Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Nieprawidłowe krwawienie z macicy

Informacje ogólne

Definicja

  • Krwawienie z macicy poniżej 5. lub powyżej 95. percentyla pod względem regularności, czasu trwania, odstępów czasu i obfitości krwawień, w tym krwawienia międzymiesiączkowe/nieregularne plamienia1-2.
    • oznaczone jako „nieprawidłowe krwawienie z macicy” (AUB — abnormal uterine bleeding) zgodnie z FIGO (International Federation of Gynecology and Obstetrics — Międzynarodowa Federacja Ginekologii i Położnictwa).

Klasyfikacja nieprawidłowego krwawienia z macicy według FIGO1-3

  • Zaburzenia regularności
    • nieregularne krwawienia miesiączkowe
      • brak krwawień lub zmienność długości cyklu o >20 dni
      • Objawy występują od co najmniej roku.
    • brak krwawienia miesiączkowego (wcześniej wtórny brak miesiączki)
      • brak krwawienia przez 90 dni
  • Zaburzenia częstotliwości
    • rzadkie krwawienia miesiączkowe (wcześniej rzadkie miesiączki)
      • jedynie 1–2 epizody krwawienia przez 90 dni
      • długość cyklu >38 dni
    • częste krwawienia miesiączkowe
      • >4 epizody krwawienia w ciągu 90 dni
      • długość cyklu <24 dni>
  • Zaburzenia stopnia nasilenia krwawienia (w subiektywnej ocenie pacjentki i zgodnie z zalecanymi limitami)
    • obfite krwawienie miesiączkowe (najczęstsze AUB)
      • utrata krwi >80 ml/miesiąc
    • słabe krwawienia miesiączkowe
      • utrata krwi <5 ml miesiąc>
  • Zaburzenia czasu trwania krwawienia
    • przedłużone krwawienie miesiączkowe
      • >8 dni
    • skrócone krwawienie miesiączkowe (bardzo rzadko)
      • ≤2 dni
  • Nieregularne miesiączkowanie
    • długości cyklu zmienia się o >20 dni
    • Często występują nieregularne krwawienia niemiesiączkowe, np. jako krwawienie postkoitalne lub międzymiesiączkowe z powodu niewielkich zmian błony śluzowej narządów płciowych. Mogą one jednak również wskazywać na proces patologiczny, np. raka szyjka macicy lub endometrium.
  • Krwawienie poza wiekiem rozrodczym
  • Ostre lub przewlekłe nieprawidłowe krwawienie z macicy
    • Ostre postacie: Krwawienie z tak dużą utratą krwi, że konieczna jest natychmiastowa interwencja.
    • Przewlekłe postacie: Nieprawidłowe krwawienie z macicy, które miało miejsce przez większość ostatnich 6 miesięcy.

Dawne określenia

  • Według FIGO poniższych, wcześniej powszechnych, ale niejasno zdefiniowanych diagnoz nie powinno się już stosować2:
    • krwotoczna miesiączka (uporczywe krwawienia)
    • krwawienia między miesiączkami (krwawienia acykliczne, w tym krwawienia międzymiesiączkowe)
    • krwotok miesiączkowy (obfite krwawienie utrzymujące się poza cyklem miesiączkowym)
    • zbyt obfita miesiączka, zbyt skąpa miesiączka, zbyt obfita lub zbyt częsta miesiączka, zbyt częsta miesiączka lub nietypowo obfita i zbyt długa miesiączka
    • metropatia krwotoczna
    • funkcjonalne krwawienie maciczne
    • dysfunkcyjne krwawienie maciczne Rozpoznanie dysfunkcyjnego krwawienia macicznego wymaga wykluczenia ciąży, przyczyn jatrogennych, chorób ogólnoustrojowych i chorób układu płciowego4.
    • Podział według przyczyn strukturalnych i niestrukturalnych (PALM COEIN), patrz klasyfikacja poniżej.
  • Zobacz artykuły na temat pierwotnego braku miesiączki, wtórnego braku miesiączki, rzadkich miesiączek, krwawienia pomenopauzalnego oraz krwawienia w ciąży.

Klasyfikacja dla kobiet niebędących w ciąży, FIGO1

  • Przyczyny strukturalne — PALM
    • Polyp (polip)
    • Adenomyosis uteri (adenomioza)
    • Leiomyoma (mięśniak gładkokomórkowy)
    • Malignancy and hyperplasia (nowotwór złośliwy i hiperplazja)
  • Przyczyny niestrukturalne — COEIN
    • Coagulopathy (koagulopatia)
    • Ovulatory dysfunction (zaburzenia owulacji)
    • Endometrial disorders (zaburzenia endometrialne)
    • Iatrogenic causes (przyczyny jatrogenne)
    • Not yet classified (jeszcze niesklasyfikowane)

Częstość występowania

  • Chorobowość1,4
    • od 14 do 25% kobiet w wieku rozrodczym
    • Ryzyko zachorowania w ciągu całego życia około 30%
    • Współczynnik chorobowości różni się w zależności od wieku, przyczyny i pochodzenia etnicznego.
  • Koagulopatie są stosunkowo częstą przyczyną.
    • W holenderskim badaniu u 30% pacjentek skierowanych do specjalisty z powodu obfitych krwawień miesiączkowych stwierdzono, że ich podłożem są zaburzenia krzepnięcia5.
  • Według norweskiego badania około 25% wszystkich ginekologicznych zabiegów chirurgicznych jest wykonywanych z powodu nieprawidłowego krwawienia z macicy.

