Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego

Streszczenie

  • Definicja: Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego to nagle pojawiające się zapalenie pęcherzyka żółciowego, wywołane w 90–95% przypadków przez kamienie żółciowe.
  • Epidemiologia: U około 10% pacjentów z objawową kamicą żółciową w pewnym momencie życia rozwinie się zapalenie pęcherzyka żółciowego.
  • Objawy: Utrzymujący się ból w prawej górnej części jamy brzusznej z gorączką, ewentualnie nudnościami i wymiotami.
  • Badanie fizykalne: Miejscowa tkliwość poniżej prawego łuku żebrowego, ewentualnie z oznakami miejscowego zapalenia otrzewnej (obrona mięśniowa prawej górnej części jamy brzusznej).
  • Diagnostyka: W badaniu biochemicznym podwyższone parametry stanu zapalnego, ewentualnie parametry cholestazy, w USG przeważnie stwierdzanie kamieni żółciowych, pogrubienia ścian pęcherzyka żółciowego, wodniaka pęcherzyka żółciowego.
  • Leczenie: Jeśli to możliwe, pierwotna cholecystektomia laparoskopowa, antybiotyk.

Informacje ogólne

Definicja

  • Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego jest stanem zapalnym pęcherzyka żółciowego, w większości przypadków spowodowanym kamieniami żółciowymi  blokującymi przewód pęcherzykowy.1
  • Zastój żółci prowadzi do miejscowego zapalenia.
  • Objawia się ono ostrym i uporczywym bólem w prawej górnej części jamy brzusznej.
  • Objawy towarzyszące to gorączka, nudności, wymioty, miejscowa obrona mięśniowa, objaw Murphy'ego.
  • Rozpoznanie potwierdza się na podstawie wyniku badania USG.
  • Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego może przekształcić się w stan przewlekły: następuje zwłóknienie, pęcherzyk żółciowy zmniejsza się i traci swoją pierwotną zdolność do skurczu.
  • Jeśli drogi żółciowe zostaną zablokowane np. przez kamienie, może dojść do dalszych powikłań, takich jak martwica, ropniak lub perforacja pęcherzyka żółciowego, zapalenie dróg żółciowych, żółciowe zapalenie trzustki.

Epidemiologia

  • Kamica żółciowa jest powszechna w Europie.
    • U 20- i 30-latków częstość występowania wynosi około 5% i wzrasta z wiekiem.
    • W przypadku 60- i 70-latków jest to około 40%.
  • Najczęstszym powikłaniem kamicy żółciowej jest ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego. Jeśli objawowa kamica żółciowa nie jest leczona, to w około 10% przypadków prowadzi do rozwoju ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego. 20% z bezobjawową kamicą żółciową rozwinie ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego w ciągu 20 lat.2-3

Etiologia i  patogeneza

  • W 90% przypadków przyczyną jest niedrożność przewodu pęcherzykowego, wywołana przez kamień z następczym zastojem żółci w pęcherzyku.
    • nastNastępnie chemiczne zapalenie z powodu uwolnienia lizolecytyny.
    • pPóźniej zapalenie bakteryjne z drobnoustrojami jelitowymi (E. coli, Klebsiella, Enterobakterieenterobakterie).
    • Często wszystkie trzy3 czynniki występują w łącznie.
    • Nieleczone może prowadzić do zaburzenia ukrwienia z rozwojem tkanki martwiczej, z ryzykiem perforacji pęcherzyka żółciowego.
    • Powstały wyciek często pozostaje odgraniczony i tworzy się ropniak. Uogólnione zapalenie otrzewnej występuje rzadko.
  • Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego bez kamieni żółciowych (cholecystitis acalculosa)1
    • W 5–10% wszystkich przypadków ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego nie jest spowodowane kamicą żółciową.
    • Okoliczności sprzyjające to takie, które prowadzą do zagęszczenia żółci lub do utrudnienia przepływu krwi.
      • przedPrzedłużone żywienie pozajelitowe lub przedłużony okres postu.
      • sepsaSepsa, uraz, oparzenia, duży zabieg chirurgiczny.
      • wstrzWstrząs.
      • zmianyZmiany naczyniowe, np. w wyniku cukrzycy, kolagenoz (chorób tkanki łącznej), zapaleń naczyń (vasculitis).
      • zwZwłóknienie przewodu pęcherzykowego.
      • rakRak pęcherzyka żółciowego, który utrudnia odpływ żółci.
      • immunosupresjaImmunosupresja.
      • niektNiektóre zakażenia wirusowe.
      • U dzieci zapalenie pęcherzyka żółciowego bez kamieni może wystąpić na skutek zakażenia wirusowego.

