Compare with  
Legend:
inserted text deleted text

Przewlekła biegunka

Informacje ogólne

Definicja

  • Przewlekłą biegunkę definiujemy jako oddawanie płynnych lub półpłynnych stolców częściej niż 3 razy na dobę przez okres dłuższy niż 4 tygodnie.
  • Przyczyną jest brak równowagi pomiędzy wydzielaniem a wchłanianiem w przewodzie pokarmowym poprzez:
    • zmniejszoną resorpcję
    • zwiększone wydzielanie płynów
    • zbyt szybki pasaż jelitowy.
  • W różnych chorobach jelit mechanizmy te mogą występować łącznie.

Klasyfikacja

Biegunka związana z upośledzonym wchłanianiem i biegunka osmotyczna

  • W wyniku złego wchłaniania niektórych substancji pokarmowych, np. laktozy w przypadku niedoboru laktazy, dochodzi do gromadzenia się wody w świetle jelit.
  • Zazwyczaj biegunka ustępuje po odstawieniu danego pokarmu (dieta).
  • Przykłady: zespół krótkiego jelita, nietolerancja laktozy.

Biegunka wydzielnicza

  • Czynne lub bierne wydzielanie wody i/lub elektrolitów do światła przewodu pokarmowego, np. w wyniku przewlekłego zapalenia jelit, choroby nowotworowej lub w wyniku biegunki hormonalnej lub metabolicznej, np. guz trzustki wydzielający VIP (VIPoma – zespół Vernera-Morrisona)
  • Najczęściej są to biegunki o dużej objętości, które nie ustępują pomimo zastosowania diety, a także utrzymują się w nocy.
  • Zakażenie enterotoksycznymi szczepami Escherichia coli (ETEC), cholera.

Zaburzenia motoryki jelit

  • Pierwotne (np. jelito drażliwe). 
  • Wtórne, np. w przypadku:
    • enteropatii cukrzycowej
    • biegunki osmotycznej lub wydzielniczej
    • długotrwałego stosowania środków przeczyszczających.

Biegunka wysiękowo-zapalna

  • IBD (Inflammatory Bowel Disease – nieswoiste zapalenia jelit); zakażenia szczepami Escherichia coli wytwarzającymi toksynę Shiga (shiga toxin producting Escherichia coli – STEC lub enterohemorrhagic Escherichia coli – EHEC), amebiaza (pełzakowica), Campylobacter.

Biegunka wynikająca ze wzmożonej motoryki

Epidemiologia

  • Z badań populacyjnych wynika, że przewlekła biegunka występuje stale lub okresowo u około 3–5% populacji.

Diagnostyka

Częste przyczyny

Rzadsze przyczyny

  • Enteropatia wywołana przez NLPZ.
  • Nowotwór złośliwy, np. guz zamykający światło jelita, chłoniak, guz neuroendokrynny.
  • Enteropatia z utratą białka.
  • Reakcja przeszczep przeciw gospodarzowi (graft versus host disease – GvHD).
  • Sprue tropikalna (psyloza).
  • Limfangiektazja jelitowa/zaburzenia drenażu limfatycznego.
  • Choroby układu wewnątrzwydzielniczego, np. niedoczynność przytarczyc, choroba Addisona.
  • Abetalipoproteinemia (zespół Bassena-Kornzweiga).
  • Marskość wątroby.
  • Pospolity zmienny niedobór odporności (Common Variable Immunodeficiency – CVID).
  • Amyloidoza.

Wiek jako dodatkowa wskazówka

  • U osób młodszych należy rozważyć możliwość wystąpienia jelita drażliwego lub nieswoistego zapalenia jelit.
  • U osób starszych należy wykluczyć raka jelita grubego, natomiast u osób w bardzo zaawansowanym wieku częściej występuje biegunka związana z zaparciami („biegunka paradoksalna”).
  • Wodnista biegunka:
    • np. zespół jelita drażliwego, mikroskopowe zapalenie jelita grubego u pacjentów w podeszłym wieku.
  • Biegunka związana z upośledzeniem wchłaniania (tłuste stolce):

Powód konsultacji

  • Tylko jedna na cztery osoby dotknięte przewlekłą biegunką zgłasza się do lekarza.

