny: izolowany zez, bez innych
- zez wtórny: zez jako konsekwencja innego zaburzenia okulistycznego (np. utraty wzroku)
- zez pierwotny: izolowany zez, bez innych
Rozważania diagnostyczne
- Informacje dotyczące przyczyn zeza wynikają z:
- jego początku i
- charakteru zeza i/lub podwójnego widzenia
- występowania objawów towarzyszących
- przebytych chorób
- badania przedmiotowego
- jego początku i
Przyczyna konsultacji
- Zwłaszcza nagle
- Do Poradni Okulistycznej i Neurologicznej wymagane jest skierowanie.
- W
ICD-10
- H49.- Zez porażenny
- H49.0 Porażenie nerwu okoruchowego [III. nerwu czaszkowego]
- H49.1 Porażenie nerwu bloczkowego [IV. nerwu czaszkowego]
- H49.2 Porażenie nerwu odwodzącego [VI. nerwu czaszkowego]
- H49.3 Porażenie mięśni zewnątrzgałkowych całkowite
- H49.4 Porażenie postępujące mięśni zewnątrzgałkowych
- H49.8 Inne zezy porażenne
- H49.9 Zez porażenny, nieokreślony
- H50.- Inny postaci zeza
- H50.0 Zez jawny, towarzyszący, zbieżny
- H50.1 Zez jawny, towarzyszący, rozbieżny
- H50.2 Zez pionowy
- H50.3 Zez okresowy towarzyszący
- H50.4 Inne i
- H50.5 Heteroforia
- H50.6 Zez mechaniczny
- H50.8 Inne określone postaci zeza
- H50.9 Zez, nieokreślony
Diagnostyka różnicowa
Choroby okulistyczne
Zez towarzyszący
- Definicja i
- postaci zeza jawnego
- zez rozbieżny (egzotropia, zez zewnętrzny)
- zez zbieżny (ezotropia, zez wewnętrzny)
- zez pionowy (hiper- lub hipotropia)
- Pierwsza manifestacja zwykle jako
- przyczyna zespołów zeza wczesnodziecięcego: prawdopodobnie wady rozwoju ośrodków ruchu gałek ocznych w
- przyczyna zespołów zeza wczesnodziecięcego: prawdopodobnie wady rozwoju ośrodków ruchu gałek ocznych w
- związek z
- postaci zeza jawnego
- Obraz kliniczny
- zez jawny ze stałym kątem we wszystkich kierunkach patrzenia
- W przeciwieństwie do nabytego zeza niedowładnego, np. w
- W przeciwieństwie do nabytego zeza niedowładnego, np. w
- Podczas wczesnodziecięcego rozwoju wzroku może wystąpić tłumienie percepcji wzrokowej w zezującym oku (ambliopia).
- często bez podwójnego widzenia
- zez jawny ze stałym kątem we wszystkich kierunkach patrzenia
- Leczenie
- mała częstość występowania, częściej przypadkowe stwierdzenie bez istotnej wartości patologicznej
- kompensacja kąta zeza za pomocą soczewek pryzmatycznych
- w
Zdekompensowany zez ukryty (heteroforia)
- Definicja i
- Zez ukryty ujawniający się okresowo przy nagłym zniesieniu zdolności kompensacyjnej w wyniku działania różnych czynników wyzwalających:
- np. zmęczenie, choroba, stan po spożyciu alkoholu
- po zasłonięciu jednego oka (wyłączenie obuocznego widzenia przestrzennego)
- postaci zeza utajonego
- zez ukryty zbieżny (ezoforia)
- zez ukryty rozbieżny (egzoforia)
- zez ukryty pionowy (hiper- i
- Obraz kliniczny
- epizody podwójnego widzenia i
- występowanie w
- epizody podwójnego widzenia i
- Leczenie
- często samoistna poprawa po kompensacji czynnika wyzwalającego
- w
Jednooczne podwójne widzenie w chorobach okulistycznych1
- Zobacz także artykuł
- Definicja i
- postrzeganie zwielokrotnionych obrazów nawet przy zasłonięciu jednego oka
- przyczyny: głównie zaburzenia pracy układu optycznego
- zespół suchego oka
- patologie lub blizny rogówki
- wady refrakcji
- zaćma
- zespół suchego oka
- Obraz kliniczny
- Podwójne widzenie jest często postrzegane jako cienie lub niewyraźne widzenie.