Diagnostyka

  • Przyczyna strukturalna czy niestrukturalna? Patrz Klasyfikacja PALM-COEIN.
  • Przyczyna bezowulacyjna
    • Nieregularne krwawienia, często występujące zbyt długie przerwy między krwawieniami, okresy z brakiem miesiączki, intensywność krwawienia może wahać się od lekkiego do obfitego.
    • Jeśli owulacja nie występuje, nie powstaje ciałko żółte, które wytwarza progesteron. Skutkuje to utrzymującą się stymulacją estrogenową, zwiększoną proliferacją endometrium, niestabilnością endometrium i zaburzeniami krwawienia.
    • Chorobami podstawowymi mogą być zespół policystycznych jajników, cukrzyca, niedoczynność lub nadczynność tarczycy i hiperprolaktynemia.
  • Przyczyna owulacyjna
    • regularne odstępy czasu, zwiększona obfitość krwawienia, dłuższy czas jego trwania
    • W przypadku cyklicznego, przewidywalnego krwawienia występującego co 24 do 38 dni, owulacja jest zwykle w normie1.
    • W przypadku krwawienia owulacyjnego ryzyko wystąpienia raka endometrium nie jest zwiększone.
  • Jatrogenne, np.:
    • Leczenie przeciwkrzepliwe, kwas acetylosalicylowy, glikokortykosteroidy, leki przeciwdepresyjne, hormonalne środki antykoncepcyjne lub hormonalna terapia zastępcza
  • Młodzież
    • W ciągu pierwszych 1 do 2 lat po pierwszej miesiączce, nieprawidłowe krwawienie z macicy jest często spowodowane niedoborem progesteronu.
    • Zakażenia (Chlamydia, rzeżączka) mogą prowadzić do lekkich krwawień międzymiesiączkowych.
    • koagulopatie6
      • W przypadku obfitych krwawień u nastolatek (10–17 lat) należy rozważyć dziedziczną koagulopatię, taką jak choroba von Willebranda.
  • Kobiety >30 lat
    • Mięśniaki lub polipy: Mięśniaki macicy mogą również występować u młodszych kobiet.
    • wkładki domaciczne (niezawierające progestagenu)
  • Krwawienia okołomenopauzalne
    • Zaburzenia krwawienia pochodzenia hormonalnego są szczególnie częste u kobiet na krótko przed menopauzą lub w jej trakcie.
    • zmiany hormonalne związane z wiekiem
      • Estrogen jest nadal produkowany, ale jednocześnie występuje brak owulacji, a tym samym niedobór progesteronu.
    • Mięśniaki
    • nowotwór błony śluzowej trzonu macicy
    • choroby endokrynologiczne (tarczyca)

Przyczyna konsultacji

Niebezpieczny odwracalny przebieg choroby

ICD–10

  • N92 Obfite, częste i nieregularne miesiączki
    Z wył: Krwawienia menopauzalnego (N95.0)
  • N92.0 Obfite i częste miesiączki regularne
    • nadmierne krwawienie miesiączkowe BNO
    • krwotoczna miesiączka BNO
    • zbyt częsta miesiączka
  • N92.1 Obfite i częste miesiączki nieregularne
    • przedłużająca się miesiączka krwotoczna
    • krwawienia między miesiączkami
    • nieregularne krwawienia międzymiesiączkowe
    • nieregularne, skrócone przerwy między miesiączkami
  • N92.2 Obfite krwawienia okresu pokwitania
    • krwotok w okresie dojrzewania
    • krwotoczna miesiączka w okresie dojrzewania
    • Nadmierne krwawienie podczas krwawienia miesiączkowego
  • N92.3 Krwawienie owulacyjne
    • Regularne krwawienia międzymiesiączkowe
  • N92.4 Obfite krwawienie w okresie przedmenopauzalnym
    • krwotoczna miesiączka lub krwawienia między miesiączkami:
      • klimakterium
      • menopauza
      • okres przedklimakteryczny
      • okres przedmenopauzalny
  • N92.5 Inne określone nieregularne miesiączki
  • N92.6 Nieregularne miesiączki, nieokreślone
    • Nieregularne:
      • krwawienie BNO
      • cykle menstruacyjne BNO
    • Nie obejmuje: Nieregularne miesiączki z:
      • skrócone odstępy czasu lub nadmierne krwawienie (N92.1)
      • wydłużone przerwy lub zbyt skąpe krwawienie (N91.3-N91.5)

Diagnostyka różnicowa

Rogowacenie różowe

  • Znane również jako ektopia
  • Krwawiąca nadżerka szyjki macicy, szyjka macicy poza tym bez zastrzeżeń
  • Może prowadzić do krwawienia międzymiesiączkowego i postkoitalnego.