Czynniki predysponujące

  • Czynniki predysponujące do wystąpienia objawowej kamicy żółciowej:
    • nadwaga
    • zaawansowany wiek
    • płeć żeńska
    • dieta hiperkaloryczna, wysokowęglowodanowa i niskobłonnikowa
    • otyłość
    • czynniki genetyczne.

ICD-10

  • K80 Kamica żółciowa.
    • K80.0 Kamica pęcherzyka żółciowego z ostrym zapaleniem pęcherzyka żółciowego.
  • K81 Zapalenie pęcherzyka żółciowego.
    • K81.0 Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego.

Diagnostyka

Kryteria diagnostyczne

  • Rozpoznanie ustala się na podstawie objawów oraz wyników badań pomocniczych (zwłaszcza USG jamy brzusznej). Najczęstsze objawy:
    • prawostronny ból w górnej części jamy brzusznej
    • objaw Murphy'ego
    • leukocytoza
    • zwiększone stężenie CRP
    • gorączka  
    • ultrasonograficzne cechy kamicy pęcherzyka żółciowego lub zapalenia pęcherzyka żółciowego (pogrubienie/trójwarstwowość ściany pęcherzyka).

Kryteria jednoczesnego występowania kamicy dróg żółciowych zewnątrzwątrobowych w kamicy pęcherzyka żółciowego42

  • Duże prawdopodobieństwo jednoczesnej kamicy dróg żółciowych zewnątrzwątrobowych (>50%)
    • ultrasonograficznie poszerzone drogi żółciowe zewnątrzwątrobowe (>7  mm) + hiperbilirubinemia + podwyższenie poziomu GGTP, ALP, ALT lub AST lub
    • wykazana w USG obecność złogów w drogach żółciowych lub
    • kliniczne i laboratoryjne kryteria wstępującego zapalenia dróg żółciowych (ascending cholangitis).
  • Pośrednie prawdopodobieństwo jednoczesnej kamicy dróg żółciowych zewnątrzwątrobowych (5–50%)
    • brak kryteriów wysokiego lub niskiego prawdopodobieństwa.
  • Niskie prawdopodobieństwo jednoczesnej kamicy dróg żółciowych zewnątrzwątrobowych (<5%)
    • przewód wątrobowy wspólny (PWW) prawidłowej szerokości (do 7 mm)
    • niepodwyższone parametry: bilirubina ogólna, GGTP, ALP, ALT, AST w trakcie aktualnego epizodu bólowego
    • brak epizodów żółciowego zapalenia trzustki, acholicznych (jasnych) stolców i/lub urobilinogenurii lub bilirubinurii w aktualnym wywiadzie.

Diagnostyka różnicowa

Wywiad lekarski

  • Kolkowy ból w prawej górnej części jamy brzusznej/w nadbrzuszu
    • czCzęsto w nocy albo po tłustym lub obfitym posiłku.
  • Promieniowanie do pleców i/lub prawego barku.
  • Towarzyszące nudności i wymioty.
  • Ból zwiększa swoją intensywność w miarę postępu choroby.
  • Często gorączka i dreszcze.
  • Piwnobrązowy (ciemny) mocz i żółtaczka przy towarzyszącej kamicy dróg żółciowych zewnątrzwątrobowych (choledocholithiasis).
  • Rozpoznana kamica pęcherzyka żółciowego, ewentualnie kolka żółciowa w wywiadzie.

Badanie przedmiotowefizykalne

  • Objaw Murphy'ego
    • Szczególnie przy głębokim wdechu występuje typowy ból przy ucisku nad pęcherzykiem żółciowym, pod prawym łukiem żebrowym, powodujący wstrzymanie dalszego nabierania powietrza.
  • Ewentualnie miejscowa obrona mięśniowa.
  • Przy wodniaku pęcherzyka żółciowego wyczuwalny pęcherzyk żółciowy w prawej górnej części jamy brzusznej.
  • Ew.Ewentualnie osłuchowy brak perystaltyki i rozdęty brzuch w przypadku porażennej niedrożności jelita.
  • W 10–15% przypadków występuje umiarkowana  żółtaczka. UWAGAUwaga: kamień w drogach żółciowych!

