Sygnały ostrzegawcze i choroby o niebezpiecznym przebiegu wymagające leczenia
Sygnały objawy alarmującee |
Choroba o niebezpiecznym przebiegu wymagająca leczenia |
Utrzymująca się utrata krwi (>20 min, pomimo ucisku) Szacowana utrata krwi >3 litry |
Ciężka utrata krwi, grożąca wstrząsem |
Znana skaza krwotoczna (zaburzenia krzepnięcia, leczenie przeciwkrzepliwe, inhibitory agregacji płytek krwi, istniejąca niedokrwistość, pacjenci, którzy przeszli ostry zabieg chirurgiczny związany z krwawieniem) |
Krwotok trudny do zatamowania, grożący wstrząsem |
Uraz czaszkowo-twarzowy |
Uraz dużego naczynia krwionośnego, grożący wstrząsem |
Operacja nosa w ciągu ostatnich 2 tygodni |
Krwawienie pooperacyjne |
Hipertonia, RR skurczowe >180 mmHg |
Zagrożenie związane z nadciśnieniem, przełom nadciśnieniowy |
Hipotensja ortostatyczna |
Ciężka utrata krwi, grożąca wstrząsem |
informacje ogólne
Definicja
- Krwawienie z nosa
- Rozróżnia się krwawienie z przedniej części nosa, splotu Kiesselbacha lub z tylnej części nosa (5–10% przypadków)1.
- Dodatkowe informacje znajdują się w artykule Krwawienie z nosa.
częstość występowania
Diagnostyka
- W większości przypadków krwawienia z nosa występują w łagodnej formie i można je zatrzymać za pomocą prostych środków.
- Często występuje w sposób powtarzalny.
- Najczęstsza przyczyna krwawienia z nosa u zdrowych osób:
- uraz lub
- manipulacja palcami
- Krwawienie zwykle ustępuje w ciągu kilku minut.
- Jednak krwawienia z nosa mogą również występować w związku z chorobami nosa i zatok lub chorobami o zwiększonej skłonności do krwawień, a w rzadkich przypadkach mogą nawet zagrażać życiu.
- Cięższe postacie, w tym zagrażające życiu krwawienia, mogą wymagać leczenia szpitalnego i, jeśli to konieczne, chirurgicznego.2
- Odróżnienie masywnego krwawienia od krwawienia z przewodu pokarmowego może być trudne.
czynniki predysponujące
- Częstymi czynnikami wywołującymi są:
- dłubanie w nosie
- uraz
- zakażenia miejscowe
- choroby nosa i zatok przynosowych
- Działania niepożądane leków
- Niska wilgotność
- Sucha, zimna pora roku
- Wahania temperatury i ciśnienia
- Alergeny
ICD-10
- R04.0 Krwawienie z nosa
Różicowanie
Przyczyny urazowe
- uderzenie/nacisk na nos
- Mechaniczne (dłubanie w nosie), najczęstsza przyczyna
- Ciało obce w nosie
- Jatrogenne (przewód nosowy, interwencja chirurgiczna)2
Przyczyny miejscowe
- zaburzenia kształtu nosa
- skrzywienie przegrody nosowej
- perforacja przegrody1
- Zapalenie jamy nosowej/zatok (zapalenie błony śluzowej nosa i zatok)
- ostre lub przewlekłe zapalne uszkodzenie błony śluzowej z różnych przyczyn
- Sucha błona śluzowa (suche zapalenie błony śluzowej nosa)
- Niejednorodna grupa obrazów klinicznych, które prowadzą do suchości błony śluzowej nosa z częściowym tworzeniem się nieprzyjemnie pachnącej skorupy.
- rozpoznanie na podstawie obserwacji i endoskopii nosa: suche błony śluzowe i strupy4
- Niejednorodna grupa obrazów klinicznych, które prowadzą do suchości błony śluzowej nosa z częściowym tworzeniem się nieprzyjemnie pachnącej skorupy.
- Alergiczny nieżyt nosa
- IgE-zależne zapalenie błony śluzowej nosa po kontakcie z alergenem
- Alergiczny nieżyt nosa dotyka do 25% dorosłych w Europie.
- typowe objawy: kichanie, swędzenie nosa, zatkany nos
- Ostre choroby zakaźne górnych dróg oddechowych mogą prowadzić do zapalenia błony śluzowej nosa z krwawieniem.
- Nieżyt nosa wywołany lekami
- zapalna hipertrofia błony śluzowej nosa ze sporadycznym krwawieniem2
- Leki, które mogą wywoływać nieżyt nosa wywołany lekami obejmują:
- beta-blokery, inhibitory ACE, leki przeciwnadciśnieniowe, leki przeciwpsychotyczne, doustne środki antykoncepcyjne, miejscowe obkurczające aerozole do nosa, steroidy donosowe, salicylany, inhibitory PDE-5
- Zmiany nowotworowe
- naczyniak nosa
- Zwykle objawia się w dzieciństwie5.
- młodzieńczy naczyniakowłókniak nosogardła
- Bardzo rzadki, występuje prawie wyłącznie u nastolatków płci męskiej6.
- czerniak złośliwy
- nowotwór jamy nosowo-gardłowej
- krwawienie z nosa jako wczesny objaw
- czynniki predysponujące: palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, związek z zakażeniami EBV
- naczyniak nosa
Przyczyny ogólnoustrojowe
- nadciśnienie
- W czasie krwawienia z nosa często stwierdza się podwyższone ciśnienie tętnicze. Nie wyjaśniono jeszcze, czy nadciśnienie tętnicze prowadzi do zwiększonego ryzyka krwawienia z nosa, czy też krwawienie z nosa i związana z nim sytuacja prowadzą do podwyższonego ciśnienia tętniczego.