Adenomioza

  • Endometrioza wewnętrzna, tkanka endometrium w myometrium
  • Może prowadzić do bolesnych, obfitych i długich miesiączek oraz dyspareunii.
  • Zobacz artykuł Endometrioza.

Działania niepożądane środków antykoncepcyjnych

  • Wkładka miedziana lub hormonalna
  • Początek lub pogorszenie po założeniu spirali (IUCD)
  • Doustna antykoncepcja z użyciem preparatu złożonego
  • Minipigułka

Choroby związane z ciążą

Ogólna skłonność do krwawień

  • Początek obfitego krwawienia miesiączkowego w młodym wieku
  • Wywiad rodzinny?
  • Inne oznaki skłonności do krwawień
    • krwotoki skórne, krwawienia z nosa, krwawienia pooperacyjne lub poporodowe, krwawienia w czasie higieny jamy ustnej lub podczas leczenia stomatologicznego, duże krwiaki występujące samoistnie lub w wyniku niewielkiego urazu
  • Oznaki choroby hematologicznej i/lub onkologicznej, np. objawy niedokrwistości, gorączka, utrata masy ciała, pogorszenie ogólnego stanu fizycznego
  • Zmiany w układzie krzepnięcia
  • Zobacz artykuł na temat objawu skłonności do krwawień.

Leki

Włókniaki macicy

  • Zobacz artykuł Włókniaki macicy.
  • Nowotwory w tkance mięśniowej macicy; najczęstsza, łagodna postać guza w miednicy mniejszej; przyczyna nieznana.
  • Częstość zwiększa się wraz z wiekiem aż do menopauzy; występuje u 1 na 3 kobiet w grupie wiekowej od 40 do 60 lat.
  • Zwykle brak dolegliwości; włókniaki wykrywa się przypadkowo podczas badania ginekologicznego; możliwe objawy to przedłużone i nieregularne krwawienia, bolesne miesiączkowanie, uczucie ciężkości i ucisku w podbrzuszu, problemy z oddawaniem moczu i wypróżnianiem; ostry ból w przypadku martwicy lub skrętu włókniaka.
  • Podczas badania ginekologicznego duże włókniaki można wyczuć jako jeden lub więcej twardych guzków w ścianie macicy.

Polip endometrialny (polip szyjki macicy)

  • Zobacz artykuł Polip endometrialny, polip szyjki macicy.
  • Łagodny polip, który rozwija się w wyniku miejscowej proliferacji w endometrium, przyczyna nieznana.
  • Częste u kobiet w wieku rozrodczym, zwłaszcza po 40. roku życia
  • Może ujawniać się jako nieregularne krwawienie z pochwy lub krwawienie po stosunku.
  • Podczas badania ginekologicznego można zaobserwować jeden lub więcej polipów zwisających z zewnętrznej szyjki macicy. Są one miękkie, czerwone i zwykle szypułkowate i łatwo krwawią przy kontakcie; szypułka jest zwykle długa i cienka.

Rak szyjki macicy

  • Zobacz artykuł Rak szyjki macicy.
  • Rak szyjki macicy, wywodzi się z błony śluzowej kanału szyjki macicy lub zewnętrznej powierzchni szyjki macicy; występuje jako rak płaskonabłonkowy (ok. 80%) lub jako gruczolakorak.
  • Zapadalność ok. 11/100 000 kobiet/rok
  • Z początku nieliczne i niespecyficzne objawy: krwawienia kontaktowe i krwawienia przy wysiłku, nieregularne krwawienia, wydzielina z pochwy
  • We wczesnej fazie często brak patologicznych oznak w badaniu przedmiotowym

Nowotwór błony śluzowej trzonu macicy

  • Zobacz artykuł Nowotwór błony śluzowej trzonu macicy.
  • Nowotwór złośliwy wywodzący się z gruczołów endometrialnych (glandulae uterinae).
  • Jest czwartą co do częstotliwości postacią raka u kobiet; dotyka głównie starsze kobiety.
  • Najczęstszym objawem są krwawienia pomenopauzalne. Kobiety przed menopauzą mogą doświadczać nieregularnych krwawień. Ból pojawia się dopiero w późnym stadium choroby.
  • We wczesnym stadium macica rzadko jest powiększona. Później staje się powiększony, twardy i nieregularny. Mogą wystąpić także zrosty z otaczającą tkanką. Tkanka guza może być widoczna w szyjce macicy. W przedniej ścianie pochwy mogą występować przerzuty.