Badania uzupełniające w praktyce lekarza rodzinnego

  • USG: w połączeniu z wynikami badania przedmiotowegofizykalnego jest metodą z wyboru w wykrywaniu lub wykluczaniu ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego.53
    • wykrycieWykrycie kamieni żółciowych, pogrubienie i wielowarstwowe prążkowanie ściany pęcherzyka żółciowego, powiększenie pęcherzyka żółciowego (wodniak), echogeniczna obwódka płynowa wokół pęcherzyka.
    • czuCzułość >95% i swoistość prawie 100%; metoda z wyboru w diagnostyce kamicy pęcherzyka żółciowego.
    • ocenaOcena przewodu wątrobowego wspólnego (PWW)
    • rozsianeRozsiane pogrubienia ściany pęcherzyka żółciowego występują również w:
  • Diagnostyka laboratoryjna
    • Leukocytoza jest częsta, ale nie zawsze występuje.
    • CRP jest często podwyższone.
    • Jeśli poziomy bilirubiny w surowicy, ALP,  ALT (GTP) są podwyższone, podejrzenie kamicy dróg żółciowych zewnątrzwątrobowych i ewentualnie zapalenia dróg żółciowych.
    • Jeśli aktywność lipazy i  amylazy są podwyższone, podejrzenie kamicy dróg żółciowych z zapaleniem trzustki.

Diagnostyka specjalistyczna

  • Diagnostyka laboratoryjna
  • Ultrasonongrafia endoskopowa, endosonografia (EUS)
    • wW celu potwierdzenia/wykluczenia kamieni w drogach żółciowych i ustalenia wskazań do ECPW, jeśli istnieje umiarkowane prawdopodobieństwo (patrz wyżej) jednoczesnej  kamicy dróg żółciowych zewnątrzwątrobowych (PWW poszerzony lub podwyższone parametry cholestazy).
    • badanieBadanie wyłącznie diagnostyczne; – w przypadku wykluczenia kamieni w drogach żółciowych można zrezygnować z ECPW.  
  • ECPW (endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna)
    • Wykonywana w przypadkach, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo kamicy dróg żółciowych zewnątrzwątrobowych  (PWW >7  mm pozawątrobowo i podwyższone parametry cholestazy).
    • wW przypadkach, gdy planowana jest interwencja, np. ekstrakcja kamienia i sfinkterotomia.
  • MRCP (rezonans magnetyczny dróg żółciowych)
    • zabiegZabieg nieinwazyjny do oceny wewnątrz- i zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych.
    • obrazowanieObrazowanie za pomocą rezonansu magnetycznego.
    • Podanie środka kontrastowego nie jest konieczne.
    • nieNie zawsze dostępny w diagnostyce ostrej.
    • wskazanyWskazany w razie podejrzenia kamicy przewodowej.
  • TK
    • pomocnaPomocna w diagnostyce niekamiczego zapalenia pęcherzyka żółciowego.
  • Scyntygrafia wątroby i dróg żółciowych
    • Nie jest ogólnie przyjętym standardem.

Wskazania do hospitalizacji

  • W przypadku podejrzenia ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego należy zawsze skierować na oddział chirurgii ogólnej.

Lista kontrolna dotycząca skierowania

Zapalenie pęcherzyka żółciowego

Leczenie

Cele leczenia

  • Wyleczenie.
  • Zapobieganie powikłaniom i nawrotom choroby.