Orbitopatia tarczycowa
- Patrz artykuł
- Definicja i
- autoimmunologiczna choroba mięśni oka i tkanek miękkich oczodołu
- Zwłóknienie mięśni oka oraz obrzęk tkanek oczodołu prowadzi do mechanicznych zaburzeń ruchu ze złożonymi postaciami zeza i
- zwykle w
- W 10-20% przypadków zmiany oczne wyprzedzają inne objawy choroby Gravesa-Basedowa.
- Obraz kliniczny7
- ból i
- pieczenie oczu, łzawienie, uczucie piasku pod powiekami
- zmniejszenie ostrości wzroku, światłowstręt, podwójne widzenie
- wytrzeszcz, retrakcja i obrzęk powiek
- obrzęk tkanek okołooczodołowych
- często objawy obustronne
- ból i
- Leczenie7
- przywrócenie stabilnej eutyreozy jako główny cel terapeutyczny
- w zależności od przebiegu ewentualnie:
- podawanie glikokortykosteroidów
- napromienianie oczodołów
- leczenie operacyjne z dekompresją oczodołu, leczeniem zeza oraz operacjami powiek
- immunoterapia - leczenie za pomocą przeciwciał monoklonalnych (terapia niezarejestrowana w Polsce)
Złamanie oczodołu1,8
- Zobacz artykuł
- Definicja i
- uszkodzenie kostnej ściany oczodołu w wyniku urazu
- najczęściej złamanie dna oczodołu w
- Może prowadzić do uwięźnięcia mięśni zewnętrznych oka, zwykle mięśnia prostego dolnego w szczelinie złamania.
- Obraz kliniczny
- jednostronny ból, obrzęk powiek
- krwiak jednooczny
- trzeszczenia podskórne
- głębokie lub wysokie położenie gałki ocznej, zapadnięcie oka
- zaburzenia czucia w dolnej okolicy oczodołu (nerw podoczodołowy)
- obuoczne podwójne widzenie
- Leczenie
- Często konieczna jest rekonstrukcja operacyjna.
Guz rzekomy oczodołu
- Definicja i
- choroba zapalna oczodołu o
- synonim: idiopatyczna orbitopatia zapalna
- choroba zapalna oczodołu o
- Obraz kliniczny
- często ostry przebieg z częstymi nawrotami (do 50% pacjentów)
- ból (zwłaszcza przy poruszaniu oczami), uczucie ucisku za oczami
- wytrzeszcz i obrzęk powiek, obrzęk tkanek okołooczodołowych
- ograniczenia ruchomości i
- pogorszenie ostrości widzenia
- Leczenie
- NLPZ, glikokortykosteroidy, radioterapia, leki immunosupresyjne
Inne przyczyny
- Półpasiec oczny
- Zapalenie tkanki łącznej oczodołu
- guz oczodołu lub przerzuty do oczodołów
- Ropowica oczodołu np. jako powikłanie bakteryjnego zapalenia zatok obocznych nosa
- Procesy uciskowe w
Choroby neurologiczne
Porażenie nerwu okoruchowego (III. nerw czaszkowy)
- Definicja i
- uszkodzenie i utrata funkcji nerwu okoruchowego (III. nerw czaszkowy)
- Fizjologicznie odpowiada za unerwienie ruchowe i
- Komponenta motoryczna unerwia większość mięśni zewnętrznych oka (m. prosty górny, m. prosty dolny, m. prosty przyśrodkowy, m. skośny dolny).
- Komponenta przywspółczulna unerwia mięśnie wewnętrzne oka (m.