Mięsak macicy

  • Nowotwór złośliwy wywodzący się ze składników zrębu macicy, zrębu endometrium, albo z tkanki mezenchymalnej i myometrium. Mięsaki są bardziej agresywne i mają gorsze rokowania niż inne nowotwory złośliwe macicy.
  • Występuje rzadko, stanowi od 7 do 9% raków macicy.
  • Krwawienia z pochwy, wypływ wydzieliny, ucisk i dyskomfort w okolicy miednicy, powiększona macica lub wzdęcia
  • U kobiet po menopauzie krwawienia i upławy, ewentualnie powiększona macica i limfadenopatia

Bezowulacyjne krwawienie z macicy

  • Nieregularne, obfite, długotrwałe lub częste krwawienia z macicy spowodowane zaburzeniami hormonalnymi jajników w wyniku cykli bezowulacyjnych
  • Najczęściej występuje w ciągu pierwszych kilku lat po pierwszej miesiączce, u kobiet w wieku od 38 do 50 lat oraz u kobiet z zespołem policystycznych jajników.
  • Nieregularne, długotrwałe i często obfite krwawienia; poza tym kobiety czują się zdrowe.
  • Prawidłowe wyniki badania ginekologicznego

Zespół policystycznych jajników

  • Zobacz artykuł Zespół policystycznych jajników.
  • Muszą być spełnione co najmniej 2 z 3 kryteriów: oligoowulacja/brak owulacji, hiperandrogenizm i policystyczne jajniki (w badaniu USG).
  • Występuje u około od 5 do 10% wszystkich kobiet w wieku rozrodczym.
  • Rzadko, nieregularne miesiączki, niepłodność, hirsutyzm, uporczywy trądzik, przyrost masy ciała, centralne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej; brak krwawienia miesiączkowego w około połowie przypadków, u ok. 80% nieprawidłowe krwawienia z macicy.
  • Zwykle otyłośćbrzuszna, otyłość i hirsutyzm oraz ewentualnie inne objawy wirylizacji.
  • USG jajników; badanie krwi na obecność testosteronu i SHBG, a także badania mające na celu wykluczenie innych chorób/zaburzeń hormonalnych

Menopauza

  • Zobacz artykuł Klimakterium.
  • Klimakterium obejmuje okres przed menopauzą i po niej.
  • Mediana wieku menopauzy w Europie Środkowej wynosi od 50 do 53 lata.
  • Typowe objawy występują u ponad 80% kobiet.
  • Typowe objawy to zaburzenia krwawienia, uderzenia gorąca i zwiększona potliwość, zaburzenia snu i ewentualnie objawy psychiczne, z czasem także wtórne objawy zaniku błony śluzowej układu moczowo-płciowego.
  • Możliwe objawy kliniczne to zanikowa błona śluzowa pochwy i zmniejszona gęstość kości.

Niedoczynność tarczycy

  • Zobacz artykuł Niedoczynność tarczycy.
  • Pierwotna niedoczynność tarczycy charakteryzuje się zmniejszonym wydzielaniem FT4 i FT3 z tarczycy i zwiększoną produkcją TSH w przysadce mózgowej.
  • Chorobowość wynosi od ok. 0,25 do 1%. Kobiety chorują 5 razy częściej.
  • Na początku są łagodne i niespecyficzne, ale stają się bardziej charakterystyczne w miarę przebiegu i obejmują zmęczenie, brak witalności, nietolerancję zimna, zaparcia oraz suche i cienkie włosy.
  • We wczesnym stadium nie występują żadne objawy kliniczne. Później można zaobserwować opóźnienie psychomotoryczne, suchość skóry, suchość włosów, spowolnienie odruchów mięśniowych i bradykardię.

Hipertyreoza

  • Zobacz artykuł Hipertyreoza.
  • Podwyższony poziom hormonów tarczycy we krwi; najczęstsza przyczyna: tyreopatia autoimmunologiczna (np. autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, czyli choroba Hashimoto, lub choroba Gravesa-Basedowa)
  • Zapalenie tarczycy w przebeigu choroby Hashimoto jest najczęstszą przyczyną hipertyreozy w Europie. Roczna zapadalność wynosi od 30 do 50/100 000. Średni wiek wystąpienia choroby wynosi zwykle od 40 do 50 lat. Kobiety chorują około 9 razy częściej niż mężczyźni. Zapadalność na chorobę Gravesa-Basedowa wynosi od 0,1 do 2%; kobiety chorują na nią znacznie częściej niż mężczyźni; 2/3 chorych ma ponad 35 lat w momencie pojawienia się choroby, ale dzieci i osoby starsze są również chorują.
  • Palpitacje, nerwowość, szybka męczliwość, drżenie, utrata masy ciała mimo dobrego apetytu, wzmożone pocenie się i nietolerancja ciepła
  • Pobudzenie, tachykardia, migotanie przedsionków, wzmożone odruchy mięśniowe, wole, wytrzeszcz oczu