Ogólne informacje o leczeniu

  • Zabieg chirurgiczny
    • Międzynarodowym standardem jest procedura laparoskopowa.64
    • wczesnaWczesna cholecystektomia laparoskopowa, najlepiej w ciągu 24 godzin (72 godzin) od przyjęcia do szpitala.75
    • Jeśli nie można operować pacjenta wcześnie (7 dni od przyjęcia do szpitala, 10 dni od początku objawów), cholecystektomia powinna być wykonana w indywidualnie ustalonym terminie.36
  • Wczesna cholecystektomia w ciągu 24 godzin od przyjęcia do szpitala prowadzi do istotnie mniejszej zachorowalności, krótszego pobytu w szpitalu i niższych kosztów leczenia.64
  • Wyłącznie leczenie zachowawcze (farmakologiczne) jest możliwe, ale u około 1/3 chorych utrzymują się lub nawracają objawy wymagające cholecystektomii.
  • Wyjątek w przypadku pacjentów obarczonych wysokim ryzykiem chirurgicznym:
    • rozważenie przede wszystkim podejścia zachowawczego
    • rozważenie przezskórnego drenażu pęcherzyka żółciowego
    • Wytycznewytyczne Tokio uznają drenaż pęcherzyka żółciowego pod kontrolą endosonograficzną (endoscopic ultrasound-guided gallbladder drainage EUS-GBD) wykonywany przez doświadczonych operatorów za równoważny z drenażem przezskórnym.87
  • Przy jednoczesnej kamicy dróg żółciowych zewnątrzwątrobowych:   
    • ECPW z papillotomią i usunięciem kamieni.
    • nastNastępnie szybka cholecystektomia laparoskopowa w ciągu 72 godzin.98
  • Analgezja, substytucja objętości wewnątrznaczyniowej i w razie potrzeby antybiotykoterapia od momentu przyjęcia/rozpoznania.

Farmakoterapia

Leczenie bólu

Antybiotykoterapia

  • Okołooperacyjnie
    • W ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego z objawami sepsy, zapalenia dróg żółciowych, ropnia lub perforacji należy natychmiast podać antybiotyki.
    • W Polsce w niepowikłanym przebiegu zaleca się stosowanie empirycznej antybiotykoterapii o szerokim spektrum działania, zwykle przez 5-7 dni.
    • Zgodnie z wytycznymi World Society of Emergency Surgery 2020 można zrezygnować z podawania antybiotyku w niepowikłanym zapaleniu pęcherzyka żółciowego, gdy ognisko zakażenia jest kontrolowane poprzez cholecystektomię.109
  • Antybiotykoterapia:

Leczenie chirurgiczne

Technika chirurgiczna

  • Cholecystektomia laparoskopowa jest standardowym sposobem leczenia ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego.64
  • Metaanalizy istniejących badań sugerują, że odsetek powikłań laparoskopii w porównaniu z operacją otwartą jest podobny.1110
  • W pojedynczych przypadkach konieczne jest przejście do operacji otwartej podczas cholecystektomii laparoskopowej, np.:
    • u pacjentów z zaburzeniami krzepnięcia
    • w razie perforacji pęcherzyka żółciowego
    • nierozpoznawalność struktur z powodu reakcji zapalnych lub zrostów.
  • Strategie modyfikacyjne w niejasnych warunkach:
    • konwersja do operacji otwartej
    • cholecystektomia subtotalna lub
    • technika fundus first,”,  w której pęcherzyk żółciowy jest od przodu oddzielany od podstawy, aby osiągnąć bezpieczne oddzielenie szyjki od więzadła wątrobowo-dwunastniczego.1211

Leczenie pooperacyjne

  • Należy sprawdzić parametry wątrobowe i cholestazy pod kątem uszkodzenia dróg żółciowych i pozostałości kamieni.
  • Regularne oznaczanie parametrów zakażenia.
  • USG w przypadku podejrzenia wycieku żółci, krwawienia pooperacyjnego lub zakażenia.

Drenaż przezskórny

  • Drenaż przezskórny jest rozwiązaniem ratunkowym dla pacjentów, u których zabieg chirurgiczny jest przeciwwskazany, ale u których istnieje duże ryzyko perforacji pęcherzyka żółciowego.