- Klasyfikacja niedowładów okoruchowych
- porażenie zewnętrzne: niedowład zewnętrznych mięśni oka, w
- porażenie wewnętrzne: mydriaza i
- całkowite porażenie
- porażenie zewnętrzne: niedowład zewnętrznych mięśni oka, w
- Etiologia
- udar
- cukrzyca, nadciśnienie tętnicze
- gruczolak lub udar przysadki mózgowej
- choroby demielinizacyjne, zapalenie naczyń
- ucisk, np. z
- uraz
- Obraz kliniczny
- odchylenie gałki ocznej na zewnątrz i ku dołowi - zez nietowarzyszący (porażenny)
- jednostronne opadnięcie powieki
- jednostronne poszerzenie źrenicy (aż po sztywność źrenicy)
- podwójne widzenie, szczególnie przy patrzeniu na przeciwległą stronę w
- Diagnostyka
- badanie neurologiczne z
- obrazowanie mózgu (optymalnie metodą rezonansu magnetycznego - MR)
- badanie neurologiczne z
- Leczenie
- często samoistna regresja
- w
- w
Porażenie nerwu bloczkowego (IV. nerw czaszkowy)
- Definicja i
- uszkodzenie i utrata funkcji nerwu bloczkowego (IV. nerw czaszkowy)
- Fizjologicznie unerwia ruchowo mięsień skośny górny.
- Etiologia
- najczęściej idiopatyczne
- wtórnie często urazowe w
- Obraz kliniczny
- odchylenie gałki ocznej ku górze - zez nietowarzyszący (porażenny)
- ukośne podwójne widzenie
- często wyrównawcze ułożenie głowy z
Porażenie nerwu odwodzącego (VI. nerw czaszkowy)
- Definicja i
- Uszkodzenie i utrata funkcji nerwu odwodzącego (VI. nerw czaszkowy)
- Fizjologicznie unerwia mięsień prosty boczny.
- Etiologia
- cukrzyca, nadciśnienie tętnicze
- geneza mikronaczyniowa
- efekt masy, np. zespół Tolosa-Hunta lub guzy (np. nerwiak słuchowy, guz nosogardzieli)
- nadciśnienie śródczaszkowe, zespół podciśnienia śródczaszkowego, rzekomy guz mózgu, nowotwory mózgu
- Epidemiologia
- najczęstsze obwodowe neurogenne porażenie mięśni oka
- Obraz kliniczny
- odchylenie oka w
- podwójne widzenie, szczególnie przy patrzeniu w
- odchylenie oka w
Udar mózgu i TIA
- Patrz artykuł Udar mózgu i
- Definicja i
- Częsta patologia OUN prowadząca do ubytków neurologicznych.
- udar niedokrwienny mózgu częstszy niż udar krwotoczny (krwotok śródmózgowy)
- podwójne widzenie (diplopia) i
- Obraz kliniczny
- nagłe wystąpienie objawów neurologicznych
- np. zaburzenia czucia,
- np. zaburzenia czucia,
- Rodzaj i nasilenie objawów zależy od stopnia zaawansowania i
- nagłe wystąpienie objawów neurologicznych
- Leczenie
- Nagły przypadek medyczny wymagający natychmiastowego leczenia szpitalnego.
Miastenia rzekomoporaźna10-11
- Zobacz artykuł
- Definicja i
- choroba autoimmunologiczna przebiegająca z
- autoprzeciwciała przeciwko receptorom acetylocholiny (acetylcholine receptor - AChR) u 80-90% dorosłych z miastenią
- u pozostałych pacjentów często 940-70%) stwierdza się przeciwciała przeciw białku swoistej dla mięśnia kinazy tyrozyny (muscle specific tyrosine kinase - MuSK).
- zajęcie mięśni oczu często we wczesnym okresie choroby (miastenia oczna)
- choroba autoimmunologiczna przebiegająca z
- Obraz kliniczny
- opadająca powieka (ptoza) i
- osłabienie mięśni
- zmienne nasilenie objawów w
- opadająca powieka (ptoza) i
- Diagnostyka
- badanie neurologiczne i
- diagnostyka laboratoryjna z oznaczeniem przeciwciał przeciw AchR i MuSK
- diagnostyka obrazowa z oceną śródpierskia i grasicy (TK lub MR), w uzasadnionych przypadkach również mózgu i oczodołów
- badanie neurologiczne i
- Leczenie
- farmakologiczne inhibitorami acetylocholinoesterazy, kglikoortykosteroidami i
- farmakologiczne inhibitorami acetylocholinoesterazy, kglikoortykosteroidami i
Oftalmoplegia miedzyjądrowa (internuclear ophthalmoparesis - INO)11
- Definicja i
- Zaburzenia ruchu gałek ocznych spowodowane uszkodzeniem pęczka podłużnego przyśrodkowego (medial longitudinal fasciculus - MLF), który jest połączeniem pomiędzy jądrami mięśniowymi oka.