Ostre zapalenie szyjki macicy

  • Zobacz artykuł Ostre zapalenie szyjki macicy.
  • Zapalenie nabłonka walcowatego szyjki macicy wywołane przez patogeny przenoszone drogą płciową, np. Chlamydia, gonokoki, mykoplazmy, HSV-2 lub adenowirusy
  • Chorobowość w przypadku zakażeń narządów płciowych wywołanych przez Chlamydia u młodych kobiet szacuje się na od 4 do 5%. Rzeżączka występuje rzadziej.
  • Zarówno zachorowania spowodowane Chlamydia, jak i rzeżączka w ok. 50% przypadkach przebiegają bezobjawowo. Najczęstsze objawy to wypływ wydzieliny, dyzuria i nieprawidłowe krwawienie z macicy.
  • W zakażeniu objawowym zwykle wydzielina z cewki moczowej lub pochwy. W badaniu ginekologicznym lekko krwawiąca szyjka macicy pokryta śluzowo-ropną wydzieliną. Możliwa umiarkowana wrażliwość na palpację w obszarze macicy i przydatków w przypadku zakażenia wstępującego.

Zakażenie wywołane przez Chlamydię

  • Zobacz artykuł Zakażenie wywołane przez Chlamydia.
  • Zakażenie przenoszone drogą płciową, wywołane przez Chlamydia trachomatis.
  • Najczęściej występuje w grupie wiekowej poniżej 25 lat. Chorobowość w przypadku zakażeń narządów płciowych wywołanych przez Chlamydia u młodych kobiet szacuje się na od 4 do 5%.
  • Często bezobjawowe; może prowadzić do nieznacznego nasilenia wydzieliny z pochwy i plamienia lub dyzurii bez częstego lub silnego parcia na mocz; w niektórych przypadkach bezobjawowe zapalenie błony śluzowej macicy lub zapalenie przydatków.

Zapalenie narządów miednicy mniejszej

  • Patrz artykuł Zapalenie narządów miednicy mniejszej (Pelvic Inflammatory Disease).
  • Ostre zakażenie bakteryjne endometrium, jajowodów, otrzewnej miednicy i ewentualnie jajników
  • Zapadalność w grupie wiekowej 15–44 lata wynosi ok. 10–20 przypadków na 100 000 kobiet rocznie.
  • Ból w obrębie miednicy i wypływ wydzieliny, sporadycznie gorączka i objawy ogólne, dyspareunia i objawy ze strony układu moczowego
  • Zazwyczaj zapalenie szyjki macicy i zwiększony wypływ wydzieliny; macica lub przydatki są wrażliwe na ból podczas badania palpacyjnego.

Wyiwad lekarski

Na to należy zwrócić szczególną uwagę

Wiek?

  • Obfite krwawienia w ciągu pierwszych 2–3 lat po pierwszej miesiączce i w ciągu ostatnich 8 lat przed menopauzą, zwłaszcza jeśli miesiączki są nieregularne, wskazują na krwawienia bezowulacyjne.

Jakość i ilość krwawienia?

  • Obecnie w porównaniu do przeszłości?
  • Czas trwania, odstęp czasowy i regularność?
  • Ilość7?
    • kalendarz menstruacyjny
    • Czy krew przesiąka przez podpaskę/tampon?
    • Jak często wymieniana jest podpaska/tampon?
    • Czy trzeba zmieniać podpaskę/tampon w nocy?
    • skrzepy krwi?
  • Bolesne miesiączkowanie?
  • Krwawienie po stosunku?

Antykoncepcja?

  • Zmiany po założeniu wkładki domacicznej (spirali)?
  • Czy wystąpiło po rozpoczęciu przyjmowania pigułki złożonej/minipigułki lub założeniu implantu progestagenowego?

Inne objawy?

  • Objawy niedokrwistości?
  • Bóle brzucha?
  • Swędzenie lub uczucie pieczenia?
  • Objawy klimakterium (mogą występować naprzemiennie z krwawieniami między miesiączkami)?

Niedokrwistość?

ciąża?

  • Czy pacjentka może być w ciąży?
  • Czy była już w ciąży?
  • Czy były powikłania?
  • Poronienia?

Objawy zakażenia?

  • Swędzenie, uczucie pieczenia?
  • Wypływ wydzieliny?
  • ból?
  • gorączka?

Oznaki ogólnej tendencji do krwawień?

  • Krwawienia w obszarze skóry?
  • Krwawienia z błon śluzowych?
  • Krwawienie z nosa?
  • Krwawienia po operacjach/leczeniu stomatologicznym?

Inne choroby?

  • zakażenia?
  • Zaburzenia metaboliczne?
  • Choroby układowe?

leki?

  • Leki przeciwzakrzepowe, tamoksyfen, leki przeciwdepresyjne, terapia hormonalna, miedziana wkładka domaciczna

Jak bardzo wpływa to na jakość życia?

  • Czy praca jest utrudniona?
  • Zmieniona aktywność seksualna?
  • W jakim stopniu życie jest zdeterminowane przez dolegliwości związane z nieprawidłowymi krwawieniami z dróg rodnych?