Niebezpieczne choroby wymagające leczenia

ICD-10

  • R19.4 Zmiana rytmu wypróżnień.
  • K92.9 Choroba przewodu pokarmowego, nieokreślona.

Diagnostyka różnicowa

Zespół jelita drażliwego

  • Patrz Artykuł Zespół jelita drażliwego.
  • Choroba czynnościowa.
  • Różne postaci: biegunkowa (IBS-D), zaparciowa (IBS-O), mieszana (IBS-M), niezdefiniowana (IBS-U).
  • Kryteria diagnostyczne:
    • ból brzucha występujący co najmniej jeden raz w tygodniu, utrzymujący się co najmniej 3 miesiące, który po raz pierwszy wystąpił co najmniej 6 miesięcy wcześniej; bólowi towarzyszą co najmniej dwa z niżej wymienionych objawów:
      • ból jest związany z wypróżnianiem
      • ból jest związany ze zmianą częstotliwości wypróżnień
      • ból jest związany ze zmianą uformowania (wyglądu) stolca.
    • osoby dotknięte chorobą zgłaszają się do lekarza, ponieważ dolegliwości wpływają na ich jakość życia
    • brak innych chorób, które tłumaczyłyby występowanie objawów.
  • Często jednoczesne występowanie innych dolegliwości czynnościowych u osób bardzo wrażliwych lub cierpiących z powodu stresu psychologicznego.

Przewlekłe nadużywanie środków przeczyszczających

  • Najczęściej u kobiet, które stosują środki przeczyszczające w celu utraty masy ciała.
  • Możliwe objawy towarzyszące:
    • osłabienie mięśni
    • ból brzucha
    • utrata masy ciała
    • obrzęki obwodowe
    • bóle mięśniowo-szkieletowe.
  • Możliwe zaburzenia równowagi elektrolitowej:
  • Diagnostyka — rektoskopia i biopsja:
    • błona śluzowa prawidłowa, ewentualnie niewielkie zmiany zapalne lub melanoza jako efekt bezpośredniego działania leków przeczyszczających.

Zakażenie jelita

Nietolerancja pokarmowa/alergia pokarmowa

  • Patrz Artykuł Alergia pokarmowa i nietolerancja pokarmowa.
  • Choroba dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych. Często u chorych występuje rozpoznana wcześniej atopia lub inne choroby alergiczne.
  • Nieprawidłowa reakcja na pokarm występująca po posiłkach. Objawy mogą dotyczyć oczu, nosa, płuc, skóry i jelit.
  • Najczęstsze objawy:
    • biegunka
    • ból brzucha, meteoryzm (wzdęcia)
    • złe samopoczucie, nudności, wymioty.
  • Badanie fizykalne przeważnie w normie.
  • W razie podejrzenia alergii, należy wykonać oznaczenie przeciwciał klasy IgE, alergenowo swoistych IgE, skórne testy punktowe w celu odróżnienia reakcji alergicznych od zaburzeń trawienia lub wchłaniania pokarmów.
  • Dieta eliminacyjna lub testy prowokacyjne.
  • Wykonanie tych badań wymaga skierowania do specjalisty (alergologa lub gastroenterologa).