- Zwiększona skłonność do krwawień przy2:
- hemofilii i innych zaburzeń krzepnięcia krwi
- Białaczka
- Choroby wątroby, np. marskości wątroby
- małopłytkowość
- przyjmowania antykoagulantów
- chorobie Rendu-Oslera-Webera (wrodzona naczyniakowatość krwotoczna)
- Mocznica
- Guz chromochłonny z przełomem nadciśnieniowym
- W kontekście ogólnych zmian zwyrodnieniowych naczyń krwionośnych u osób starszych mogą wystąpić ciężkie krwotoki tylne.
- Idiopatyczne — bez znanej przyczyny7
Działania niepożądane leków
- Nadmierne leczenie lekami przeciwkrzepliwymi: sprawdzenie wartości INR
- Więcej informacji można znaleźć w artykule Nieżyt nosa wywołany lekami.
Wywiad lekarski
- Początek i intensywność krwawienia
- Istniejące wcześniej schorzenia, przyjmowane leki (zwłaszcza leki przeciwkrzepliwe)
Badanie fizykalne
- W przypadku bliższego kontaktu z pacjentem należy zapewnić sobie odpowiednią ochronę własną poprzez założenie okularów ochronnych, fartucha, rękawic i maski na twarz2.
- ciśnienie tętnicze i tętno
testach laboratoryjnych
- W przypadku obfitego krwawienia pomiar Hb
- Jeśli podejrzewa się poważną chorobę podstawową:
- OB
- Leukocyty
- płytki krwi
- morfologia krwi z rozmazem
- badania czynnościowe wątroby (GGTP, ALP, AST, ALT, bilirubina, ChE, wskaźnik Quicka, PTT)
- Kreatynina
- Jeśli podejrzewa się zaburzenia krzepnięcia krwi: płytki krwi, INR, PTT
Dodatkowe konsultacje u specjalistów
endoskopia
- Rinoskopia przednia i tylna w celu ustalenia źródła krwawienia.
RM/TK
- W przypadku stabilnych klinicznie, niekontrolowanych lub nawracających krwawień z nosa w celu wyjaśnienia stanu zapalnego, po urazie lub w przypadku podejrzenia guza
Angiografia
- Jeśli krwawienia nie można zatamować, można wykonać angiografię z embolizacją.
Postępowanie i zalecenia
- Informacje na temat terapii znajdują się w artykule Krwawienia z nosa.
Wskazania dla skierowania do specjalisty
- Do gabinetu laryngologicznego
- Krwawienie, którego nie można zatrzymać.
- powtarzające się obfite krwawienia
- przy podejrzeniu poważnej choroby podstawowej lub nowotworu
- Przy objawach wstrząsu: natychmiastowa hospitalizacja
informacje dla pacjentów
Informacje dla pacjentów w Deximed
Abbildungen

Quellen
Literatur
- Womack JP, Kropa J, Jimenez Stabile M. Epistaxis: Outpatient Management. Am Fam Physician. 2018 Aug 15;98(4):240-245. www.aafp.org
- Beck R, Sorge M, Schneider A, Dietz A: Current approaches to epistaxis treatment in primary and secondary care. Dtsch Arztebl Int 2018; 115: 12–22. www.aerzteblatt.de
- Morgan DJ, Kellerman R. Epistaxis: evaluation and treatment. Prim Care. 2014 Mar;41(1):63-73. doi: 10.1016/j.pop.2013.10.007 www.ncbi.nlm.nih.gov
- Hildenbrand T, Weber RK, Brehmer D. Rhinitis sicca, dry nose and atrophic rhinitis: a review of the literature. Eur Arch Otorhinolaryngol 2011; 268: 17-26. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- Novoa M, Baselga E, Beltran S, Giraldo L, Shahbaz A, Pardo-Hernandez H, Arevalo-Rodriguez I. Interventions for infantile haemangiomas of the skin. Cochrane Database Syst Rev. 2018 Apr 18;4(4). pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- Cortes-Santiago N, Patel K. Review of Pediatric Head and Neck Neoplasms that Raise the Possibility of a Cancer Predisposition Syndrome. Head Neck Pathol. 2021 Mar;15(1):16-24. www.ncbi.nlm.nih.gov
- Qureishi A, Burton MJ. Interventions for recurrent idiopathic epistaxis (nosebleeds) in children. Cochrane Database Syst Rev 2012 Sep 12;9:CD004461. www.cochranelibrary.com
- Giannetta E, Feola T, Gianfrilli D, et al.: Is chronic inhibition of phosphodiesterase type 5 cardioprotective and safe? A meta-analysis of randomized controlled trials. BMC Med 2014; 12: 185. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- Ramey JT, Bailen E, Lockey RF. Rhinitis medicamentosa. J Investig Allergol Clin Immunol. 2006;16(3):148-55. www.jiaci.org
- Min HJ, Kang H, Choi GJ, Kim KS. Association between Hypertension and Epistaxis: Systematic Review and Meta-analysis. Otolaryngol Head Neck Surg. 2017 Dec;157(6):921-927. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- Kikidis D, Tsioufis K, Papanikolaou V, Zerva K, Hantzakos A: Is epistaxis associated with arterial hypertension? A systematic review of the literature. Eur Arch Otorhinolaryngol 2014; 271: 237–43. link.springer.com
Autor*innen
- Franziska Jorda, Dr. med., Fachärztin für Viszeralchirurgie, Ärztin in Weiterbildung Allgemeinmedizin, Kaufbeuren
- Monika Lenz, Fachärztin für Allgemeinmedizin, Neustadt am Rübenberge