Badanie fizykalne

informacje ogólne

Badanie uzupełniające

w ramach podstawowej opieki zdrowotnej

W gabinecie ginekologicznym

  • Badanie ginekologiczne z oburęczną palpacją i oględzinami
  • Cytologia szyjki macicy
    • jeśli nie była niedawno wykonywana w ramach profilaktycznego badania lekarskiego
  • rozważyć badanie bakteriologiczne
    • w przypadku podejrzenia zakażenia
  • ewentualnie biopsja endometrium (Pipelle)
    • kobiety >40 lat
    • brak odpowiedzi na leczenie farmakologiczne
    • znaczne krwawienia międzymiesiączkowe
    • w przypadku czynników ryzyka raka endometrium również u młodszych kobiet

Dalsza diagnostyka

  • Ultrasonografia przezpochwowa lub ewentualnie hydrosonografia
  • Histeroskopia, ewentualnie z biopsją

Postępowanie i zalecenia

Wskazania do skierowania

  • Skierowanie do gabinetu ginekologicznego w celu wyjaśnienia ginekologicznych zaburzeń krwawienia

Zalecenia

  • Przed rozpoczęciem leczenia farmakologicznego należy wykluczyć choroby nowotworowe i inne choroby podstawowe, takie jak koagulopatie, zaburzenia endokrynologiczne lub zakażenia.
  • Niedokrwistość jest częstym powikłaniem. Zapewnić wystarczające spożycie żelaza, w razie potrzeby stosując suplementy żelaza.
  • Wybór leczenia zależy od przyczyny zaburzeń krwawienia, intensywności krwawienia i chęci posiadania potomstwa9.
  • Ze względu na wysokie bezpieczeństwo, skąpe krwawienie i wysoką akceptację przez pacjentki wkładka wewnątrzmaciczna z progestagenem jest pierwszym wyborem w przypadku obfitych krwawień cyklicznych9.
  • Analiza kosztów i korzyści w leczeniu miesiączek krwotocznych wykazała, że histerektomia jest lepszym rozwiązaniem niż ablacja endometrium lub spirala hormonalna10.

Leczenie farmakologiczne

Hormonalne

  • Krwawienia bezowulacyjne
  • Pigułka złożona
    • Udowodniono, że zmniejsza ilość krwi11.
  • Cykliczna terapia progestagenowa
    • Długotrwała terapia progestagenowa jest prowadzona w sposób ciągły przez 21 dni, od 5. do 26. dnia cyklu i może być odpowiednim leczeniem w przypadku przedłużającej się miesiączki krwotocznej.
    • Krótkotrwała terapia progestagenowa jest prowadzona w sposób ciągły od 16. do 25. dnia cyklu i może być odpowiednim leczeniem w przypadku zaburzeń hormonalnych.
    • Prawdopodobnie nie jest ona tak skuteczna jak alternatywy i jest stosowana głównie wtedy, gdy wkładka domaciczna jest przeciwwskazana lub nie jest pożądana12.
  • Hormonalne – cykliczne krwawienia
  • Wkładka domaciczna zawierająca progestagen (1. wybór)
    • Prawdopodobnie zmniejsza ilość krwi nieco bardziej niż doustne środki antykoncepcyjne i prowadzi do poprawy jakości życia w dłuższej perspektywie11,13.
    • Ma działanie podobne do ablacji endometrium14.
    • W przypadkach uporczywego krwawienia o nieznanej przyczynie, wkładka domaciczna prowadziła do znacznie silniejszego zmniejszenia krwawienia niż kwas traneksamowy, doustne środki antykoncepcyjne i trzymiesięczny zastrzyk15-16.
  • Możliwe Pigułka złożona
  • W razie potrzeby cykliczna terapia progestagenowa

Niehormonalne

  • kwas traneksamowy
    • Możliwa alternatywa, zwłaszcza jeśli pacjentka chce mieć dzieci9
    • 2–3 tabletki kwasu traneksamowego 3 razy dziennie przez 3–5 dni; przyjmowane natychmiast po wystąpieniu obfitego krwawienia.
      • Zmniejsza krwawienie, ale go nie zatrzymuje.
      • Działa lepiej lub równie dobrze jak NLPZ lub doustna terapia progestagenowa17.
    • 1/3 kobiet skarży się na skurcze łydek.
    • Długoterminowe badania nie wykazały dowodów na zwiększone ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej.
  • NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne)
    • Są przyjmowane w razie potrzeby podczas menstruacji i są również stosowane w celu łagodzenia bolesnego miesiączkowania.
    • Według badań NLPZ działają lepiej niż placebo, ale gorzej niż wkładki progestagenowe lub kwas traneksamowy18.

Miedziane wkładki domaciczne

  • Usunięcie na okres próbny na kilka miesięcy
  • Zastosowanie pomostowej metody antykoncepcyjnej.