Przebieg, powikłania i  rokowanie

Przebieg

  • Bez cholecystektomii laparoskopowej u 25–30% chorych występuje nawrót w ciągu około 3 miesięcy.
  • W randomizowanych, kontrolowanych badaniach u pacjentów z potwierdzoną kamicą żółciową lub zapaleniem pęcherzyka żółciowego wykazano, że 55% osób, u których zastosowano leczenie zachowawcze, nie wymagało operacji w okresie 14-letniej obserwacji.1312

Powikłania

Zgorzel, ropniak, perforacja

  • U 10–30% pacjentów z ostrym zapaleniem pęcherzyka żółciowego występują poważne powikłania, takie jak:
    • zgorzel pęcherzyka żółciowego
    • ropniak pęcherzyka żółciowego
    • perforacja pęcherzyka żółciowego
      • zlokalizowana
      • z rozlanym zapaleniem otrzewnej
        • Przetokiprzetoki między pęcherzykiem żółciowym a przewodem pokarmowym rozwijają się u mniej niż 1% wszystkich pacjentów z kamicą żółciową.
  • W przypadku podejrzenia powikłań (ciągłe pogarszanie się stanu klinicznego chorego, ewentualnie objawy sepsy) pomocna może być TK wykonana przedoperacyjnie.

Zapalenie dróg żółciowych (cholangitis)

  • Obstrukcyjne ostre zapalenie dróg żółciowych związane z kamicą powinno być jak najszybciej leczone (w trybie pilnym) w razie wystąpienia  objawów septycznych, poprzez endoskopowe usunięcie kamienia.
  • Wskazana jest antybiotykoterapia  empiryczna, aktywna wobec bakterii Gram ujemnych i beztlenowych.
  • Powikłania pooperacyjne

    • Zapalenie dróg żółciowych (cholangitis).
    • Problemy z  gojeniem się rany.
    • Wyciek żółci.
    • Krwawienie.
    • Ropień.

    Rokowanie

    • Śmiertelność w przypadku ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego wynosi ok. 1–5% i dotyczy przeważnie pacjentów powyżej 60. roku życia w ciężkich przypadkach choroby.
    • Jeśli ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego jest leczone zachowawczo, w ciągu kolejnych miesięcy w 1 na 4 przypadku dochodzi do nawrotu choroby.

    Informacje dla pacjentów

    InformacjeMateriały edukacyjne dla pacjentów w Deximed

    Ilustracje

    USG: ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego z pogrubieniem ściany i prążkowaniem (cebulowym rozdzieleniem warstw ściany)USG: ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego z pogrubieniem ściany i prążkowaniem (cebulowym rozdzieleniem warstw ściany)
    USG: ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego z pogrubieniem ściany i prążkowaniem (cebulowym rozdzieleniem warstw ściany) (dzięki uprzejmości sonographiebilder.de ©Albertinen-Diakoniewerk e.V., Hamburg)
    USG: ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego z pogrubieniem ściany (dzięki uprzejmości sonographiebilder.de ©Albertinen-Diakoniewerk e. V., Hamburg).USG: ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego z pogrubieniem ściany (dzięki uprzejmości sonographiebilder.de ©Albertinen-Diakoniewerk e. V., Hamburg).
    USG: ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego z pogrubieniem ściany (dzięki uprzejmości sonographiebilder.de ©Albertinen-Diakoniewerk e. V., Hamburg)

    Źródła

    Wytyczne

    • Pisano, M., Allievi N., Gurusamy K. et al. 2020 World Society of Emergency Surgery updated guidelines for the diagnosis and treatment of acute calculus cholecystitis., World J Emerg Surg 15, 61 (2020)., wjes.biomedcentral.com