Zaburzenia wchłaniania lub trawienia

  • Nietolerancja laktozy (nieprawidłowe trawienie laktozy):
    • współczynnik chorobowości w Europie: 15–20%
    • niedobór enzymu laktazy w błonie śluzowej jelita cienkiego, powodujący nietolerancję mleka i produktów mlecznych; przejściowa nietolerancja laktozy często występuje po zapaleniu żołądka i jelit oraz w nieleczonej celiakii
    • objawy: wzmożone skurcze, uczucie pełności, wzdęcia i wodnista biegunka
    • diagnostyka:
      • po doustnym spożyciu laktozy pomiar stężenia glukozy we krwi lub wodorowy test oddechowy z laktozą (bardziej czuły).
  • Zespół złego wchłaniania fruktozy:
    • często związany z nieprawidłowym trawieniem laktozy i nietolerancją sorbitolu
    • współczynnik chorobowości w Europie: 15–25%
    • meteoryzm, wzdęcia, mdłości, skurcze brzucha i biegunka osmotyczna często występują już 30 minut po spożyciu pokarmu
    • rozpoznanie na podstawie testu obciążenia fruktozą (wodorowy test oddechowy z fruktozą).

Biegunka związana z zaparciem

  • Częsta u dzieci i starszych pacjentów.
  • Może mieć związek z zaburzeniami motoryki jelit związanymi z wiekiem i brakiem ruchu.
  • Zaparcia prowadzące do „pseudozwężenia” (zastoju stolca w jelicie); fermentacja bakteryjna ostatecznie sprawia, że stolec staje się płynny.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG)

  • Patrz artykuł: Wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
  • Najczęściej chorują osoby młodsze. Współczynnik chorobowości wynosi 2–3/1000.
  • Przypuszczalnie zaburzenie bariery jelitowej występujące u osób z predyspozycją genetyczną i warunkowane złożoną odpowiedzią immunologiczną.
  • Rozproszone, nieswoiste zapalenie błony śluzowej, które niemal zawsze dotyczy odbytnicy i może rozprzestrzeniać się na dystalną część okrężnicy lub całą okrężnicę, ale nie na jelito cienkie.
  • Objawy obejmują:
    • bardzo częste wypróżnienia (5–15 dziennie)
    • krew, ropa i śluz w stolcu
    • odbytnicze bolesne parcie na stolec
    • pogorszenie ogólnego stanu fizycznego.
  • W fazie nieaktywnej badanie fizykalne zwykle w normie; w fazie ostrej często przebiega z gorączką, tachykardią i niedokrwistością.
  • Diagnostyka: kolonoskopia i biopsja jelita.

Choroba Leśniowskiego-Crohna

  • Patrz artykuł: Choroba Leśniowskiego-Crohna.
  • Często chorują młodsi pacjenci.
  • Odcinkowe, ziarniniakowe, przezścienne zapalenie przewodu pokarmowego; prawdopodobnie proces autoimmunologiczny.
  • Rozpoznanie na podstawie obrazu klinicznego oraz wyników badań endoskopowych, histologicznych, radiologicznych i laboratoryjnych.
  • U 25% osób dotkniętych chorobą występuje tylko zapalenie jelita grubego, u 50% zapalenie jelita grubego oraz jelita cienkiego, a u 25% tylko podrażnienie jelita cienkiego.
  • Obraz kliniczny jest zróżnicowany i charakteryzuje się bezkrwawą biegunką, kolkowym bólem i dyskomfortem okołoodbytniczym.
  • Możliwe objawy kliniczne:
    • ostre zaburzenia wchłaniania
    • podniedrożność jelita (subileus)
    • obecność wyczuwalnego guza w jamie brzusznej
    • przetoki i ropnie okołoodbytnicze.
  • Diagnostyka:

Mikroskopowe zapalenie jelita grubego

  • Patrz artykuł: Mikroskopowe zapalenie jelita grubego.
  • Wariant kolagenowy lub limfocytowy.
  • Zapadalność: ok. 9/100 000.1
  • Objaw wiodący: uporczywa wodnista, bezkrwawa biegunka.
  • Badanie fizykalne przeważnie w normie.
    • Zwykle makroskopowo prawidłowy obraz również w kolonoskopii, ale typowe zmiany stwierdzane w badaniu histopatologicznym.
  • Przeważnie ustępuje samoistnie.
  • Zaprzestanie stosowania leków wyzwalających, takich jak NLPZ lub inhibitory pompy protonowej.
  • Ewentualnie leczenie budezonidem doustnie w postaci tabletek o przedłużonym uwlanianiu.