Leczenie chirurgiczne

  • Sekcję opracowano na postawie tego źródła4
  • Tylko przy braku odpowiedzi na leczenie farmakologiczne
  • Rozszerzenie kanału szyjki macicy i wyłyżeczkowanie jamy macicy
    • preferowany zabieg inwazyjny dla kobiet pragnących mieć dzieci
  • W przypadku obfitych krwawień wskazana jest ablacja endometrium lub histerektomia, jeśli nie ma chęci zachowania płodności19.
  • Ablacja endometrium
    • Opracowano różne procedury minimalnie inwazyjnej resekcji endometrium20-21.
    • Nowsze techniki są wykonywane „na ślepo”, zwykle w warunkach ambulatoryjnych w znieczuleniu miejscowym. Wymagają one minimalnego rozszerzenia kanału szyjki macicy.
    • Procedury te obejmują m.in. przezszyjkową ablację hydrotermiczną, laseroterapię i elektrokoagulację.
    • niewiele powikłań i wysoki poziom zadowolenia pacjentek20,22
    • Badanie wykazało równoważny efekt i wysoki poziom zadowolenia pacjentek z zabiegów ablacji mikrofalowej i ablacji balonowej23.
    • Zadowolenie pacjentek jest wysokie zarówno w przypadku ablacji endometrium, jak i histerektomii, ale niektóre pacjentki, które początkowo przeszły ablację, wymagają również histerektomii w późniejszym terminie24.
  • Miomektomia
    • niewystarczająco udokumentowana
  • histerektomia
    • ryzyko powikłań chirurgicznych
    • W porównaniu z wynikami histerektomii, więcej kobiet jest niezadowolonych po ablacji endometrium. Jednak odsetek niezadowolonych pacjentek jest niski w obu grupach (13% w porównaniu z 5%)25 (la).

informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów w Deximed

Quellen

Literatur

  1. Munro MG, Critchley HOD, Fraser IS et al. The two FIGO systems for normal and abnormal uterine bleeding symptoms and classification of causes of abnormal uterine bleeding in the reproductive years: 2018 revisions. Int J Gynecol Obstet 2018; 143: 393-408. pmid:30198563 PubMed
  2. Fraser IS, Critchley HO, Broder M, Munro MG. The FIGO recommendations on terminologies and definitions for normal and abnormal uterine bleeding. Semin Reprod Med. 2011 Sep;29(5):383-90. doi: 10.1055/s-0031-1287662. Epub 2011 Nov 7. PMID: 22065325. PubMed
  3. Davis E, Sparzak PB. Abnormal Uterine Bleeding (Dysfunctional Uterine Bleeding). StatPearls Internet. Treasure Island (FL). Last update 2019 Aug 2. Cited 2019 Dec 17. PMID: 30422508 PubMed
  4. Gupta J, Sood A, Chodankar R. Abnormal Uterine Bleeding. BMJ Best Practice. Last reviewed: 23 Nov 2020; last updated: 31 Mar 2020. bestpractice.bmj.com
  5. Knol HM, Mulder AB, Bogchelman DH et al. The prevalence of underlying bleeding disorders in patients with heavy menstrual bleeding with and without gynecologic abnormalities. Am J Obstet Gynecol. 2013;209:202.e1-7. PMID: 23727521. PubMed
  6. Jacobson AE, Vesely SK, Koch T, et al. Patterns of von Willebrand Disease Screening in Girls and Adolescents With Heavy Menstrual Bleeding. Obstet Gynecol 2018. pmid:29742662 PubMed
  7. Warner PE, Critchley HO, Lumsden MA, Campbell-Brown M, Douglas A, Murray GD. Menorrhagia I: measured blood loss, clinical features, and outcome in women with heavy periods: a survey with follow-up data. Am J Obstet Gynecol 2004; 190: 1216-23. PubMed
  8. National Institute for Health and Care Excellence. Heavy menstrual bleeding: assessment and management. NICE guideline NG88. Published date: March 2018 Last updated: November 2018. Cited Dec 2019. www.nice.org.uk
  9. Wouk N, Helton M. Abnormal Uterine Bleeding in Premenopausal Women. Am Fam Phys 2019; 99: 435-43. pmid:30932448 PubMed
  10. Roberts TE, Tsourapas A, Middleton LJ, et al. Hysterectomy, endometrial ablation, and levonorgestrel releasing intrauterine system (Mirena) for treatment of heavy menstrual bleeding: cost effectiveness analysis. BMJ 2011; 342: D2202. BMJ (DOI)
  11. Lethaby A, Wise MR, Weterings MAJ et al. Combined hormonal contraceptives for heavy menstrual bleeding. Cochrane Database of Systematic Reviews 2019, Issue 2. Art. No.: CD000154. DOI: 10.1002/14651858.CD000154.pub3. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  12. Bofill Rodriguez M, Lethaby A, Low C, Cameron IT. Cyclical progestogens for heavy menstrual bleeding. Cochrane Database of Systematic Reviews 2019, Issue 8. Art. No.: CD001016. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  13. Heliovaara-Peippo S, Hurskainen R, Teperi J, et al. Quality of life and costs of levonorgestrel-releasing intrauterine system or hysterectomy in the treatment of menorrhagia: a 10-year randomized controlled trial. Am J Obstet Gynecol 2013 Dec;209(6):535.e1-535.e14. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  14. Bofill Rodriguez M, Lethaby A, Jordan V. Progestogen-releasing intrauterine systems for heavy menstrual bleeding. Cochrane Database Syst Rev. 2020 Jun 12;6:CD002126. www.cochranelibrary.com
  15. Kaunitz AM, Bissonnette F, Monteiro I, et al. Levonorgestrel-releasing intrauterine system or medroxyprogesterone for heavy menstrual bleeding: a randomized controlled trial. Obstet Gynecol 2010; 116: 625-32. PubMed
  16. Gupta J, Kai J, Middleton L, et al. Levonorgestrel intrauterine system versus medical therapy for menorrhagia. N Engl J Med 2013; 368: 128-37. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  17. Bryant‐Smith AC, Lethaby A, Farquhar C, Hickey M. Antifibrinolytics for heavy menstrual bleeding. Cochrane Database of Systematic Reviews 2018, Issue 4. Art. No.: CD000249. DOI: 10.1002/14651858.CD000249.pub2. The Cochrane Library
  18. Bofill Rodriguez M, Lethaby A, Farquhar C. Non‐steroidal anti‐inflammatory drugs for heavy menstrual bleeding. Cochrane Database of Systematic Reviews 2019, Issue 9. Art. No.: CD000400. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  19. Kuppermann M, Varner RE, Summitt RL, et al. Effect of hysterectomy vs medical treatment on health-related quality of life and sexual functioning. The medicine or surgery (Ms) randomized trial. JAMA 2004; 291:1447-455. Journal of the American Medical Association
  20. Bofill Rodriguez M, Lethaby A, Grigore M, Brown J, Hickey M, Farquhar C. Endometrial resection and ablation techniques for heavy menstrual bleeding. Cochrane Database of Systematic Reviews 2019, Issue 1. Art. No.: CD001501. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  21. Sowter MC, Lethaby A, Singla AA. Pre-operative endometrial thinning agents before endometrial destruction for heavy menstrual bleeding. Cochrane Database Syst Rev, 15 Nov 2013. CD010241.pub2 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
  22. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists. National evidence-based clinical guidelines: the management of menorrhagia in secondary care. Accessed January 23, 2007, at: http://www.rcog.org.uk/index/asp?PageID=692.
  23. Sambrook AM, Elders A, Cooper KG. Microwave endometrial ablation versus thermal balloon endometrial ablation (MEATBall): 5-year follow up of a randomised controlled trial. BJOG 2014. pmid: 24506529 PubMed
  24. Fergusson RJ, Lethaby A, Shepperd S, Farquhar C. Endometrial resection and ablation versus hysterectomy for heavy menstrual bleeding. Cochrane Database of Systematic Reviews 2013, Issue 11. Art. No.: CD000329.pub2. The Cochrane Library
  25. Middleton LJ, Champaneria R, Daniels JP, et al. Hysterectomi, endometrial destruction, and levonorgestrel releasing intrauterine system (Mirena) for heavy menstrual bleeding: systematic review and meta-analysis of data from individual patients. BMJ 2010; 341: c3771. pmid: 20713583 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov

Autor*innen

  • Thomas M. Heim, Dr. med., Wissenschaftsjournalist, Freiburg
Nieprawidłowe krwawienie z macicy AUB Amenorrhoea Rzadkie miesiączkowanie Miesiączka krwotoczna Krwawienia między miesiączkami Przedłużająca się miesiączka krwotoczna Zbyt obfita miesiączka Skąpa miesiączka Zbyt częsta miesiączka Zbyt częsta miesiączka Rzadkie miesiączkowanie Miesiączka krwotoczna Krwawienia między miesiączkami Przedłużająca się miesiączka krwotoczna Zbyt obfita miesiączka Skąpa miesiączka Zbyt częsta miesiączka Zbyt częsta miesiączka Zbyt obfita lub zbyt częsta miesiączka Metropatia krwotoczna Funkcjonalne krwawienia z macicy Dysfunkcyjne krwotoki maciczne DUB Krwawienie międzymiesiączkowe Krwawienie międzymiesiączkowe Plamienie
Nieprawidłowe krwawienie z macicy
document-symptom document-nav document-tools document-theme
Krwawienie z macicy poniżej 5. lub powyżej 95. percentyla pod względem regularności, czasu trwania, odstępów czasu i obfitości krwawień, w tym krwawienia międzymiesiączkowe/nieregularne plamienia1-2.
Ginekologia
Nieprawidłowe krwawienie z macicy
/link/0aff0498e39f4991898e1edb4166e556.aspx
/link/0aff0498e39f4991898e1edb4166e556.aspx
nieprawidlowe-krwawienie-z-macicy
SiteProfessional
Nieprawidłowe krwawienie z macicy
K.Reinhardt@gesinform.de
Ksilje.Reinhardt@gesinformlango@nhi.deno (patched by linkmapper)
pl
pl
pl