- droga między jądrem odwodziciela jednej półkuli a
- droga między jądrem odwodziciela jednej półkuli a
- Etiologia
- Zaburzenia ruchu gałek ocznych spowodowane uszkodzeniem pęczka podłużnego przyśrodkowego (medial longitudinal fasciculus - MLF), który jest połączeniem pomiędzy jądrami mięśniowymi oka.
- Obraz kliniczny
- w
- zaburzenia poziomego ruchu gałek ocznych
- osłabienie przywiedzenia oka po stronie uszkodzenia
- zdysocjowany oczopląs odwiedzeniowy oka przeciwnego
- przywiedzenie zachowane przy zbieżności
- w
Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic (zapalenie tętnicy skroniowej)1213-14
- Zobacz artykuł
- Definicja i
- zapalenie naczyń obejmujące duże naczynia
- najczęstsza postać pierwotnego układowego zapalenia naczyń
- Dotyczy prawie wyłącznie pacjentów powyżej
- Obraz kliniczny
- Wiodącym objawem jest silny
- U większości chorych występują objawy ogólne: stan podgorączkowy, pocenie nocne, osłabienie, spadek łaknienia, utrata masy ciała.
- claudicatio masticatoria - ból lub zwiększenie bólu podczas żucia
- obrzęk i bolesność w pzebiegu tętnicy skroniowej
- objawy oczne: ból podczas ruchu gałek ocznych, podwójne widzenie i opadnięcie powieki, przejściowe zaniewidzenie, ślepota
- objawy neurologiczne: TIA lub udary móżdżku bądź mózgu
- Wiodącym objawem jest silny
- Diagnostyka
- charakterystyczne przyspieszenie
- USG Doppler Duplex i
- charakterystyczne przyspieszenie
- Leczenie: glikokortykosteroidy
Inne przyczyny
- Zespół Millera-Fishera
- Encefalopatia Wernickego
- Zapalenie mięśni oka
- Miotonie
- Dystrofia oczno-gardłowa
- Zaburzenia nadjądrowe z
- Przewlekła postępująca oftalmoplegia zewnętrzna (CPEO)
- rzadka mitochondriopatia
- Miokimia mięśnia skośnego górnego
- napadowe epizody z
- napadowe epizody z
Wywiad lekarski
Objawy
- Początek i
- nagły, powoli postępujący, przerywany
- np nagły początek objawów w
- np nagły początek objawów w
- fluktuacje, zależność od pory dnia
- np. objawy nasilające się wieczorem w
- np. objawy nasilające się wieczorem w
- nagły, powoli postępujący, przerywany
- Podwójne widzenie (diplopia)
- podwójne widzenie obuoczne lub jednooczne
- jednooczne: raczej zniekształcone widzenie niż widzenie oddzielonych od siebie, identycznych obrazów
- zależność od kierunku patrzenia (diplopia narastająca lub stała)
- kierunek podwójnych obrazów (poziomy, pionowy lub przesunięcie skośnie)
- wygląd podwójnych obrazów
- np. podwójne widzenie z
- np. podwójne widzenie z
- podwójne widzenie obuoczne lub jednooczne
- Objawy towarzyszące
- ból głowy
- np. w
- np. w
- opadnięcie powieki, ewent. osłabienie mięśni
- np w
- np w
- niedowład, zaburzenia czucia,
- np. w
- np. w
- szumy uszne
- rozmyte lub niewyraźne widzenie
- Niewyraźne widzenie, cienie, plamy i
- Niewyraźne widzenie, cienie, plamy i
- ból głowy
Przyczyny
- Uraz poprzedzający objawy
- Uraz twarzy sugeruje złamanie oczodołu, uraz czaszkowo-mózgowy - możliwe porażenie nerwów czaszkowych
- Wcześniejsze choroby
- zez
- choroby i
- cukrzyca
- zaburzenia funkcji tarczycy - wskazujące na
- zez
- Wywiad dotyczący przyjmowanych leków2
- Podwójne widzenie jest rzadko występującym działaniem niepożądanym.