Niedokrwienne zapalenie jelita grubego

  • Patrz artykuł: Niedokrwienie jelita.
  • Niedokrwienie odcinka jelita grubego, zwykle z powodu miażdżycy lub choroby zakrzepowo-zatorowej, np. w migotaniu przedsionków lub po operacji aorty.2
  • Śmiertelność ok. 9–17%3 — szybka diagnoza jest kluczowa!
  • W większości przypadków przebieg podostry, trwający kilka tygodni
  • Faza ostra:
    • nagłe wystąpienie objawów
    • silny ból brzucha
    • gwałtowna perystaltyka
    • wymioty
    • biegunka.
  • W krótkim czasie może dojść do martwicy jelita i perforacji z zapaleniem otrzewnej.
  • Może wystąpić duża rozbieżność między nasileniem bólu a niewielkimi odchyleniami w badaniu przedmiotowym.
  • Diagnostyka:
    • badania krwi: morfologia krwi (leukocytoza), podwyższone OB i CRP
    • TK z kontrastem dożylnym i/lub doustnym (niedokrwienie krezki?)
    • kolonoskopia z pobraniem wycinków – potwierdzenie rozpoznania.
  • Leczenie podtrzymujące w lżejszych przypadkach, chirurgiczne w razie martwicy, perforacji lub krwotoku z jelita.

Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT)

  • Patrz artykuł: Przewlekłe zapalenie trzustki.
  • Alkohol i palenie papierosów:
  • Diagnostyka różnicowa: autoimmunologiczne zapalenie trzustki.
  • Biegunka spowodowana jest zaburzeniami czynności narządów zewnątrzwydzielniczych i zaburzeniami wchłaniania.
  • Nawracające napady silnego bólu brzucha.
  • Ból często promieniuje do pleców. W późnym stadium choroby pojawia się:
  • Diagnostyka:
    • badania laboratoryjne:
      • możliwy obniżony poziom izoamylazy trzustkowej, trypsyny lub lipazy w surowicy
      • często obniżony poziom elastazy w stolcu
    • diagnostyka obrazowa:
      • USG
      • ewentualnie TK, ECPW.

Celiakia

  • Patrz artykuł: Celiakia.
  • Zazwyczaj występuje w wieku niemowlęcym lub u małych dzieci, ale może być zdiagnozowana w każdym wieku.
  • Autoimmunologiczna reakcja błony śluzowej jelita cienkiego wywołana narażeniem na antygeny różnych zbóż (gluten).
  • Typowe objawy:
    • duże objętościowo/cuchnące/tłuste stolce
    • meteoryzm (wzdęcia)
    • niedożywienie i zaburzenia rozwoju.
  • Często przebieg skąpoobjawowy.
  • Diagnostyka:
    • przeciwciała IgA przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG) lub endomysium (EmA)
    • gastroskopia z biopsją jelita cienkiego (zanik kosmków).

Nowotwór jelita grubego

  • Patrz artykuł: Nowotwór jelita grubego.
  • Zapadalność: 40/100 000. Po 40. roku życia zapadalność podwaja się co 10 lat.
  • Ryzyko zachorowania na raka jelita grubego w ciągu całego życia wynosi 5–6%, przy czym ponad 90% zachorowań ma miejsce po 50 roku życia.
  • Często pacjenci przez długi czas nie mają żadnych objawów. O chorobie może świadczyć pojawienie się zaparć, biegunek lub zmiana rytmu wypróżnień.
  • Guzy dystalne częściej powodują objawy niż guzy proksymalne.
  • Z reguły wyniki badania fizykalnego początkowo nie odbiegają od normy, ewentualnie występuje wyczuwalny palpacyjnie guz odbytnicy.
  • Możliwe wczesne objawy:
  • Diagnostyka:
    • kolonoskopia
    • ewentualnie RM lub TK.