    Piśmiennictwo

    1. Strasberg SMS.M. Acute calculous cholecystitis., N Engl J Med 2008;, 358: 2804-11., PubMed
    2. Jones MW, Genova R, O'Rourke MC. Acute Cholecystitis. [Updated 2023 May 22]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan (dostęp 12.12.2023) www.ncbi.nlm.nih.gov
    3. Małecka-Wojciesko E, Gąsiorowska A. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego. In: Interna Szczeklika 2023. Medycyna Praktyczna, Kraków 2023; 1186-1187. www.mp.pl
    4. Gutt C., Schläfer S., Lammert F. The Treatment of Gallstone Disease., Dtsch Arztebl Int. 2020;, 117(9): 148-158.58, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
    5. Jain A., Mehta N., Secko M., et al. Jain A et al. History, physical exam. Laboratory testing and emergency department ultrasonography for the diagnosis of acute cholecystitis., Acad Emerg Med 2016;, 24 (3): 281-97., doi:10.1111/acem.13132, DOI
    6. Gutt CNC.N., et al. Acute cholecystitis: Early versus delayed cholecystectomy, a multicenter randomized trial., Ann Surg 2013;, 258: 385., doi: 10.1097/SLA.0b013e3182a1599b, DOI
    7. Cao AMA.M., Eslick GDG.D., Cox MRM.R. Early laparoscopic cholecystectomy is superior to delayed acute cholecystitis: a meta-analysis of case-control studies., Surg Endosc. 2016;, 30(3): 1172-82., pmid:26139487, PubMed
    8. Małecka-Wojciesko E., Gąsiorowska A. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego. In: Interna Szczeklika 2023, Medycyna Praktyczna, Kraków 2023, 1186-7, www.mp.pl
    9. Mori Y., Itoi T., Baron THT.H., et al.: TG18 management strategies for gall- bladder drainage in patients with acute cholecystitis: updated Tokyo guidelines 2018 (with videos)., J Hepatobiliary Pancreat Sci 2018;, 25: 87-95., pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
    10. European Association for the Study of the Liver (EASL): EASL Clinical Practice Guidelines on the prevention, diagnosis and treatment of gallstones., J Hepatol 2016;, 65: 146-81., pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
    11. Pisano M., Allievi N., Gurusamy K. et al. 2020 World Society of Emergency Surgery updated guidelines for the diagnosis and treatment of acute calculus cholecystitis., World J Emerg Surg 15, 61 (2020)., wjes.biomedcentral.com
    12. Keus F., Gooszen HGH.G., van Laarhoven CJHMC. J.H.M., Open, small-incision, or laparoscopic cholecystectomy for patients with symptomatic cholecystolithiasis. An overview of Cochrane Hepato-Biliary Group reviews. ., Cochrane Database of Systematic Reviews 2010, Issue 1. Art. No.: CD008318. ., doi:10.1002/14651858.CD008318., www.cochranelibrary.com
    13. Wakabayashi G., Iwashita Y., Hibi T., et al.: Tokyo Guidelines 2018: Surgical management of acute cholecystitis: safe steps in laparoscopic cholecystectomy for acute cholecystitis., J Hepatobiliary Pancreat Sci 2018;, 25: 73-86., pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
    14. Brazzelli M., Cruickshank M., Kilonzo M., et al. Clinical effectiveness and cost-effectiveness of cholecystectomy compared with observation/conservative management for preventing recurrent symptoms and complications in adults presenting with uncomplicated symptomatic gallstones or cholecystitis: a systematic review and economic evaluation., Health Technol Assess, 08.2014, 2014 Aug;18(55): 1-101, v5-vi.6, doi: 10.3310/hta18550., DOI
    15. Jones M.W., Genova R., O'Rourke M.C., Acute Cholecystitis. [aktualizacja: 22.05.2023]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 01.2024, dostęp: 12.12.2023, www.ncbi.nlm.nih.gov

    AutorzyOpracowanie

    • Krzysztof Studziński, Dr n. med., specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (recenzent)
    • Tomasz Tomasik, Dr hab. n. med., Prof. UJ, specjalista medycyny rodzinnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie (redaktor)
    • Franziska Jorda, Dr n. med., specjalista w dziedzinie chirurgii trzewnej, lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, Kaufbeuren(recenzent/redaktor)
    K80; K800; K81; K810
    kolecystit; cholecystit; k80 gallstenssjukdom; d98 inflammation i gallblåsa/gallsten; akute cholezystitis; Cholezystitis, akute
    Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego; Zapalenie pęcherzyka żółciowego; Kamienie żółciowe; Niedrożność dróg żółciowych; Kamica żółciowa; Kolka żółciowa; Objaw Murphy'ego; Cholecystektomia; Zapalenie dróg żółciowych; Kamica dróg żółciowych; Zespół Mirizzi
    Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
    document-disease document-nav document-tools document-theme
    Definicja: Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego to nagle pojawiające się zapalenie pęcherzyka żółciowego, wywołane w 90–95% przypadków przez kamienie żółciowe.
    Gastroenterologia
    Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
    /link/1bb264814dd24fa0aa5f898d40642a5e.aspx
    /link/1bb264814dd24fa0aa5f898d40642a5e.aspx
    ostre-zapalenie-pecherzyka-zolciowego
    SiteDisease
    Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
    K.Reinhardt@gesinform.de
    livem.com#dr.dabrowska@wpparol@konsylium24.pl
    pl
    pl
    pl