- np. w
Badanie przedmiotowe
- Ogólne badanie fizykalne i
- po urazie: badanie pod kątem skutków urazu
- ostre podwójne widzenie: badanie pod kątem dodatkowych objawów udaru
- Cele badania widzenia i
- klasyfikacja zeza i
- w
- dodatkowe objawy wskazujące na przyczynę
- klasyfikacja zeza i
- Możliwe odchylenia w badaniu fizykalnym2
- pogorszenie w
- opadnięcie powieki (ptoza) w porażeniu n. okoruchowego lub miastenii rzekomoporaźnej
- wytrzeszcz i retrakcja powiek w
- odchylenie skośne (gałki oczne przesunięte względem siebie w
- pogorszenie w
Badanie oczu
- Badanie ostrości widzenia (visus)
- Badanie wielkości, symetrii źrenic i ich reakcji na światło
- Badanie w
- Sprawdzenie równoległości ustawienia gałek ocznych (zeza)
- przy patrzeniu na wprost w dal
- Badanie zdolności motorycznych gałki ocznej i
- długopis lub inny przedmiot jako obiekt, na którym pacjent skupia wzrok
- subiektywne zgłaszanie podwójnego widzenia w zależności od
- Obuoczne podwójne widzenie znika, gdy jedno oko jest zasłonięte.
- test odblasków rogówkowych (Hirschberga)
- sprawdzanie odblasków na rogówce pod kątem symetrii
- test jednostronnego zakrycia
- gdy zakrywamy oko ustalające, zezujące oko wykonuje ruch dostosowawczy
- od wewnątrz do zewnątrz: zez zbieżny
- z
- gdy zakrywamy oko ustalające, zezujące oko wykonuje ruch dostosowawczy
- Sprawdzenie równoległości ustawienia gałek ocznych (zeza)
- Cechy różnicujące zeza towarzyszącego (strabismus concomitans)
- często bez podwójnego widzenia
- jednakowe ustawienie gałek ocznych względme siebie podczas
- w
Badania uzupełniające
W gabinecie lekarza rodzinnego
- Diagnostyka laboratoryjna12
- Skierowanie do poradni specjalistycznej (okulistycznej, neurologicznej) lub na oddział szpitalny
W zakresie opieki specjalistycznej
Okulistyczna diagnostyka dodatkowa
- Pomiar kąta zeza
- test jednostronnego zakrywania
- test zakrywania
- test naprzemiennego zakrywania
- pryzmatyczny tekst zakrywania
- test odblasków rogówkowych
- Badanie ostrości wzroku
- Badanie dna oka
- Badanie fiksacji (wizuskop)
- Ocena pola widzenia
- Badanie na ekranie Hessa
- badanie mięśni zewnętrznych oka w
- badanie mięśni zewnętrznych oka w
- Badania wideo, magneto- i elektrookulograficzne
- jeśli badanie przedmiotowe jest niejednoznaczne
- Umożliwiają dokładniejszą kwantyfikację zaburzeń motorycznych oczu.
Dodatkowa diagnostyka neurologiczna1,12
- Ruchy śledzenia wzrokiem i
- Ruchy sakkadowe (szybkie ruchy gałek ocznych)
- Badanie oczopląsu
- oczopląs samoistny (obwodowo-przedsionkowy lub centralny)
- oczopląs optokinetyczny
- oczopląs sprowokowany
- Odruch przedsionkowo-oczny (VOR)
- Nakłucie lędźwiowe i
- np. w
- np. w
Badania obrazowe
- Badania obrazowe mózgu12
- MRI głowy, ewentualnie TK głowyjako diagnostyka wstępna
- ewentualnie z obrazowaniem naczyń (angio-TK lub angio-MRI)
- obrazowanie w trybie nagłym w razie porażenia nerwu okoruchowego z
- Potwierdzenie możliwej przyczyny
- udar mózgu i
- objaw masy (np. guzy)
- zapalny proces wewnątrzczaszkowy
- skutki urazów (np. złamanie oczodołu)
- orbitopatia tarczycowa, guz rzekomy oczodołu
- tętniaki wewnątrzczaszkowe
- udar mózgu i
Środki i zalecenia
Ogólne informacje o leczeniu
- Leczenie zależy od przyczyny zeza i/lub podwójnego widzenia.