Rak odbytnicy

  • Patrz artykuł: Nowotwór jelita grubego.
  • Gruczolakoraki (adenocarcinoma) stanowią około 95% guzów okrężnicy i odbytnicy.
  • Późne objawy to krew w stolcu, nieregularne wypróżnienia i ból.
  • Podczas oddawania stolca pacjenci mogą mieć uczucie niepełnego wypróżnienia.
  • Diagnostyka:
    • badanie per rectum
    • rektoskopia i biopsja.

Nadczynność tarczycy

  • Patrz artykuł: Nadczynność tarczycy.
  • Inne objawy i dolegliwości związane z nasilonym metabolizmem, np.
    • stany lękowe i niepokój
    • nadmierna potliwość
    • tachykardia
    • wytrzeszcz oczu
    • nadciśnienie tętnicze.

Lekopochodne

Inne przyczyny

Wywiad

Kwestie do omówienia4

  • Konsystencja stolca (brystolska skala uformowania stolca)?
  • Częstotliwość wypróżnień?
    • ≥3 luźne stolce przy przewlekłej biegunce?
  • Jak długo trwa biegunka?
    • >4 tygodnie = biegunka przewlekła

Ogólne objawy4

  • Sygnały ostrzegawcze (Ciężkie zakażenie? Przewlekła choroba zapalna jelit? Ew. nowotwór złośliwy?):
    • utrata masy ciała, pogorszenie ogólnego samopoczucia
    • gorączka
    • nudności, wymioty – mogą również wskazywać na:
      • przerost bakteryjny jelita cienkiego (SIBO)
      • cukrzyca
      • zastój kału w jelicie (koprostaza, kamienie kałowe).

Objawy ostrzegawcze

Konsystencja stolca

Papkowaty stolec o dużej objętości

  • Jasny i nieprzyjemnie pachnący, pływający w toalecie?
    • Objawy złego wchłaniania.
    • Rozważyć celiakię albo zaburzenie trzustki lub chorobę dróg żółciowych. 

Krew w stolcu i stolec śluzowaty

Okresowa biegunka na przemian ze prawidłowymi stolcami, śluzem

Tłuste, tłusto błyszczące stolce

  • Objawy biegunki tłuszczowej i upośledzenia trawienia tłuszczów spożywczych, np. w niewydolności trzustki lub mukowiscydozie.

Zaparcia w wywiadzie

  • Patrz artykuł: Zaparcia.
  • Biegunka związana z zaparciem (biegunka paradoksalna)?
  • W przypadku powtarzających się na przemian zaparć i biegunek: Zespół jelita drażliwego?

Dalsze wskazówki z wywiadu lekarskiego

Wpływ odpowiedniej diety

  • Biegunka ustępuje: może wskazywać na biegunkę osmotyczną.
  • Biegunka utrzymuje się: może wskazywać na biegunkę wydzielniczą.

Pobyt za granicą lub epidemia

Ból brzucha

Objawy ze strony innych narządów

  • Oczy, stawy, mięśnie, skóra: należy rozważyć nieswoiste zapalenie jelit.

Choroby układu wewnatrzwydzielniczego

Spożycie mleka

  • Ostrożnie przy uporczywej biegunce po zapaleniu żołądka i jelit u dzieci!

Alergia lub nadwrażliwość

  • W związku z niektórymi pokarmami, zwłaszcza pojawiająca się po posiłkach, towarzyszące objawy innej choroby alergicznej?
  • Diagnostyka może być często utrudniona.

Leki

  • Sprawdzić, czy w ulotce przylekowej lub Charakterystyce Produktu Leczniczego nie występują działania niepożądane w postaci biegunek.
  • W szczególności należy zapytać o stosowanie środków przeczyszczających.
  • Podejrzenie nadużywania środków przeczyszczających: czy są objawy wskazujące na zaburzenia odżywiania?

Resekcje przewodu pokarmowego

  • Przerost bakteryjny (zespół ślepej pętli)?
  • Zespół krótkiego jelita?

Napromienianie

Badanie fizykalne

Ogólne4

  • Wynik badania przedmiotowego jest zwykle w normie.

Stan ogólny

Objawy kliniczne

Szczególne uwarunkowania

Jama brzuszna

  • Blizny po wcześniejszych operacjach.
  • Ból przy ucisku?
  • Obecność guza?

Okolice odbytu i odbytnicy

Badania uzupełniające4

W gabinecie lekarza rodzinnego

Badania laboratoryjne

  • Następujące badania mogą być wskazane jako część diagnostyki etapowej, w zależności od wywiadu lekarskiego i wyników badania fizykalnego:
  • Podejrzenie zaburzenia wchłaniania (biegunka tłuszczowa)?Luźne stolce i obniżone stężenie witaminy B12 w surowicy: objawy uszkodzenia dystalnego odcinka jelita cienkiego.
  • Luźne stolce i obniżone stężenie witaminy B12 w surowicy: objawy uszkodzenia dystalnego odcinka jelita cienkiego.

Mikrobiologia

Diagnostyka specjalistyczna

Badania laboratoryjne

  • Oznaczenie przeciwciał przeciw transglutaminazie tkankowej (tTG) jest badaniem wstępnym przy podejrzeniu celiakii.
    • Elastaza w stolcu:
      • test wykrywający zewnątrzwydzielniczą niewydolność trzustki.

Wodorowy test oddechowy (test oddechowy H2)

Rektoskopia

  • Badanie w kierunku stanów zapalnych i nowotworów.
  • Krwawienia wskazują na przyczynę zapalną.
  • Biegunce często towarzyszy łagodne zapalenie odbytnicy jako nieswoisty objaw.

Kolonoskopia

  • Badanie podstawowe, którym można zidentyfikować wiele możliwych przyczyn:
    • wskazana w przypadku obecności krwi w stolcu, jak również każdego innego podejrzenia choroby organicznej.
  • Nawet jeśli błona śluzowa wydaje się makroskopowo zdrowa, należy zbadać tkankę histopatologicznie, szczególnie pod kątem nieswoistego zapalenia jelit i mikroskopowego zapalenia jelita grubego (kolagenowego, limfocytowego).

Gastroskopia, biopsja jelita cienkiego

  • Można wykonać biopsję jelita cienkiego i w razie potrzeby aspirację wydzieliny z dwunastnicy w celu wykrycia Giardia lamblia.
  • W przypadku podejrzenia celiakii należy wykonać gastroskopię z biopsją dwunastnicy.

Ultrasonografia, TK, RM, MRCP

  • Badania te mogą stanowić uzupełnienie gastroskopii lub kolonoskopii lub mogą być pomocne w przypadku niejednoznacznych wyników.

Dalsze postępowanie4

Wskazania do skierowania do specjalisty

  • Poszerzenie zakresu badań diagnostycznych (np. biopsja jelita cienkiego).

Wskazania do hospitalizacji

Zalecenia dla pacjentów

  • Loperamid wykazuje dobre działanie objawowe, nawet w przypadku nietrzymania stolca. Długotrwałe stosowanie jest jednak niewskazane.
    • Przeciwwskazania: m.in. gorączka, krwawa biegunka, biegunka związana z antybiotykami, zakażenia bakteryjne inwazyjnymi patogenami jelitowymi, ostry epizod wrzodziejącego zapalenia jelit.
    • Dawkowanie: 2−4 mg, 3 do 4 x na dobę.
  • W przypadku podejrzenia nietolerancji laktozy należy stosować produkty mleczne bez laktozy lub przyjmować laktazę.
  • Dieta wzbogacona o błonnik rozpuszczalny może być wskazana przy jelicie drażliwym oraz zaparciach.