- w
- w
- w
- w
Możliwości leczenia
- Nieprzyczynowe możliwości leczenia utrzymującego się zeza i/lub podwójnego widzenia
- trening ruchów gałek ocznych
- tymczasowe zaopatrzenie w
- dopasowanie soczewek okularowych z
- zastrzyki z
- zabiegi chirurgiczne (operacje mięśni oka)
- Jeśli nie ma poprawy w
- Jeśli nie ma poprawy w
Zdolność do prowadzenia pojazdów
- Ocena zdolności do prowadzenia pojazdów – patrz artykuły Ocena zdolności do prowadzenia pojazdów, Zaburzenia widzenia/utrata wzroku oraz Zawroty głowy.
Wskazania do skierowania do specjalisty
- W
Wskazania do skierowania do hospitalizacji
- Natychmiastowe przyjęcie do szpitala w
- Nagłe wystąpienie podwójnego widzenia i/lub zeza
- Podwójne widzenie i/lub zez po urazie lub z
Ilustracje
Zez zbieżny (ezotropia, zez wewnętrzny) oka prawego
Źródła
Piśmiennictwo
- Danchaivijitr C, Kennard C. Diplopia and eye movement disorders. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2004;75 Suppl 4(Suppl 4):iv24‐iv31. doi:10.1136/jnnp.2004.053413 doi.org
- Low L, Shah W, MacEwen CJ. Double vision [published correction appears in BMJ. 2016;352:i613]. BMJ. 2015;351:h5385. Published 2015 Nov 18. doi:10.1136/bmj.h5385 doi.org
- NFZ o zdrowiu, udar niedokrwienny mózgu 2013-2018, Centrala Narodowego Funduszu Zdrowia, Departament Analiz i Strategii, ISBN: 978-83-944034-3-0 2019 ezdrowie.gov.pl
- Żur-Wyrozumska K, Klus M. Miastenia w codziennej praktyce klinicznej. Neurologia po Dyplomie 2020/04. cms-pl.bonnierhealthcare.no
- Bird SJ. Clinical manifestations of myasthenia gravis, UpToDate www.uptodate.com
- Stankiewicz A. Orbitopatia tarczycowa. Medycyna Praktyczna. (dostęp 11.11.2023) www.mp.pl
- Jarząb B, Płaczkiewicz-Jankowska E. Interna – mały podręcznik, rozdz: Choroba Gravesa i Basedowa. Medycyna Praktyczna (dostęp 11.11.2023) www.mp.pl
- Pogrzebielski A. Interna – mały podręcznik, rozdz: Urazy zamknięte gałki ocznej (stłuczenia). Medycyna Praktyczna. (dostęp 11.11.2023) www.mp.pl
- Kubatko-Zielińska A. Choroby nerwu odwodzącego (VI. czaszkowego). Medycyna Praktyczna. (dostęp 11.11.2023) www.mp.pl
- Kostera-Pruszczyk A. Miastenia i zespół miasteniczny Lamberta-Eatona. (dostęp 12.11.2023) podyplomie.pl
- Bird SJ. Pathogenesis of myasthenia gravis. UpToDate. (dostęp 12.11.2023) www.uptodate.com
- Margolin E, Lam CTY. Approach to a Patient with Diplopia in the Emergency Department. J Emerg Med. 2018;54(6):799‐806. doi:10.1016/j.jemermed.2017.12.045 doi.org
- Milchert M, Masłowski L, Frołow M. Interna – mały podręcznik, rozdz: Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic. Medycyna Praktyczna. (dostęp 12.11.2023) www.mp.pl
- Salvarani C, Muratore F. Clinical manifestations of giant cell arteritis. UpToDate. (dostęp 12.11.2023) www.uptodate.com
Autorzy
- Magdalena Karpiuk, lekarz, Przychodnia Lekarska Dziesięciny w Białymstoku (recenzent)
- Sławomir Chlabicz, Prof. dr hab. n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (redaktor)
- Jonas Klaus, lekarz w