Informacje dla pacjentów

Materiały edukacyjne dla pacjentów

Ilustracje

Ulcerouscoloncarcinoma.jpg
Wrzodziejący rak jelita grubego (dzięki uprzejmości endoskopiebilder.de, Immanuel Albertinen Diakonie gGmbH, Hamburg)
Crohn-Ulkus im Sigma.jpg
Wrzód w esicy w chorobie Leśniowskiego-Crohna (dzięki uprzejmości endoskopiebilder.de, Immanuel Albertinen Diakonie gGmbH, Hamburg)
Ileitis terminalis_Morbus Crohn.jpg
Zapalenia końcowego odcinka jelita krętego (choroba Leśniowskiego-Crohna) (dzięki uprzejmości endoskopiebilder.de, Immanuel Albertinen Diakonie gGmbH, Hamburg)
Colitis ulcerosa mit mittlerer Aktivität.jpg
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego o umiarkowanej aktywności (dzięki uprzejmości endoskopiebilder.de, Immanuel Albertinen Diakonie gGmbH, Hamburg)

Źródła

Piśmiennictwo

  1. Tong J, Zheng Q, Zhang C, et al. Incidence, prevalence, and temporal trends of microscopic colitis: A systematic review and meta-analysis. Am J Gastroenterol. 2015; 110: 265-76. DOI:10.1038/ajg.2014.431 DOI
  2. Moszkowicz D, Mariani A, Trésallet C, Menegaux F. Ischemic colitis: the ABCs of diagnosis and surgical management. J Visc Surg. 2013; 150: 19-28. DOI:10.1016/j.jviscsurg.2013.01.002 DOI
  3. Choi SR, Jee SR, Song GA, et al. Predictive Factors for Severe Outcomes in Ischemic Colitis. Gut Liver 2015; 9: 761-6. doi:10.5009/gnl15167 DOI
  4. Arasaradnam RP, Brown S, Forbes A, et al. Guidelines for the investigation of chronic diarrhoea in adults: British Society of Gastroenterology, 3rd edition. Gut. 2018; 67:1380-99. gut.bmj.com

Opracowanie

  • Sławomir Chlabicz (redaktor)
  • Grzegorz Margas (recenzent)
  • Adam Windak (redaktor)
  • Thomas M. Heim (recenzent/redaktor)
  • Jens-Martin Träder (recenzent/redaktor)
K929; R194
Biegunka; Biegunki; Durchfall; Przewlekła biegunka; Złe wchłanianie; Zaburzenia wchłaniania; Nietolerancja laktozy; Nietolerancja fruktozy; Nietolerancja pokarmowa; Celiakia; Nietolerancja glutenu; Osmotyczny; Wydzielniczy; Perystaltyka jelit; Zespół jelita drażliwego; Nadużywanie leków przeczyszczających; Zapalenie okrężnicy; Choroba Crohna; Zapalenie trzustki; Rak jelita grubego; Rak odbytu
Przewlekla biegunka; Zle wchłanianie; Zaburzenia wchlaniania; Zespol jelita drazliwego; Naduzywanie lekow przeczyszczajacych; Zapalenie okreznicy
Przewlekła biegunka
document-symptom document-nav document-tools document-theme
Przewlekłą biegunkę definiujemy jako oddawanie płynnych lub półpłynnych stolców częściej niż 3 razy na dobę przez okres dłuższy niż 4 tygodnie. Przyczyną jest brak równowagi pomiędzy wydzielaniem a wchłanianiem w przewodzie pokarmowym poprzez: zmniejszoną resorpcję zwiększone wydzielanie płynów zbyt szybki pasaż jelitowy.
Gastroenterologia
Przewlekła biegunka
/link/a099bda919da42c696980e659777d9bd.aspx
/link/a099bda919da42c696980e659777d9bd.aspx
przewlekla-biegunka
SiteProfessional
Przewlekła biegunka
K.Reinhardt@gesinform.de
live.com#ola.lukasiewicz@gmailmail#chlabiczs@gmail.com (patched by linkmapper)
pl
pl
pl